Επιχειρηματίας βγάζει μανιφέστο διεμβολίζοντας τη ΝΔ του Κυριάκου για να γίνει ο Έλληνας Μπερλουσκόνι. Όσα έγραψε ο επιχειρηματίας Βαγγέλης Μαρινάκης ως απάντηση στον Αλέξη Τσίπρα και τον Δημήτρη Τζανακόπουλο δεν αποτελούν απάντηση για όσα λέει ότι του καταμαρτυρήθηκαν.
Απάντηση θα ήταν να πει τους λόγους για τους οποίους βρέθηκαν εμβάσματα εταιρειών του σε εταιρείες διακίνησης ναρκωτικών. Αυτή την απάντηση τη χρωστάει ως δημόσιο πρόσωπο όχι μόνο στους επικριτές του αλλά κυρίως στην κοινή γνώμη και τους κάθε είδους οπαδούς του. Δεν ξέρω αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως οπαδός του Μαρινάκη, σε πολλά επίπεδα, έχει τέτοιες απορίες, αλλά ο κόσμος σίγουρα έχει.
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης δεν απάντησε στην κυβέρνηση, αλλά… ρώτησε τον Μητσοτάκη αν μπορεί να του κάνει χώρο για να καθίσει στα πολιτικά καθίσματα της ΝΔ. Mε ένα πολιτικό κείμενο το οποίο –όπως άλλωστε και αυτά του Μητσοτάκη– είναι γεμάτο κατηγορίες για «αθλιότητες και δολιότητες της κυβέρνησης», o επιχειρηματίας ταυτίζεται και επισήμως με την πολεμική ενός κόμματος. Θα μπορούσε να είναι απλή πολιτική ένταξη και συμπάθεια προς ένα κόμμα αν δεν υπήρχαν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
01
Ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ούτε η ΝΔ έχουν εκφράσει ερωτήματα και απορίες για την υπόθεση Μαρινάκη, την εμπλοκή δηλαδή ενός δημόσιου παράγοντα με τη Δικαιοσύνη και μάλιστα για υπόθεση ναρκωτικών.
02
Τον υποστηρίζουν εμφανώς παρά τις περιπέτειες με τη Δικαιοσύνη, την οποία κατά περίπτωση αποκαλούν ανεξάρτητη ή εξαρτημένη.
03
Αντιθέτως με όσα κάνουν με τον Μαρινάκη, εκφράζουν κρίσεις και εγκαλούν την κυβέρνηση για άλλους επιχειρηματίες, όπως ο Ιβάν Σαββίδης, ο οποίος μάλιστα δεν κατηγορείται για εμπλοκή σε εμπορία ναρκωτικών.
04
Στελέχη της ΝΔ με δημόσιες δηλώσεις τους εκφράζουν την ανακούφισή τους για όποια θετική εξέλιξη στη δικαστική υπόθεση Μαρινάκη (ο Αδωνης πανηγύριζε στο Twitter για τη μη απαγόρευση εξόδου του εφοπλιστή από τη χώρα. Τώρα για ποιον λόγο πανηγυρίζει ο αντιπρόεδρος ενός κόμματος για την ενοχή ή την αθώωση κάποιου επιχειρηματία είναι σοβαρό ερώτημα).
05
Υποβιβάζουν εντέχνως τη συγκεκριμένη υπόθεση με το ναρκόπλοιο –η οποία δεν είναι άνευ δημοσίου ενδιαφέροντος– σε «δικογραφία που είναι σε εξέλιξη».
06
Φοβούνται ενοχικά να χρησιμοποιήσουν τις λέξεις «Noor 1» και Μαρινάκης –οι οποίες βρίσκονται στον δημόσιο διάλογο– ακόμη και όταν μιλάνε γι’ αυτά, με τον ίδιο φόβο που απέφευγαν και τις λέξεις «σκάνδαλο Siemens».
07
Κατηγορούν την κυβέρνηση ότι δεν σέβεται το τεκμήριο της αθωότητας, την ώρα που αυτοί δεν βρίσκουν κανένα λόγο και τεκμήριο για να κουβεντιάσουν πολιτικά το θέμα που κουβεντιάζει όλη η κοινωνία.
