Ο υποψήφιος βουλευτής Α΄ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ, τ. υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκος Φίλης μιλά στο DOCUMENTONEWS.GR για όλους και για όλα και κυρίως μιλά για τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, για τα αίτια της εκλογικής ήττας στις ευρωεκλογές, για την επόμενη ημέρα στον ΣΥΡΙΖΑ, για τον κίνδυνο της ΝΔ και το έργο του στο υπουργείο Παιδείας.
Εσείς είστε από τα στελέχη εκείνα του ΣΥΡΙΖΑ που έχετε ασκήσει πολλές φορές κριτική στο κυβερνητικό έργο. Που οφείλεται κατά τη γνώμη σας η μεγάλη διαφορά στις ευρωεκλογές υπέρ της ΝΔ;
Οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων, αντικειμενικών και υποκειμενικών.
Η κόπωση της κοινωνίας μετά από 10 χρόνια σκληρής κρίσης, ο θυμός για ματαιώσεις προσδοκιών που δεν έγινε δυνατό να εκπληρωθούν, η αποχή ενός σημαντικού μέρους ψηφοφόρων του ’15 του Σύριζα που εν μέρει δικαιολογείται από την παραδοσιακή χαλαρότητα της ψήφου στις ευρωεκλογές, η όντως υψηλή φορολόγηση της μεσαίας τάξης και των ελεύθερων επαγγελματιών, δεδομένου ότι η προτεραιότητα δόθηκε στην ανακοπή της φτωχοποίησης ενός μεγάλου κομματιού, του κατά τεκμήριο πιο αδύναμου, της κοινωνίας είναι μερικοί από τους λόγους για το αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα.
Δεν πρέπει ωστόσο να κρύβουμε κάτω από το χαλί και τις δικές μας αδυναμίες , κυρίως στον τομέα της επικοινωνίας και της αντιπαράθεσης με τα ΜΜΕ που ελέγχονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη διαπλοκή και τη ΝΔ του κ. Μητσοτάκη, αλλά και κάποιες αστοχίες διαχείρισης της εικόνας και του ύφους της αριστερής διακυβέρνησης.
Η έλλειψη κυβερνητικής εμπειρίας είναι ως ένα βαθμό υπεύθυνη για αυτά τα ελλείμματα παραγωγικής πολιτικής διαχείρισης καταστάσεων και προσώπων, όμως πλέον δεν υπάρχουν δικαιολογίες: οφείλουμε να μαθαίνουμε, και σας βεβαιώ ότι μαθαίνουμε, από τα λάθη και τις παραλείψεις μας.
Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να καλύψει αυτή τη διαφορά στις επικείμενες εθνικές εκλογές;
Η διαφορά, αναπάντεχη για τους περισσότερους, που προέκυψε στις Ευρωεκλογές είναι, μιλώντας ρεαλιστικά, δύσκολο αλλά όχι αδύνατον να ανατραπεί. Η κάλπη της 7ης Ιουλίου είναι πράγματι άδεια και θα αρχίσει να γεμίζει το πρωί των εκλογών, οπότε κάθε σενάριο είναι ανοιχτό.
Ένας σημαντικός λόγος για αυτό το δυσμενές αποτέλεσμα είναι η μεγάλη αποχή που κυρίως οφείλεται σε δυσαρεστημένους, για διάφορους λόγους, πολίτες που πρόσκεινται στον δικό μας χώρο και είχαν ψηφίσει το ’15 Σύριζα. Η μαζική συμμετοχή αυτών των πολιτών στις εκλογές, πιστεύω ότι θα ενισχύσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Πήραμε το μήνυμά τους και κάναμε τις αναγκαίες διορθώσεις τακτικής, τόσο στην ουσία όσο και στο ύφος της πολιτικής μας.
Γνωρίζουμε ότι αναγκαστήκαμε να εφαρμόσουμε μνημόνιο, έστω, λιγότερο επαχθές από εκείνα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, εξέλιξη που ήταν φυσικό να προκαλέσει ακόμη κι απογοήτευση σε πολλούς προοδευτικούς ψηφοφόρους. Επιδιώξαμε, βεβαίως, να δημιουργήσουμε ρωγμές στο μνημονιακό καθεστώς και κατορθώσαμε να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι φανήκαμε άτολμοι στην αντιμετώπιση της καθημερινότητας, αλλά και στην προώθηση αναγκαίων θεσμικών τομών, χωρίς να ευθύνεται γι` αυτό το μνημόνιο. Η λειτουργία του κράτους παρά τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του έχει προβλήματα που παράγουν δυσκολίες στην καθημερινότητα του πολίτη, όπως π.χ. οι καθυστερήσεις στην έκδοση των συντάξεων. Σημειώνω, επίσης, τη διστακτικότητα ατολμία στο θέμα των σχέσεων Κράτους- Εκκλησίας.
