Το 25ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για παιδιά και Νέους και η Camera Zizanio πραγματοποιούνται από τις 3 έως τις 10 Δεκεμβρίου σε Πύργο και Αμαλιάδα
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους είναι από τα σημαντικότερα παγκοσμίως στο είδος του και προσελκύει κάθε Δεκέμβριο –στον Πύργο και τα τελευταία χρόνια και στην Αμαλιάδα– εκατοντάδες λιλιπούτειους αλλά και έμπειρους σινεφίλ από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εχω την τύχη τα τελευταία οκτώ χρόνια να αποτελώ κομμάτι αυτής της γιορτής που είναι γεμάτη τέχνη, παιδικές φωνές, χαρά, δημιουργικότητα και βαθιές διαπροσωπικές σχέσεις, με τον γιο μου να έχει δει εκεί την πρώτη του μικρού μήκους ταινία animation σε ηλικία μόλις ενάμισι έτους. Ολα αυτά τα χρόνια είχα την τύχη να συνομιλήσω με παιδιά τα οποία από πολύ μικρά παρακολουθούν τις ταινίες του φεστιβάλ –συνοδευόμενα είτε από τους γονείς τους είτε από τους εκπαιδευτικούς τους– που φοιτητές πλέον συμμετέχουν ενεργά ως εθελοντές ή ως δημιουργοί ταινιών. Μίλησα με τη Μαρίνα και τον Ινιάκι από την Ισπανία, τις δύο «μασκότ» του φεστιβάλ, οι οποίοι πρώτη φορά είχαν συμμετάσχει το 2009 και τελικά έγιναν παρουσιαστές των τελετών έναρξης και λήξης με τον Ρόλαντ από την Ουγγαρία, τη Λόρα από την Ιρλανδία και πολλά άλλα παιδιά που έρχονται και ξαναέρχονται στον Πύργο από όλες τις γωνιές της γης. Χαρακτηριστική περίπτωση το παιδί-θαύμα από το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Τόμπι Λιτλ, που συμμετείχε για πρώτη φορά στην Camera Zizanio όταν ήταν μόλις πέντε χρόνων και συνέχισε και τα επόμενα χρόνια.
Με κοινωνικό πρόσημο
Εδώ και 25 χρόνια το φεστιβάλ εξελίσσεται, ακολουθεί την τεχνολογία, τις τάσεις των νέων, τις ανησυχίες και τα όνειρά τους. Οι ταινίες που παρουσιάζει κάθε χρόνο μπορεί να είναι παιδικές/νεανικές αλλά όχι παιδιάστικες. Εχουν αναδειχθεί πολλά σύγχρονα κοινωνικά θέματα, όπως η κακοποίηση παιδιών και εφήβων, για την οποία πλέον έχει ανοίξει μεγάλη δημόσια συζήτηση λόγω των υποθέσεων που έρχονται στο φως της δημοσιότητας.
Ταινίες απ’ όλο τον κόσμο θα προβληθούν σε δώδεκα πόλεις αφού, εκτός από τις κεντρικές δραστηριότητες στον Πύργο και στην Αμαλιάδα, θα πραγματοποιηθούν προβολές και σε άλλες πόλεις (Λεχαινά, Γαστούνη, Ζαχάρω, Βαρθολομιό, Αγρίνιο, Αλεξανδρούπολη, Λέσβος, Αλεξάνδρεια, Ζάκυνθος, Καλαμάτα). Στα διαγωνιστικά προγράμματα θα προβληθούν 78 ταινίες από 51 χώρες. Προσεκτικά επιλεγμένες από τον Δημήτρη Σπύρου, καταπιάνονται με όσα απασχολούν τα παιδιά και τους νέους στον σύγχρονο κόσμο: κακοποίηση, φυλακή, απέλαση, αρρώστια, ορφάνια, εγκατάλειψη, ναρκωτικά, προσφυγικό, κλιματική κρίση. Ταινίες που υμνούν τη χαρά της ζωής και άλλες που τολμούν να δείξουν τα δεινά των καιρών μας και ατόφια την ανθρώπινη συνθήκη, χωρίς να μακιγιάρουν την πραγματικότητα για τα παιδιά. Από το διαγωνιστικό τμήμα Ταινίες Μυθοπλασίας Μεγάλου Μήκους ξεχωρίζουν η υποψηφιότητα της Ινδίας στα Οσκαρ με τίτλο «Η τελευταία προβολή», όπως και το «O άνεμος χορεύει τα ζαχαροκάλαμα», μια έκπληξη από το Ιράν, με τον εντεκάχρονο ήρωα να αναλαμβάνει δράση για να σώσει τον συνδικαλιστή πατέρα του που έχει συλληφθεί. Από τις μικρού μήκους μυθοπλασίας αναφέρουμε χαρακτηριστικά την «Κατρουλού», ταινία από το Περού για την παιδική κακοποίηση.
