Η καθιέρωση ενός νέου δείκτη τιμών αναφοράς για το φυσικό αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά ήταν μεταξύ των βασικών θεμάτων που συζητήθηκαν στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ της Παρασκευής, μαζί με το γενικό πλαφόν στις συναλλαγές στη χονδρική αγορά.
Η συζήτηση έγινε στο πλαίσιο της προσπάθειας να περιορισθούν οι υπερβολικές αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη δραστική μείωση των ρωσικών ροών στην Ευρώπη.
Παράγοντες της αγοράς έχουν επισημάνει από καιρό ότι ο σημερινός δείκτης αναφοράς των τιμών του αερίου (TTF), ο οποίος διαμορφώνεται από τη διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο του ‘Αμστερνταμ, δεν είναι αντιπροσωπευτικός.
Και αυτό, επειδή βασίζεται μόνο στην προσφορά του φυσικού αερίου που φθάνει στην Ευρώπη μέσω αγωγών, η οποία από το καλοκαίρι και ειδικά μετά τη διακοπή της λειτουργίας του αγωγού Nord Stream από τη Ρωσία έχει συρρικνωθεί πολύ.
Η τιμή της μεγαβατώρας εκτινάχθηκε από τα 80 ευρώ τον Ιούνιο στα 340 ευρώ τον Αύγουστο μετά τη μείωση και τελικά τη διακοπή των ροών ρωσικού αερίου στη Γερμανία. Αν και στη συνέχεια οι τιμές υποχώρησαν, καθώς οι αποθήκες στην ΕΕ έχουν γεμίσει σε ποσοστό περίπου 90%, παραμένουν πολύ υψηλές – κοντά στα 200 ευρώ – λόγω της ανισορροπίας προσφοράς και ζήτησης.
Προβληματισμός με τον δείκτη TTF
Η Κομισιόν θεωρεί ότι ο δείκτης TTF δεν είναι αντιπροσωπευτικός της αγοράς, επειδή οι τιμές δεν λαμβάνουν υπόψη τις αγορές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), οι οποίες έχουν αυξηθεί θεαματικά φέτος. Και γι’ αυτό υποστηρίζει ότι πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο καταγραφής των συναλλαγών σε LNG, με βάση το οποίο θα υπάρχει ένας συμπληρωματικός δείκτης τιμών.
Σύμφωνα με τον Economist, οι τιμές που πληρώνονται για τα φορτία LNG είναι ελαφρά χαμηλότερες από αυτές που διαμορφώνονται στο χρηματιστήριο του ‘Αμστερνταμ, κάτι που σημαίνει ότι οι αγοραστές πληρώνουν περισσότερο όταν χρησιμοποιούν τον δείκτη TTF. Για παράδειγμα, στις 14 Σεπτεμβρίου το κόστος της μεγαβατώρας στην αγορά της Ισπανίας, η οποία βασίζεται κυρίως στο LNG, ήταν 171 ευρώ έναντι 218 ευρώ του TTF. Ωστόσο, ο Economist σημειώνει ότι οι διαφορές αυτές δεν αναμένεται κρατήσουν για πολύ.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει αναφερθεί και σε μία ενδεχόμενη προσαρμογή του δείκτη τιμών αερίου στην Ευρώπη στον δείκτη τιμών της Ασίας, η οποία επίσης καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών της με φορτία LNG.
Ο ανταγωνισμός των δύο περιοχών για τις σχετικά περιορισμένες ποσότητες του υγροποιημένου αερίου είναι μεγάλος και αυτό είναι ένα από τα θέματα που έχουν τεθεί στη συζήτηση για την επιβολή πλαφόν στις τιμές, η οποία αναμένεται να συνεχισθεί και το επόμενο διάστημα χωρίς να είναι σαφές αν θα υπάρξει κάποια συμφωνία.
