Το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο Bloomberg σε δημοσίευμά του αποκάλυψε ότι πλοίο που ανήκει στον Ελληνα εφοπλιστή Θανάση Μαρτίνο μετέφερε άνθρακα από τη Ρωσία προς την Τουρκία, παρά τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από την ΕΕ. Πρόκειται για το πλοίο «Stavros» με σημαία Μάλτας, που ανήκει στην εταιρεία Eastern Mediterranean Maritime με έδρα τη Γλυφάδα. Με δεδομένο ότι το κυβερνών κόμμα κατηγορεί τους πάντες ότι κρατούν ίσες αποστάσεις έναντι της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αν δεν χαρακτηρίζει τους πολιτικούς αντιπάλους του «ορντινάντσες του Πούτιν» ή «πουτινάκια», η επαγγελματική αυτή δραστηριότητα του Θ. Μαρτίνου προσλαμβάνει ιδιαίτερες διαστάσεις. Την ίδια στιγμή μάλιστα που ο εν λόγω εφοπλιστής έχει στενές σχέσεις με την κυβέρνηση της ΝΔ, καθώς διορίστηκε από αυτήν πολιτικός διοικητής του Αγίου Ορους τον Οκτώβριο του 2019, ενώ η κόρη του Γεωργία Μαρτίνου εκλέχθηκε το 2012 βουλευτής με τη ΝΔ.
Κατά το Bloomberg, το «Stavros» ολοκλήρωσε τη φόρτωση 53.000 τόνων άνθρακα στις 29 Αυγούστου από το λιμάνι Ταμάν στη Μαύρη θάλασσα και στη συνέχεια κατευθύνθηκε προς την Τουρκία και το λιμάνι της Αλεξανδρέττας, όπου έφτασε στις 5 Σεπτεμβρίου. Ερευνα του Documento στην ανοιχτής πρόσβασης πλατφόρμα εντοπισμού πλοίων Marine Traffic απέδειξε ότι το πλοίο «Stavros» μετά την εκφόρτωση του ρωσικού άνθρακα στην Τουρκία επέστρεψε στο ρωσικό λιμάνι Ταμάν για άγνωστο λόγο. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί ότι εκπρόσωπος της διαχειρίστριας εταιρείας του πλοίου μίλησε στο Bloomberg και ανέφερε ότι το συγκεκριμένο φορτίο που μεταφέρθηκε δεν συνιστά παραβίαση των ευρωπαϊκών κυρώσεων, μια και ο προορισμός δεν ήταν εντός της ΕΕ.
Ωστόσο, όπως σημειώνει το αμερικανικό Μέσο, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρωτύτερα είχε πει πως οι κυρώσεις ισχύουν για θαλάσσιες μεταφορές που προέρχονται από τη Ρωσία ανεξαρτήτως προορισμού». Επίσης, συμπληρώνεται ότι η απαγόρευση αφορά τόσο την αγορά όσο και τη μεταφορά αυτών των προϊόντων. Ακολούθως απαγορεύεται και η ασφάλιση των ταξιδιών αυτών από εταιρείες της ΕΕ. Η τελευταία αποφάσισε την επιβολή κυρώσεων στη βιομηχανία του ρωσικού άνθρακα τον περασμένο Απρίλιο στο πλαίσιο του πέμπτου πακέτου κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας. Το μέτρο αυτό ήρθε σε ισχύ στις 10 Αυγούστου και πιθανολογείται ότι θα επηρεάσει αρνητικά τις συνολικές εξαγωγές του ρωσικού άνθρακα, μειώνοντάς τες κατά 25%, τη στιγμή που ετησίως ανέρχονται συνολικά περί τα 8 δισ. δολάρια.