Ζιζάνια από 53 χώρες
Ενας σημαντικός άξονας του φεστιβάλ είναι η Camera Zizanio, η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας – με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Νίκο Θεοδοσίου– στην οποία κάθε χρόνο συμμετέχουν εκατοντάδες παιδιά με ταινίες μικρού μήκους, οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί είτε στο πλαίσιο σχολικών δραστηριοτήτων είτε είναι αποτέλεσμα ατομικών πρωτοβουλιών από νέους έως 20 χρόνων. Στην 22η χρονιά του θεσμού οι ταινίες προέρχονται από 53 διαφορετικές χώρες. Φέτος μάλιστα θα συμμετάσχει με ταινία του και ένας 19χρονος Ουκρανός και θα καταφέρει να παρευρεθεί στο φεστιβάλ.
«Αυτό που δεν αλλάζει πάντως ποτέ είναι ότι πρωταγωνιστές σε αυτό το φεστιβάλ είναι τα ίδια τα παιδιά και οι νέοι. Αγωνιζόμαστε να τους προσφέρουμε τα μέσα που απαιτούνται για να μπορούν να δημιουργούν μέσα σε συνθήκες απόλυτης ελευθερίας και αλληλοσεβασμού. Ξέρουμε πως η πλειονότητα των παιδιών –τα περισσότερα από τα οποία δεν θα έρθουν σε επαφή με τις τέχνες στα χρόνια της βασικής τους εκπαίδευσης– το πιθανότερο είναι να μη συναντηθούν ποτέ στην υπόλοιπη ζωή τους» λέει μιλώντας στο Documento o Δημήτρης Σπύρου, καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ, ένα από τα τρία ιδρυτικά στελέχη μαζί με τους Νίκος Θεοδοσίου και Χρήστο Κωνσταντόπουλο.
Η τοπική κοινωνία έχει πλέον αγκαλιάσει τον θεσμό. Αλλά παραμένει σε εκκρεμότητα το πάγιο αίτημα πολλών χρόνων: το φεστιβάλ να αποκτήσει τη δική του στέγη, καθώς οι δράσεις του όλο και διευρύνονται και οι επισκέπτες και συμμετέχοντες όλο και πληθαίνουν. Μπορεί ο χώρος να έχει βρεθεί, πρόκειται για τις παλιές σταφιδαποθήκες του ΑΣΟ στον Πύργο, αλλά «η εξέλιξη του θέματος», όπως μας εξηγεί ο Δ. Σπύρου, «εξαρτάται πρωτίστως από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε πολύ κοντά στη δημοπράτηση του έργου».
«Αγωνιζόμαστε να τους προσφέρουμε τα μέσα που απαιτούνται για να μπορούν να δημιουργούν μέσα σε συνθήκες απόλυτης ελευθερίας και αλληλοσεβασμού»
Δημήτρης Σπύρου Kαλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ολυμπίας