Η επιστολή που έστειλε η Ευτέρπη Μαρκή, επίτιμη έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, προς το Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων αναφορικά με το θέμα των αρχαιοτήτων του Σταθμού Βενιζέλου/Μετρό Θεσσαλονίκης
Η Ευτέρπη Μαρκή, άλλο ένα μέλος της επιστημονικής κοινότητας, ενώνει τη φωνή της με εκείνες όσων εδώ και χρόνια αγωνίζονται προκειμένου να αποτρέψουν το ενδεχόμενο της αποξήλωσης των βυζαντινών αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη. Με την επιστολή της προς τον ΣΕΑ η επίτιμη έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων εκφράζει την αγωνία της για την τύχη των αρχαιοτήτων αφήνοντας ωστόσο να διαφανεί η αισιοδοξία της η οποία βασίζεται στη σύμπραξη φορέων στη βάση του δικαίου.
Ακολουθεί η επιστολή:
Προς Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων
Αισθάνομαι την ανάγκη να σας εκφράσω τη συμπαράστασή μου στον αγώνα για την κατά χώρα διατήρηση του μοναδικού σε όλο τον πρωτοβυζαντινό κόσμο αστικού τοπίου της Μέσης οδού της Θεσσαλονίκης. Αρχαιολόγος πεδίου, με αντικείμενο για 35 χρόνια τις σωστικές ανασκαφές της Θεσσαλονίκης, ομολογώ ότι συγκλονίστηκα όταν αντίκρισα για πρώτη φορά τον λιθόστρωτο δρόμο με τις αυλακιές των αμαξιών, τα πεζοδρόμια, τα καταστήματα, τις αποχετεύσεις και το λαμπρό τετράπυλο που σηματοδοτεί το σταυροδρόμι.
Προσπαθώντας να συνθέσω για χρόνια τη φυσιογνωμία της πρωτοβυζαντινής Θεσσαλονίκης, ουδέποτε φαντάστηκα μια εικόνα της πόλης μου ανάλογη εκείνης που μου αποκαλύφθηκε. Θεώρησα λοιπόν αυτονόητο ότι η πολιτεία θα εξασφάλιζε λόγω της αξίας και μοναδικότητας του ευρήματος τη διάσωσή του, σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις και τον αρχαιολογικό νόμο. Αντ’ αυτού είδα χρονοβόρες διαδικασίες, παλινωδίες, έριδες, καθυστερήσεις και αποζημιώσεις. Πιστεύοντας ότι όπως η εξωτερική έτσι και η πολιτιστική πολιτική απαιτεί στόχους, σχεδιασμό, συνέπεια και συνέχεια και πρέπει να απασχολεί όλο το πολιτικό φάσμα, απογοητεύθηκα πολύ με τα τεκταινόμενα. Ωστόσο την απογοήτευσή μου διασκέδασε η επίγνωση ότι οι τρεις σχετικά πρόσφατοι αρχαιολογικοί χώροι που αναδείχθηκαν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης διασώθηκαν χάρη στην αγωνιστικότητα, στο σθένος και στις εμμονές, αν θέλετε, των αρχαιολόγων της.
Μνημονεύετε, συνάδελφοι, Φώτιο Πέτσα που όρθωσε το ανάστημά του μπροστά στα δόντια του εκσκαφέα και μετά μύρια όσα κατάφερε να σταματήσει την κατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου στον χώρο της αρχαίας αγοράς. Μνημονεύετε Χαράλαμπο Μακαρόνα και Φώτιο Πέτσα γιατί ματαίωσαν την ανέγερση οικοδομής στα ερείπια του Οκταγώνου του Γαλεριανού συγκροτήματος. Μνημονεύετε Ιουλία Βοκοτοπούλου γιατί ακύρωσε την κατασκευή του υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων στη διαχρονική γειτονιά της πλατείας Διοικητηρίου. Στη σημερινή δύσκολη συγκυρία όταν οι ιθύνοντες και οι τοπικοί άρχοντες κωφεύουν στις φωνές των ειδικών –εδώ ειδικοί νοούνται μόνον οι ανιδιοτελείς– επέρχεται lockdown. Η σύμπραξη ωστόσο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων με τους πολίτες της Θεσσαλονίκης, τη Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία, την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και τους συλλόγους εργαζομένων του ΥΠΠΟΑ με κάνει να ελπίζω ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί και ότι το δίκαιο θα θριαμβεύσει.
Με αγωνιστικούς χαιρετισμούς,
Ευτέρπη Μαρκή
Επίτιμη Έφορος Βυζαντινών
Αρχαιοτήτων, Θεσσαλονίκη