Τώρα που βγαίνουμε από τους σκληρούς μνημονιακούς καταναγκασμούς, χάρη στις θυσίες των πολιτών, αλλά με την κοινωνία όρθια, μπορούμε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε μια πορεία ανάπτυξης, που στο επίκεντρό της έχει περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, ισχυρό κοινωνικό κράτος και περιβαλλοντική ισορροπία, δηλαδή, ένα πλαίσιο που μπορεί να αξιοποιήσει τις επενδύσεις υπέρ της συνολικής ευημερίας της κοινωνίας. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μπορεί να δώσει μια κατεύθυνση για την ποιότητα της ανάπτυξης, αλλά και οι ιδιωτικές επενδύσεις που στα δικά μας χρόνια αυξήθηκαν και προβλέπεται να ενισχυθούν τα επόμενα χρόνια λόγω της θετικής πορείας της οικονομίας, μπορούν και αυτές να αποτελέσουν κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης.
Στις βουλευτικές εκλογές δεν στέλνουμε απλώς ένα μήνυμα. Αποφασίζουμε για τη ζωή μας!
Επικοινωνώντας καλύτερα το πρόγραμμά μας και επισημαίνοντας το ρίσκο της οπισθοδρόμησης της κοινωνίας και της χώρας σε ενδεχόμενη επικράτηση, κι ακόμη χειρότερα σε περίπτωση αυτοδυναμίας, της ΝΔ, θέλω να ελπίζω ότι το δυσμενές αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών μπορεί, και πρέπει να ανατραπεί.
Σας άκουσα να λέτε ότι «Η προεκλογική τακτική της Αριστεράς πρέπει να εκφράζει τους πολίτες». Μπορείτε να γίνετε πιο σαφής; Τι μηνύματα πρέπει για παράδειγμα να εκπέμψει ο ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να εκφράσει τους πολίτες; Και γιατί δεν το έκανε μέχρι τώρα;
Αυτό που περιμένει η κοινωνία από τον Σύριζα είναι ένας σαφής, με συγκεκριμένη στόχευση προγραμματικός λόγος, διαμετρικά αντίθετος από το νεοφιλελεύθερο αφήγημα της Δεξιάς περί ανάπτυξης βασισμένης στις γνωστές αποτυχημένες «αναπτυξιακές» συνταγές του ΔΝΤ. Συνταγές που απειλούν με ολοσχερή κατάρρευση το κοινωνικό κράτος. Βλέπετε, τις αποκαλύψεις της ΑΥΓΗΣ για το «κρυφό» πρόγραμμα της ΝΔ και την καταλήστευση των πόρων της επικουρικής ασφάλισης που ετοιμάζουν.
Η κοινωνία περιμένει επίσης ένα ρεαλιστικό όραμα που να μπορεί να το πιστέψει και να το αγκαλιάσει.
Είναι αλήθεια ότι στη διάρκεια της δικής μας διακυβέρνησης, και λόγω της δυσμενούς συγκυρίας και των πολλών συσσωρευμένων αντιξοοτήτων, ο οραματικός λόγος του Σύριζα κάπως θόλωσε, κάτι έχασε από την ορμή, τη ζωντάνια και την πειστικότητά του.
Ωστόσο ποτέ δεν είναι αργά να ξαναβρείς τον βηματισμό σου και να «ξανασυστηθείς» στην κοινωνία, μεγάλο μέρος της οποίας εξακολουθεί, παρά τις όποιες αστοχίες και αμφιταλαντεύσεις, να σε στηρίζει και να σε ακολουθεί, αναγνωρίζοντας τον δύσκολο αγώνα που έδωσες και που διαβλέπει την απειλή μιας δεξιάς, ρεβανσιστικής παλινόρθωσης αυτών που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία.
Αρκεί όμως η υπόμνηση του κινδύνου της Δεξιάς για να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ νικητής σε αυτές τις εκλογές;
Σαφώς και όχι.
Η αρνητική προσέγγιση και η ανάδειξη της πραγματικής απειλής που συνιστά η ΝΔ για την κοινωνία και τις όποιες κατακτήσεις στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων αλλά και στα εργασιακά/κοινωνικά ζητήματα, είναι μεν απαραίτητη αλλά δεν αρκεί.
Χρειαζόμαστε ένα θετικό αφήγημα, να στήσουμε μια διαρκή και στέρεη γέφυρα επικοινωνίας με τις κοινωνικές δυνάμεις που στοιχίζονται πίσω μας και απέναντι στην αντίδραση, να αφουγκραζόμαστε πιο προσεκτικά και με την αρμόζουσα ταπεινότητα τον κόσμο και τις επείγουσες ανάγκες και επιθυμίες του.
