Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός ετοιμάζονται να συνυπάρξουν για πέμπτη φορά σε τελική φάση Euroleague και μνήμες από τις προηγούμενες διοργανώσεις ξυπνούν
Στο μακρινό 1994 το ελληνικό μπάσκετ ζούσε τις τελευταίες μέρες όχι της Πομπηίας αλλά της Θεσσαλονίκης. Μόλις ο Αρης και ο ΠΑΟΚ κατέβηκαν κατάκοποι από το παλκοσένικο, το κέντρο βάρους και δύναμης μετατοπίστηκε στο λεκανοπέδιο της Αττικής και οι νεόπλουτοι Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός έμαθαν μονομιάς τι εστί φάιναλ φορ. Τριάντα χρόνια και εννέα τρόπαια αργότερα, μια δωδεκαετία μετά την Κωνσταντινούπολη, οι δύο «αιώνιοι» του νότου ετοιμάζονται να ζήσουν το πέμπτο κοινό φάιναλ φορ της ιστορίας τους, σε σφιχτό εναγκαλισμό, τοποθετημένοι σε δύο ξεχωριστούς ημιτελικούς, με κρυφό όνειρο έναν ελληνικό τελικό κάτω από τον χιλιοτραγουδισμένο ουρανό του Βερολίνου.
Απέναντι σε δικά του παιδιά
Ο Παναθηναϊκός καλείται πρώτα να ξεφορτωθεί τη Φενερμπαχτσέ των δικών του παιδιών (Καλάθης, Παπαγιάννης, Σάρας), ενώ ο Ολυ
μπιακός θα αντιμετωπίσει την πρωταθλήτρια Ρεάλ, με ανοιχτή ακόμη την πληγή από το νικητήριο σουτ του Σέρχιο Γιουλ πέρυσι στο Κάουνας. Οι δύο ημιτελικοί θα διεξαχθούν την Παρασκευή, ο τελικός την Κυριακή. Η προσμονή για τις αλλεπάλληλες ζαριές των δύο ορκισμένων εχθρών έχει φτάσει στο κατακόρυφο και τα εισιτήρια των αγώνων πωλούνται έναντι ράβδων χρυσού στη μαύρη ή γκρίζα αγορά του διαδικτύου.
Συνύπαρξη-φωτιά
Η ειρηνική συνύπαρξη περίπου 4.000 Ελλήνων και πάμπολλων Τούρκων φιλάθλων στις κερκίδες είναι ένα παράλληλο στοίχημα, ιδίως για τους παλαιότερους που θυμούνται μετά βδελυγμίας τους
τετραήμερους «εμφύλιους πολέμους» και το κλίμα τρομοκρατίας στο Τελ Αβίβ (1994) και στη Σαραγόσα (1995).
Το Documento σας ταξιδεύει νοερά στα τέσσερα προηγούμενα φάιναλ φορ όπου Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός ταξίδεψαν με το ίδιο δρομολόγιο. Την πρώτη διετία η μεταξύ τους κόντρα στον ημιτελικό είχε καταστροφικές συνέπειες στο αγωνιστικό σκέλος και δύο χαμένους τελικούς για τον Ολυμπιακό, ενώ τις δύο επόμενες (Βερολίνο 2009, Κωνσταντινούπολη 2012) η γιορτή ολοκληρώθηκε με ελληνικές σαμπάνιες, μία με πράσινη και μία με κόκκινη ετικέτα.
Φέτος στην πρωτεύουσα της Γερμανίας θα τριτώσει το καλό ή μήπως το κακό;
Με αεροπλάνα και βαπόρια στο Τελ Αβίβ (1994)
H εισβολή των (άγριων) Ελλήνων στο Τελ Αβίβ για το πρώτο «αιώνιο» φάιναλ φορ θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ναυμαχία. Τα βαπόρια που θα μετέφεραν 500+500 φανατικούς οπαδούς των δύο ομάδων ελλιμενίστηκαν δίπλα δίπλα στο λιμάνι του Πειραιά, οπότε οι εχθροπραξίες ξεκίνησαν επί ελληνικού εδάφους. Συνεχίστηκαν με απίστευτη αγριότητα στη Χάιφα όπου κατέλυσαν οι χουλιγκάνοι, στους Αγίους Τόπους όπου πετάχτηκαν για προσκύνημα διότι πάνω απ’ όλα η ευλάβεια, καθώς και στο Τελ Αβίβ τη μέρα του εμφύλιου ημιτελικού (Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός 7772) και ξανά του τελικού, όπου οι «ερυθρόλευκοι» ηττήθηκαν από τη μέτρια Μπανταλόνα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς.
