Σε κούρσα εξοπλισμών και σε θερμό καλοκαίρι στο Αιγαίο οδηγεί τη χώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Πρόκειται για σοβαρότατη αλλαγή στην πολιτική των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας με τη γειτονική χώρα, την οποία μάλιστα εμφάνιζε ως μονόδρομο η παρούσα κυβέρνηση, χωρίς να προηγηθεί καμιά διαβούλευση είτε με την αντιπολίτευση είτε με το ΥΠΕΞ είτε με το ΥΠΕΘΑ.
Ακόμη και στην αγορά των γαλλικών Rafale ο Ελληνας πρωθυπουργός υπερθεμάτισε προσθέτοντας την τελευταία στιγμή έξι ακόμη αεροπλάνα στον τελικό λογαριασμό, ενώ το επιτελείο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του documentonews. gr, τον συμβούλεψε να προχωρήσει πρώτα στον εκσυγχρονισμό των υπάρχοντων αεροπλάνων, ώστε να υπάρχει λειτουργική σχέση με τα νέα που θα αποκτηθούν.
Παρά ταύτα, με την επιστροφή του από τις ΗΠΑ, και προτού ακόμη… κρυώσουν οι μηχανές του πρωθυπουργικού αεροπλάνου, ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την αγορά (από το 2028 και μετά!) και των F-35! Αεροπλάνων φύσει και θέσει επιθετικών και πανάκριβων όχι μόνο στην αγορά τους αλλά κυρίως στη συντήρηση και στα πτητικά τους. Ωστόσο το Μαξίμου μοιάζει να έχει μπει σε έναν άτυπο ανταγωνισμό με τη γειτονική χώρα, σε μια λογική με έντονα επικοινωνιακά χαρακτηριστικά και «κυνηγιού» των λεγόμενων εθνικών ψήφων. Κάτι αντίστοιχο άλλωστε έπραξε και πράττει ακόμη και σήμερα και στο μεταναστευτικό μιλώντας για «ασύμμετρη απειλή» στα σύνορά μας και εργαλειοποιώντας το θέμα.
Αντίφαση λόγων και έργων
Από τα παραπάνω προκύπτει και μια αντίφαση μεταξύ λόγων και έργων, αφού ακόμη και σήμερα το Μαξίμου αιτιολογεί την απόλυτη ταύτιση με τους νατοϊκούς σχεδιασμούς στην Ουκρανία λέγοντας ότι έτσι η χώρα εξασφαλίζει εθνικό κεφάλαιο και στήριξη από τις ΗΠΑ ή από τη Γαλλία αν θυμηθεί κανείς τη συμφωνία με το Παρίσι για στήριξη της Ελλάδας σε περίπτωση που δεχτεί επίθεση εντός των χωρικών της υδάτων, δηλαδή παραβιαστούν τα έξι ναυτικά μίλια. Ανάλογη φρασεολογία συνόδευσε και το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον και την ομιλία του στο Κογκρέσο.
Με βάση τα παραπάνω θα περίμενε κανείς λελογισμένους εξοπλισμούς λόγω και της πολύ δύσκολης οικονομικής συγκυρίας. Ωστόσο συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το «κοστούμι» των εξοπλισμών, αν προσθέσει κανείς και τα F-35, προσεγγίζει το ασύλληπτο ποσό των 11 δισ.!
Εντός αυτών των δεδομένων θα ήταν αφελές να πιστέψει κανείς ότι η γειτονική χώρα δεν θα υπερθεμάτιζε. Δεν θα κορύφωνε δηλαδή τις προκλήσεις (βλέπε το ερευνητικό «Γιουνούς» στην καρδιά του Αιγαίου) ή δεν θα εκμεταλλευόταν προς ίδιον όφελος τη διεθνή συγκυρία. Η προσπάθεια να εκβιάσει για νέους εξοπλισμούς με αφορμή την είσοδο της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ είναι απολύτως ενδεικτική.
Ο φόβος που εκφράζουν τώρα Ελληνες διπλωμάτες είναι ότι σε βάθος χρόνου (έτσι πρέπει να ασκείται η εξωτερική μας πολιτική) η Τουρκία θα πάρει αυτό που θέλει και τότε «εμείς πάλι θα τρέχουμε να αναζητούμε νέα υπεροπλία». «Πρόκειται για δρόμο χωρίς τέλος» σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Εντός του ΥΠΕΞ υπάρχει μια σημαντική ομάδα διπλωματών μας που επιμένουν ότι η συγκυρία με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι μια χρυσή ευκαιρία για τη χώρα μας να διεκδικήσει και να απαιτήσει να σταματήσει εδώ και τώρα ο «διαγκωνισμός» στα εξοπλιστικά προγράμματα και τα κονδύλια να διοχετευτούν στην πραγματική οικονομία που χειμάζεται. Θα μπορούσαμε, λένε, με πρόσχημα το ουκρανικό και τη σταθερότητα στη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ να διεκδικήσουμε από τις ΗΠΑ ένα μορατόριουμ, για παράδειγμα στους επιθετικούς εξοπλισμούς και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου. Για τους ίδιους λόγους θα μπορούσαμε να πιέσουμε και να πετύχουμε να οδηγήσουμε την Τουρκία στη Χάγη.
