Εφιαλτικές διαστάσεις τείνει να λάβει η ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα μετά από το τελεσίγραφο του ισραηλινού στρατού που κοινοποιήθηκε στα Ηνωμένα Eθνη για εκκένωση του βόρειου τμήματος της παλαιστινιακής Λωρίδας, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γάζας, εντός 24 ωρών, ενόψει της δρομολογημένης πλέον εισβολής χερσαίων δυνάμεων.
Ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Γιοάβ Γκαλάντ κατέστησε σαφές ότι η χερσαία εισβολή βρίσκεται επί θύραις, ότι προβλέπεται μακρά και ότι δεν θα σταματήσει αν δεν έχει επιτευχθεί ο βασικός της στόχος, «να ανατρέψουμε την κυβέρνηση της Χαμάς και να καταστρέψουμε τις στρατιωτικές της δυνατότητες». Τις επόμενες ώρες, χιλιάδες Παλαιστίνιοι της βόρειας Γάζας άρχισαν να μετακινούνται με αυτοκίνητα, υποζύγια ή και πεζή προς τα νότια προς αναζήτηση ασφαλέστερων καταφυγίων.
Διεθνείς αντιδράσεις
Το τελεσίγραφο του Ισραήλ, που αφορά περίπου 1,1 από τα 2,3 εκατομμύρια κατοίκους της Λωρίδας, προκάλεσε κύμα διεθνών αντιδράσεων.
«Φρικτό» χαρακτήρισε το κάλεσμα του ισραηλινού στρατού για εκκένωση ο Φιλίπ Λαζαρίνι, γενικός επίτροπος της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), ο οποίος τόνισε ότι είναι αδύνατο, υπό συνθήκες καταιγιστικών βομβαρδισμών και ασφυκτικής πολιορκίας, να πραγματοποιηθεί μια τόσο γρήγορη και τόσο μαζική εκκένωση, και προσέθεσε: «Η κλίμακα και η ταχύτητα της ανθρωπιστικής κρίσης είναι τρομακτική. Η Γάζα μετατρέπεται γρήγορα σε κολαστήριο και βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης». Από την πλευρά του, το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ κάλεσε το Ισραήλ να ανακαλέσει το τελεσίγραφο και να σεβαστεί τους κανόνες του ανθρωπιστικού δικαίου.
Ο Γιαν Εγκελεντ, ο Νορβηγός πρώην διπλωμάτης που συμμετείχε στη Συμφωνία του Όσλο και διευκόλυνε τις συνομιλίες μεταξύ των Παλαιστινίων και του Ισραήλ, δήλωσε στο ραδιόφωνο του BBC ότι η εντολή εκκένωσης του Ισραήλ για τη βόρεια Γάζα είναι μια αναγκαστική μεταφορά ανθρώπων, που θεωρείται έγκλημα πολέμου σύμφωνα με τη σύμβαση της Γενεύης. Ο Εγκελαντ ο οποίος είναι γενικός γραμματέας του Νορβηγικού Συμβουλίου Προσφύγων, προσθέτει ότι δεν υπάρχει πλέον κανένας πρακτικός τρόπος προσέγγισης της ανθρωπιστικής «καταστροφής» που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα.
Υπάρχουν «πολλά παιδιά κάτω από τα ερείπια που κανείς δεν μπορεί να ξεθάψει… δεκάδες χιλιάδες κατεστραμμένες ή επικίνδυνες κατοικίες… χιλιάδες άνθρωποι φεύγουν για να σώσουν τη ζωή τους», λέει. Ο Έγκελαντ τονίζει ότι το μέγεθος της κρίσης στη Γάζα δεν έχει ακόμη κατανοηθεί πλήρως από τη Δύση.
«Απευθύνουμε παγκόσμια έκκληση, μια σαφή και ξεκάθαρη έκκληση προς κάθε μέλος της διεθνούς κοινότητας, ιδίως προς τα κράτη με επιρροή, να επιμείνουν στην πλήρη τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», δήλωσε η Ραβίνα Σαμντασάνι, εκπρόσωπος του Υπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Στο Αμάν της Ιορδανίας, όπου συναντήθηκε με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς δήλωσε ότι ο εξαναγκασμός των Παλαιστινίων να εκκενώσουν τη Γάζα ισοδυναμεί με μια δεύτερη «Νάκμπα» (Καταστροφή), παραλληλίζοντας τις σημερινές πρακτικές του Ισραήλ με τον πόλεμο του 1948, που έδιωξε εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστινίων από τις εστίες τους.
«Εγκλημα» χαρακτήρισε την εντολή του ισραηλινού στρατού ο επικεφαλής του Αραβικού Συνδέσμου Αχμεντ Αμπούλ Γέιτ, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν παραλλήλισε τον αποκλεισμό της Γάζας με την πολιορκία του Λένινγκραντ από τους ναζί.
«Διπλωματικές» αντιδράσεις και από υποστηρικτές του Ισραήλ
Η κλιμάκωση των ισραηλινών επιχειρήσεων προκάλεσε κάποιες –πολύ διπλωματικές, είναι αλήθεια– αντιδράσεις ακόμη και μεταξύ των ισχυρότερων και σταθερότερων υποστηρικτών του. «Δύσκολα υλοποιήσιμη» χαρακτήρισε την ισραηλινή εντολή για εκκένωση ο εκπρόσωπος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι. «Προφανώς δεν θέλουμε να δούμε αμάχους να πλήττονται. Υποστηρίζουμε την ασφαλή μετακίνησή τους εκτός Γάζας και στο εσωτερικό της Γάζας», προσέθεσε ο Αμερικανός αξιωματούχος.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ ευθυγραμμίστηκε με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν, τονίζοντας ότι το Ισραήλ «οφείλει να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των αμάχων καθώς θα ασκεί το νόμιμο δικαίωμα να προστατεύσει τον εαυτό του». Σε πολύ οξύτερους τόνους, το τουρκικό ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «καθαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και κάλεσε το Ισραήλ «να διορθώσει το βαρύ σφάλμα του», ανακαλώντας την εντολή για εκκένωση.
Η απάντηση του Ιράν
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν απαντούσε με τη δική του περιοδεία στον «Αξονα της Αντίστασης», που περιλαμβάνει, κατά την Τεχεράνη, το Ιράν, τη Συρία και τις σιιτικές πολιτοφυλακές σε Λίβανο και Ιράκ.
Χθες ο Ιρανός ΥΠΕΞ συναντήθηκε στη Βηρυτό με τον επικεφαλής της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, αφήνοντας απειλητικά υπονοούμενα για το ενδεχόμενο να ανοίξει δεύτερο μέτωπο εναντίον του Ισραήλ, στα σύνορα με τον Λίβανο. «Η συνέχιση των εγκλημάτων του Ισραήλ εναντίον της Παλαιστίνης και της Γάζας θα λάβει απάντηση από τα υπόλοιπα μέλη του Αξονα», δήλωσε. Λίγο αργότερα, ο νούμερο δύο της Χεζμπολάχ, Ναΐμ Κασέμ, μιλώντας σε συγκέντρωση αλληλεγγύης της Χεζμπολάχ προς τους Παλαιστίνιους, δήλωσε ότι «οι εκκλήσεις που μας κάνουν παρασκηνιακά μεγάλες δυνάμεις, αραβικές χώρες και απεσταλμένοι του ΟΗΕ να μην ανακατευτούμε δεν θα έχουν αποτέλεσμα».