Στη δημοσιότητα δόθηκαν από τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) τα ονόματα των 239 Ελλήνων που εντοπίζονται στα Pandora Papers. Η δημοσιοποίηση των ονομάτων αποκαλύπτει μια σειρά από επιχειρηματίες που είχαν δημιουργήσει ένα πολυπλόκαμο δίκτυο εξωχώριων εταιρειών, τα κεφάλαια των οποίων, όπως και η επιχειρηματική τους δραστηριότητα, παραμένουν άγνωστα. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος δημιουργίας offshore εταιρειών στην πλειονότητα των περιπτώσεων: η απόκρυψη.
Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Documento, ο επικεφαλής της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου ε.τ. Χαράλαμπος Βουρλιώτης έχει δώσει εντολή στη μονάδα Α΄ και τη μονάδα Γ΄ της αρχής να πραγματοποιήσουν ενδελεχή έρευνα σχετικά με τις 239 εγγραφές και τις 78 διευθύνσεις ελληνικού ενδιαφέροντος που συμπεριλαμβάνονται στα Pandora Papers. Η μονάδα A΄ θα διεξαγάγει έρευνα σχετικά με το εάν μέσω των εμπλεκόμενων offshore εταιρειών ξεπλενόταν μαύρο χρήμα ενώ η μονάδα Γ΄ θα διασταυρώσει αν η συγκεκριμένη επιχειρηματική δραστηριότητα είχε δηλωθεί στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης από τους υπόχρεους πόθεν έσχες.
Από τη Μαρέβα Μητσοτάκη στον Νίκο Αναστασιάδη
Το όνομα που ξεχωρίζει από τη λίστα των Ελλήνων στα Pandora Papers είναι του γνωστού επιχειρηματία Κώστα Πηλαδάκη, ο οποίος, όπως αποκάλυψε πρόσφατα το Documento, κατόρθωσε να έρθει σε συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς ώστε να του διαγράψει ένα τεράστιο μέρος από δάνειο που είχαν λάβει εταιρείες συμφερόντων του, συνολικού ύψους 149 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, πολλά από τα ονόματα που εμπεριέχονται στη λίστα, μολονότι παραπέμπουν σε μεγαλόσχημους Ελληνες επιχειρηματίες, δεν είναι δυνατόν να διασταυρωθούν, εξαιτίας του ότι εκτός από το ονοματεπώνυμό τους, το μοναδικό άλλο στοιχείο που παρατίθεται είναι η διεύθυνση της εκάστοτε offshore.
Κι ενώ αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον κατά πόσο η έρευνα των αρχών θα αποκαλύψει περισσότερα στοιχεία σχετικά με την ταυτότητα των ιδιοκτητών, αξιοσημείωτη είναι η εξέλιξη της αποκάλυψης των Pandora Papers στην Κύπρο. Εκεί όπου εντοπίζεται το δικηγορικό γραφείο που εξακολουθεί να φέρει το όνομα του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, το οποίο φέρεται να απέκρυψε τα στοιχεία του… αμφιλεγόμενου Ρώσου επιχειρηματία Λεονίντ Λεμπέντεφ πίσω από πλασματικούς ιδιοκτήτες. Ο Ν. Αναστασιάδης αρνήθηκε να παρευρεθεί στην Επιτροπή Θεσμών και αρκέστηκε να στείλει μια δωδεκασέλιδη επιστολή μέσω του διευθυντή του γραφείου του Πέτρου Δημητρίου. Στην επιστολή του ο Κύπριος πρόεδρος έκανε λόγο για αβάσιμους και διαστρεβλωτικούς ισχυρισμούς. Αυτή ήταν η τελευταία συνεδρίαση της επιτροπής και δεν διαφαίνεται ότι θα υπάρξει οποιαδήποτε εξέλιξη. Οπως δεν είχε υπάρξει ούτε στην Ελλάδα όταν η επιτροπή πόθεν έσχες της Βουλής –με πρόεδρο τότε την Τασία Χριστοδουλοπούλου– προχώρησε σε αρχειοθέτηση της υπόθεσης της Μαρέβας Γκραμπόφσκι όταν αποκαλύφθηκε από τα Paradise Papers, τα οποία δημοσιοποίησε η ICIJ, πως κατείχε το 50% σε εξωχώρια εταιρεία.