Ο Γιάννης Ιωαννίδης πανηγύρισε τη νίκη επί του άσπονδου εχθρού λες και έδινε Κύπελλο και αποθεώθηκε από την κόκκινη εξέδρα σαν να ήταν κάποιος προφήτης από τα άγια χώματα. Ο «ξανθός» φρόντισε ώστε να καταφτάσει στο «Γιαντ Ελιάου» το μισό Πατριαρχείο, ωστόσο τα ράσα δεν έφεραν γούρι στον τελικό. Ο Ολυμπιακός έμεινε χωρίς καλάθι στα τελευταία οκτώ λεπτά,
οι κρίσιμες 1+1 βολές του Ζάρκο Πάσπαλι πήγαν στο σίδερο και ο Κορνέλιους Τόμπσον πέτυχε το τρίποντο της ανατροπής (57-59) μέσα σε άναρθρες ιαχές από τους οπαδούς (και μερικούς παίκτες) του… Παναθηναϊκού.
Ο πανίσχυρος Ολυμπιακός είχε επίσης Σιγάλα, Φασούλα, Τόμιτς, Τάρλατς και τον Ρόι Τάρπλεϊ, που την παραμονή του τελικού ξενύχτησε και επέστρεψε ξημερώματα μεθυσμένος, προκαλώντας καβγά με τον συμπαίκτη του Μπάμπη Παπαδάκη. Ο Παναθηναϊκός του Κώστα Πολίτη παρέταξε Βολκόφ, Βράνκοβιτς, Παταβούκα, Αλβέρτη, Οικονόμου και πάνω απ’ όλους τον Νίκο Γκάλη, στο 4ο χαμένο φάιναλ φορ της καριέρας του, έξι μήνες πριν από την απρόθυμη αποστρατεία.
«Κάποιος έχει καταραστεί την Ελλάδα να μην κερδίσει ποτέ το Κύπελλο Πρωταθλητριών» έλεγαν οι ουδέτεροι μετά το χαρακίρι του Ολυμπιακού. Ουδείς φανταζόταν ότι οι δύο άσπονδοι μονομάχοι του Τελ Αβίβ επρόκειτο να κατακτήσουν εννέα τρόπαια μεταξύ 1996-2013. «Καταραμένοι» αποδείχθηκαν μόνο ο Ιωαννίδης και ο Γκάλης.
Εξαγωγή αλητείας και στη Σαραγόσα (1995)
Το σκηνικό του Τελ Αβίβ στήθηκε ξανά ένα χρόνο αργότερα στην άλλη άκρη της μπασκετικής Ευρώπης. Η Σαραγόσα έλαβε το χρίσμα της οικοδέσποινας και το ξύλο έπιπτε ράιτ θρου στις εθνικές οδούς που ένωναν την Αραγωνία με τη Βαρκελώνη. Οταν οι «επιστήμονες» κατέφτασαν στην πόλη βάλθηκαν να κυνηγιούνται στα σοκάκια με σλάλομ ανάμεσα στους ευσεβείς Ισπανούς που είχαν βγάλει τα άρματα για τις πένθιμες πομπές του καθολικού Πάσχα. Τούτη τη φορά ξύλο έπεσε και μέσα στο γήπεδο («Πρίνθιπε Φελίπε»). «Αυτούς τους οπαδούς έχουμε και δεν θέλουμε να τους αλλάξουμε» ξεκαθάρισε ο Σωκράτης Κόκκαλης προς πάσα κατεύθυνση στην επίσημη συνέντευξη Τύπου. «Πρόκειται για εξαγωγή αλητείας» ξεσπάθωσε από την Αθήνα ο Γιώργος Βασιλακόπουλος. Στους διαδρόμους κυκλοφορούσαν κάτι περίεργες φήμες για απόπειρα δωροδοκίας του Πολωνού διαιτητή του ημιτελικού Βίεσλαβ Ζιχ και το παρασκήνιο έκανε θραύση ένθεν κακείθεν.
