Οι «αριστερόστροφες» κινήσεις του Ν. Ανδρουλάκη, το συγκεντρωτικό μοντέλο ηγεσίας και οι χαμηλές δημοσκοπικές επιδόσεις έχουν φέρει έντονη εσωκομματική αμφισβήτηση.
Στην πολιτική καθετί που γίνεται ετεροχρονισμένα ή με καθυστέρηση, ακόμη και… τετάρτου, είναι δίκοπο μαχαίρι για όποιον επιχειρεί στροφή έστω στην τακτική που ακολουθεί. Οι κινήσεις της ηγεσίας της Χαριλάου Τρικούπη επιβεβαιώνουν το ρίσκο και κυρίως τη στόχευση, με… βαριά βήματα, να προσδιοριστεί το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ περισσότερο ως κόμμα της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας. Δεν είναι μόνο καιροσκοπικό αλλά και δομικά δύσκολο πλέον να το καταφέρει, με δεδομένο ότι μέχρι πρότινος το αντιΣΥΡΙΖΑ και φιλοΝΔ μέτωπο, με τις ευλογίες του Νίκου Ανδρουλάκη, είχε γίνει ο κύριος εκφραστής της Χαριλάου Τρικούπη στον δημόσιο διάλογο και ο βασικός τροφοδότης στον μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ που διαμόρφωνε υπέρμαχους δεξιόστροφων κομματικών επιλογών.
Η Χαριλάου Τρικούπη πέρασε στον αριστεροκεντρώο ρυθμό υπό την πίεση του εκλογικού 41% της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη και της κατάρρευσης του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς όμως να έχει προχωρήσει συντεταγμένα σε οποιαδήποτε κριτική για τη θητεία του κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ υπερθεμάτιζε σ’ αυτήν προκειμένου να μην πληγώσει το εκσυγχρονιστικό και μνημονιακό «εαυτό» του στο πρόσωπο των πρώην αρχηγών της Χαριλάου Τρικούπη που εξέθρεψαν και την ηγεσία Ανδρουλάκη. Με διαγκωνισμούς για την πρωτοκαθεδρία αδυνατεί να χτίσει γέφυρες για την επόμενη μέρα με συγκλίσεις των κομματικών σχημάτων του ευρύτερου χώρου της κεντροαριστεράς.
Ετσι έχει οδηγηθεί σε παλινδρομήσεις που χαρακτηρίζουν τους χειρισμούς του ΠΑΣΟΚ σε καίρια κοινωνικά ζητήματα όπως η παιδεία – με επίκεντρο τη στάση του στο νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Κι ας μην αλλάζει ουσιαστικά στο περιεχόμενό της η συναινετική στρατηγική του, σύμφυτη με τα κόμματα που στηρίζουν το ευρωατλαντικό σύστημα, παρά τις διαφοροποιήσεις της μερίδας των συμφερόντων που εξυπηρετούν.
Συγκεντρωτικό μοντέλο
Μάλιστα, η εκ του ασφαλούς μόχλευση της κομματικής πειθαρχίας έγινε από τον Ν. Ανδρουλάκη αφότου είχε εξασφαλίσει τη στήριξη του κύκλου του πρώην πρωθυπουργού και πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ Γιώργου Παπανδρέου. Παράλληλα ο Ν. Ανδρουλάκης, προβάλλοντας μέσω της κομματικής πειθαρχίας το προφίλ του στιβαρού και με πυγμή ηγέτη, είχε κλειδώσει το ότι οι διαφωνίες θα ήταν περιορισμένες.
Ομως στελέχη κοντά στον Γ. Παπανδρέου επισημαίνουν στο Documento την απόφασή τους να μην έρχονται σε σύγκρουση με την ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη ενόψει των ευρωεκλογών. Δεν θέλουν να δώσουν οποιοδήποτε άλλοθι για εκ των υστέρων κριτική περί πριονίσματος της προεδρικής καρέκλας στην περίπτωση που το εκλογικό αποτέλεσμα στην ευρωκάλπη είναι δυσμενές για το ΠΑΣΟΚ.
Παράλληλα, η σύνθετη ανάλυση των δεδομένων με τους πολλούς εσωκομματικά παίκτες απέναντι στην ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη κατατείνει στο ότι ο Ν. Ανδρουλάκης βρίσκεται εγκλωβισμένος στο σχέδιο της κατάκτησης της δεύτερης θέσης στις ευρωεκλογές και στο ισχυρό ποσοστό που θα δώσει «αέρα» στη φιλοδοξία να διεκδικήσει το ΠΑΣΟΚ κυβερνητικό ρόλο απέναντι στη ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη.
Σε αυτό το πλέγμα ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της Βουλής Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο οποίος ήταν κοντά στην ηγετική ομάδα όσο ο Ν. Ανδρουλάκης είχε αγκαλιάσει το αντιΣΥΡΙΖΑ και φιλοΝΔ αφήγημα, επέλεξε να έχει ρόλο «αντιφρονούντα» στην υπόθεση του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Περισσότερο όμως εμφανίστηκε ως φορέας κριτικής προς τον Γ. Παπανδρέου! Παράλληλα, προφανώς όχι τυχαία, στελέχη κοντά στον Ν. Ανδρουλάκη, ο οποίος στη συνεδρίαση της 5ης Μαρτίου 2024 της κοινοβουλευτικής ομάδας υπερασπίστηκε τον πρώην πρωθυπουργό, επισήμαιναν ότι ο Οδ. Κωνσταντινόπουλος στρεφόταν κυρίως κατά του Γ. Παπανδρέου…
Ο κώδων κινδύνου ηχεί. Η Χαριλάου Τρικούπη χάνει το τελευταίο ίχνος αντιπολιτευτικής δυναμικής που εγγραφόταν στο επικοινωνιακό πεδίο μέσω της πασοκικής ρητορικής, η οποία ισχυριζόταν ότι λειτουργεί θεσμικά και με σταθερή (όχι αλά καρτ) υπεράσπιση θέσεων… Με τον τρόπο που πολιτεύεται το ΠΑΣΟΚ αυτό έχει ξεθωριάσει.
Ταυτόχρονα, έχει γίνει πια εμφανές σε όλους ότι εσωκομματικά η πλειονότητα των στελεχών εκφράζει δυσφορία για το ότι ο Ν. Ανδρουλάκης έχει χτίσει ένα συγκεντρωτικό κομματικό μοντέλο με έναν μικρό πυρήνα στελεχών που τον πλαισιώνουν. Ηδη η Νάντια Γιαννακοπούλου έθεσε ζήτημα μη λειτουργίας των συλλογικών οργάνων, ενώ κομματικά μέλη και ιστορικά στελέχη με μεγάλη πολιτική πείρα το διατυπώνουν σε συνομιλητές τους. Κρίνουν αρνητικά τον παροπλισμό τους, θεωρώντας πως στερεί στοιχεία αναζωογονητικά και επιπλέον αφήνει απροστάτευτο το κόμμα από λάθη που μπορούσαν να αποφευχθούν με αξιοποίηση της πολιτικής πείρας και της συλλογικότητας στην εσωτερική διαβούλευση.
Δημοσκοπική κάμψη
Η ηγετική ομάδα αποφεύγει να σχολιάσει τη δημοσκοπική κάμψη που εμφανίζει το ΠΑΣΟΚ σε μετρήσεις κοινής γνώμης, με χαρακτηριστική δημοσκόπηση (Alco, 1-6 Μαρτίου 2024) που δείχνει στην πρόθεση ψήφου το ΠΑΣΟΚ να έχει 11,5% (-0,7% από την προηγούμενη μέτρηση) και να κονταροχτυπιέται με τον ΣΥΡΙΖΑ που εμφανίζεται με 10,5% (+0,3% από την προηγούμενη μέτρηση), ενώ αυξάνονται οι αναποφάσιστοι. Στελέχη εκφράζουν δημοσίως διαφωνίες, όπως ο βουλευτής Μιχάλης Κατρίνης εξέφρασε σε δημόσιες παρεμβάσεις του (Αnt1, 8.3.2024) προβληματισμό για το ότι υπάρχει αυτή η έστω και μικρή κάμψη του ΠΑΣΟΚ, ενώ παράλληλα επισήμανε ότι δημοσκοπικά ένας στους τέσσερεις που ψήφισαν ΝΔ λέει ότι δεν θα ξαναψηφίσει το κόμμα του Κυρ. Μητσοτάκη.
Το ηγετικό επιτελείο της Χαριλάου Τρικούπη εστιάζει στο ότι το ΠΑΣΟΚ διευρύνει την επιρροή του σε μεγάλο εύρος.