Διαγραφή 125 εκατομμυρίων ευρώ
Ο επιχειρηματίας Κ. Πηλαδάκης συγκέντρωσε πρόσφατα τα φώτα της δημοσιότητας για ακόμη έναν λόγο. Αιτία ήταν οι αποκαλύψεις του Documento ότι η Τράπεζα Πειραιώς συμφώνησε να του διαγράψει 125,4 εκατ. ευρώ από δάνειο μεγαλύτερο των 149 εκατ. ευρώ το οποίο είχαν λάβει εταιρείες του. Οπως αποκάλυψε το Documento, ο ιδιοκτήτης τριών καζίνων στην Αλεξανδρούπολη, την Κέρκυρα και στο Ρίο διεκδικούσε δικαστικά την επικύρωση συμφωνίας του με την Τράπεζα Πειραιώς, σύμφωνα με την οποία πρόκειται να διαγραφεί ένα τεράστιο μέρος του επίμαχου δανείου.
Πιο συγκεκριμένα, βάσει της συμφωνίας εξυγίανσης που αποκάλυψε το Documento, από δάνειο 149.519.568,52 ευρώ ο Κ. Πηλαδάκης συμφώνησε με την Τράπεζα Πειραιώς, στην οποία οφείλουν οι εταιρείες του, να πληρώσει 23,6 εκατ. ευρώ και μάλιστα σε διάρκεια 22 χρόνων.
Ελαβε τα δάνεια επί Βγενόπουλου
Η υπόθεση όμως δεν σταματάει εκεί. Οι εταιρείες του Κ. Πηλαδάκη εμφανίζονται να λαμβάνουν τα δάνειά τους το 2010 και το 2011 από την τράπεζα Marfin, η οποία εκείνη την εποχή ελεγχόταν από τον Ανδρέα Βγενόπουλο. Πρόκειται για δύο δάνεια, 68 εκατ. ευρώ και 11,5 εκατ. ευρώ αντιστοίχως, τα οποία εν συνέχεια καταγγέλθηκαν από την –εξαγορασμένη από τη Marfin– Λαϊκή Τράπεζα Κύπρου, αφότου ο Βγενόπουλος αποχώρησε από τη διοίκησή της.
Σύμφωνα με τη Λαϊκή Τράπεζα Κύπρου, η οποία προτού πτωχεύσει και αναλάβει το χαρτοφυλάκιό της η Τράπεζα Πειραιώς διεκδικούσε να της καταβληθούν τα οφειλόμενα, οι εταιρείες του Κ. Πηλαδάκη αρνούνταν να συναινέσουν στη σύναψη συμβάσεων ενεχυρίασης. Με αυτή την πρακτική παραβίασαν κατάφωρα τους όρους των συμφωνιών και τις δεσμεύσεις τους. Με άλλα λόγια, οι εταιρείες του επιχειρηματία ακολούθησαν την πρακτική πολλών άλλων εταιρειών οι οποίες καταχρέωσαν τη Λαϊκή Τράπεζα επί διοίκησης Βγενόπουλου και έπληξαν την κυπριακή οικονομία.
Καμία εξασφάλιση των δανείων
Απότοκη της παραβίασης των όρων ήταν η έλλειψη κάθε εξασφάλισης των δανείων κι ενώ, όπως είχε αποκαλύψει το Documento, οι δανειολήπτριες εταιρείες δεν είχαν προχωρήσει στην καταβολή κανενός ποσού – ούτε καν των τόκων. Η τράπεζα αιτήθηκε προς τη Δικαιοσύνη τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων σε βάρος του Κ. Πηλαδάκη και των εταιρειών του, κάνοντας παράλληλα λόγο για δική της βλάβη από τις πρακτικές του επιχειρηματία, ύψους τουλάχιστον 82 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, η τράπεζα κατήγγειλε ότι η μη αποπληρωμή των δανείων δεν οφειλόταν σε αδυναμία λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά σε άρνηση του ιδιοκτήτη των καζίνων.
