Η κυβέρνηση, μέσω του υπουργού Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν, επιδιώκει την αλλαγή των προϋποθέσεων της απόκτησης ιθαγένειας από παιδιά που γεννιούνται σε γαλλικό έδαφος στην νησιωτική υπερπόντια κτήση Μαγιότ. Με την κίνηση αυτή, η αντιπολίτευση κατηγορεί το Μακρόν ότι προσπαθεί να επιτεθεί συνολικά στο δικαίωμα του εδάφους. Το δίκαιο του εδάφους ή jus soli προβλέπει ότι κάθε παιδί που γεννιέται σε γαλλικό έδαφος αποκτά και τη γαλλική υπηκοότητα.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι, δεδομένου ότι ο γάλλος πρόεδρος δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, χτίζει συμμαχίες με ένα ευρύ φάσμα της Δεξιάς που επιθυμεί την πλήρη κατάργηση του δικαιώματος, από την ακροδεξιά Λεπέν και Ζεμούρ μέχρι τις παρυφές των Ρεπουμπλικανών, δηλαδή τον Ερίκ Σιοτί, ώστε να μπορεί στο μέλλον να περάσει ευκολότερα την ατζέντα του. Ωστόσο, η ιστορία αυτή δεν είναι σημερινή.
Προηγούμενη προσπάθεια
Ο προηγούμενος υπουργός Εσωτερικών, Ζεράρ Κολόμ, έκανε το 2018 την πρώτη προσπάθεια να υπονομεύσει το δίκαιο του εδάφους, ενός δικαιώματος εγγεγραμμένου στο γαλλικό Σύνταγμα, με το νόμο του για το άσυλο και την μετανάστευση. Ο νυν δήμαρχος της Λυών πρόσθεσε στο νόμο του μια προϋπόθεση για την ιθαγένεια στο νησί Μαγιότ: ένα παιδί που γεννιέται εκεί μπορεί να γίνει Γάλλος πολίτης μόνο αν ένας από τους γονείς βρίσκεται σε γαλλικό έδαφος σε μόνιμη βάση για τρεις μήνες.
Στη συνέχεια, τη σκυτάλη παίρνει ο Νταρμανέν, ο οποίος έρχεται να αυξήσει τον βαθμό δυσκολίας για την απόκτηση ιθαγένειας στη Μαγιότ: προτείνει τώρα ότι για να μπορεί κάποια στιγμή ένα παιδί να αποκτήσει ιθαγένεια και οι δύο γονείς θα πρέπει να βρίσκονται σε γαλλικό έδαφος σε μόνιμη βάση, όχι για τρεις μήνες αλλά για έναν χρόνο! Το μέτρο έχει την στήριξη του Μακρόν και αναμένεται να προκαλέσει έντονες συζητήσεις στην Εθνοσυνέλευση με την αριστερή αντιπολίτευση.
Δυο οπτικές
Μέσα από τη συζήτηση για το δίκαιο του εδάφους αναδύονται οι δύο κυρίαρχες οπτικές για το πώς νοείται η εθνικότητα από τις διαφορετικές πλευρές του πολιτικού φάσματος. Για τη δεξιά, ιδίως την ακραία εκδοχή της, η εθνικότητα κληρονομείται ή –σε σπάνιες περιπτώσεις- κερδίζεται. Με το δίκαιο του εδάφους, η δεξιά ισχυρίζεται ότι η Γαλλία «ξεπουλάει» την εθνικότητα σε όποιον την ζητήσει, ενώ η αριστερά πιστεύει ότι όποιος γεννιέται μέσα στην γαλλική κοινωνία, με τον καιρό, μπορεί να θεωρείται Γάλλος πολίτης.