Ο Παναθηναϊκός του Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου είχε ντύσει στα πράσινα τον Ζάρκο Πάσπαλι, που μεμιάς έγινε persona non grata στην απέναντι εξέδρα, αλλά και τον Παναγιώτη Γιαννάκη, που κλήθηκε να φορέσει τα παπούτσια του διωγμένου Γκάλη. Ο τραυματισμός του «δράκου» στο δεύτερο ημίχρονο άλλαξε τη ροή του ευρωελληνικού ημιτελικού και ο Ολυμπιακός του Ιωαννίδη νίκησε ξανά, 58-52, με ήρωα τον Εντι Τζόνσον που πέτυχε 27 πόντους. Την τελευταία λέξη την είπε και αυτήν τη φορά ο Ομπράντοβιτς, πηδαλιούχος πλέον της κραταιάς αλλά και «γηπεδούχου» Ρεάλ Μαδρίτης, με Σαμπόνις και Αρλάουκας πρωτοπαλίκαρα: 73-61 στον τελικό.
Ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός νοίκιασαν πολυτελή γραφεία και μοίραζαν δωράκια και χάντρες στους επισκέπτες σε μια ιδιότυπη κούρσα εξοπλισμών, ενώ η ήρεμη «βασίλισσα» κρατούσε το δικό της αρχηγείο σκοτεινό μέχρι το πρωί του ημιτελικού με τη Λιμόζ του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς. Οταν επιτέλους οι Μαδριλένοι ανέβασαν τα ρολά και έστρωσαν το λευκό χαλί είχαν τοποθετημένο στη βιτρίνα τους ένα και μοναδικό έκθεμα: τα επτά Κύπελλα Πρωταθλητριών που είχαν ως τότε κατακτήσει! Πώς το λένε το «άντε γεια» στα καστιγιάνικα;
Τα σκυλιά του Βερολίνου (2009)
Οι μνήμες της ντροπιαστικής διετίας 1994-95 πτόησαν πολλούς επίδοξους επισκέπτες και το Βερολίνο δεν έζησε μέρες Τελ Αβίβ και Σαραγόσα, αφού εισιτήρια κυκλοφορούσαν υπό τας φιλύρας άφθονα, ακόμη και το πρωινό του «πρασινοκόκκινου» ημιτελικού. Είχε πλέον κυλήσει μιάμιση δεκαετία, οι δύο «αιώνιοι» ένιωθαν χορτασμένοι από τρόπαια και οι ρομαντικοί φίλαθλοι προτίμησαν την τηλεόραση.
Στο Βερολίνο ταξίδεψαν περίπου 5-6 χιλιάδες Ελληνες, οι οποίοι έτρεμαν σαν ψάρια μπροστά στους άγριους σκύλαρους και τους πάνοπλους κομάντο της γερμανικής αστυνομίας. Οι επιδοτούμενες από τις διοικήσεις εκδρομές είχαν πια καταργηθεί και κάπως έτσι δεν άνοιξε ρουθούνι. Οι δύο «αιώνιοι» ζούσαν τον πόλεμο των άστρων, αφού ο Ολυμπιακός των Αγγελόπουλων και του Παναγιώτη Γιαννάκη προσπαθούσε με πακτωλό εκατομμυρίων να ανταγωνιστεί τον Παναθηναϊκό του Ομπράντοβιτς και των ήδη τεσσάρων ευρωπαϊκών τροπαίων. Το τζάμπολ γέμισε το παρκέ με λάμψη: Παπαλουκάς, Τσίλντρες, Τεόντοσιτς, Βούιτσιτς, Μπουρούσης, Πρίντεζης εναντίον
Διαμαντίδη, Γιασικεβίτσιους, Σπανούλη, Μπατίστ, Πέκοβιτς, Φώτση, Τσαρτσαρή. Οι ουδέτεροι έριξαν μια ματιά στα παραδιπλανά αποδυτήρια (ΤΣΣΚΑ, Μπαρτσελόνα) και μίλησαν, μάλλον σωστά, για το πιο δυνατό φάιναλ φορ της ιστορίας.