Τελικά η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία διαδέχτηκε τη Λαϊκή Τράπεζα, κατέληξε τον Ιανουάριο του 2020 στην καταγγελία όλων των συμβάσεων διά της Intrum, εταιρείας που διαχειρίζεται τις απαιτήσεις, και της Piraeus SNF, που αποτελεί θυγατρική της. Με αυτό τον τρόπο η Τράπεζα Πειραιώς διεκδικούσε από τις εταιρείες του Κ. Πηλαδάκη ποσό που ανερχόταν σε 149.519.568,52 ευρώ. Κατόπιν αυτού επήλθε συμφωνία μεταξύ της τράπεζας και του επιχειρηματία για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της υπέρογκης δανειακής οφειλής των εταιρειών του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, πολύ προτού κατατεθεί από τον επιχειρηματία το επιχειρηματικό πλάνο και επέλθει η συμφωνία για το κούρεμα των δανείων του τον Μάιο του 2020, οι εμπλεκόμενες δανειοδοτούμενες ή εγγυήτριες εταιρείες του, δηλαδή οι Theros, Vivere, Goldener, Γήπεδο ΑΕ, ΠΑΕ Λάρισα 1964, Καζίνο Κέρκυρας ΑΕ και V&T Casino Corfu, είχαν συνάψει με την Τράπεζα Πειραιώς άλλες ρυθμίσεις, τους όρους των οποίων δεν είχαν τηρήσει.
Προκειμένου λοιπόν να υπάρξει νέα συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς και να διεκδικηθεί η ένταξη στον Πτωχευτικό Κώδικα, ο Κ. Πηλαδάκης εμφάνισε τη δανειακή οφειλή όλων των εταιρειών συμφερόντων του ως χρέος της μίας. Η πιστώτρια τράπεζα το δέχτηκε.
Δικαστική ήττα με την αίτηση πτώχευσης
Αξιο αναφοράς είναι επίσης ότι το συνολικό χρέος του καζίνου Αλεξανδρούπολης ήταν μεγαλύτερο, αφού εξαιτίας και των οφειλών προς το δημόσιο ανερχόταν σε 171.348.161,30 ευρώ. Από αυτό το ποσό περισσότερα από 13 εκατ. ευρώ οφείλονται στον ΕΦΚΑ. Οπως αποκάλυψε το Documento, εμφανιζόταν ακόμη ένα χρέος μεγαλύτερο των 400.000 ευρώ προς τους εργαζόμενους του καζίνου, ενώ σε περισσότερα από 800.000 ευρώ ανερχόταν το χρέος προς τους πιστωτές.
Η ιστορία συνεχίζεται. Στις αρχές Αυγούστου του 2021 το Πολυμελές Πρωτοδικείο Κέρκυρας απέρριψε την αίτηση υπαγωγής στον Πτωχευτικό Κώδικα δύο καζίνων του επιχειρηματία, τα οποία φέσωσαν τον ΕΦΚΑ κατά 40 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Documento, το δικαστήριο όχι μόνο έκρινε ότι το εταιρικό σχήμα του Κ. Πηλαδάκη δεν πληροί τα κριτήρια υπαγωγής στο άρθρο 106, αλλά δέχτηκε και τις αντιρρήσεις των εργαζομένων στο καζίνο, οι οποίοι έως τον Ιούλιο είχαν τεθεί σε αναστολή εργασίας και στη συνέχεια υπάχθηκαν στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία». Εάν η δικαστική εξέλιξη ήταν διαφορετική και ο Κ. Πηλαδάκης επιχειρούσε να επαναλειτουργήσει τα δύο καζίνα, τότε αυτομάτως θα του επιβαλλόταν μόνιμη ανάκληση της άδειας λειτουργίας. Η λύση όμως δόθηκε από την κυβέρνηση.
