Το κακό µε αυτό που αποκαλούµε διδαχή της Ιστορίας είναι ότι δεν γίνεται πάντα αντιληπτή στον σωστό χρόνο και συνήθως καταλήγει συµπέρασµα ιστορικών ανασκοπήσεων. Ισχύει πολύ περισσότερο στους πολέµους οι οποίοι ξεκινούν µε δικαιολογίες που δεν είναι πραγµατικές και καταλήγουν με το ίδιο αποτέλεσμα: τον θάνατο των αθώων. Γι’ αυτό είναι χρήσιμο να μην αφήνουμε την πολεμική επικαιρότητα να καθορίζει τα συμπεράσματα εξαιρώντας την Ιστορία και τις διδαχές της.
Τον Ιανουάριο του 2002 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ο νεότερος αναφέρθηκε για πρώτη φορά στον «άξονα του κακού» – σε μια αναπόδεικτη συνωμοσία τρομοκρατικών κρατών, για την οποία όμως μίλησε με βεβαιότητα. Σύμφωνα με τον Μπους, από το Ιράκ, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα εκπορεύεται η παγκόσμια τρομοκρατία. Ο όρος «άξονας του κακού» ήταν ένα εφεύρημα όχι μόνο στην ουσία του. Ηταν η σύνθεση του όρου «άξονας» που χρησιμοποιήθηκε για τον Χίτλερ και τους συμμάχους του και του όρου «η αυτοκρατορία του κακού» που χρησιμοποίησε ο Ρίγκαν για τη Σοβιετική Ενωση.
Τον Μάρτιο του 2003, αφού η κοινή γνώμη είχε προετοιμαστεί επικοινωνιακά για την επικινδυνότητα του Σαντάμ Χουσεΐν, οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο Ιράκ. Η εισβολή προέκυψε έπειτα από ψεύτικη έκθεση των μυστικών υπηρεσιών της Βρετανίας ότι το Ιράκ κατέχει όπλα μαζικής καταστροφής. Το πόρισμα της επιτροπής του λόρδου Μπάτλερ αποκάλυψε αργότερα ότι αυτό ήταν ψευδές. Το Ιράκ δεν είχε χημικά, βιολογικά ή πυρηνικά όπλα. Πλαστογραφήθηκε η πραγματικότητα για να ξεκινήσει ο πόλεμος.
Εντεκα χρόνια πριν, το 1991, ο πατέρας Μπους ξεκίνησε τον πρώτο πόλεμο στο Ιράκ με την επιχείρηση «Καταιγίδα της ερήμου». Η Γερουσία των ΗΠΑ πήρε οριακή απόφαση για την εισβολή όταν μια 15άχρονη Κουβεϊτιανή, η Ναγίρα, εμφανίστηκε στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Καπιτώλιο και περιέγραψε με δραματικό τρόπο πώς οι Ιρακινοί εισβάλλοντας στο Κουβέιτ σκότωσαν 312 βρέφη πετώντας τα από τις θερμοκοιτίδες του νοσοκομείου Al Adan. Μερικά χρόνια αργότερα η δημοσιογραφική έρευνα αποκάλυψε ότι η 15άχρονη Ναγίρα ήταν η Ναγίρα αλ Σαμπάχ, κόρη του πρέσβη του Κουβέιτ στις ΗΠΑ. Δεν υπήρχε θανάτωση βρεφών, αλλά ένα βρόμικο ψέμα για να ξεκινήσει ο πόλεμος.