Πλήγμα για τον Μητσοτάκη
Οι Ελληνες εφοπλιστές παραδοσιακά φημίζονταν για το σπάσιμο των εμπάργκο, όμως η περίπτωση Μαρτίνου έχει ιδιαίτερη σημασία σε αυτήν τη συγκυρία. Αυτό συμβαίνει διότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την επίσκεψή του στο Κογκρέσο και την υπογραφή της νέας αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ εμφανίζεται πλέον ως ηγέτης ο οποίος αφήνει τους επιχειρηματίες της χώρας του να κάνουν δουλειές για ή με τη Μόσχα. Επιπροσθέτως, αυτήν τη φορά οι Βρυξέλλες θα πρέπει να τοποθετηθούν, ενδεχομένως να δράσουν κιόλας, μια και παραβιάζονται ευθέως και πρώτη φορά οι κυρώσεις που η ίδια η ΕΕ –μαζί με την ελληνική κυβέρνηση– έχει επιβάλει στη Ρωσία.
Υπαίτιος της παραβίασης των κυρώσεων δεν είναι άλλος από την ελληνική εταιρεία με έδρα τη Γλυφάδα Eastern Mediterranean Maritime. Συγχρόνως, η στενή προσωπική σχέση του Θ. Μαρτίνου με τον Κυρ. Μητσοτάκη σίγουρα δεν θα βοηθήσει στη βελτίωση του ήδη δυσμενούς κλίματος που έχει διαμορφωθεί εις βάρος του τελευταίου στο εξωτερικό.
Οι εφοπλιστές και ο πόλεμος
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Ελληνες εφοπλιστές εκμεταλλεύονται τη θέση τους στην παγκόσμια αγορά για να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο, παρόλο που με αυτό τον τρόπο χρηματοδοτείται ο πόλεμος του Πούτιν στην κατά την Αθήνα «σύμμαχο Ουκρανία». Η πολιτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών που ακολουθεί η ελληνική διπλωματία έχει υπογραμμιστεί και από την ουκρανική πρεσβεία στην Αθήνα. Ειδικότερα, ο Ουκρανός πρέσβης Σέρχιι Σουτένκο τον περασμένο Μάιο σε ενημέρωση των δημοσιογράφων κατήγγειλε ότι «κατά τον Απρίλιο καταγράφηκαν 190 τάνκερ τα οποία μετέφεραν ρωσικό αργό πετρέλαιο ή πετρελαιοειδή, εκ των οποίων τα 76 ανήκαν σε Ελληνες πλοιοκτήτες, που όχι μόνο συνέχισαν τη μεταφορά αλλά στην πραγματικότητα την τριπλασίασαν σε σχέση με το 2021», συμπληρώνοντας ότι «η περίπτωση των Ελλήνων εφοπλιστών είναι διαφορετική διότι το ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρουν δεν καλύπτει ανάγκες της Ελλάδας αλλά προορίζεται για τρίτες χώρες. Συνεπώς, η συνέχιση της μεταφοράς δεν είναι κάτι κρίσιμο για την Ελλάδα αλλά μάλλον για τους ίδιους τους Ελληνες εφοπλιστές».
Οπως είχε αποκαλύψει το Documento, τον περασμένο Μάρτιο δεξαμενόπλοια της οικογένειας Μαρτίνου μετέφεραν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου από τη Ρωσία μετά την έναρξη του πολέμου, γεγονός που είχαν σχολιάσει και Ουκρανοί αξιωματούχοι κάνοντας λόγο για «ματωμένο πετρέλαιο». Την περίοδο εκείνη η εφοπλιστική οικογένεια Μαρτίνου χρησιμοποιούσε τουλάχιστον 17 δεξαμενόπλοια για τη μεταφορά του ρωσικού πετρελαίου. Δέκα εξ αυτών ανήκουν στον στόλο των Minerva Marine Inc και Marine Trust Ltd, συμφερόντων Ανδρέα Μαρτίνου, πέντε στον στόλο της Thenamaris, συμφερόντων Νικόλα Μαρτίνου, και δύο στον στόλο της Eastern Mediterranean Maritime Limited, συμφερόντων του πατριάρχη της οικογένειας Θ. Μαρτίνου. Πρόκειται για την ίδια εταιρεία στην οποία ανήκει το πλοίο «Stavros» που παρανόμως μετέφερε ρωσικό άνθρακα.