Είναι δυνατό ένας βουλευτής και δη κυβερνητικός να συμμετέχει και –πολύ περισσότερο– να είναι διαχειριστής και διευθυντής εταιρείας που παίρνει προμήθειες από δημόσιους φορείς; Κάτι τέτοιο απαγορεύεται από το σύνταγμα. Στην περίπτωση του βουλευτή της ΝΔ Θέμη Χειμάρα και της εκτυπωτικής εταιρείας του είναι δυνατό. Εάν ο διάολος έχει πολλά ποδάρια, τότε η διαπλοκή των στελεχών της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει περισσότερα. Η δε επιτροπή πόθεν έσχες της Βουλής επιβεβαιώνει ότι η ανομία που επέτρεψε στην περίπτωση Πάτση δεν ήταν η εξαίρεση αλλά ο κανόνας.
«Δεν μπορείς να είσαι πολιτικό πρόσωπο και να παίρνεις αναθέσεις από φορείς που το δημόσιο έχει συμμετοχή. Ασυμβίβαστο επαγγελματικό δεν υπάρχει, προφανώς και μπορείς να δουλεύεις στην ελεύθερη αγορά, οφείλεις όμως ηθικά να βάζεις ένα όριο –αυτό είναι και το όριο της παράταξης–, να μην παίρνεις δουλειές από φορείς στους οποίους συμμετέχει το δημόσιο» ήταν τα λόγια του Γιάννη Οικονόμου στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου. Τότε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πάσχιζε να αδειάσει τον –ανεξάρτητο και υπό έκπτωση πλέον– βουλευτή Ανδρέα Πάτση και να βγάλει εκτός κάδρου ευθυνών τον Κυρ. Μητσοτάκη.
Δύο μήνες μετά το Documento φέρνει στο φως την περίπτωση ενός ακόμη «γαλάζιου» βουλευτή που κινείται κάτω και από το όριο που θέτει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος από ηθικής διάστασης και έξω από τα όρια που βάζει το ίδιο το σύνταγμα για την ιδιότητα του βουλευτή.
Αιρετός και (σταθερός) προμηθευτής δημοσίου
Ο Θεμ. Χειμάρας είναι βουλευτής Φθιώτιδας από τον Ιούλιο του 2019. Γόνος του παλαιού βουλευτή της ΝΔ, δις νομάρχη Φθιώτιδας, μία φορά νομάρχη Σάμου και συγκεντρωσιάρχη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη το 1993 Θανάση Χειμάρα, ο Θεμ. Χειμάρας διατέλεσε από τον Νοέμβριο 2014 έως τον Ιούλιο 2019 αντιπεριφερειάρχης του Κώστα Μπακογιάννη και εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος Επιχειρηματικότητας, Εξωστρέφειας, Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Αναπτυξιακού Προγραμματισμού.
Εκτός όμως από βουλευτής είναι και επιχειρηματίας. Ειδικότερα, επιχειρεί στον χώρο των εκτυπώσεων με μια εταιρεία στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Λαμία, στην εκλογική του περιφέρεια.
«Εγώ δεν αισθάνομαι πολιτικός καριέρας. Δεν έχω μπει στα κοινά για να πάω να καθίσω 15-20 χρόνια και να προσφέρω και να πω ότι “ωραία είμαστε”. Εχω την επιχείρησή μου παράλληλα, τώρα αυτή την προεκλογική περίοδο επενδύω στη δουλειά μου, προσπαθώ να γίνω καλύτερος στη δουλειά μου, στην εταιρεία μου. Αυτό εμένα με κάνει ανεξάρτητο […] Ο,τι έχω πετύχει εγώ στη ζωή μου το χρωστάω στη Φθιώτιδα, στους συμπατριώτες μου εδώ, τους φίλους μου» δήλωνε παραμονές της εκλογής του ο Θεμ. Χειμάρας, λίγο προτού 7.742 συμπολίτες του τον εμπιστευτούν «για μια Φθιώτιδα ισχυρή».
Οπως προκύπτει από τις δηλώσεις του βουλευτή αλλά και από τα σχετικά έγγραφα στο ΓΕΜΗ, από τον Νοέμβριο του 2005 ο ίδιος είναι διαχειριστής και ομόρρυθμο μέλος της επιχείρησης εκτυπώσεων Θέμης Χειμάρας και Σία ΕΕ, με διακριτικό τίτλο NeXtshop, στη Λαμία. Σύμφωνα με την τελευταία τροποποίηση του καταστατικού τον Ιούνιο του 2020, ο ίδιος ορίζεται διαχειριστής, εκπρόσωπος και διευθυντής της εταιρείας, με τον Δ.Τ. που συμμετέχει με ποσοστό 1% να ορίζεται ετερόρρυθμος εταίρος. Στη δε δήλωση πόθεν έσχες του βουλευτή του 2020 η εταιρεία είναι δηλωμένη κανονικά.