Οι «πράσινοι» κέρδισαν και τους δύο αγώνες στον πόντο, με γενναία δόση τύχης, αφού το τελευταίο σουτ των αντιπάλων σταμάτησε στο σίδερο: Μπουρούσης στον ημιτελικό με τον Ολυμπιακό (8482), Σισκάουσκας στον τελικό με την ΤΣΣΚΑ του Μεσίνα (73-71). Στο αλησμόνητο ματς του τίτλου οι Ρώσοι τουμπάρισαν το ματς από το -20 του πρώτου ημιχρόνου και παραλίγο να το κερδίσουν. Ο Θανάσης Γιαννακόπουλος είδε τον Ισπανό ρέφερι Αρτεάγα να καταλογίζει φάουλ-φάντασμα με την εκπνοή και έσπευσε να εκτοξεύσει χαρτονομίσματα στα πόδια του. Ο πρώτος ρέφερι, Λιθουανός Μπραζάουσκας, ακύρωσε το σφύριγμα και ο Παναθηναϊκός έφυγε θριαμβευτής από το γήπεδο όπου θα διεξαχθεί και το φετινό φάιναλ φορ. Με MVP τον Βασίλη Σπανούλη, που ένα χρόνο αργότερα έμελλε να διαβεί τον Ρουβίκωνα…
Η άλωση της Πόλης (2012)
Το φάιναλ φορ του 2012 στην Πόλη βρήκε τους Ελληνες «αιωνίους» σε αντικριστά χαρακώματα για πρώτη και μοναδική μέχρι σήμερα φορά: Παναθηναϊκός – ΤΣΣΚΑ, Ολυμπιακός – Μπαρτσελόνα. Εκείνοι που φρόντισαν να συναντηθούν τη μέρα των ημιτελικών ήταν οι οπαδοί του δύο ομάδων, με ολίγη από τουρκικό χουλιγκανισμό για γαρνιτούρα. Τα βίντεο που κυκλοφόρησαν δείχνουν πρασινοκόκκινα κασκόλ να κυνηγιούνται ακόμη και στον περίβολο της Αγια-Σοφιάς.
Στις κερκίδες του «Σινάν Ερντέμ» πάντως η ατμόσφαιρα ήταν ειρηνική, ενώ υπήρξαν και φίλοι του Παναθηναϊκού που χειροκρότησαν την επική ανατροπή με την οποία ο Ολυμπιακός βρήκε τον δρόμο για την αίθουσα του θρόνου: 62-61 την ΤΣΣΚΑ με το αξέχαστο «πεταχτάρι» του Γιώργου Πρίντεζη στην εκπνοή, από το 34-53 του 28ου λεπτού. Η αρμάδα του Κιριλένκο και των Γιόνας Καζλάουσκας, Γιάννη Σφαιρόπουλου είχε αποκλείσει τον Παναθηναϊκό (Διαμαντίδης, Γιασικεβίτσιους, Μπατίστ, Τσαρτσαρής, Καλάθης) στον ημιτελικό με 66-64, μολονότι βρέθηκε να χάνει με 15 πόντους στο ξεκίνημα. Το όνειρο για
αμιγώς ελληνικό τελικό μές στην Κωνσταντινούπολη κλειδώθηκε στο χρονοντούλαπο όταν οι «πράσινοι» θαλάσσωσαν την τελευταία τους επίθεση, αλλά ο νεανικός Ολυμπιακός του Ντούσαν Ιβκοβιτς (και των Σπανούλη, Πρίντεζη, Αντιτς, Χάινς, Λο, Σλούκα) έκανε το θαύμα του απέναντι στην Μπάρτσα (68-64) και το επανέλαβε με θύμα την ΤΣΣΚΑ δύο βράδια αργότερα. Ο «μακαριστός» Ντούντα ήταν αφεντικό των «ερυθρολεύκων» και το 1997, όταν πανηγύρισαν τον πρώτο τίτλο τους στη Ρώμη. Η επόμενη μέρα βρήκε τον «εξάστερο» Παναθηναϊκό στην αφετηρία μιας άγονης εντεκαετίας, αφού εκτός των Ομπράντοβιτς, Ιτούδη και αρκετών βασικών παικτών αποχώρησαν και οι Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος. Ο Ολυμπιακός, αντίθετα, πανηγύρισε δεύτερο σερί τρόπαιο (κάτι που ο Παναθηναϊκός δεν πέτυχε ποτέ), τρίτο συνολικά, την επόμενη χρονιά στο Λονδίνο, με MVP ξανά τον συνήθη Βασίλη Σπανούλη. Στο τιμόνι του καθόταν πλέον ο Γιώργος Μπαρτζώκας, που έμελλε να εξοστρακιστεί από τους φανατικούς «κόκκινους» ύστερα από μια ήττα από τον Παναθηναϊκό τον Οκτώβριο του 2013.
