Η τετραήμερη κατάπαυση πυρός στη Γάζα ήρθε έπειτα από έντονες διπλωματικές διαπραγματεύσεις του Κατάρ, των ΗΠΑ και της Αιγύπτου και παρά την αδιαλλαξία του Ισραήλ. Μια πολυμερής ομάδα που δημιουργήθηκε από την Ντόχα λίγο μετά την επίθεση της Χαμάς αποδεικνύεται αποτελεσματική, χάρη στην προσωπική εμπλοκή του Μπάιντεν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.
Διαβάστε επίσης: Γάζα: Πότε ξεκινά η προσωρινή κατάπαυση του πυρός – Οι λεπτομέρειες για τους ομήρους
Πρώτη προσέγγιση
Όλα ξεκίνησαν στις 13 Οκτωβρίου, όταν ο αμερικανός πρόεδρος συνομίλησε με συγγενείς ομήρων, όταν ακόμα οι διαπραγματεύσεις για την ομηρεία βρίσκονταν σε αρχικό στάδιο.
Το Κατάρ είχε έρθει σε επαφή με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ λίγο μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και προσφέρθηκε να βοηθήσει στην απελευθέρωση των περίπου 240 ομήρων που είχαν απαχθεί.
Η Ντόχα πρότεινε τη δημιουργία ενός πολυμερούς σώματος με εκπροσώπους από το Κατάρ, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ προκειμένου να διαπραγματευτούν μυστικά για μια συμφωνία.
Ο επικεφαλής της Μοσάντ Νταβίντ Μπαρνέα ηγήθηκε των συνομιλιών από την ισραηλινή πλευρά με τη βοήθεια του υπουργού Στρατηγικών Υποθέσεων Ρον Ντέρμερ και του προέδρου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Τζάτσι Χανέγκμπι.
Μεγάλο μέρος των επαφών του Κατάρ ηγήθηκε του πρωθυπουργού του Σεΐχη Μοχάμεντ Μπιν Αμπντουλραχμάν αλ-Θάνι. Η Αίγυπτος διαδραμάτισε επίσης κρίσιμο ρόλο στην «κάλυψη των κενών». Παράλληλα με την ομάδα των βοηθών του που εργάζεται για το θέμα όλο το εικοσιτετράωρο, ο Μπάιντεν συμμετείχε προσωπικά σε διάφορα κρίσιμα στάδια.
Διαβάστε επίσης: Πώς καταγράφει ο διεθνής Τύπος τη συμφωνία για προσωρινή κατάπαυση πυρός στη Γάζα
Η πρώτη επιτυχία
Στις 20 Οκτωβρίου, η Χαμάς συμφώνησε να απελευθερώσει τις ομήρους Τζούντιθ και Νάταλι Ράαναν – διπλής υπηκοότητας από ΗΠΑ και Ισραήλ – σε ένα test drive των διπλωματικών ικανοτήτων του Κατάρ.
Η επιτυχημένη απελευθέρωση «μας έδωσε κάποια σιγουριά ότι το Κατάρ θα μπορούσε πραγματικά να προσφέρει μέσω του κυττάρου που είχαμε δημιουργήσει», δήλωσε ένας αξιωματούχος της διοίκησης, σύμφωνα με τους Times of Israel.
Την επόμενη μέρα, η Χαμάς ειδοποίησε το πολυεθνικό σώμα ότι ήταν διατεθειμένη να απελευθερώσει μεγαλύτερο αριθμό γυναικών και παιδιών εάν το Ισραήλ συμφωνούσε να σταματήσει την επικείμενη χερσαία εισβολή του.
Στις 22 Οκτωβρίου, άλλες δύο όμηροι αφέθηκαν ελεύθερες: η Νουρίτ Κόυπερ, 79 ετών, και η Γιοσεβέντ Λίφσιτς, 85 ετών.
Διαβάστε σχετικά: Μέση Ανατολή: Συμφωνία για προσωρινή παύση πυρός στη Γάζα – Οι όροι και οι πρώτες αντιδράσεις
Ο Μπάιντεν ανεβάζει ταχύτητα
Όταν η Ουάσιγκτον ρώτησε την Ιερουσαλήμ εάν θα ήταν διατεθειμένη να αναστείλει την επίγειά της επιχείρηση, το Ισραήλ αρνήθηκε να το πράξει, σημειώνοντας ότι η Χαμάς δεν είχε ακόμη παράσχει αποδείξεις ζωής για τη συντριπτική πλειοψηφία των ομήρων και απλώς προσπαθούσε να κερδίσει χρόνο. Ωστόσο, οι προσπάθειες του πολυεθνικού σώματος συνεχίστηκαν. Ο Μπαρνέα είχε πολλαπλές κλήσεις με τον Μπερνς και ο Μπάιντεν μίλησε με τον Νετανιάχου τέσσερις φορές μεταξύ 20 και 25 Οκτωβρίου.
