Ο ένας έχει ανάγκη τον άλλον. Από τη μία οι γίγαντες του Διαδικτύου, όπως το Facebook, ή η Google, που το 2017 θα νέμονται το 46,6% της παγκόσμιας ψηφιακής διαφήμισης, αλλά ταυτόχρονα αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα, όπως αξιοπιστίας με ‘ψευδείς ειδήσεις” (fake news), τους αντιμονωπολιακούς κανονισμούς και τη φορολογία.
Από την άλλη μεριά είναι οι εκδότες των εφημερίδων, που μολονότι τα τελευταία χρόνια έχουν καταρρακωθεί από την συρρίκνωση της παραδοσιακής διαφημιστικής αγοράς, συνεχίζον να παράγουν ποιοτική πληροφόρηση.
Οι δύο τούτοι κόσμοι είναι ειμαρμένο να συναντηθούν, διότι οι πρώτοι–και ιδίως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης–έχουν κατανοήσει πως εάν μείνουν μόνοι τους κινδυνεύουν να καταντήσουν ένα απλό αντηχείο ‘ψευδών ειδήσεων’, ενώ οι δεύτεροι αντιλαμβάνονται πως θα πρέπει να μετακινηθούν προς τα εκεί που υπάρχουν οι αναγνώστες, προσφέροντας ακόμη και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δωρεάν ειδήσεις και φυσικά, μέσω αυτών, να αποκομίσουν και κέρδη.
Την τελευταία κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή την έκανε το Facebook των δύο δισεκ. χρηστών, που προ ολίγων εβδομάδων είχε αφήσει να διαρρεύσει ο ιδρυτής κι ιδιοκτήτης του Μάρκ Ζούκερμπεργκ και πλέον την έχει ανακοινώσει κι επίσημα. Πρόκειται για μία πειραματική λειτουργία της υπηρεσίας Instant Articles (Στιγμιαία Άρθρα), η οποία είχε δημιουργηθεί από το 2015 και είχε ως στόχο να προσφέρει άμεσα τα νέα στους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η ανακαινισμένη λειτουργία του Instant Articles, έχει στόχο να αποτρέψει τις εφημερίδες να εγκαταλείψουν την πλατφόρμα αυτή παροχής ειδήσεων εξαιτίας της μικρής ανταποδοτικότητας (όπως έχουν πράξει είδη οι Wall Street Journal, New York Times, Forbes). Είναι σαφές πως από μόνη της η διαφήμιση που επιτυγχάνεται μέσω του Facebook δεν είναι αρκετή για τις ανάγκες των εκδοτών και για τον λόγο τούτο το μέσω κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να τους κρατήσει στην πλατφόρμα, δοκιμάζει πλέον μία άλλη πηγή εσόδων: να προωθεί συνδρομές και εγγραφές χρήστη στο περιεχόμενο των εφημερίδων εκείνων που μετέχουν στο Instant Articles.
Πως πέπρωται να γίνει αυτό; Θα υπάρχει αρχικά δωρεάν ανάγνωση κάποιου αριθμού ειδήσεων, μετά την συμπλήρωση του οποίου θα εμφανίζεται η ειδοποίηση (paywall) πως θα πρέπει κάποιος να είναι πλέον συνδρομητής ώστε να έχει την πλήρη πρόσβαση στα νέα. Μεταξύ των πιθανών υποθέσεων για την ενίσχυση της λειτουργίας αυτής είναι και η δυνατότητα το Facebook να μεταφέρει άμεσα τα στοιχεία του χρήστη στην εφημερίδα, η οποία κατόπιν θα μπορεί ανεξάρτητα να χειρισθεί την οικονομική συναλλαγή της με τον αναγνώστη. Αλλά και η Google προ ημερών ανακοίνωσε κάτι παράλληλο, πως θα ευκολύνει περισσότερο τη διαδικασία πληρωμής των συνδρομών για άρθρα προς τους εκδότες.
Ο δρόμος για τη συνεργασία των δύο πλευρών μόλις που έχει ανοίξει. Απομένει να δούμε εάν θα δουλέψει όμως τούτη η συνεργασία, κάτι που το εύχονται όλοι οι πρωταγωνιστές της. Επιπλέον γιατί αυτή αποτελεί μόνο μία ψηφίδα από το μεγάλο ψηφιδωτό των μέσων δικτύωσης: ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο, έχοντας να αντιμετωπίσει την πίεση από τους εκδότες και τις κανονιστικές ρυθμίσεις (για την ιδιωτικότητα, τους φόρους, τον ανταγωνισμό, την δέσμευση μεγάλου τμήματος της διαφημιστικής αγοράς, τα fake news), αλλά και τον ανταγωνισμό από την Google (που έχει διαθέσει την υπηρεσία Digital News Initiative, μία πρωτοβουλία για την προώθηση ποιοτικής δημοσιογραφίας) το δίκτυο του Ζούκερμπεργκ ανακοίνωσε την λειτουργία του Facebook Journalism Project.
Αυτό το σχέδιο περιλαμβάνει διαφορετικές πρωτοβουλίες: ανταλλαγή αφ’ενός των δεδομένων που προκύπτουν από τη διάδραση των αναγνωστών με τα περιεχόμενα του υλικού των εφημερίδων που παρουσιάζονται στο Facebook, ψηφιακή καταγραφή των χρηστών, διαφημιστική διατίμηση των βίντεο και των Instant Articles και όπως προαναφέρθηκε προώθηση των προσφορών, συνδρομών και εγγραφών στις εφημερίδες που μετέχουν στο Instant Articles.
Επίσης θα δοθεί έμφαση και στο να προβάλλονται καλλίτερα τα ποιοτικα περιεχόμενα μέσα στο μέσω κοινωνικής δικτύωσης: μόλις προ δύο ημερών το Facebook έχει αρχίσει να προσθέτει τους λογότυπους των εφημερίδων δίπλα στα άρθρα που παρουσιάζει στα τμήματα του trending και του search. Και μάλιστα ευκρινώς, ώστε να παρέχει στους αναγνώστες τη βεβαιότητα ότι προέρχονται από αξιόπιστη πηγή. Σιγά σιγά, η καινοτομία τούτη θα αρχίσει να εμφανίζεται στις σελίδες Facebook όλων των χωρών.
Όπως τονίζει Ζούκερμπεργκ, το Facebook φιλοδοξεί ώστε η κοινότητά του να είναι καλά πληροφορημένη και να αποκομίζει γνώσεις. “Κι αυτό δεν μπορούμε να το επιτύχουμε χωρίς τους δημοσιογράφους, αλλά αντιλαμβανόμαστε επίσης πως οι νέες τεχνολογίες καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο στους εκδότες να χρηματοδοτήσουν μία αξιόπιστη σε όλους δημοσιογραφία”, τονίζει ο ίδιος και προσθέτει: “θα πειραματισθούμε νέους τρόπους για να αυξήσουμε τις συνδρομές τους. Εαν οι αναγνώστες γίνουν συνδρομητές επειδή είδαν τις ειδήσεις στο Facebook, τα έσοδα θα μεταβιβάζονται άμεσα στους εκδότες που εργάζονται σκληρά για να αποκαλύπτουν την αλήθεια και το Facebook δεν θα καρπώνεται ούτε ένα λεπτό. Αυτό θα ξεκινήσει στα τέλη του έτους με μία μικρή ομάδα από Αμερικανούς και Ευρωπαίους εκδότες. Μετά θα ακούσουμε και τα δικά τους σχόλια”.
Γιώργης-Βύρων Δάβος
Πηγή: La Repubblica