Αλλοι τη χαρακτηρίζουν ήδη τη μεγαλύτερη απάτη στο χρηματιστήριο από την εποχή του Σερπιέρι και των Λαυρεωτικών τον 19ο αιώνα και άλλοι ως τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή απάτη των τελευταίων δεκαετιών.
Oπως όμως και να τη χαρακτηρίσει κανείς, το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για γιγαντιαία απάτη με θύματα –κυρίως– μεγάλους και ευυπόληπτους επενδυτικούς οίκους και τράπεζες παγκόσμιου βεληνεκούς, αλλά και εγχώρια θύματα όλες τις ελληνικές τράπεζες και τους εγχώριους θεσμικούς επενδυτές και βεβαίως χιλιάδες μικροεπενδυτές.
Ολοι θαμπωμένοι από τη –δυστυχώς εικονική– οργιώδη ανάπτυξή της επί μία και πλέον εικοσαετία έδιναν στην εταιρεία και στους βασικούς της μετόχους ό,τι και όσα ήθελαν και όλοι μιλούσαν για το θαύμα της πάλαι ποτέ δυναμικής μικρομεσαίας επιχείρησης η οποία ξεκίνησε από τα προαύλια των ιταλικών πανεπιστημίων τη δεκαετία του ’70 και κατέληξε σε έναν –κατά φαντασία– πολυεθνικό κολοσσό με εικονικό τζίρο 1,3 δισ. ευρώ, δηλαδή όσο περίπου η ΔΕΗ και κάτι λιγότερο απ’ ό,τι ο πολυεθνικός ΟΤΕ!
Το ακριβό μυστικό της οικογένειας Κουτσολιούτσου πίσω από τα εκθαμβωτικά μεγέθη που εμφάνιζαν επί πολλά χρόνια οι ισολογισμοί της εταιρείας τους βρίσκονταν στη χρηματιστηριακή αξία της επιχείρησης η οποία έφτασε στο ζενίθ της το 2014 και άγγιξε σχεδόν τα 2 δισ. ευρώ (1,767 δισ. ευρώ για την ακρίβεια). Για κάθε 1% που πουλούσε η οικογένεια Κουτσολιούτσου εισέπραττε 17,6 εκατ. ευρώ. Απίστευτα πράγματα που μεταφράζονταν όμως σε τεράστια δάνεια με κάλυψη μετοχές, με μεγάλες εξαγορές ή συγχωνεύσεις με αντάλλαγμα μετοχές, σε τεράστιες, «μαϊμού» αξίες και βεβαίως σε τεράστια ρευστότητα μέσω πωλήσεων μετοχών.
Οταν ξεκίνησαν οι αποκαλύψεις της αμερικανικής εταιρείας QCM για τα «ασιατικά μυστικά» της Folli Follie η χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας (αριθμός μετοχών επί αξία μετοχής) ήταν λίγο πάνω από το 1 δισ. ευρώ. Οταν η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανέστειλε τη διαπραγμάτευση επί της μετοχής ήταν περίπου στα 320. Μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες είχαν χαθεί πάνω από 700 εκατομμύρια ευρώ τα οποία βεβαίως θα λείψουν από την τσέπη θεσμικών, τραπεζών και μικρών ιδιωτών επενδυτών. Και όλοι πιστεύουν ότι αν και όποτε ξεκινήσει πάλι η διαπραγμάτευση της μετοχής θα χαθεί το μεγαλύτερο μέρος και από αυτά τα 321 εκατ. ευρώ.