Αναζητώντας στοιχεία για τη δραστηριότητα της εταιρείας του βουλευτή στη Διαύγεια διαπιστώνει κανείς με έκπληξη ότι τόσο την πενταετία που χρημάτισε αντιπεριφερειάρχης του Κ. Μπακογιάννη όσο και την περίοδο που διατελεί βουλευτής του Κυρ. Μητσοτάκη η εταιρεία συνεχίζει να συνάπτει εκατοντάδες συμβάσεις με πλήθος φορέων του δημοσίου.
Για την πρώτη περίοδο, από τον Νοέμβριο του 2014 και μέχρι να εκλεγεί βουλευτής, το ασυμβίβαστο για τους αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης προβλέπει κάποια «παράθυρα» μικρών προμηθειών. Σε κάθε περίπτωση η επιχειρηματική του δραστηριότητα κατά το διάστημα που θήτευσε ως αντιπεριφερειάρχης θα πρέπει αναμφίβολα να αποτελέσει αντικείμενο έρευνας σε δεύτερο χρόνο. Ομως σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί στη Διαύγεια μετά την 7η Ιουλίου 2019, οι συμβάσεις της Θέμης Χειμάρας και Σία ΕΕ ξεπερνούν τις 270, περιλαμβάνουν πλήθος δήμων της εκλογικής περιφέρειάς του και άλλους δημόσιους φορείς και του έχουν αποφέρει τουλάχιστον 400.000 ευρώ μέσα σε διάστημα τριάμισι ετών.
Οπως έλεγε ο ίδιος κατά τη θητεία του στην περιφέρεια: «Για κάποιους είμαι ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος του Μπακογιάννη, για άλλους ο “γιος του Χειμάρα”, για μερικούς είμαι ο… neXt».
Δουλειές σε όλη την εκλογική περιφέρειά του
Πρόκειται στην πλειονότητά τους για συμβάσεις που αφορούν προμήθεια φωτοτυπικού υλικού, γραφικής ύλης, σφραγίδων, ημερολογίων, αφισών, εκτυπώσεων, βιβλιοδετήσεων, αναλώσιμων, φυλλαδίων και γενικότερα προμήθειες συναφείς με την επιχειρηματική δραστηριότητά του. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μελετώντας τις εκατοντάδες συμβάσεις δεν προκύπτουν υπερτιμολογήσεις ή αισχροκέρδεια αλλά μια συνεχής και αδιάκοπη ροή εργασιών προς την εταιρεία του, με το ανάλογο αντίτιμο.
Αναλυτικά, τη μερίδα του λέοντος λαμβάνει από τον Δήμο Λαμιέων, με περισσότερες από 100 συμβάσεις, άνω των 160.000 ευρώ συνολικά. Η περίπτωση του εν λόγω δήμου έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον αφού, εκτός από «βάση» του βουλευτή, η Λαμία αποτελεί και τον δήμο που διοικεί ο επιστήθιος φίλος του Ευθύμης Καραΐσκος, για τον οποίο ο βουλευτής μιλάει με τα καλύτερα λόγια. Οπως είχε δηλώσει σε προεκλογική συνέντευξή του, με τον δήμαρχο Ευθ. Καραΐσκο «είμαστε πάρα πολλά χρόνια, είμαστε από παιδιά μαζί. Είναι ένας άνθρωπος που δεν έχω υπογράψει ποτέ ένα χαρτί που δεν θα το δει ο Θύμιος, έτσι; Αυτή είναι η σχέση μου με τον Θύμιο. Είμαι δίπλα του και είναι δίπλα μου».
Εκτός όμως του Δήμου Λαμιέων, η επιχείρηση του Θεμ. Χειμάρα έχει συνάψει σημαντικές συμβάσεις προμηθειών και με αρκετούς από τους όμορους δήμους. Συγκεκριμένα, με τον Δήμο Αμφίκλειας – Ελάτειας σχεδόν 100.000 ευρώ, με τον Δήμο Στυλίδας περί τις 38.000 ευρώ, με τον Δήμο Καμένων Βούρλων 13.000 ευρώ, με τον Δήμο Καρπενησίου τουλάχιστον 5.000 ευρώ και με τον Δήμο Δελφών σχεδόν 3.000 ευρώ. Επιπροσθέτως, σημαντικά ποσά έχει λάβει από συμβάσεις προμήθειας του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (25.700 ευρώ), του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας (5.800 ευρώ), του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (5.000 ευρώ), της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Στερεάς Ελλάδας (4.000 ευρώ).
