Το σφρίγος των ΗΠΑ δεν είναι μύθος αλλά απτή πραγματικότητα. Δυναμική οικονομία, τεχνολογική πρωτοπορία, εξαιρετική εικόνα στη λογοτεχνία, τη μουσική, στο θέατρο κ.λπ. Ομως ταυτόχρονα η υπερδύναμη νοσεί. Οικονομική ανισότητα, εκτεταμένη εγκληματικότητα με λαό κουμπουροφόρο και αδίστακτη αστυνομία που σκοτώνει εν ψυχρώ. Υγεία για λίγους και πολιτικό σύστημα που πάσχει βαρέως. Κερασάκι στην τούρτα, ο πρωτογονισμός και η γελοιότητα της προεκλογικής εκστρατείας. Αυτά τα αρνητικά δεν τα βλέπει ο φίλος Γιάννης Ρ. προς τον οποίο απευθύνεται η επιστολή. Αλλά έτσι είναι οι φίλοι. Τους αγαπάς ακόμη και μονόφθαλμους…
Όταν σύσσωμη η παρέα μιλούσε για την προεκλογική γελοιότητα και τα φρικώδη γεγονότα στις ΗΠΑ σηκώθηκες και έφυγες ενοχλημένος. Δεν το άντεξε η αστερόεσσα καρδιά σου. Γι’ αυτό σκέφτηκα να επανέλθω επιστολιμαίως. Οχι για να πειστείς, αλλά τουλάχιστον για να προβληματιστείς.
Λέω να αρχίσω από τη γελοιότητα. Και πες μου ειλικρινά σε ποιο κράτος της υφηλίου η προεκλογική αντιπαράθεση διακρίνεται για την ευτέλεια και την κινδυνολογία όπως συμβαίνει αυτήν τη στιγμή στις ΗΠΑ. Το φαινόμενο δεν είναι σημερινό. Δεν είναι δηλαδή θέμα Τραμπ.
Κάνε μια αναδρομή και θα βρεις πλήθος ομοειδών κρουσμάτων. Απλώς ο πρωτογονισμός του σημερινού προέδρου, που αποκάλεσε ηλίθιο τον Μπάιντεν και ψυχικά άρρωστη την Πελόζι, συνιστά κορύφωση της συγκεκριμένης παθολογίας.
Όσο για την κινδυνολογία του Τραμπ ότι οι Δημοκρατικοί του Μπάιντεν είναι… κομμουνιστές και θα διαλύσουν τη χώρα, μου φάνηκε κάτι σαν το περίφημο «red scare» (κόκκινος πανικός) και την αντικομμουνιστική ψύχωση της περιόδου 1919-20. Εναν αιώνα μετά και ακούς περίπου τα ίδια. Δεν είναι τραγικό και αστείο συνάμα;
Άρρωστο σκηνικό, φίλε μου. Με τα ΜΜΕ να φωταγωγούν και να αναδεικνύουν σε θέματα μείζονος σημασίας το βλέμμα της Μελάνια, την επίσκεψη της Πελόζι στο κομμωτήριο, τους κυματισμούς στην κόμη του Τραμπ και άλλα παρεμφερή. Και ακόμη δεν είμαστε στην τελική ευθεία. Σκέψου τι έχουν να δουν τα μάτια μας.
Αλλά μια και μιλάμε για τις εκλογές στις ΗΠΑ, αξίζει να σου αναφέρω τις επισημάνσεις ενός Αμερικανοκαναδού πανεπιστημιακού, του Πίτερ Σκόουεν, για την εν γένει λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Αντιγράφω από το βιβλίο του «Η μαύρη βίβλος της Αμερικής» (Εκδόσεις Διόπτρα): «Η ίδια χώρα που απαιτεί από τα υπόλοιπα κράτη ένα υψηλό επίπεδο δημοκρατικής δραστηριότητος […] είναι μια από τις λιγότερο υγιείς δημοκρατίες στον κόσμο. Η Αμερική έχει παραδώσει το πολιτικό της σύστημα σε ομάδες συμφερόντων, δικηγόρους, δικαστές και χρηματοδότες».
Πάρε μια ανάσα και πάμε παρακάτω. Οχι, μωρέ, σε αυτούς τους πρώην (σύμβουλοι, σωματοφύλακες, φίλοι κ.λπ.) που εκδίδουν βιβλία και βγάζουν στη φόρα τα άπλυτα εκείνων που ευπειθώς υπηρετούσαν. Νιώθω αποστροφή γι’ αυτού του είδους τη συμπεριφορά ακόμη και όταν οι αποκαλύψεις αληθεύουν.
Στους επικίνδυνους δρόμους πάμε. Εκεί όπου μιλάνε καθημερινά τα πρόθυμα πιστόλια των αστυνομικών σκοτώνοντας ανθρώπους με το παραμικρό. Εκεί όπου έχει κατασκηνώσει ο φόβος και κυριαρχεί η αγωνία αν θα σε βρει ζωντανό η άλλη μέρα, όπως κατήγγειλε τρομαγμένος ο δικός μας Γιάννης Αντετοκούνμπο.
Οι μαύροι την πληρώνουν φυσικά. Οπως πάντοτε. Πού να ’ξερε ο Τζον Ντος Πάσος όταν έγραφε το 2019 ότι «οκτώ χρόνων παιδί πυροβολήθηκε με ντουφέκι από νεαρό αλήτη» ότι τώρα πυροβολούν και σκοτώνουν οι ασύστολοι αστυνομικοί. Ακόμη και μικρά παιδιά.
Τι άλλο να σου πω; Για την κλιμακούμενη φτώχεια και την ιλιγγιώδη ανισότητα; Μήπως για την περίθαλψη και το απρόσιτο σύστημα υγείας; Τα ξέρεις. Και είναι όλα αυτά που βγάζουν τον κόσμο στους φλεγόμενους δρόμους και δίνουν την εικόνα εν εξελίξει εμφυλίου.
Νεότης του κόσμου η Αμερική, μου έλεγες παλιά. Ορμητική και πρωτοπόρα σε πολλούς τομείς, με θαυμαστά επιτεύγματα και έξοχη λογοτεχνία. Δεν αντιλέγω. Ομως κοίτα το πρόσωπο και το σώμα της. Ωχρά και τοξινωμένα. Και τα άπληστα χέρια της κατακόκκινα. Από αίμα.
Αυτά, φίλε μου. Σε χαιρετώ και περιμένω αντίλογο.