Βασικές ελευθερίες τίθενται υπό αμφισβήτηση με πρόταση νόμου της Δεξιάς και με μια εφαρμογή για την Covid-19
Δεν θα μπορούσε να βρει χειρότερη στιγμή για να καταθέσει πρόταση νόμου ο Ερίκ Σιοτί, βουλευτής των δεξιών Ρεπουμπλικάνων στη Γαλλία. Ο βουλευτής από τη Νίκαια της Γαλλικής Ριβιέρας κατέθεσε την Τρίτη 26 Μαΐου, μόλις μία μέρα μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικό στη Μινεσότα, πρόταση να θεσμοθετηθεί η απαγόρευση της αναπαραγωγής βίντεο και φωτογραφιών με ακάλυπτα πρόσωπα αστυνομικών και στρατιωτικών υπαλλήλων, δημοτικών αστυνομικών και τελωνειακών. Η προβλεπόμενη ποινή για τους παραβάτες (ΜΜΕ και χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης), όπως αναφέρεται στην πρόταση νόμου, θα είναι 15.000 ευρώ και έξι έως δώδεκα μήνες φυλάκισης.
Η πρόταση αυτή κατά τον Σιοτί έρχεται για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της «συκοφαντίας κατά των αστυνομικών», το οποίο «επεκτείνεται επικίνδυνα, προκαλώντας ανασφάλεια στους αστυνομικούς και στο περιβάλλον τους». Ο Φρεντερίκ Λαγκάς, δεξιός συνδικαλιστής αστυνομικός, δήλωσε υπερθεματίζοντας ότι «η αναπαραγωγή βίντεο έχει μοναδικό στόχο να στοχοποιήσει, να αποσταθεροποιήσει και να προκαλέσει τους αστυνομικούς υπαλλήλους».
Οργή για τη βία από τα όργανα της τάξης
Τις τελευταίες μέρες και με αφορμή τη δολοφονία Φλόιντ η αστυνομική βία και η λογοδοσία των οργάνων της τάξης έχουν γίνει κεντρικό θέμα της επικαιρότητας παγκοσμίως. Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν το βράδυ της 2ας Ιουνίου στην Πορτ ντε Κλισί, πάνω στον περιφερειακό δρόμο του Παρισιού, φωνάζοντας συνθήματα κατά της αστυνομικής βίας, με στόχο να αποδοθεί δικαιοσύνη για τις υποθέσεις Φλόιντ στις ΗΠΑ και Ανταμά Τραορέ στη Γαλλία. Μεγάλη συμμετοχή υπήρξε στις νέες διαδηλώσεις τα Σάββατα 6 και 13 Ιουνίου.
Πέραν της υποστήριξης προς την αφροαμερικανική κοινότητα, οι Γάλλοι βγήκαν στον δρόμο διότι και οι ίδιοι μετρούν απώλειες από τον ενδημικό ρατσισμό της αστυνομίας. Ο Ανταμά Τραορέ, που είχε προσαχθεί επειδή ξέφυγε από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια ελέγχου, ξεψύχησε στο αστυνομικό τμήμα της λαϊκής συνοικίας Περσάν, στα βόρεια προάστια του Παρισιού, τον Ιούλιο του 2016. Τι ακριβώς συνέβη μεταξύ της προσαγωγής του και της στιγμής του θανάτου του παραμένει άγνωστο, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι κατέληξε μετά την άσκηση υπέρμετρης βίας από τους αστυνομικούς.
Τι κι αν η δολοφονία Φλόιντ και η δημοσίευση του βίντεο που την αποτυπώνει θα μείνουν στην ιστορία… Κάποιοι Γάλλοι βουλευτές της Δεξιάς φαίνεται ότι θα προτιμούσαν να μην υπήρχε βίντεο και ο αστυνομικός Ντέρεκ Σόβιν να παρέμενε ανενόχλητος στο αστυνομικό σώμα. Κι αν οι βουλευτές της συμπολίτευσης μάλλον θα καταψηφίσουν την πρόταση Σιοτί, ο αρμόδιος επί θεμάτων της αστυνομίας υπουργός Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέρ δεν φαίνεται να απέχει παρασάγγας από τις απόψεις του Σιοτί. Αντιδρώντας στις δηλώσεις της τραγουδίστριας και ηθοποιού Καμέλια Ζορντανά για τον ενδημικό ρατσισμό της γαλλικής αστυνομίας, είπε πως «τέτοιες ψευδείς και ντροπιαστικές δηλώσεις τροφοδοτούν το μίσος και τη βία».