Φωτογραφική τροπολογία
Με τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Εργασίας πριν από λίγες ημέρες και συνυπογράφηκε από σχεδόν σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο, ουσιαστικά αναιρέθηκε η δικαστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Κέρκυρας. Σύμφωνα με το άρθρο 12 του νομοσχεδίου για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, το οποίο φέρει τίτλο «Ρύθμιση οφειλών καζίνο», ο υπουργός Εργασίας τράβηξε τον «κουλοχέρη» όχι μόνο για τα αποθεματικά του επικουρικού ταμείου ασφάλισης, αλλά και για τα χρέη του Κ. Πηλαδάκη στον ΕΦΚΑ.
Πρόκειται για τροπολογία που φαντάζει φωτογραφική, αφού κατά τις πληροφορίες του Documento μόνο τα δύο συγκεκριμένα καζίνα του Κ. Πηλαδάκη βαρύνονται με χρέη στον ΕΦΚΑ. Ετσι, βάσει αυτής της τροπολογίας δίνεται η δυνατότητα στον επιχειρηματία να θέσει εκ νέου σε λειτουργία τα δύο καζίνα, εφόσον υποβάλει είτε νέα αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό συμβιβασμό είτε νέα αίτηση επικύρωσης υπογεγραμμένης συμφωνίας εξυγίανσης ή λήψης προληπτικών μέτρων.
«Δεν μας προκαλεί εντύπωση»
Φυσικά, αυτοί που κυρίως πλήττονται από την όλη υπόθεση είναι οι εργαζόμενοι, οι οποίοι έχουν αφεθεί απροστάτευτοι. Μετά την αποκάλυψη ότι το όνομα του Κ. Πηλαδάκη εντοπίζεται στη λίστα των Ελλήνων που συμπεριλαμβάνονται στα Pandora Papers οι εργαζόμενοι του Καζίνου Ξάνθης εξέδωσαν πύρινη ανακοίνωση, στρεφόμενοι εναντίον του επιχειρηματία. Βάσει των όσων αναγράφονται, παραμένουν απλήρωτοι από τον περασμένο Σεπτέμβριο «εργαζόμενοι με το καθεστώς του προγράμματος “ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ”, δηλαδή τις μισές ημέρες του μήνα, άρα ο εργοδότης έχει υποχρέωση να μας καταβάλλει μόνον τον μισό μισθό. Ο εργοδότης μας όμως δεν μας καταβάλλει ούτε τον μισό μισθό… Το ελάχιστο λοιπόν που οφείλει ο υπουργός Εργασίας είναι να υποχρεώσει τον εργοδότη να καταβάλει στους εργαζόμενους το μέρος των αποδοχών που τους αναλογεί στο τέλος κάθε μήνα, αλλιώς θα εκπίπτει από το επιδοτούμενο πρόγραμμα».
Σύμφωνα με τους εργαζόμενους, η εμφάνιση του ονόματος του Κ. Πηλαδάκη στα Pandora Papers «δεν αποτελεί έκπληξη». Κι αυτό γιατί «το 2020 μετέφερε, σε μια νύχτα, την έδρα των τριών καζίνο από την Αθήνα στην Κέρκυρα, προσέφυγε στο δικαστήριο και ζητούσε την προστασία του δικαστηρίου από τους πιστωτές. Εμείς ως εργαζόμενοι υποβάλαμε το αίτημα στο δικαστήριο να οριστούν, από το δικαστήριο, ανεξάρτητοι ορκωτοί λογιστές για να ερευνήσουν πού δαπανήθηκαν τα πλέον των 200 εκατομμυρίων ευρώ που εμφανίζονται ως χρέος και των τριών καζίνο, Ρίο, Κέρκυρας και Αλεξανδρούπολης. Το δικαστήριο δεν όρισε ανεξάρτητους ορκωτούς λογιστές, αλλά απέρριψε την προσφυγή του Κ. Πηλαδάκη».