Βεβαίως στο 8% της ονομαστικής αξίας του έχει υποχωρήσει και το ομολογιακό δάνειο ύψους 150 εκατ. ελβετικών φράγκων που είχε εκδώσει η εταιρεία με τη συνδρομή μεγάλων ξένων τραπεζών και το οποίο εξακολουθεί να διαπραγματεύεται στη διεθνή αγορά. Πρακτικά σημαίνει ότι αυτήν τη στιγμή αν εξοφλούνταν το δάνειο σε τρέχουσες τιμές θα έπιανε μόλις 12 εκατ. ευρώ. Τα 138 εκατ. ευρώ έχουν γίνει αέρας. Κάπως έτσι υπολογίζεται ότι θα αντιδράσει και η μετοχή αν απελευθερωθεί. Πρόκειται για τον ορισμό της χρεοκοπίας. Μιας χρεοκοπίας όμως παράξενης γιατί μέχρι στιγμής τα δάνεια προς τις ελληνικές τράπεζες εξυπηρετούνται κανονικά.
Τη χαριστική βολή ως γνωστόν την έδωσε η έκθεση της εταιρείας Alvarez & Marshal η οποία έκανε οικονομικό έλεγχο και αποκάλυψε σημεία και τέρατα. Πλαστό τζίρος, πλαστά κέρδη, ψεύτικο ταμείο με λεφτά μόνο στα χαρτιά. Τώρα τον λόγο έχει ο εισαγγελέας καθώς η χειραγώγηση μετοχών με ψεύτικα στοιχεία είναι κακούργημα που επισύρει βαρύτατη κάθειρξη. Πώς έφτασαν όμως τα πράγματα μέχρι εδώ;
Από τη Σόλωνος στο ΧΑ και στην Απω Ανατολή
Η δεξιότητα και το ταλέντο της κ. Κουτσολιούτσου (αδερφής της Ασπας Σαββοπούλου, συζύγου του πασίγνωστου τραγουδοποιού) να κατασκευάζει με πολύ φτηνά υλικά κοσμήματα εξαιρετικού design μετατράπηκε σε επαγγελματική ενασχόληση και πολύ γρήγορα ήρθε το πρώτο – ιστορικό κατάστημα των Folli Follie στη Σόλωνος, ψηλά προς το Κολωνάκι. Το ταλέντο συνδυάστηκε με το εμπορικό δαιμόνιο του συζύγου της Δημήτρη Κουτσολιούτσου. Εκεί κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ’90 οι περισσότερες Ελληνίδες είχαν ένα κόσμημα της Folli. Ακριβό, λιγότερο ακριβό ή και πολύ φτηνό…
Αυτό ακριβώς ήταν και το concept, η σύλληψη, το σχέδιο των ιδρυτών της εταιρείας. Φτηνό κόσμημα υψηλής αισθητικής. Και κάπως έτσι το ανέλυε και ο πατήρ Κουτσολιούτσος όταν η εταιρεία έμπαινε στα μέσα της δεκαετίας του ’90 στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. «Στον χρυσό υπάρχουν ελληνικές εταιρείες με ισχυρή διεθνή παρουσία όπως οι Λαλαούνης, Ζολώτας και ανταγωνίζονται πανίσχυρες διεθνείς αλυσίδες. Στον τομέα της Folli Follie δεν υπάρχει ανταγωνισμός» είχε πει χαρακτηριστικά τότε.
Πολύ γρήγορά ήρθε η επέκταση μέσω συνεταίρου στην Ιαπωνία αλλά και στις Γιαπωνέζες. Η ιαπωνική έκδοση του «Madame Figaro» είχε κυκλοφορήσει με ένα ένθετο αφιέρωμα 200 σελίδων στην εταιρεία και την Ελλάδα και το πρώτο μαγαζί της Folli Follie στην οδό Σόλωνος για πολλά χρόνια αποτελούσε τόπο… προσκυνήματος των Γιαπωνέζων τουριστών –και δη των τουριστριών– που επισκέπτονταν την Αθήνα.
Ακολούθησαν μαγαζιά στις μεγαλουπόλεις της Ευρώπης, τις ΗΠΑ, η εξαγορά των Duty Free (ΚΑΕ) από την Αγροτική Τράπεζα. Μετά ήρθε η είσοδος στην αγορά της Κίνας και η… απογείωση των οικονομικών μεγεθών, τα μεγάλα deals, οι εξαγορές, τα Αττικά Πολυκαταστήματα κ.λπ.
