Με σκληρή καταστολή και απαγορεύσεις απάντησαν οι κυβερνήσεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ στις συγκεντρώσεις εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που βγήκαν στους δρόμους ευρωπαϊκών και αμερικανικών πόλεων θέλοντας να διαμαρτυρηθούν για τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Γάζα και την ανθρωπιστική
κρίση που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους. Με τις επιλογές τους οι κυβερνήσεις του δυτικού κόσμου έδειξαν για άλλη μια φορά τα άκρως συντηρητικά αντανακλαστικά τους και την ακλόνητη στήριξή τους στους… συμμάχους τους, ακόμη και όταν αυτοί διαπράττουν εγκλήματα πολέμου και παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.
Βράζει… η Γαλλία
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η Γαλλία. Το Παρίσι απαγόρευσε από την πρώτη στιγμή του πολέμου στη Γάζα τις διαδηλώσεις όσων στήριζαν το δικαίωμα των Παλαιστινίων να υπάρχουν. Ο ακροδεξιός υπουργός Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν διαμήνυσε σε όλες τις τοπικές αρχές ότι δεν θα πρέπει να ανεχτούν καμία εκδήλωση συμπάθειας σε αυτό που ο ίδιος θεωρεί στήριξη στην «τρομοκρατική ομάδα» Χαμάς. Παράλληλα, ο Γάλλος υπουργός υπογράμμισε ότι δεν θα γίνουν ανεκτές αντισημιτικές ενέργειες και όσοι απειλούνται από αυτές θα προστατευτούν.
Βέβαια, εδώ συγχέονται τεχνηέντως έννοιες για να υφανθεί με επιτυχία το αφήγημα ασφαλείας τόσο της Γαλλίας όσο και του Ισραήλ: η Χαμάς είναι οργάνωση που έχει σκοπό την εξαφάνιση του Ισραήλ, ενώ αποτελείται από Παλαιστίνιους. Ομως ουδέποτε οι Γάλλοι διαδηλωτές εξέφρασαν θετικά αισθήματα για την οργάνωση, παρά μόνο για τον λαό της Λωρίδας της Γάζας. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί την απαγόρευση των διαμαρτυριών στη Γαλλία δυσανάλογη επίθεση στο δικαίωμα στη διαδήλωση.
Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Γαλλία έχει μια από τις μεγαλύτερες μειονότητες Εβραίων στον κόσμο και τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα Αράβων στην Ευρώπη. Επομένως, η κυβέρνηση καλείται να φέρει σε πέρας μια άσκηση λεπτής ισορροπίας εν μέσω μιας σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή που και στο παρελθόν έχει προκαλέσει ταραχές.
Τσάι και συλλήψεις
Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί την απαγόρευση των διαμαρτυριών στη Γαλλία επίθεση στο δικαίωμα στη διαδήλωση. Το Παρίσι εξαρχής απαγόρευσε διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων
Στη Βρετανία χιλιάδες διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους σε πολλές πόλεις. Σε τουλάχιστον έξι διαδηλώσεις στη χώρα οι πολίτες διαμαρτυρήθηκαν τόσο για τους βομβαρδισμούς και τον αποκλεισμό της Γάζας, που απειλεί εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους με αφανισμό, όσο και για την προθυμία του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ να προσφέρει στρατιωτική ενίσχυση στο Ισραήλ εάν τη χρειαζόταν – από τους πρώτους που το δήλωσαν. Η καταστολή στη Βρετανία δεν ήταν τόσο σφοδρή όσο στη Γαλλία, όμως δεν έλειψαν τα θεσμικά παρατράγουδα.
Στις πολυπληθείς πορείες των Βρετανών, πέρα από το παραδοσιακό «Ντροπή σου, Ρίσι Σούνακ» ακούστηκε και το σύνθημα: «Από τον ποταμό μέχρι τη θάλασσα, η Παλαιστίνη θα ελευθερωθεί». Η υπουργός Εσωτερικών Σουέλα Μπρέιβερμαν, γνωστή για την επιμονή της στην απέλαση αιτούντων άσυλο στη Ρουάντα, μετά το άκουσμα αυτού του συνθήματος προέτρεψε τους αστυνομικούς διευθυντές των κατά τόπους τμημάτων να εξετάσουν το ενδεχόμενο το σύνθημα αυτό να ενέχει ρατσιστικά κίνητρα, καθώς θα μπορούσε να εκφράζει την επιθυμία «να σβηστεί το Ισραήλ από τον χάρτη»!