Ενώ οι ΗΠΑ πίεζαν για ανθρωπιστικές παύσεις στη σύγκρουση, ήταν σε αυτό το στάδιο που ο Μπάιντεν αναγνώρισε ότι το Ισραήλ θα συμφωνούσε να σταματήσει προσωρινά τις μάχες του μόνο εάν αποτελούσε μέρος μιας μεγάλης συμφωνίας ομήρων. Αναγνωρίζοντας ότι και τα πέντε μέλη και οι παρατηρητές του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου του Νετανιάχου ήταν «ενωμένα και ομόφωνα» σε αυτή τη στάση, οι ΗΠΑ προσαρμόστηκαν ανάλογα.
Ιδέα σταδιακής απελευθέρωσης
Στις 25 Οκτωβρίου, οι Αμερικανοί επικοινώνησαν με το Κατάρ, όπου για πρώτη φορά συζητήθηκε η ιδέα της σταδιακής απελευθέρωσης των απαχθέντων γυναικών και παιδιών με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους κρατούμενους. Στη συνέχεια, οι αξιωματούχοι ενημέρωσαν τον Μπάιντεν για την κλήση και ο πρόεδρος ζήτησε να μιλήσει απευθείας με τον υπουργό Εξωτερικών του Κατάρ για να προωθήσει τη συμφωνία.
Αργότερα, η Χαμάς ενημέρωσε το Κατάρ ότι θα μπορούσε να εγγυηθεί την απελευθέρωση 50 ομήρων, αλλά αρνήθηκε να παράσχει στοιχεία ταυτότητας για κανέναν από αυτούς.
Τελικά κατέληξε σε πληροφορίες για 10 ομήρους, αλλά αυτό ήταν ανεπαρκές για τις ΗΠΑ. Έπειτα από κλήση του Μπάιντεν με τον εμίρη του Κατάρ, Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, η Χαμάς έδωσε στοιχεία για 50 γυναίκες και παιδιά που θα απελευθέρωνε σε περίπτωση συμφωνίας.
Κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ Μπάιντεν και Νετανιάχου στις 14 Νοεμβρίου – ένα από τα 13 που πραγματοποιήθηκε από το ξέσπασμα του πολέμου – «κατανοήθηκε ότι μπορούσαμε να προχωρήσουμε με αυτή τη συμφωνία», είπε κυβερνητικός αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι ο Νετανιάχου προσέφερε την αρχική του υποστήριξη ενώπιον του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου του Ισραήλ.
Απώλεια επικοινωνίας
Ακριβώς τη στιγμή που οι συνομιλίες φαινόταν να πλησιάζουν στη γραμμή του τερματισμού, «οι συνομιλίες σκοτείνιασαν» και η Χαμάς σταμάτησε να επικοινωνεί με τους μεσολαβητές του Κατάρ και της Αιγύπτου, εξαιτίας της επίθεσης του Ισραήλ στο νοσοκομείο Αλ Σίφα.
Στις 17 Νοεμβρίου, οι συνομιλίες συνεχίστηκαν και ο Μπάιντεν τηλεφώνησε ξανά στον εμίρη του Κατάρ προτρέποντάς τον να επισφραγίσει τη συμφωνία. Το Κατάρ έλαβε τα τελευταία σχόλια από τη Χαμάς και ο Μπερνς κλήθηκε να συζητήσει την εξασέλιδη συμφωνία, η οποία περιελάμβανε «λεπτομέρειες για την εφαρμογή και για τις δύο πλευρές, ώστε τίποτα να μην αφεθεί στην τύχη», είπε αξιωματούχος της κυβέρνησης, προσθέτοντας ότι οι όμηροι θα αποχωρήσουν από τη Γάζα μέσω πολλών διαφορετικών τοποθεσιών. Σημείωσε ότι «ορισμένα αρκετά σημαντικά ζητήματα [εξετάστηκαν] από την πλευρά της Χαμάς τις τελευταίες 48 ώρες, γεγονός που έδωσε στους Ισραηλινούς αυτοπεποίθηση να προχωρήσουν».