Επιστολή στον ΟΗΕ από την Αθήνα
Την περασμένη Τετάρτη το ΥΠΕΞ έστειλε επιστολή στα Ηνωμένα Εθνη και στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, με την οποία απαντά σε εκείνη της 30ής Σεπτεμβρίου 2021του Τούρκου μόνιμου αντιπροσώπου Φεριντούν Σινιρλίογλου. Σε εκείνη την επιστολή ο Φερ. Σινιρλίογλου καλούσε την Ελλάδα «να συμμορφωθεί με τις προβλέψεις αποστρατιωτικοποίησης» μιας σειράς συνθηκών «και να επαναφέρει το αποστρατιωτικοποιημένο καθεστώς των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, όπως ήταν πριν από την πραγματοποίηση των παραβιάσεων της Ελλάδας», κατηγορώντας την για παραβίαση των Συνθηκών της Λωζάννης (1923) και του Παρισιού (1947).
Στην επιστολή της Τετάρτης η Αθήνα χαρακτηρίζει «νομικά, ιστορικά και πραγματολογικά αστήρικτους» τους τουρκικούς ισχυρισμούς ότι «η ελληνική κυριαρχία στα νησιά (του ανατολικού Αιγαίου) είναι εξαρτημένη από την αποστρατιωτικοποίησή τους» με δεδικασμένο μία υπόθεση μεταξύ Καμπότζης και Ταϊλάνδης για τον ναό Πρέα Βιχεάρ και μία μεταξύ Λιβύης και Τσαντ. Επί της ουσίας η χώρα μας θυμίζει ότι η Αθήνα υπογραμμίζει ότι όλα τα νησιά διαθέτουν πλήρη δικαιώματα σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες, χωρίς την παραμικρή νομική αμφισβήτηση.
Το σίγουρο είναι ότι Αθήνα και Αγκυρα βρίσκονται σε προεκλογικό χρόνο. Στην ημεδαπή τα σενάρια δίνουν και παίρνουν για πρόωρες κάλπες τον προσεχή Οκτώβριο, ενώ στην Τουρκία σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές, όπου κατά πάσα πιθανότητα ο Ερντογάν θα αντιμετωπίσει κοινό υποψήφιο της αντιπολίτευσης.
Και σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναλαμβάνει επείγουσα πρωτοβουλία για τη διασφάλιση της σταθερότητας στα δυτικά Βαλκάνια ζητώντας τη σύγκληση ειδικής διάσκεψης των ηγετών της περιοχής στις 23 Ιουνίου, ενόψει και της συνόδου κορυφής της ΕΕ την επόμενη ημέρα. Στο θέμα αυτό ο Εμ. Μακρόν απολαμβάνει την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ.
Κινητικότητα και εργαλειοποίηση
Τις τελευταίες ημέρες στα δημοσιογραφικά γραφεία κυκλοφορεί η είδηση ότι τα στρατόπεδα της χώρας τις τελευταίες ημέρες βρίσκονται σε επίπεδο αυξημένης ετοιμότητας ενώ σε συγκεκριμένο στρατιωτικό αεροδρόμιο αεροπλάνα φορτωμένα με οπλισμό βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού.
Το Documento, σεβόμενο το δημοσιογραφικό λειτούργημα, επικοινώνησε με πηγές του στο ΥΠΕΘΑ, οι οποίες δεν επιβεβαίωσαν την πληροφορία, ωστόσο, όπως είπαν, λόγω της ευθείας απειλής Τσαβούσογλου για τα ελληνικά νησιά η όποια ετοιμότητα στέλνει μήνυμα αποφασιστικότητας στην άλλη πλευρά. Σημείωσαν επίσης ότι το στράτευμα δεν τίθεται σε καθεστώς αυξημένης ετοιμότητας επειδή ανεβαίνουν οι τόνοι στις δύο πλευρές του Αιγαίου αλλά επειδή μέσα από συγκεκριμένα κανάλια ενημέρωσης έχει την πληροφορία ότι στην απέναντι πλευρά παρατηρείται αυξημένη κινητικότητα.
Οι ίδιες πηγές δεν απέκλειαν να δίνονται εσκεμμένα αυξημένες διαστάσεις στο όλα θέμα – σε απλά ελληνικά, να εργαλειοποιείται από τους πολιτικούς προκειμένου να αλλάξει η ατζέντα της καθημερινότητας, η οποία στην παρούσα περίοδο είναι πολύ δύσκολη λόγω του υψηλού πληθωρισμού και το 2023 θα είναι εκλογική χρονιά για αμφότερες τις χώρες. Είναι μια κατάσταση, λένε, που ισχύει και για τις δύο χώρες, ωστόσο η Τουρκία είναι πιο έμπειρη σε παρόμοιες καταστάσεις και ο τουρκικός λαός συνηθισμένος.