Ο πόλεμος κατά του νεοφιλελευθερισμού και του ακροδεξιού προτάγματος που επελαύνει ξανά στην Ευρώπη θα είναι μακρύς, οι εκλογές της 7ης Ιουλίου είναι μια κρίσιμη καμπή, μια ανηφόρα που οφείλουμε να ξεπεράσουμε με ψηλά το κεφάλι – όμως τίποτα δεν κρίνεται οριστικά εδώ και τώρα. Και όσο μεγαλύτερες και αποφασισμένες είναι οι δυνάμεις που συμπαρατάσσονται μαζί μας, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να γυρίσουμε στη δεδομένη στιγμή το παιχνίδι.
Αισθάνεστε ότι η συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με άλλες προοδευτικές δυνάμεις και πρόσωπα εμποδίζει την προβολή της αριστερής ταυτότητας και φυσιογνωμίας του;
Σε καμιά περίπτωση.
Η συγκρότηση ενός προοδευτικού μετώπου για την ανάσχεση του νεοφιλελευθερισμού και της ακροδεξιάς που εγκυμονούν πραγματικούς κινδύνους για την ίδια τη Δημοκρατία είναι ανάγκη πάσα όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για όλη την, ήδη απειλούμενη, Ευρώπη.
Οι δυνάμεις της αριστεράς, της οικολογίας και της προοδευτικής σοσιαλδημοκρατίας έχουν κάθε λόγο να συναντηθούν στους προφανείς κοινούς τόπους και να δώσουν συντεταγμένα την κρίσιμη μάχη για το μέλλον της χώρας.
Η φυσιογνωμία της δικής μας Αριστεράς όχι μόνο δεν κινδυνεύει να αλλοιωθεί μέσα σε αυτό το πλαίσιο αλλά αντίθετα είναι αυτή που δίνει τον τόνο και την κατεύθυνση σε αυτό το ιστορικά αναγκαίο εγχείρημα που μόνο πλούτο μπορεί να συνεισφέρει στην αριστερή, δημοκρατική και προοδευτική σκέψη.
Σαν πρώην υπουργό Παιδείας θέλω να σας ρωτήσω γιατί το κόμμα σας δεν προχώρησε σε μια μεγάλη και τολμηρή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που ήταν πάγιο αίτημα της Αριστεράς εδώ και δεκαετίες;
Ας μην είμαστε τόσο αυστηροί: γίνανε αρκετά πράγματα και ενισχύθηκαν δομές της εκπαίδευσης που έπασχαν σοβαρά, όπως για παράδειγμα η Ειδική Αγωγή. Θυμηθείτε, επίσης, ότι εμείς επαναφέραμε την κανονικότητα στην εκπαίδευση, ανοίγοντας τα σχολεία στην ώρα τους με όλους τους καθηγητές και τα βιβλία στη θέση τους. Ενώ, τώρα , μετά από δέκα χρόνια αποψίλωσης της εκπαίδευσης προχωρούμε για πρώτη φορά σε 15000 διορισμούς εκπαιδευτικών, με πρώτους τους 4500 διορισμούς στην Ειδική Αγωγή. Προστατεύτηκε επίσης ο δημόσιος χαρακτήρας των πανεπιστημίων και αποκρούστηκε η λυσσώδης προσπάθειας της αντιπολίτευσης να περάσει η ιδιωτικοποίηση της ανώτατης παιδείας στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης.
Να μην λησμονούμε, επίσης, τις μνημονιακές δεσμεύσεις, την ουσιαστική απαγόρευση προσλήψεων στο χώρο της Παιδείας, τη συνεχή αντίδραση της συντηρητικής παράταξης, τον παρεμβατισμό και τις αναχρονιστικές αγκυλώσεις της Εκκλησίας, το μπλοκάρισμα των όποιων αποφάσεων από τους ελεγχόμενους σε μεγάλο βαθμό από την αντιπολίτευση σχετικούς μηχανισμούς του Δημοσίου.
Παραμένει, ωστόσο, το ζητούμενο μιας ριζικής και τολμηρής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης με προοδευτικό πρόσημο.
Μια ενδεχόμενη, όμως, επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές μπορεί όχι μόνο να ακυρώσει κάθε θετική προοπτική αλλά και να οδηγήσει σε μια άτακτη υποχώρηση, μια ολέθρια οπισθοδρόμηση στα θέματα της Παιδείας.
Και αυτό είναι ένα ακόμη φλέγον ζήτημα που πρέπει να σκεφτούν πολύ σοβαρά οι πολίτες πριν ρίξουν την ψήφο τους στην κάλπη της 7ης Ιουλίου.