Υπάρχει καμία αμφιβολία ότι και στον πόλεμο στη Γάζα το ψέμα έχει επιστρατευτεί για να δικαιολογηθούν σχεδιασμοί ακόμη και σφαγών; Υπάρχει αναμφίβολα η διαφορά ότι η Χαμάς πραγματοποίησε τη φονική της επιχείρηση μπροστά στις κάμερες, γνωρίζοντας μάλιστα όσα θα ακολουθήσουν. Η Χαμάς είναι μια επικίνδυνη, φανατική οργάνωση φονταμενταλιστών. Μπορεί ένα κράτος όπως το Ισραήλ να ακολουθεί τον ίδιο δρόμο της σφαγής; Μπορεί να επιλέγει τον δρόμο της συλλογικής τιμωρίας λέγοντας απλώς ότι πολεμά τρομοκράτες; Πού οδηγεί αυτό τελικά;
Ας κοιτάξουμε λίγο ακόμη την Ιστορία. Ο πόλεμος του Ισραήλ με την Παλαιστίνη δεν ξεκίνησε επειδή χτύπησαν το Ισραήλ τρομοκράτες, αλλά επειδή οι Παλαιστίνιοι εκτοπίστηκαν για να δημιουργηθεί το κράτος του Ισραήλ. Αυτή είναι η αρχή του προβλήματος, η κατοχή, και όχι μια ξαφνική τρομοκρατική επίθεση. Το 1967 ο ΟΗΕ καθόρισε τα σύνορα των εδαφών για Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς, αλλά η περιοχή παραμένει μέσα στον φαύλο κύκλο της βίας με ευθύνη του Ισραήλ πολύ προτού εμφανιστεί η Χαμάς.
Ας αφήσουμε όμως το γεωπολιτικό παιχνίδι και το δίκιο ή το άδικο στις διεκδικήσεις των δύο λαών και ας πάμε στο αν υπάρχει λύση μέσω της σιδηράς βίας. Το ίδιο το παλαιστινιακό δίνει την απάντηση σε μια πορεία 75 ετών. Από την εποχή που ο Μπους εφηύρε τον «άξονα του κακού» οι ΗΠΑ πολεμούν ανεπιτυχώς την τρομοκρατία σε όλο τον κόσμο, από το Ιράκ έως το Αφγανιστάν. Οπου πέφτουν οι αμερικανικοί και συμμαχικοί πύραυλοι η τρομοκρατία αποκτά νέα μορφή, στρατολογώντας τα παιδιά των θυμάτων που διαθέτουν περισσότερη δίψα για εκδίκηση.
Θα προστρέξω πάλι στη διδαχή της Ιστορίας. Οι κρίσεις, οι πόλεμοι και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, όπως τη ζούμε επί δεκαετίες, έχουν τη βάση τους σε δύο ιστορικά γεγονότα: τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη γη τους και την ανατροπή του προέδρου του Ιράν Μοχάμεντ Μοσαντέκ.
Το 1951 ο εκλεγμένος πρόεδρος του Ιράν Μοχάμεντ Μοσαντέκ ανέλαβε με εκλογές την εξουσία και αποφάσισε να κρατικοποιήσει την ιρανική πετρελαϊκή βιομηχανία την οποία εκμεταλλεύονταν οι Βρετανοί. Η εξέλιξη ανησύχησε τους Βρετανούς, οι οποίοι από κοινού με τις ΗΠΑ σχεδίασαν την «Επιχείρηση Αίας» και πέτυχαν την ανατροπή του. Το πραξικόπημα εναντίον του εκλεγμένου προέδρου μεθοδεύτηκε κυρίως με ενίσχυση των συντηρητικών θρησκευτικών ηγετών του Ιράν. Με την ανατροπή του Μοσαντέκ επανήλθε ο εξόριστος σάχης. Το 1979 οι αγιατολάχ, τους οποίους είχαν ενισχύσει οι ΗΠΑ για να βοηθήσουν στο πραξικόπημα, ανέτρεψαν τον σάχη και δημιούργησαν το πρώτο ισλαμικό κράτος με ηγέτη τον αγιατολάχ Χομεϊνί.
Οταν το ισλαμικό Ιράν άρχισε να γιγαντώνεται οι ΗΠΑ έσπρωξαν τον νεαρό ηγέτη του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν σε πόλεμο με εισβολή στο Ιράν. Ο οκταετής πόλεμος μάλλον ενίσχυσε το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, αλλά άνοιξε και τις ορέξεις του Σαντάμ Χουσεΐν να γίνει κυρίαρχος του Κόλπου.