Και άλλη γάτα Ιμαλαΐων
Ας αφήσουμε όμως τον Κυριάκο και ας πάμε στον ίδιο τον Μαρινάκη. Στο πρώτο του πολιτικό μανιφέστο, με το οποίο δίνει εξετάσεις κομματικής εναρμόνισης με τον Κυριάκο, υπάρχουν δύο σοβαρά στοιχεία που χρειάζονται ανάλυση. Ο επιχειρηματίας υποστηρίζει ότι είχε επαφές με την κυβέρνηση την οποία βοήθησε. Γιατί τη βοήθησε, αλήθεια, αν τη βοήθησε; Λόγω πολιτικής ταύτισης ή προσδοκώντας κάτι; Να παρέμβει, για παράδειγμα, στη Δικαιοσύνη υπέρ του; Επαψε να τη βοηθά όταν δεν ικανοποιήθηκε το αίτημά του; Δεν απαντά. Εχει επίσης ενδιαφέρον το ότι εμφανίζοντας τον εαυτό του να κάνει επαφές με την κυβέρνηση επιχειρεί να την ενοχοποιήσει. Δηλαδή, όπως ακριβώς και ο Ψυχάρης με τη θρυλική γάτα Ιμαλαΐων, παρουσιάζει την επαφή με τον πρωθυπουργό ως κάτι κακό και ύποπτο που είναι κολάσιμο για την κοινή γνώμη, αφού αποτελεί αποκάλυψη ενός ιδιόμορφου πολιτικού αδικήματος. Την ίδια ώρα βέβαια αρνείται κάθε σχέση με τον Μητσοτάκη, αν και όλοι γνωρίζουν τη σχέση του με τις δύο κυρίες της οικογένειας, την Ντόρα και τη Μαρέβα.
Στην απάντησή του στον Αλ. Τσίπρα ο Μαρινάκης επιχειρεί όμως να φοβίσει (για να μη χρησιμοποιήσω καμία πιο βαριά λέξη) τη ΝΔ. Γράφει συγκεκριμένα απευθυνόμενος προς την κυβέρνηση: «Οι δόλιες ενέργειές σας και οι δηλώσεις σας εμπεριέχουν συγκεκριμένη σκοπιμότητα: να εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη η άποψη ότι ο Μαρινάκης χρηματοδοτεί με αμφιλεγόμενης προέλευσης χρήματα τη Νέα Δημοκρατία και με αυτή τη σκοτεινή ατζέντα να πάτε σε εκλογές». Ξαφνικά ο Βαγγέλης Μαρινάκης θέτει ένα θέμα που ουδέποτε μπήκε στη δημόσια σφαίρα και αντιπαράθεση και κανένας δεν του απέδωσε ως κατηγορία, δηλαδή ότι χρηματοδοτεί τη ΝΔ. Γιατί ανοίγει ξαφνικά τέτοιο θέμα; Δύο ενδεχόμενα υπάρχουν. Ή θυμίζει στη ΝΔ μια άγνωστη μεταξύ τους σχέση για να καταλάβει από τι κινδυνεύει το κόμμα αν αφεθεί ο ίδιος στη μοίρα του ή (ακόμη χειρότερα) θυμίζει το είδος και το μαύρο χρώμα της σχέσης. Γιατί στην κυβέρνηση όλα αυτά προφανώς δεν λένε τίποτα, αφού ούτε τα ισχυρίστηκε ούτε τα υπονόησε ποτέ. Το «προσοχή στη μαύρη χρηματοδότηση» μοιάζει περισσότερο με μήνυμα παρά με αντιμετώπιση κατηγορίας.
Το γεγονός είναι ένα. Ο Βαγγέλης Μαρινάκης δηλώνει ότι δανείζει στη ΝΔ το βάρος του για να σπάσουν την πόρτα της εξουσίας έξω από την οποία τους έχει βγάλει ο Αλέξης Τσίπρας. Είναι λάθος όμως να τον αντιλαμβάνεται κάποιος ως πολιορκητικό κριό που θα χρησιμοποιηθεί για ένα χτύπημα προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο Μητσοτάκης. Ο Μαρινάκης έχει πλέον πολιτικές βλέψεις και σχεδιασμούς που, εν αντιθέσει με ό,τι φαίνεται, δεν περιορίζονται στη χρήση της δύναμής του από τον Μητσοτάκη. Απεναντίας, εκτείνονται στη χρήση του Μητσοτάκη από τον ίδιο και την επανάληψη του σεναρίου του παρελθόντος, όταν ο πατήρ Μητσοτάκης εισέβαλε ως σώγαμπρος στη ΝΔ και την προσάρτησε.
Ενας «αναγκαίος» πολιτικός
Ο Μαρινάκης είναι λογικό να θεωρεί τον εαυτό του πιο ικανό και εύστροφο από τον Κυριάκο. Κατάφερε να ασχοληθεί μεν με την πατρική περιουσία αλλά η κληρονομιά του δεν ήταν το όνομα και μόνο. Απολαμβάνει εδώ και καιρό την υποταγή από το πολιτικό σύστημα το οποίο αισθάνεται αδύναμο μετά την εξαφάνιση ή τη βιολογική κόπωση των παραδοσιακών στηριγμάτων του. Πιθανόν να έχει βαρεθεί να πληρώνει πολιτικά για να κεφαλαιοποιούν τρίτοι με το όνομά του και να αποφάσισε την πιο προσωπική επένδυση. Η έφοδος του Μαρινάκη προς την πολιτική, το Forza Μαρινάκη κατά το Forza Italia του Μπερλουσκόνι, δεν έχει απαραίτητα στοιχεία πολιτικής ωρίμασης όσο ωμών συμπερασμάτων «αφού με έχουν τόσο πολύ ανάγκη τότε είμαι αναγκαίος».
Στην απόφασή του αυτή προφανώς παίζουν ρόλο ο κύκλος του και οι σύμβουλοί του οι οποίοι του μιλούν για ασυλίες μέσω της καθόδου στην πολιτική και πιθανόν να φιλοδοξούν οι ίδιοι να αναλάβουν τον ρόλο του κομματάρχη. Τα τελευταία χρόνια, ενώ ο Μαρινάκης δεν έχει καμία επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα, αγοράζει μέσα ενημέρωσης και πρακτορεία διανομής Τύπου τα οποία (δεν ξέρω αν αυτό εννοεί στην απάντησή του) προσφέρει για «βοήθεια» σε κόμματα και κυβερνήσεις. Πρόσφατα έκανε αρχηγική εμφάνιση στη Μάνδρα Αττικής, όταν επλήγη από τις πλημμύρες. Φαίνεται ότι αρέσκεται να επεκτείνει τον τίτλο του προέδρου και σε άλλες δραστηριότητες πλην του ποδοσφαίρου.
Σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις του παίζουν αναμφίβολα ο χαρακτήρας και η βουλησιαρχία του καθώς επιχειρεί να μετατρέψει την εξουσία σε όσες μορφές θεωρεί ότι έχει δυνατότητα να διαχειριστεί και δικαίωμα να έχει.
Το να κάτσει ο Μαρινάκης να φωτογραφηθεί πολιτικά δίπλα στον Μητσοτάκη δεν αποτελεί κίνηση από την οποία θέλει να εισπράξει ο ίδιος κάλυψη ή εξουσία. Είναι η γνωστοποίηση ότι μόλις μπήκε στον πολιτικό χώρο στον οποίο υπάρχει ο Κυριάκος, όπως θα μπορούσε να υπάρχει και ένα βάζο. Γιατί ο Μαρινάκης δεν τρέφεται πολιτικά από τον Μητσοτάκη, απλώς καταλαβαίνει πως δεν έχει κανέναν λόγο να πολιτευτεί από μηδενική βάση όταν έχει επενδύσει τόσο πολλά στην ήδη υπάρχουσα.
Από τον Μαρινάκη όμως διαφεύγουν αρκετά πράγματα τα οποία αγνοεί λόγω απειρίας. Η διαπλοκή είναι ισχυρή όταν υπονοείται και όχι όταν αποκαλύπτεται. Όπως έλεγε και ένας καθηγητής της διαπλοκής του σύγχρονου μεταπολιτευτικού συστήματος, «άλλο να αγοράζεις 100 βουλευτές για να κάνουν αυτό που θες επειδή σε έχουν ανάγκη και άλλο να έχεις εσύ 100 βουλευτές που μπορεί να τους αγοράζει ο καθένας και να τους έχεις ανάγκη». Φυσικά ο συγκεκριμένος δεν κατέβηκε ποτέ στην πολιτική.