Η ανώμαλη προσγείωση
Με την τιμή της μετοχής της να ξεπερνά τα 30 ευρώ και με κεφαλαιοποίηση 1,7 δισ. ευρώ η εταιρεία μπορούσε να δανειστεί όσα ήθελε και να κάνει τεράστιες συμφωνίες. Και τότε ξαφνικά προέκυψε το αμερικανοϊσρηλινό fund QCM το οποίο είναι ειδικευμένο ακριβώς στην αποκάλυψη τέτοιων καταστάσεων. Την ίδια δουλειά είχε κάνει με την ιταλική Parmalat, ένα σκάνδαλο που συγκλόνισε την Ιταλία και το αποκάλυψε η QCM.Είχε ακολουθήσει η ελληνικής ιδιοκτησία Globo της οικογένειας Παπαδημητρακόπουλου. Μια ιστορία επίσης ψεύτικων τζίρων, κερδών και φουσκωμένων μετοχών που αποκάλυψε το ίδιο fund. Μόνο που η εταιρεία ήταν εισηγμένη στο χρηματιστήριο ΑΙΜ του Λονδίνου και ελάχιστοι –πλην των επαγγελματιών του χώρου– πήραν είδηση το συμβάν το οποίο βεβαίως ήταν μικρογραφία της περίπτωσης FolliFollie αλλά αφορούσε αρκετά εκατομμύρια ευρώ.
Η QCM υποστήριξε ότι τα στοιχεία των πωλήσεων της Folli Follie στην Ασία ήταν ψεύτικα. Το τι επακολούθησε στην Αθήνα είναι γνωστό. Παραιτήσεις επί παραιτήσεων, αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής, παραπομπή από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της υπόθεσης στον εισαγγελέα και κοινή συναινέσει ανάθεση στην Alvarez για να παραδώσει πόρισμα που να αντανακλά την πραγματική κατάσταση της εταιρείας. Σε επιχειρηματικό επίπεδο την αναδιοργάνωση της εταιρείας ανέλαβε η γνωστή και μη εξαιρετέα Rothchild.
Η παράδοση του πορίσματος πριν από λίγες ημέρες πυροδότησε πλήθος αντιδράσεων και εξελίξεων. Η παραίτηση του ζεύγους Κουτσολιούτσου συνοδεύτηκε με ανάληψη της ευθύνης για όσα συνέβαιναν στον ασιατικό κλάδο της εταιρείας με δημόσια δήλωση ότι ο υιός Κουτσολιούτσος υπεύθυνος για την Ευρώπη είναι αθώος του αίματος.
Τι περιλαμβάνει η έκθεση Alvarez
Σύμφωνα με την έκθεση η εταιρεία παρουσίαζε ετήσιο επιπλέον πλαστό τζίρο ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ, κυρίως από το δίκτυό της στην Ασία. Συνακόλουθα με βάση τον οικονομικό και νομικό έλεγχο που έκανε η Alvarez, εμφανίζονται –δικαιώνοντας πλήρως τις καταγγελίες της QCM– πέραν του πλαστού τζίρου ενός και πλέον δισ. πλαστό ταμείο 296 εκατ. ευρώ αντί ταμείου 6,4 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 316 εκατ. ευρώ έναντι –στην πραγματικότητα– ζημιών 44 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με χρηματιστηριακούς κύκλους πρόκειται για τη μεγαλύτερη εταιρική απάτη των τελευταίων δεκαετιών καθώς λόγω των ψεύτικων στοιχείων η μετοχή της εταιρείας πωλούνταν σε δυσθεώρητες τιμές και τροφοδοτούσε με αμύθητη ρευστότητα την οικογένεια Κουτσολιούτσου.