Ο Καστανέρ έχει χτίσει προφίλ του σκληρού του δόγματος «νόμος και τάξη», ιδίως κατά την περίοδο των «κίτρινων γιλέκων». Ωστόσο, με την κλιμάκωση του κινήματος στις ΗΠΑ και τις αντιδράσεις στη Γαλλία παρουσίασε την περασμένη Τρίτη ένα πρόγραμμα για τη βελτίωση των αστυνομικών μεθόδων: θα απαγορεύεται το κεφαλοκλείδωμα κατά τη σύλληψη, ενώ υποσχέθηκε και τον αυστηρότερο έλεγχο των αστυνομικών ειδικά σε ζητήματα ρατσισμού.
Η πρόταση Σιοτί προκάλεσε και την αντίδραση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, οι οποίοι μιλούν για υπονόμευση της ελευθερίας της πληροφόρησης και ζητούν να απορριφθεί πάραυτα. «Δημιουργεί δυσκολίες στην κάλυψη πλήθους δημόσιων εκδηλώσεων από δημοσιογράφους γιατί η παρουσία της αστυνομίας είναι πολύ συνήθης» αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους.
Προσωπικά δεδομένα εκτεθειμένα;
Στις 27 Μαΐου, μία μέρα μετά την κατάθεση της πρότασης Σιοτί, οι Γάλλοι βουλευτές υπερψήφισαν (338 υπέρ, 215 κατά) το λανσάρισμα της StopCovid, της εφαρμογής που δημιούργησε το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνας για την Πληροφορική INRIA με σκοπό την ιχνηλάτηση των κρουσμάτων Covid-19. Οι γιατροί υποστηρίζουν ότι θα βοηθήσει στον περιορισμό της εξάπλωσης της λοίμωξης. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί σε ζητήματα προσωπικών δεδομένων και ιδιωτικότητας έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους.
Η εφαρμογή, που είναι ήδη διαθέσιμη από τις 2 Ιουνίου, λειτουργεί με bluetooth. Το κινητό κάθε χρήστη της StopCovid αλληλεπιδρά με τα τηλέφωνα χρηστών που βρίσκονται κοντά του καταγράφοντας την επαφή τους. Σε περίπτωση που κάποιος είναι θετικός στον ιό οφείλει να πληροφορήσει την εφαρμογή, η οποία θα ειδοποιήσει όλους τους χρήστες που βρέθηκαν στον ίδιο χώρο. Ετσι θα είναι δυνατή η καταγραφή των κρουσμάτων και θα μπορέσει να περιοριστεί η διασπορά του ιού. Είναι σαφές όμως ότι για την επιτυχία του εγχειρήματος θα πρέπει να χρησιμοποιεί την εφαρμογή μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού (οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 30% ως και 80%).
Καθώς το κατέβασμα της εφαρμογής είναι εθελοντικό, μόλις το 2% τη χρησιμοποιεί. Η αλήθεια είναι πως η γαλλική κυβέρνηση, η οποία ζήτησε από το INRIA τη δημιουργία της, έχει προσπαθήσει να περιορίσει τις επιπτώσεις της χρήσης της εφαρμογής κρατώντας τα δεδομένα σε γαλλικό έδαφος και μη συνεργαζόμενη με τους τεχνολογικούς κολοσσούς. Η StopCovid δεν παραβιάζει τον ευρωπαϊκό κανονισμό GDPR καθώς η σύνδεση του τηλεφώνου με τον χρήστη του θα είναι αδύνατη χάρη στην κρυπτογράφηση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι, όπως επισημαίνει και η Εθνική Επιτροπή για την Πληροφορική και τις Ελευθερίες (CNIL), «είναι η πρώτη φορά που τίθενται τέτοια ερωτήματα για την προστασία της ιδιωτικής ζωής».
