Στις 12 Οκτωβρίου 1944 οι Γερμανοί εγκαταλείπουν την Αθήνα και η πρωτεύουσα ξεχύνεται στους δρόμους πανηγυρίζοντας τη λευτεριά της. Ο Φιλοποίμην Φίνος με την κάμερα στο χέρι καταγράφει την πραγματικότητα πριν και κατά τη διάρκεια της απελευθέρωσης, πραγματικότητα που δικαιώνει στον απόλυτο βαθμό το σύνθημα «Λαέ, θυμήσου, το χώμα που πατάς λευτέρωσε ο Άρης και ο ΕΑΜ – ΕΛΑΣ».
Ένα φιλμ εντελώς διαφορετικό από τις δημιουργίες που υπέγραφε την παραγωγή τους τα κατοπινά χρόνια, τον καιρό της άνθισης του ελληνικού κινηματογράφου, έφτιαξε ο Φιλοποίμην Φίνος με εικόνες της Αθήνας λίγο προτού αποχωρήσουν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής από την πρωτεύουσα αλλά και κατά τη διάρκεια της απελευθέρωσης. «Μέρες μας χωρίζουν από τη λευτεριά» έγραφε σε τοίχο σπιτιού σε απελευθερωμένη (προφανώς) από τον ΕΛΑΣ περιοχή της Αθήνας: αυτή την εικόνα διέσωσε ο Φίνος, την εικόνα μιας πόλης που ανέπνεε τον αέρα της λευτεριάς προτού ακόμη την εγκαταλείψουν τα χιτλερικά στρατεύματα. Ενοχλητική; Αναμφίβολα! Γι’ αυτό τον λόγο η ταινία-ντοκουμέντο παρέμεινε «χαμένη» για 55 χρόνια.
Καθώς από τα πλάνα του Φίνου περνούν τα συνθήματα «ΕΛΑΣ – ΕΑΜ – ΕΠΟΝ», οι πάνδημες κηδείες των ηρωικών νεκρών στις απελευθερωμένες συνοικίες, οι παρελάσεις των ένοπλων εφεδρειών του ΕΛΑΣ στις αθηναϊκές γειτονιές, η «τραυματισμένη» Καισαριανή με «πρωτοβουλία των Ελλήνων συνεργατών των Γερμανών» (ανάμεσα στους απαγχονισμένους των τελευταίων σφαγών των χιτλερικών και των δωσίλογων ήταν και ο πατέρας του Φίνου), ο χιτλερικός στρατιώτης που αποχωρεί από την Ακρόπολη με τη ναζιστική σημαία στις 12 του Οκτώβρη, οι καταστροφές στις υποδομές, η διάσωση του ηλεκτρικού εργοστασίου από τμήμα του ΕΛΑΣ και στη συνέχεια η έκρηξη του λαϊκού πανηγυριού, η μεγαλειώδης παρέλαση της λευτεριάς με κυρίαρχα τα συνθήματα του ΕΑΜ.
Ο Φίνος κατέγραψε μια πραγματικότητα που δεν εφάρμοζε στο αφήγημα που προτού ακόμη αποχωρήσουν οι χιτλερικοί άρχισαν να συνθέτουν από κοινού τα μέλη της πολιτικής ελίτ που για χρόνια υπήρξαν οι δουλικότεροι υπηρέτες των Άγγλων αφεντικών τους και οι ντόπιοι (είτε ένοπλοι είτε οικονομικοί δωσίλογοι) συνεργάτες των χιλτεροφασιστών, τα βδελύγματα της Ιστορίας.