Από την εταιρεία για το θέμα εκδόθηκε και εστάλη στο χρηματιστήριο η εξής ανακοίνωση:
«Κατά τη χθεσινοβραδινή συνεδρίαση του διοικητικού αυμβουλίου παρουσιάστηκε στα μέλη του σιοικητικού αυμβουλίου η έκθεση της συμβουλευτικής εταιρείας Alvarez & Marshal η οποία αναφέρεται στα αποτελέσματα των ελέγχων που διεξήγαγε για τις εταιρείες του ομίλου FFG, στην Ασία (APAC). Οπως έχει ανακοινωθεί από την εταιρεία, η Alvarez & Marshal διεξήγαγε έρευνα για το Οικονομικό έτος 2017.
Η έκθεση της Α&Μ “Preliminary Restatement Findings with respect to the FF ASIA GROUP consolidated financial statements for fiscal year 2017” αναφέρεται στα οικονομικά στοιχεία για το έτος 2017, ενώ η εγκληματολογική (forensic) έκθεση αναμένεται να παραδοθεί προσεχώς. Σημειώνεται ότι τα παραδοθέντα οικονομικά στοιχεία της Α&Μ δεν είναι οριστικά και αποτελούν το ενδιάμεσο στάδιο για τον πλήρη έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων του ομίλου από υψηλού κύρους ελεγκτική εταιρεία, ο οποίος θα καταδείξει την πραγματική εικόνα του ομίλου της FFG για το οικονομικό έτος 2017».
Ακολούθησαν οι παραιτήσεις του ιδρυτή της εταιρείας και της συζύγου του και η δημόσια –διά δηλώσεως– παραδοχή του Δημήτρη Κουτσολιούτσου για την κατάσταση της εταιρείας η οποία ήταν χαρακτηριστική ομολογία ενοχής.
«Με βαρύτατη θλίψη και εν μέσω της σοβούσας κρίσης για την εταιρεία μας, την οποία ίδρυσα και υπηρέτησα επί 36 χρόνια, παραιτούμαι σήμερα από τη θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου. Το ίδιο ζήτησα να πράξει και η σύζυγός μου, με την οποία μαζί υπηρετήσαμε την εταιρεία όλα αυτά τα χρόνια.
Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατό να ελέγξω με επιτυχία τις δραστηριότητες του ασιατικού ομίλου που είχα υπό την ευθύνη μου με αποτέλεσμα την παρούσα δυσάρεστη εικόνα στα οικονομικά του ομίλου. Ωστόσο έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον υιό μου Γεώργιο Κουτσολιούτσο ο οποίος με επιτυχία διαχειρίζεται την κρίση με τη συνδρομή των υπόλοιπων μελών του διοικητικού αυμβουλίου και του καταξιωμένου επιτελείου του και δηλώνω ότι θα σταθώ αρωγός τους στο δύσκολο έργο τους με ό,τι κριθεί απαραίτητο». Η κλιμάκωση της κρίσης οδήγησε και σε παραίτηση του οίκου Rothchild που είχε αναλάβει σύμβουλος της εταιρείας.
Αγωνία για 1.500 εργαζομένους
Η προσωρινή διοίκηση της εταιρείας και ο πρώην πρόεδρος του Χρηματιστηρίου της Αθήνας Παναγιώτης Αλεξάκης που έχει αναλάβει βασικό ρόλο στην προσπάθεια εξυγίανσής της διαχειρίζονται τα της λειτουργίας της προκειμένου να διασώσουν ό,τι είναι δυνατόν. Η εταιρεία απασχολεί 1.500 άτομα εκ των οποίων σχεδόν τα 1.000 εργάζονται στην Ελλάδα. Διαθέτει ισχυρό brand name και πέραν των κοσμημάτων δικής της ετικέτας διαθέτει και κάμποσες αντιπροσωπίες διεθνών οίκων που εμπορεύονται προϊόντα πολυτελείας. Πληροφορίες θέλουν να κινούνται προς την κατεύθυνση της εξαγοράς ή και της συμμετοχής στην εταιρεία επιχειρηματιών όπως ο Σ. Φάις και ο πρώην πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας.