«Γαλάζιες ακρίδες» στις δαπάνες των νοσοκομείων

Πύραυλος τα χρέη προς τους ιδιώτες, με τους ημέτερους διοικητές να πράττουν κατά βούληση και χωρίς έλεγχο όσον αφορά τις αγορές των υγειονομικών υλικών

Κατακόρυφη αύξηση των χρεών των νοσοκομείων κυρίως προς τους ιδιώτες δείχνουν τα στοιχεία που φτάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, γεγονός που προκαλεί πονοκέφαλο στην ομάδα Μητσοτάκη. Αλλωστε η κυβέρνηση συχνά πυκνά διαφημίζει τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών της χώρας, αποκρύπτοντας ωστόσο τι συμβαίνει πραγματικά στους φορείς του δημοσίου.

Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση αφορά το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τα νοσοκομεία που πολλαπλασιάζουν με ταχύτατους ρυθμούς τα χρέη προς τις ιδιωτικές προμηθεύτριες εταιρείες. Ενώ το 2019 τα χρέη των νοσηλευτικών μονάδων προς τους ιδιώτες ήταν μόλις 344 εκατ. ευρώ, μέσα στην πενταετία της «γαλάζιας» κυβέρνησης εκτοξεύτηκαν στο 1,164 δισ. ευρώ.

Τα χρέη αυξάνονται στην περίοδο διακυβέρνησης Μητσοτάκη με μαθηματική ακρίβεια κάθε χρόνο, γεγονός βέβαια που κινητοποίησε και τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές. Η Ελλάδα παραπέμπεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ακριβώς λόγω αυτής της τακτικής που βάζει οικονομική «θηλιά» σε ιδιωτικές εταιρείες προμηθειών.

Είναι ενδεικτικό ότι, ενώ στο τέλος του 2019 τα χρέη των νοσοκομείων ήταν 344 εκατ. ευρώ, τον επόμενο Δεκέμβριο του 2020 αυξήθηκαν σε 502 εκατ. ευρώ, άγγιξαν τα 606 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2021, ξεπέρασαν τα 907 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2022, για να εκτοξευτούν την επόμενη χρονιά σε 1,319 δισ. ευρώ και να μειωθούν ελάχιστα στο τέλος του 2024 σε 1,164 δισ. ευρώ. Η εικόνα της κατάρρευσης των δημόσιων νοσοκομείων είναι φυσικά σε γνώση της κεντρικής κυβέρνησης αλλά και του υπουργού Υγείας Αδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος καθημερινά μιλά για βελτιώσεις στο σύστημα υγείας που θα δουν οι πολίτες μέσα στο 2025. Ωστόσο, η εικόνα δεν βελτιώνεται ούτε οικονομικά για το ΕΣΥ αλλά ούτε και υγειονομικά, αφού οι δημόσιες νοσηλευτικές μονάδες καθημερινά φθίνουν και δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις βασικές ανάγκες των πολιτών.

Παρ’ όλα αυτά, ο Αδ. Γεωργιάδης περιγράφει την εικόνα ενός συστήματος υγείας μιας άλλης χώρας, σαφώς με πιο σύγχρονες εγκαταστάσεις αλλά και με υπηρεσίες υγείας στις οποίες δεν υπάρχουν πολύωρες αναμονές και ταλαιπωρία των ασθενών.

Ανεξέλεγκτες προμήθειες

Στο μεταξύ, ύστερα από περίπου έξι χρόνια στη διακυβέρνηση της χώρας, η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί μόλις τώρα να συμμαζέψει τις σπατάλες που γίνονται με τις προμήθειες στο ΕΣΥ.

Η κατάσταση άλλωστε με τις αγορές των απαραίτητων υγειονομικών υλικών έχει ξεφύγει από κάθε όριο, καθώς ο κάθε διοικητής νοσοκομείου πράττει κατά βούληση και αγοράζει τα αναλώσιμα σε τιμές που εκείνος κρίνει κάθε φορά ως συμφέρουσες. Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι τα στελέχη του υπουργείου Υγείας έμειναν… έκπληκτα σε πρόσφατη σύσκεψη, όταν διαπίστωσαν πως ένα νοσοκομείο αγόραζε τα ίδια υλικά σε τιμές τελείως διαφορετικές από άλλο νοσοκομείο που βρισκόταν σε πολύ κοντινή απόσταση.

Η πρακτική αυτή, που είναι γνωστή εδώ και χρόνια στην αγορά υγείας αλλά όλως τυχαίως μόλις τώρα έγινε γνωστή στους ιθύνοντες, φαίνεται ότι κινητοποίησε την ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου. Με νέες εντολές ζητά από τους εκλεκτούς διοικητές να συμμαζέψουν τις δαπάνες για την αγορά των υλικών. Βέβαια, από την πίσω πόρτα οι περισσότεροι προχωρούν σε απευθείας αναθέσεις για την αγορά υλικών, κάτι που παρακάμπτεται με ευκολία από το υπουργείο Υγείας. Και προφανώς το «κούρεμα» των δαπανών από τα αναλώσιμα υλικά δεν προέρχεται από τους διαγωνισμούς που μπορεί να είναι σε εξέλιξη, αλλά από την οριζόντια περικοπή της χρήσης του υγειονομικού υλικού.

Παράλληλα, ενώ εδώ και χρόνια η κυβέρνηση έχει συστήσει την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) αντικαθιστώντας τη σχετική επιτροπή που υπήρχε στο υπουργείο Υγείας, ουσιαστικά δεν την έχει ενεργοποιήσει ακόμη ώστε να περιοριστούν οι σπατάλες στο ΕΣΥ.

Η ΕΚΑΠΥ δημιουργήθηκε με στόχο να γίνονται κεντρικά οι προμήθειες και να ελέγχονται από το υπουργείο Υγείας ώστε να αγοράζονται τα απαραίτητα αναλώσιμα στις ίδιες τιμές για όλα τα νοσοκομεία της χώρας. Προσώρας όμως η αρχή ασχολείται μόνο με την αγορά των φαρμάκων για τα νοσοκομεία και σχεδόν καθόλου με τα υλικά.

Ετσι, όσο η ΕΚΑΠΥ αργεί να προχωρήσει στους κεντρικούς διαγωνισμούς, στις νοσηλευτικές μονάδες γίνονται πάρτι προμηθειών με τιμές ανεξέλεγκτες. Μάλιστα, προσφάτως φαίνεται ότι διαφημίστηκε εμμέσως από το υπουργείο Υγείας ότι θα ξεκινήσει ένα σύστημα ψηφιακής καταγραφής των υλικών που μπαίνουν μέσα στα χειρουργεία, ώστε να διαπιστώνεται εάν οι γιατροί που παραγγέλνουν τα υλικά επιλέγουν συγκεκριμένες εταιρείες με ίδιον όφελος. Μια πρακτική που φυσικά για άλλη μία φορά ρίχνει τις ευθύνες στο ιατρικό προσωπικό που χρησιμοποιεί αναλώσιμα μέσα στις χειρουργικές αίθουσες και όχι στην κεντρική υπηρεσία του υπουργείου Υγείας, που εδώ και χρόνια έχει αφήσει ανεξέλεγκτη την κατάσταση στο ΕΣΥ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από το επιτελείο του υπουργού Υγείας Αδ. Γεωργιάδη διαρρέεται ότι το νέο ψηφιακό σύστημα καταγραφής θα εισαχθεί σύντομα σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας, ώστε να μπορούν να καταγράφονται τα υλικά που μπαίνουν στις νοσηλευτικές μονάδες, ενώ θα ξεκινήσει πιλοτικά από το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας, τον Ευαγγελισμό.

Διοικητές υπό επιτήρηση

Για την εφαρμογή του μεγαλεπήβολου σχεδίου του Αδ. Γεωργιάδη να περικοπούν οι δαπάνες στα δημόσια νοσοκομεία και από τον τομέα των προμηθειών έχει «επιστρατευτεί» ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, ο οποίος σε τακτικές τηλεδιασκέψεις του με τους διοικητές όλων των νοσηλευτικών ιδρυμάτων της χώρας προχωρά σε συγκεκριμένες οδηγίες αλλά και σε αυστηρές εντολές ώστε να έχουν τον έλεγχο των μονάδων τους.

Ομως, παρά τις παροτρύνσεις του Μ. Θεμιστοκλέους να ελέγχουν τα νοσοκομεία τους οι διοικητές, εκείνοι είναι ακόμη εστιασμένοι στο αν θα διοριστούν εκ νέου μετά τον πολυσυζητημένο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ ή αν θα δουν την πόρτα εξόδου από το ΕΣΥ. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του υφυπουργού Υγείας να τους κινητοποιήσει ώστε να εργαστούν, η παρατεταμένη αναμονή για τα τελικά αποτελέσματα του διαγωνισμού έχει φέρει μια γενικότερη στασιμότητα στο σύστημα υγείας, η οποία αντανακλάται στις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες.

Εξάλλου οι διοικητές νοσοκομείων που σήμερα υπηρετούν δεν έχουν δει ακόμη το όνομά τους σε ΦΕΚ που να τους βεβαιώνει ότι θα παραμείνουν ως εργαζόμενοι στο ΕΣΥ. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση μέσα στα νοσηλευτικά ιδρύματα, καθώς εδώ και πάνω από έναν χρόνο βιώνουν μια εργασιακή ανασφάλεια που οφείλεται κυρίως στον περιβόητο νόμο Κεραμέως. Ο εν λόγω νόμος διαφημίστηκε υπέρ το δέον από την κυβέρνηση, που υποστήριζε ότι θα φέρει την αξιοκρατία στη δημόσια διοίκηση, άλλα τελικώς αποδείχθηκε ότι ήταν ο πιο έξυπνος τρόπος για να διοριστούν «γαλάζιοι» διοικητές στο σύστημα υγείας με τη βούλα του ΑΣΕΠ.

Ομως αυτό που κατόρθωσε η κυβέρνηση ήταν να αμφισβητούνται πλέον η αξιοπιστία και η εγκυρότητα του ίδιου το ΑΣΕΠ, αφού ανοιχτά πια οι υποψήφιοι του διαγωνισμού για μια θέση σε διοίκηση νοσοκομείου αμφιβάλλουν για τις επιλογές της κυβέρνησης αλλά και για τις τακτικές που ακολουθήθηκαν για να επιλεγούν οι νέες διοικήσεις στο ΕΣΥ.

Οι μεθοδεύσεις για τους διοικητές που κατέληξαν σε βατερλό

Αρκετά από τα πρόσωπα που θα επιλέγονταν για να αναλάβουν ένα από τα κρίσιμα μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής είχαν οριστεί, όπως λένε πληροφορίες, από το Μέγαρο Μαξίμου εδώ και καιρό. Μάλιστα, οι ενδιαφερόμενοι είχαν ενημερωθεί σχετικά ώστε να καθησυχαστούν.

Ομως το ζήτημα είναι –όπως μεταφέρουν στο Documento συμμετέχοντες στον διαγωνισμό– πως στις περιπτώσεις των νοσοκομείων όπου οι εκλεκτοί της κυβέρνησης δεν είχαν κατορθώσει να γράψουν καλά στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ και δεν είχαν μπει στη δεκαπεντάδα ώστε να συνεχίσουν τη διαδικασία στήθηκε ένας άλλος μηχανισμός.

Σε κάποια από αυτά τα νοσοκομεία ο διαγωνισμός αναμένεται να βγει άγονος ώστε να επαναληφθεί η προκήρυξη. Αλλωστε ο πολυσυζητημένος νόμος Κεραμέως δεν προέβλεπε τον διορισμό των αναπληρωματικών υποψηφίων εάν δεν συμπληρώνονταν οι αρχικές λίστες. Η συγκεκριμένη παράλειψη δεν κρίνεται τυχαία από πολλούς ενδιαφερόμενους για μια θέση στο σύστημα υγείας. Η ίδια αστοχία του νόμου αφορά και τα μικρά νοσοκομεία των επαρχιακών πόλεων, όπου μπορεί εκείνοι που προκρίνονται να μην πληρούν αριθμητικά τις λίστες για να διεξαχθεί ο διαγωνισμός.

Στις περιπτώσεις αυτές θα επαναληφθεί όλη η διαδικασία με νέα προκήρυξη, νέο γραπτό διαγωνισμό από το ΑΣΕΠ αλλά και νέες προσωπικές συνεντεύξεις. Βέβαια, θα χρειαστεί ειδική νομοθετική παρέμβαση ώστε να δίνει τη δυνατότητα στο υπουργείο Υγείας και το ΑΣΕΠ να επαναλαμβάνουν την προκήρυξη. Γι’ αυτό άλλωστε έχει καθυστερήσει και η ανακοίνωση των ονομάτων όλων των νέων διοικητών νοσοκομείων στις επτά υγειονομικές περιφέρειες, αν και ο διαγωνισμός έχει ξεκινήσει εδώ και 13 και πλέον μήνες.

Ο νόμος Κεραμέως πάντως αλλά και ο ίδιος ο διαγωνισμός για νέους διοικητές στα νοσοκομεία αναμένεται να αποτελέσουν άλλο ένα βατερλό για την κυβέρνηση, καθώς σε πολλές περιοχές της χώρας υποψήφια «γαλάζια» στελέχη που ταλαιπωρήθηκαν κι έλαβαν μέρος στον διαγωνισμό αλλά έμειναν απέξω είναι πυρ και μανία. Σπεύδουν μάλιστα καθημερινά να καταγγείλουν τις τακτικές της κυβέρνησης για την ανάδειξη νέων στελεχών στη δημόσια διοίκηση.

Διαβάστε επίσης:

Μόσχα: Στη Σαουδική Αραβία και ο Λαβρόφ για τη συνάντηση με Ρούμπιο και μενού την Ουκρανία

Παρίσι: Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για το Ουκρανικό ενώ η Ουάσιγκτον γύρισε την πλάτη στους Ευρωπαίους