Οδηγό για τον χειρισμό των υποθέσεων του εξωδικαστικού συμβιβασμού παρέχει με εγκύκλιό του ο γεν. γραμματέας της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής, καθώς από τις 3 Αυγούστου ξεκινά η διαδικασία υποβολής αιτήσεων.
Όσον αφορά τις οφειλές προς το Δημόσιο, αυτές μπορούν να υπαχθούν σε σύμβαση αναδιάρθρωσης, μόνο εφόσον είναι ήδη βεβαιωμένες κατά την ανωτέρω ημερομηνία. Το ίδιο ισχύει για τις οφειλές υπέρ τρίτων πιστωτών που βεβαιώνονται και εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε. Οι ανωτέρω οφειλές προς το Δημόσιο και υπέρ τρίτων υπολογίζονται με τις προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής επ’ αυτών κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στο νόμο.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι δεν αποτελούν αντικείμενο σύμβασης αναδιάρθρωσης βεβαιωμένες οφειλές οι οποίες αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών και πως το Δημόσιο δεν συναινεί σε διαγραφή απαιτήσεών του για βασική οφειλή από τελωνειακούς δασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίοι ως παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, αποτελούν έσοδό της και αποδίδονται στον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό, ακόμη και σε περίπτωση διαγραφής τους.
Στην εγκύκλιο επαναλαμβάνονται οι πρόνοιες του νόμου και δίνονται οδηγίες για τον τρόπο που θα ψηφίζει το Δημόσιο. Επισημαίνεται ότι μπορούν να ρυθμιστούν οφειλές προς πιστωτές του αιτούντος που έχουν γεννηθεί έως και την 31η Δεκεμβρίου 2016.
Ειδικά η εγκύκλιος προβλέπει τα εξής:
α) την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο σε περισσότερες από εκατόν είκοσι (120) δόσεις,
β) την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν το μήνα,
γ) την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των πενήντα (50) ευρώ,
δ) την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και
ε) την ικανοποίηση απαιτήσεών του με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.
Αν προτείνεται τροποποίηση υφιστάμενης ρύθμισης οφειλών ο εκπρόσωπος του Δημοσίου συναινεί στην πρόταση τροποποίησης της ρύθμισης, εφόσον σωρευτικά:
(α) το ύψος δόσης που οφείλεται βάσει της υφιστάμενης ρύθμισης υπερβαίνει τη μηνιαία δυνατότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και των συνοφειλετών που δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης και
(β) Η προτεινόμενη τροποποίηση περιορίζεται μόνο στην αύξηση του αριθμού των δόσεων της υφιστάμενης ρύθμισης, έως το μέγιστο όριο των 120 δόσεων.
Σε περίπτωση υπογραφής σύμβασης αναδιάρθρωσης, στην οποία εντάσσονται οφειλές προς το Δημόσιο και όταν το συνολικό ύψος της βασικής βεβαιωμένης έως τις 31.12.2016 οφειλής προς το Δημόσιο είναι έως είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ (στο οποίο δεν προσμετρούνται τυχόν οφειλές που έχουν ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση σύμφωνα με τους ν. 4152/2013, 4174/2013,4305/2014 και 4321/2015 των οποίων οι όροι τηρούνται), η τήρηση των υποχρεωτικών κανόνων των άρθρων 9 και 15 του νόμου διαπιστώνεται από το συντονιστή με το πρακτικό περαίωσης. Ειδικότερα:
α) για βασικές οφειλές έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ:
i) η αποπληρωμή αυτών και των επ’ αυτών προσαυξήσεων ή τόκων εκπρόθεσμης καταβολής γίνεται τμηματικά σε τριάντα έξι (36) μηνιαίες δόσεις κατ’ ανώτατο όριο,
ii) ελάχιστη μηνιαία δόση πενήντα (50) ευρώ,
iii) δεν υφίσταται δυνατότητα διαγραφής κανενός ποσού.
β) για βασικές οφειλές άνω των τριών χιλιάδων (3.000) και έως είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ:
i) η αποπληρωμή αυτών και των επ’ αυτών προσαυξήσεων ή τόκων εκπρόθεσμης καταβολής γίνεται τμηματικά σε εκατόν είκοσι (120) μηνιαίες δόσεις κατ’ ανώτατο όριο,
ii) ελάχιστη μηνιαία δόση πενήντα (50) ευρώ,
iii) δεν υφίσταται δυνατότητα διαγραφής βασικής οφειλής.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις, το Δημόσιο δεν συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, ούτε υποβάλλει πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών και οι οφειλές προς αυτό προσμετρώνται στις θετικές ψήφους των συμμετεχόντων πιστωτών, εφόσον στο τελικό σχέδιο αναδιάρθρωσης έχουν τηρηθεί οι κανόνες του άρθρου 15 και οι λοιποί υποχρεωτικοί κανόνες του άρθρου 9 του ν. 4469/2017.
Αυτοδίκαιη ανατροπή στη σύμβαση
Ι. Αυτοδίκαιη ανατροπή επέρχεται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου της οφειλής σύμφωνα με τα στοιχεία βεβαίωσης μαζί με τους αναλογούντες τόκους και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, εάν ο οφειλέτης:
α) δεν καταβάλει δόσεις της σύμβασης αναδιάρθρωσης ή καταβάλει μερικώς δόσεις προς τη Φορολογική Διοίκηση, όπως αυτές προσδιορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, έως τη συμπλήρωση του ποσού που αντιστοιχεί σε τρεις (3) δόσεις,
β) δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και Φ.Π.Α., εφόσον υπέχει σχετική υποχρέωση, καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από την πάροδο της προθεσμίας υποβολής τους ή εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση, εφόσον η προθεσμία υποβολής έχει παρέλθει πριν την έναρξη ισχύος της σύμβασης,
γ) παραλείψει να εξοφλήσει ή να τακτοποιήσει με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τις οφειλές του προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες βεβαιώθηκαν μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2016 εντός ενενήντα (90) ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος ή, σε περίπτωση δικαστικής επικύρωσης, από την ημερομηνία επικύρωσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης ή, προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος ή την επικύρωση της σύμβασης, εντός εξήντα (60) ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
Επισημαίνεται ότι το Δημόσιο υποχρεούται να γνωστοποιήσει αμελλητί την επέλευση της αυτοδίκαιης ανατροπής της σύμβασης σε όλους τους πιστωτές.
ΙΙ. Εκτός από την προαναφερθείσα υπό στοιχείο I περίπτωση ανατροπής της σύμβασης έναντι του Δημοσίου, που επέρχεται αυτοδικαίως, η σύμβαση αναδιάρθρωσης μπορεί να ακυρωθεί ως προς όλους τους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, με δικαστική απόφαση κατόπιν αίτησης τρίτου πιστωτή σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 14 του νόμου.
Διαγραφή
Αν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο το χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων και όχι το χρόνο λήξης της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυτής, είτε η καταβολή γίνεται εφάπαξ είτε σε δόσεις. Η διαγραφή των οφειλών του προηγούμενου εδαφίου τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της ολοσχερούς αποπληρωμής των ρυθμιζόμενων οφειλών προς κάθε πιστωτή και της μη ακύρωσης ή ανατροπής της σύμβασης αναδιάρθρωσης.