«Μεταγραφές» υποψηφίων
Μέσω της σύνθεσης του ψηφοδελτίου για τις ευρωεκλογές ο Ν. Ανδρουλάκης προσπαθεί να δώσει την εικόνα ενός κόμματος που αφενός εγκολπώνεται προσωπικότητες με κοινωνικό αποτύπωμα στον χώρο δράσης τους, αφετέρου ενσωματώνει τη διεύρυνσή του προς τον χώρο της κεντροαριστεράς. Κι αυτό την ίδια στιγμή που η ΝΔ κάνει… μεταγραφές οι οποίες επιχειρούν την αποσυσπείρωση του ΠΑΣΟΚ. Μετά την πανεπιστημιακό και πρώην στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Εύη Χριστοφιλοπούλου το Μαξίμου επιφύλαξε πανηγυρική δημοσιότητα στην ένταξη του διεθνολόγου Σωτήρη Σέρμπου στο ευρωψηφοδέλτιο, ο οποίος υπήρξε σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής και διεθνών σχέσεων της ΚΟ του ΚΙΝΑΛ. Εχει σημασία ότι ο πρώην υπουργός Χάρης Καστανίδης «άδειασε» τα σχόλια περί έκπληξης σημειώνοντας: «Εκπληξη δεν συνιστά η επιλογή του από τη ΝΔ. Εκπληξη αποτέλεσε η επιλογή του από τον κ. Ανδρουλάκη ως διπλωματικού συμβούλου»… Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2017 ο Σωτ. Σέρμπος είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα εκδηλώσεων του 7ου Προσυνεδρίου της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη ως προσκεκλημένος σε πάνελ συζήτησης με θέμα «Μια Ελλάδα ισχυρή και ασφαλής: Η άμυνα απέναντι στις προκλήσεις της εποχής»…
Ο Ν. Ανδρουλάκης θα προσπαθήσει να ισορροπήσει και να μειώσει τις διαρροές προς τα δεξιά του. Εσπευσε να παραστεί –και το δημοσιοποίησε ηχηρά– στην παρουσίαση του βιβλίου για την κλιματική κρίση του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ και πανεπιστημιακού Γιάννη Μανιάτη. Ετσι ενίσχυσε πληροφορίες που θέλουν τον Γ. Μανιάτη, ο οποίος έχει άριστες σχέσεις με «γαλάζια» στελέχη, να έχει δεχτεί πρόταση να μετέχει στο ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Παράλληλα, η ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη αναμένει τα στελέχη που θα πλαισιώσουν το κόμμα του Ανδρέα Λοβέρδου (Δημοκράτες) που στοχεύει σε ψηφοφόρους και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.
Στόχος η διεύρυνση προς τα αριστερά
Πάντως στόχος του Ν. Ανδρουλάκη είναι να κάνει διεύρυνση κυρίως προς την αριστερή πλευρά της Χαριλάου Τρικούπη, επιδιώκοντας, αν μη τι άλλο, οι ψηφοφόροι στις ευρωεκλογές να στείλουν στην τρίτη θέση τον ΣΥΡΙΖΑ. Πέρα από τον γραμματέα του κόμματος Ανδρέα Σπυρόπουλο και τον συνταγματολόγο Κώστα Χρυσόγονο, που όπως όλα δείχνουν θα είναι στο ευρωψηφοδέλτιο, εντείνονται οι διεργασίες για προσέγγιση στελεχών που έχουν αναφορές στην αριστερή σοσιαλδημοκρατία, κοινωνική εμβέλεια στο πεδίο που δραστηριοποιούνται και καλές σχέσεις και με τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα ήδη, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Documento, έχει γίνει πρόταση από το ηγετικό επιτελείο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στον εργατολόγο Κωνσταντίνο Δ. Τσουκαλά για να είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής.
Εχει σημασία ότι ο Κων. Τσουκαλάς ήταν ένα από τα πρόσωπα που είχε βολιδοσκοπήσει στις δημοτικές εκλογές η Κουμουνδούρου (ο Διονύσης Τεμπονέρας είχε επικοινωνήσει με τον εργατολόγο) για υποψήφιο δήμαρχο στον Δήμο Αθηναίων. Ο ίδιος ο εργατολόγος έχει προσδιορίσει ότι ανήκει στον χώρο της κεντροαριστεράς, έκρινε θετικά την κοινή υποψηφιότητα ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ για την Αθήνα, σημειώνοντας γενικότερα ότι πρέπει να υπάρχουν ενωτικές υποψηφιότητες και όχι στενά κομματικές. Η Χαριλάου Τρικούπη είναι εν αναμονή της απάντησης του Κων. Τσουκαλά, ο οποίος το 2008 ήταν μέλος του ΚΣ της φοιτητικής νεολαίας του ΠΑΣΟΚ και γραμματέας της ΠΑΣΠ Νομικής.
Διαβάστε επίσης: Μετέωροι χειρισμοί Ανδρουλάκη, χωρίς πόρισμα, για το έγκλημα των Τεμπών
Το ΠΑΣΟΚ επιστρατεύει τον… Εμίλ Ζολά κατά Μητσοτάκη
Φοβάται ντόμινο εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ ο Ανδρουλάκης
«Κρυπτόμενος αρχηγός» ο Νίκος Ανδρουλάκης – Αντιπαράθεση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