Μια υπόθεση από το παρελθόν έρχεται να συνταράξει τα θεμέλια της Καθολικής Εκκλησίας στη Γαλλία. Εκατοντάδες παιδιά κακοποιήθηκαν από κληρικούς που θεωρητικά ήταν δίπλα τους για να τους προσφέρουν αγάπη και τα μηνύματα της χριστιανοσύνης. Ωστόσο μόνο πόνο και φόβο τους δίδαξαν.
Το πόρισμα των 2.500 σελίδων της ανεξάρτητης επιτροπής ήταν κόλαφος τόσο για την ηγεσία της Καθολικής Εκκλησίας όσο και για τον κατώτερο κλήρο. 216.000 παιδιά κακοποιήθηκαν συστηματικά από τη δεκαετία του ’50 και ύστερα. Εάν συνυπολογιστούν και άτομα που βρίσκονται γύρω από την εκκλησία, τότε ο αριθμός των θυμάτων φτάνει τις 330.000.
Πολύ περισσότερα τα θύματα
Την ίδια στιγμή η έκθεση αποκάλυψε ότι αξιωματούχοι της εκκλησίας είτε εξανάγκασαν τα θύματα σε σιωπή είτε απέρριψαν ή αγνόησαν τις καταγγελίες των θυμάτων της κακοποίησης. Μέχρι στιγμής περισσότεροι από 3.200 κακοποιητές έχουν ταυτοποιηθεί σε σύνολο 115.000 ιερέων και κληρικών. Οι ερευνητές μάλιστα είπαν ότι είναι πιθανό τα παραπάνω στοιχεία να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα αλλά να την υποβαθμίζουν, προεξοφλώντας ότι οι αριθμοί των θυμάτων και των κακοποιητών τους στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτεροι.
Ο Φρανσουά Ντεβό, ιδρυτής της ένωσης θυμάτων Η Απελευθερωμένη Λέξη, κατά τη διάρκεια της δημόσιας παρουσίασης του πορίσματος είπε σε έντονο ύφος αναφερόμενος στους εκπροσώπους της εκκλησίας: «Είστε η ξεφτίλα της ανθρωπότητας».
Από τη μεριά του ο πάπας Φραγκίσκος στο άκουσμα του επίμαχου πορίσματος μίλησε για «ώρα ντροπής», εξέφρασε τη «μεγάλη λύπη» του για τα θύματα και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για το κουράγιο που έδειξαν δημοσιοποιώντας τα βιώματά τους. Η έκθεση αυτή ακολουθεί την απόφαση του πάπα το 2021 να καταστήσει έγκλημα τη σεξουαλική κακοποίηση εντός της εκκλησίας.
Η κοινοποίηση του πορίσματος αποδεικνύει ότι κάτι αλλάζει. Υπάρχει ένα σαφές πέρασμα από τη μυστικότητα και την ατιμωρησία στη διαφάνεια και τη δημόσια κοινωνική κατακραυγή, τη θρησκευτική απομόνωση και κατά πάσα πιθανότητα την ποινική τιμωρία των θυτών. Οι εποχές που η Καθολική Εκκλησία μπορούσε να κουκουλώνει ανενόχλητη τέτοιου είδους εγκλήματα ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Μένουν να γίνουν ακόμη πολλά βήματα
Τα μέτρα που παίρνει η Καθολική Εκκλησία δείχνουν ότι η ηγεσία της αντιλήφθηκε, έστω με και μεγάλη καθυστέρηση, ότι οι σύγχρονες κοινωνικές και πολιτικές τάσεις αναγκαστικά θα την οδηγήσουν είτε σε εκσυγχρονισμό και αυτοκάθαρση είτε σε απομόνωση.
Ο πάπας φαίνεται να επιλέγει το πρώτο σενάριο, αν και απομένουν ακόμη πολλά βήματα να γίνουν. Οι αντιλήψεις του για τα ατομικά δικαιώματα, τον εμβολιασμό κ.λπ. σίγουρα είναι όαση μπροστά στις απόψεις εκκλησιών όπως η ορθόδοξη και δη η ελληνική.
Το ερώτημα είναι εάν η παρούσα υπόθεση θα αποτελέσει σημείο καμπής και εφαλτήριο για μεγαλύτερη διαφάνεια και δημοσιότητα ή εξαγνιστική στιγμή προτού ξαναγυρίσουμε στο business as usual.
Εντούτοις, εάν όντως ανοίξει το κουτί της Πανδώρας και σε άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο, η Ιταλία και η Ισπανία, αποτελεί επίδικο εάν η Καθολική Εκκλησία θα αντέξει το κύμα της απονομιμοποίησης που θα φουντώσει.