Σε άλλους τόπους
Παρόμοια εχθρική αντιμετώπιση είχαν και διαδηλώσεις σε Ολλανδία και Βερολίνο, ενώ σε πόλεις των Βαλκανίων έλαβαν χώρα διαδηλώσεις τόσο υπέρ του Ισραήλ όσο και υπέρ της Παλαιστίνης. Στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει ισχυρή παρουσία της εβραϊκής διασποράς, εμφανίστηκαν φωνές Εβραίων που καταδίκασαν την ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία στη Γάζα.
Παράλληλα, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης βρήκαν ευκαιρία μέσα στο γενικό πλαίσιο της καταστολής των φιλοπαλαιστινιακών διαδηλώσεων να ενισχύσουν το αφήγημα περί αύξησης της ασφάλειας στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ενώ υπάρχει και μια υφέρπουσα σύνδεση με τη μεταναστευτική κρίση και την ενδεχόμενη αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς τις ευρωπαϊκές ακτές.
Το προηγούμενο επεισόδιο
Μετά τη δολοφονία του δασκάλου Σαμουέλ Πατί το 2020 από νεαρό μουσουλμάνο η γαλλική κοινωνία συγκλονίστηκε, καθώς πίστευε ότι τα χτυπήματα με κίνητρο τη θρησκεία, όπως στο Μπατακλάν (φωτογραφία), τα είχε αφήσει πίσω της. Η Γαλλία επαίρεται για την κοσμικότητα του κράτους της (laïcité). Ομως η δημογραφική σύσταση της Γαλλίας τα τελευταία πενήντα χρόνια έχει αλλάξει άρδην, με τους μετανάστες –κυρίως Αραβες από τις πρώην γαλλικές
αποικίες στη βόρεια Αφρική (Μαγκρέμπ)– να αποτελούν πάνω από το 10% του πληθυσμού το 2021 σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Γαλλίας (INSEE), ενώ το 1968 αποτελούσαν το 6,5%. Παράλληλα, στα χέρια του αστικού κατεστημένου, που βρήκε τον καλύτερο υπηρέτη του στο πρόσωπο του Εμανουέλ Μακρόν, η κοσμικότητα έλαβε μάλλον κατασταλτικό χαρακτήρα απέναντι στις εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες και στην έκφρασή
τους. Παράλληλα, η καταδίκη των μεταναστών στα «banlieue» (προάστια) στο κοινωνικό περιθώριο διευκόλυνε τη ροπή προς τον θρησκευτικό εξτρεμισμό, σαν ένα είδος αντίστασης στην καταπίεση και την αδιαφορία του κράτους. Στη Γαλλία αυτήν τη στιγμή κατοικεί ο μεγαλύτερος πληθυσμός Αράβων στη δυτική Ευρώπη, επομένως ήταν μάλλον αναπόφευκτο η τωρινή σύγκρουση στη Μέση Ανατολή και η αναφανδόν στήριξη του γαλλικού κράτους στο Ισραήλ να φέρουν στο προσκήνιο ξανά το θέμα της ριζοσπαστικοποίησης ορισμένων μουσουλμάνων με τον χειρότερο δυνατό τρόπο: τη δολοφονία ενός άλλου εκπαιδευτικού, του Ντομινίκ Μπερνάρ. Δεν θα πρέπει να θεωρείται σύμπτωση ότι και πάλι δάσκαλος μπήκε στο στόχαστρο, αφού στο σχολείο μπαίνουν τα θεμέλια του «σεβασμού στις αξίες της Γαλλικής Δημοκρατίας», που δεν επιφυλάσσει παρά καταστολή σε παιδιά μειονοτήτων.