Οι ΗΠΑ, αφού βοήθησαν να δημιουργηθεί το τέρας του θεοκρατικού Ιράν, έφτιαξαν ένα άλλο τέρας, του Σαντάμ, για να πολεμήσει για τα συμφέροντά τους. Από το 1991 ως το 2003 οι ΗΠΑ έπρεπε στη συνέχεια να τιθασεύσουν το «δημιούργημα Σαντάμ».
Το ίδιο έγινε και με τον Οσάμα μπιν Λάντεν και τους μουλάδες του Αφγανιστάν. Οι ΗΠΑ τους εξόπλισαν και τους εκπαίδευσαν για να διώξουν τους Ρώσους από το Αφγανιστάν. Οι Ρώσοι έφυγαν, αλλά οι μουτζαχεντίν χρησιμοποίησαν τα αμερικανικά όπλα και έφτιαξαν ακόμη ένα ισλαμικό κράτος. Οπως μου έλεγε λίγο προτού σκοτωθεί το 2001 ένας από τους ηγέτες του ρωσοαφγανικού πολέμου, το «λιοντάρι του Αφγανιστάν», κατά κόσμον Αμπντούλ Χακ, «αφού είχαμε νικήσει τους Ρώσους, γιατί να μην πιστεύουμε ότι θα νικήσουμε και τους Αμερικανούς;». Ο πόλεμος με το νέο τέρας, την Αλ Κάιντα του αμερικανοτραφούς Μπιν Λάντεν, αλλά κυρίως η γενικευμένη αντιπαλότητα με το ισλάμ δημιούργησαν το ISIS.
Η Δύση μάλλον δημιουργεί τέρατα τα οποία στη συνέχεια επιδεικνύει ως αντικείμενο του δικού της ιερού πολέμου. Φαίνεται ότι αυτή η πρακτική των επενδύσεων στα μελλοντικά τέρατα αφορά και το Ισραήλ. Οπως καταδεικνύεται από τα τηλεγραφήματα που δημοσιεύει σήμερα το Documento (έχουν διαρρεύσει από τα WikiLeaks), το Ισραήλ και οι μυστικές υπηρεσίες του είχαν επενδύσει από το 1988, αμέσως δηλαδή μετά τη δημιουργία της Χαμάς, στην παλαιστινιακή φονταμενταλιστική οργάνωση για να χτυπήσουν την Παλαιστινιακή Αρχή και τον Αραφάτ. Το 2007 μάλιστα, σε συνάντηση μεταξύ Αμερικανών και Ισραηλινών, οι Ισραηλινοί δηλώνουν (και καταγράφεται στα τηλεγραφήματα) ότι θα ήταν ευτυχείς αν η Χαμάς ανέτρεπε την επίσημη Παλαιστινιακή Αρχή. Λίγο αργότερα αυτό που εύχονταν έγινε.
Σήμερα το Ισραήλ στέκεται απέναντι σε ένα τέρας. Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι δεν συνέβαλε στη δημιουργία του μέσα από αποτυχημένες μεθοδεύσεις μυστικών υπηρεσιών, το βοήθησε να ανδρωθεί επιλέγοντας τη λογική της βίας που τόσο επιθυμεί η Χαμάς για να υπάρχει. Το χειρότερο είναι ότι το Ισραήλ έχει κι αυτό τη μορφή τέρατος που σκοτώνει αμάχους, αποδίδει συλλογική ευθύνη σε ένα λαό και αποδίδει στη δική του κρατική οντότητα ρόλο περιούσιου και τιμωρού. Η Χαμάς ίσως σε λίγο δεν θα υπάρχει, αλλά δημιουργείται η «Χαμάς 2»
από όσους θέλουν να εκδικηθούν για τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων αθώων δικών τους ανθρώπων.