Από τις πρώτες μέρες ανάληψης της εξουσίας από τη ΝΔ δόθηκε από το Μαξίμου το σήμα ότι άλλο η ψήφος εξωτερικού κι άλλο το εκλογικό σύστημα.
Όμως, ακριβώς αυτή η αποσύνδεση οδηγεί σε «μάχη χαρακωμάτων» τώρα που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε ως «κόκκινη γραμμή» στην εν εξελίξει συζήτηση για την ψήφο των εκτός συνόρων ελλήνων εκλογέων, τη θέση της «ισότιμης προσμέτρησης».
Αν και επικοινωνιακά κινείται με «υπεροπλία» βερμπαλισμών περί συναίνεσης, η ΝΔ βρίσκεται αντιμέτωπη με αντιφάσεις της στρατηγικής της και της πολιτικής τακτικής της. Γίνονται μπούμερανγκ οι γαλάζιες βολές προς τον ΣΥΡΙΖΑ περί αντισυνταγματικότητας επειδή το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, και όχι μόνο, προτάσσει να μην προσμετράται η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα … Το «αντισυνταγματικό μπουμ» μπορεί να έρθει από την ανάποδη, σύμφωνα με νομικούς και πολιτικούς επιστήμονες, ακριβώς από μια πρόταση ακατέργαστη για την ψήφο εξωτερικού σε συνδυασμό με το εκλογικό σύστημα.
Όπως χαρακτηριστικά έλεγε στο Documento ειδικός εκλογολόγος, είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο η ψήφος εξωτερικού, με ένα σύστημα που δεν είναι η απλή αναλογική, να ρίξει «τορπίλη» στο εκλογικό αποτέλεσμα. Η ΝΔ έχει προαναγγείλει την αλλαγή του εκλογικού νόμου (από απλή αναλογική με όριο εισόδου 3% σε ένα σύστημα που θα πριμοδοτεί το πρώτο κόμμα με επιπλέον έδρες για να επιτυγχάνεται αυτοδυναμία). Έτσι, ειδικοί κρίνουν ότι η συζήτηση περί αντισυνταγματικότητας αναφορικά με την ψήφο εξωτερικού συνδέεται άμεσα και με το εκλογικό σύστημα (απλή αναλογική, πλειοψηφικό, ενισχυμένη αναλογική με πριμ εδρών κ.λπ.).
Με την απλή αναλογική η ψήφος των εκτός επικρατείας, είτε προσμετράται είτε όχι, δεν αλλάζει δραματικά τα δεδομένα (ή σωστότερα αν δεν προσμετράται επί του συνόλου του εκλογικού αποτελέσματος, μπορεί διαφοροποιεί ελάχιστα τα ποσοστά μεταξύ των κομμάτων και την κατανομή των εδρών).
Όμως, με ένα εκλογικό σύστημα που θα δίνει μπόνους εδρών, 50 ή 40 κ.ο.κ., μπορεί να οδηγηθούμε σε καταστάσεις απρόβλεπτες σε μια χώρα με ισχυρή μετανάστευση. Με την ψήφο εξωτερικού που θα προσμετράται είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να αλλάξουν τα εκλογικά δεδομένα. Μπορεί ένα κόμμα να είναι πρώτο στους εντός της επικρατείας και άλλο κόμμα να είναι πρώτο στους εκτός επικρατείας. Μάλιστα, το αριθμητικό μέγεθος των εκτός επικρατείας –ασαφές ακόμα– παίζει ρόλο. Με την προσμέτρηση στο συνολικό αποτέλεσμα της ψήφου εκτός επικράτειας εκλογέων μπορεί να αλλάξουν οι πλειοψηφίες και να δοθεί το πριμ Χ εδρών σε άλλο κόμμα…
Ο κίνδυνος να εμφανιστεί μια πρόταση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να ανοίγει τον πολιτικό ασκό του Αιόλου, ακόμα και με επιπτώσεις που να ξεκλειδώνουν «πολιτειακό ζήτημα», είναι εδώ. Και αυτό δεν εξαντλείται στο επίπεδο ενός μπρα ντε φερ μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για την καλύτερη λύση ως προς τη διευκόλυνση των εκτός Ελλάδος εκλογέων, ούτε σε ένα «δούναι και λαβείν» μεταξύ κομμάτων στο πλαίσιο επιλογής προσώπου για Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή της αλλαγής εκλογικού συστήματος. Προκύπτει εξ… αντικειμένου.
Παραμετρική η εξίσωση προς επίλυση που βρίσκεται στο τραπέζι της συζήτησης των αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων για την ψήφο του εξωτερικού. Όμως, το μπέρδεμα, τον εγκλωβισμό της ΝΔ και εν τέλει την αυτοαναίρεση θέσεών της το έχει επιφέρει συνδυαστικά η τακτική της ΝΔ από τη στιγμή που ανέλαβε τα ηνία της διακυβέρνησης. Διαβεβαιώνει με μεγάλα λόγια τους Έλληνες ανά την υφήλιο ότι θα κάνει τα αδύνατα δυνατά να βρεθεί κοινός τόπος, αλλά εμφανίζεται τώρα αμετακίνητη στη θέση που αποτελεί κόκκινο πανί για τον ΣΥΡΙΖΑ. Αποδυναμώνει εκ προοιμίου τη ρητορική της ΝΔ περί προσέγγισης με την αντιπολίτευση.
Η νομοθετική ρύθμιση σχετικά με τη διευκόλυνση των εκτός επικρατείας εκλογέων, εκ του Συντάγματος, προϋποθέτει για να ισχύσει να υπερψηφισθεί από 200 βουλευτές. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει οχυρωθεί πίσω από το πόρισμα της επιτροπής Πουλάκη, προβάλλοντας ότι επιδιώκει και να διασφαλιστεί το δικαίωμα ψήφου για τους εκτός επικρατείας εκλογείς και να αποφευχθεί η «αλλοίωση της βούλησης» του εκλογικού σώματος εντός συνόρων, το οποίο υφίσταται άμεσα τις πολιτικές της κυβέρνησης που εκλέγεται στην Ελλάδα. «Δεν υπάρχει περίπτωση οι πολίτες που κατοικούν στο εξωτερικό να λογίζονται ως δεύτερης κατηγορίας και η ψήφος τους να μην προσμετράται στην επικράτεια» δήλωσε μεταξύ άλλων την περασμένη Τετάρτη ο Κυρ. Μητσοτάκης. Πριν από τρεις μήνες στην Πολιτική Επιτροπή της ΝΔ είχε ανακοινώσει ότι θα αποσυνδέσει την ψήφο των ομογενών από τη διαδικασία του νέου εκλογικού νόμου.
Σήμερα, η ΝΔ φαίνεται σαν να καταφέρνει το… ακατόρθωτο. Υψώνει τείχος όχι μόνο απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, που διαφωνεί οριζοντίως και καθέτως με αυτήν τη θέση, αλλά δίνει μεγάλο «πάτημα» και σε κόμματα τα οποία, αν και συμφωνούν με το κριτήριο της προσμέτρησης της ψήφου εξωτερικού (με διαφοροποιήσεις ΚΙΝΑΛ, ΜέΡΑ25), να διαφωνήσουν, θέτοντας ζητήματα συνταγματικής τάξης.
Ανάλογα τις επιλογές της δίνει νομικά εργαλεία για να διαλυθεί η «γαλάζια» φιλολογία περί ισότιμης ψήφου, μια και θυμίζουν πολλοί πως η βαρύτητα της ψήφου έτσι κι αλλιώς τίθεται εν αμφιβόλω εφόσον η ΝΔ δεν επιλέγει εκλογικό σύστημα απλής αναλογικής. Παράλληλα, η εύθραυστη ισορροπία μιας λύσης για την ψήφο εξωτερικού μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες και στο εσωτερικό της ΝΔ…