Συμβάσεις προμήθειας που κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες έως 3.000 ευρώ έχει συνάψει με το τμήμα του υπουργείου Εργασίας στη Θεσσαλία, τις Περιφερειακές Ενότητες Ευρυτανίας και Φωκίδας, τα γενικά νοσοκομεία Λαμίας και Αμφισσας, το Τεχνικό Επιμελητήριο – τμήμα Στερεάς Ελλάδας, το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, την Κτηματική Υπηρεσία Φθιώτιδας του υπουργείου Εργασίας, τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Οίτης, Κοιλάδας Σπερχειού και Μαλιακού Κόλπου, τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το Ιδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ), τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) Θεσσαλίας, το ΚΕΘΕΑ και την Αμφικτύονες ΑΕ.
Σύμφωνα με το Πληροφοριακό Σύστημα Σώρευσης Κρατικών Ενισχύσεων, η εταιρεία προκύπτει δικαιούχος χρηματοδότησης 58.279,79 ευρώ από επιχειρησιακό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), 12.967,50 ευρώ από το «Στερεά Ελλάδα 2014-2020» και ακόμη 8.854,34 ευρώ από το Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙ. Επίσης, έχει λάβει συνολικά τρεις επιστρεπτέες προκαταβολές, συνολικού ύψους 6.273,46 ευρώ. Σημειώνεται ακόμη ότι στο πόθεν έσχες του 2020 η εταιρεία του είναι δηλωμένη μαζί με τις Energy Network EΕ και Ενεργειακή Κεντρικής Ελλάδας ΕΕ, αγνώστων λοιπών στοιχείων.
Οι προβλέψεις του συντάγματος
Το άρθρο 57 του Συντάγματος της Ελλάδας είναι σαφές για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες ενός βουλευτή: «Τα καθήκοντα του βουλευτή είναι ασυμβίβαστα με τα έργα ή την ιδιότητα του ιδιοκτήτη ή εταίρου ή μετόχου ή διοικητή ή διαχειριστή ή μέλους του διοικητικού συμβουλίου ή γενικού διευθυντή ή των αναπληρωτών τους επιχείρησης, η οποία αναλαμβάνει έργα ή μελέτες ή προμήθειες του Δημοσίου». Ακόμη πιο ξεκάθαρα ορίζει τι περιλαμβάνεται στο «Δημόσιο», μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι ΟΤΑ και οι επιχειρήσεις τους.
Συνεπώς, κατά το σύνταγμα, ένας βουλευτής έχει δικαίωμα να συμμετέχει σε εταιρείες και να φέρει οποιαδήποτε από τις παραπάνω ιδιότητες, αρκεί η εταιρεία να μην έχει δοσοληψίες με τον δημόσιο τομέα.
Ο βουλευτής που έπεσε από τα σύννεφα
Επιστρέφουμε λοιπόν στο αρχικό ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν ένας κυβερνητικός βουλευτής να είναι διαχειριστής και διευθυντής εταιρείας που αναλαμβάνει προμήθειες από δημόσιους φορείς και μάλιστα σε ύψος που προσεγγίζει το μισό εκατομμύριο ευρώ; Οσα αποκαλύπτουμε σήμερα εκθέτουν τόσο τον βουλευτή Θεμ. Χειμάρα όσο και τον ίδιο τον Κυρ. Μητσοτάκη. Με πατέρα που θήτευσε δίπλα στον πατέρα του πρωθυπουργού έχοντας πολλαπλές θητείες στην τοπική αυτοδιοίκηση και με τον ίδιο να ξεκινάει την πολιτική του καριέρα στο πλευρό του Κ. Μπακογιάννη, είναι προφανές ότι πρόκειται για ακόμη έναν εκλεκτό της οικογένειας Μητσοτάκη.
Λίγο προτού κλείσει η ύλη ο βουλευτής απέστειλε μακροσκελή δήλωση στο Documento, επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ. Αφού περιγράφει την επαγγελματική και πολιτική διαδρομή του, καταλήγει επί λέξει, αποδίδοντας τις παρανομίες σε σφάλμα των συνεργατών του: «Οταν εξελέγην Βουλευτής το 2019, δεν φανταζόμουν πως θα πρέπει να αλλάξω κάτι σε σχέση με την επιχείρησή μου. Επέλεξα να συνεχίζω στο δρόμο της ορθόδοξης επιχειρηματικότητας. Γεγονός είναι ότι η αναγκαιότητα της ενασχόλησής μου με τα κοινά, και η επί μακρόν παραμονή μου στην Αθήνα για την άσκηση των κοινοβουλευτικών μου υποχρεώσεων, με απομάκρυνε από την προσωπική μου ενασχόληση με την επιχείρησή μου όπως στο παρελθόν. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι συνεργάτες μου, οι οποίοι αγνοούσαν πως υπάρχει ασυμβίβαστο προς το πρόσωπό μου, να εξακολουθούν να συνεργάζονται με τους ΟΤΑ. Σας δηλώνω δε, ότι θα προβώ άμεσα σε ενέργειες προκειμένου να άρω το υφιστάμενο κώλυμα στο πρόσωπό μου».