Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο μυθιστόρημά της Φωτεινής Ναούμ με τίτλο «Η Ζέλντα έφυγε» από τις εκδόσεις Bell, στο οποίο αφηγείται πώς συνδέονται οι ζωές ενός έφηβου, ενός πρώην γιάπη, ενός εξαρτημένου, ενός παραβατικού, μιας γυναίκας με υπόγειες διασυνδέσεις και ενός συγγραφέα με κοινό στοιχείο τη γνωριμία τους με μια κοπέλα. Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου η συγγραφέας απαντά στο Ερωτηματολόγιο του Docville.
Πού γεννηθήκατε και πού μεγαλώσατε;
Γεννήθηκα στην Κομοτηνή, πέρασα τα πρώτα χρόνια της ζωής μου στο χωριό Σπήλαιο του βόρειου Έβρου.
Όταν ακούτε τη λέξη σπίτι τι σας έρχεται στο μυαλό;
Ένα παλιό σπίτι πίσω από τον καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ανέβαινες με σκαλιά, από κάτω διατηρούσε ταβέρνα ένας μουσουλμάνος, ένα παράθυρο μεγάλο και φωτεινό. Έξω ο κόσμος, μέσα όσοι πιο πολύ αγαπώ.
Μια ανάμνηση από τα παιδικά σας χρόνια.
Μου μάθαινε ο μπαμπάς ποδήλατο χωρίς ροδάκια, κάτω από τον μεγάλο πλάτανο, «άντε Φωτεινούλα, μπορείς τώρα μόνη». Μια μεγάλη νερολακκούβα, δεν την απέφυγα.
Πότε ήταν η πρώτη φορά που βυθιστήκατε σε ένα βιβλίο;
Τσαλαβατούσα συχνά αλλά έπιασα πάτο με έναν Μικρό Βρικόλακα, αν θυμάμαι καλά.
Ποιος ήταν ο άνθρωπος που σας μύησε στο διάβασμα;
Η μαμά μου ήταν πάντα με ένα βιβλίο στο χέρι. Μου διάβαζε παραμύθια, με έγραψε από πολύ νωρίς στη δημοτική βιβλιοθήκη, μου αγόραζε ότι της ζητούσα. Δεν μας στέρησε ποτέ αγκαλιά και ψυχική τροφή.
Τι σας ώθησε στη συγγραφή;
Η ανάγκη μου να ζήσω πολλές ζωές. Να τα βάλω με τη θνητότητα και την ανικανοποίητη φύση μου. Έβλεπα πως δεν μπορούσα να χορτάσω όσα ποθούσα να ζήσω σε μια μόνο ζωή. Δεν μπορούσα να με χωρέσω. Κι έπειτα ήταν λίγο η χαρά που αποκόμιζα αλλά και η ανάγκη. Μια εσωτερική ανάγκη του να αισθάνεσαι πως αν δεν γράψεις θα τρελαθείς.
Η συγγραφή είναι τρόπος ζωής;
Αδιαμφισβήτητα. Αν βιώσω κάτι έντονο και δεν το καταγράψω κάπου, είναι σχεδόν σαν να μην το έζησα. Φιλτράρω τη ζωή μου μέσα από τις λέξεις. Τις ανακατεύω και βγάζω το απόσταγμα των στιγμών μου.
Η ζωή του συγγραφέα είναι μοναχική;
Όπως όλων των ανθρώπων μάλλον. Έχω ανάγκη από άλλους γύρω μου, συχνά αποζητώ τις συντροφιές. Είναι μάλλον ο τρόπος να εξισορροπώ τις όχι πάντα εύκολες στιγμές με τον εαυτό του. Τελευταία ένας φίλος, μου είπε, είσαι μοναχική με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο.
Υπάρχουν ιδανικές συνθήκες για τη συγγραφή ενός βιβλίου;
Δεν υπάρχει στιγμή που δεν θα μπορούσε κανείς να γράψει ένα βιβλίο. Όσες φορές υπήρξα σε ιδανικές συνθήκες, μάλλον δεν λειτούργησα καλά συγγραφικά. Μου χρειάζεται η πίεση, κάτι έντονο που με ανατροφοδοτεί. Μόνο σε περιόδους μεγάλης χαράς, αποστρέφομαι τη γραφή.
Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτήκατε όταν ολοκληρώσατε το «Η Ζέλντα έφυγε»;
Τώρα πια, η Ζέλντα έφυγε και από μένα.
Νιώσατε ποτέ φόβο έκθεσης;
Ίσως στα πρώτα δυο βιβλία μου. Μετά, μάλλον το διασκεδάζω.
Συγγραφικό μπλοκάρισμα. Σας έχει τύχει;
Όχι. Δεν το αφήνω να συμβεί. Αν θες να γράψεις αρκεί να βάλεις λέξεις στη σειρά. Να είσαι πειθαρχημένος, να είσαι εκεί. Η ιστορία θα σε βρει.
Ποιοι συγγραφείς έχουν «γράψει» μέσα σας;
Τόσοι πολλοί αλήθεια. Επικρατέστεροι είναι ο Ρώσος Βλαντιμίρ Μακάνιν, ο Μπουκόφσκι, ο Ντάρελ. Πολλοί άσημοι ποιητές των οποίων τα ονόματα ούτε που έχω συγκρατήσει, και άλλοι που τους κρατώ για «προσωπική μου απόλαυση και χρήση».
Το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο;
Έχω περάσει το μέσο όρο της ζωής μου. Αυτό σίγουρα το κάνει μισογεμάτο και δεν είμαι σίγουρη πως είναι για καλό.
Αύριο ξημερώνει μια καλύτερη μέρα;
Αλίμονο αν δεν ξημέρωνε!
Βασίζεστε στην καλοσύνη των ξένων;
Βασίζομαι στην καλοσύνη την δική μου και ευελπιστώ στην καλοσύνη των ξένων.
Η κόλαση είναι οι άλλοι;
Η κόλαση είμαστε εμείς. Το ευχάριστο είναι πως είμαστε μαζί και ο παράδεισος.
Ποιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης εκτιμάτε ιδιαίτερα;
Την τρυφερότητα. Σε έναν άγριο κόσμο είναι το μόνο που ακόμη με συγκινεί.
Ποιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης σας απωθεί;
Δεν μπορώ να σκεφτώ. Αγαπώ τα αγριολούλουδα γιατί κάνουν τον κόσμο μοναδικό.
Τι ρόλο παίζει η φιλία στη ζωή σας;
Είναι μάλλον η θρησκεία μου. Αν με κερδίσει κάποιος τού είμαι πιστή σαν σκυλί. Και ναι. Για πάντα.
Είναι σημαντικός για εσάς ο έρωτας;
Δεν βρίσκω κάτι πιο σημαντικό. Είναι η ανθρώπινη επιβολή. Με τον έρωτα, καταπατάς τον θάνατο. Δεν σε νοιάζει καν. Δεν σε απασχολεί.
Τι είναι ευτυχία;
Το να μην κοπιάζεις για αυτήν. Να είσαι ήρεμος απ’ τη φύση σου. Ικανοποιημένος και αυτάρκης. Τα μέσα σου, να έχουν κάνει ειρήνη. Να μην σε τυραννούν πια.
Η ομορφιά μπορεί να σώσει τον κόσμο;
Η ομορφιά θα σώσει μια μέρα τον κόσμο. Όπου ομορφιά, βάλτε ανθρωπιά.
Πώς σκέφτεστε τον εαυτό σας σε δέκα χρόνια;
Ήρεμη. Αποσυρμένη κάπου, σε ένα λιτό τετράγωνο σπίτι, θα αναπολώ τη ζωή μου και θα γελώ. Θα αναρωτιέμαι και θα λέω «πώς άντεχες τόση τρέλα τόσα χρόνια Φωτεινή»;
Είστε ικανοποιημένη με όσα έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα;
Οι άλλοι μου λένε πως πρέπει να είμαι. Εγώ λέω είμαι ικανοποιημένη με όσα έχω ζήσει.
Info
Το μυθιστόρημα «Η Ζέλντα έφυγε» της Φωτεινής Ναούμ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell.