Στην τελική ευθεία βρίσκεται το νέο πρόγραμμα Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ, το οποίο ύστερα από πληθώρα προαναγγελιών των αρμόδιων υπουργών και κυβερνητικών παραγόντων και συνεχείς αλλαγές ημερομηνιών θα ανακοινωθεί τελικώς από τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Περιβάλλοντος στην καλύτερη περίπτωση αρχές Σεπτεμβρίου ή το αργότερο στις αρχές Οκτωβρίου, όπως δήλωσαν ο Κωνσταντίνος Γαλιάτσος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης.
Ηδη δημοσιεύτηκε η πρόσκληση του ΕΤΕΑΝ, που είναι και ο αρμόδιος διαχειριστής, για τη συμμετοχή των τραπεζών προκειμένου να ενεργοποιηθεί το Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ, με καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης προσφορών την 25η Αυγούστου, ενώ έχει ολοκληρωθεί και η αναθεώρηση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) με προαπαιτούμενο την αιρεσιμότητα για να ξεκλειδώσει το πρόγραμμα.
Παρότι στην πραγματική οικονομία δεν πρόκειται να πέσουν χρήματα πριν από τις αρχές του 2018, η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη του προγράμματος έχει ξεκινήσει, με το ενδιαφέρον πολιτών και επαγγελματιών (μηχανικοί, αλουμινοκατασκευαστές, εγκαταστάτες υαλοπινάκων, θερμομόνωσης και συστημάτων θέρμανσης, κατασκευαστές τεντών, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι και ενεργειακοί επιθεωρητές) να είναι τεράστιο.
Δεν λείπουν μάλιστα και τα… παρατράγουδα, καθώς κάποιοι επιτήδειοι έχουν ήδη αρχίσει να υπόσχονται ότι έναντι αμοιβής μπορεί να εξασφαλίσουν καλή σειρά προτεραιότητας. Σύμφωνα πάντως με μηχανικούς, οι οποίοι διαθέτουν εμπειρία και από το προηγούμενο Εξοικονομώ, η προτεραιότητα αξιολόγησης των αιτήσεων θα καθοριστεί από τη στιγμή που θα πραγματοποιηθεί η έναρξη του προγράμματος, με βάση αυστηρά τον αριθμό του ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου υποβολής της αίτησης.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχουν γίνει, εκτιμάται ότι μέσω του νέου προγράμματος θα ωφεληθούν 40.000 κατοικίες, ενώ η διαδικασία της αίτησης και κατάθεσης δικαιολογητικών θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Επίσης online θα παρακολουθείται η εξέλιξη των αιτήσεων όσο και του ίδιου του προγράμματος από το ΕΤΕΑΝ και τους πολίτες.
Η δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 292,2 εκατ. ευρώ, ενώ το πρόγραμμα θα δέχεται αιτήσεις μέχρις ότου διατεθούν όλα τα διαθέσιμα κονδύλια.
Τα κίνητρα που δίνει το νέο πρόγραμμα αφορούν επιδότηση επί των δαπανών για τις οικοδομικές παρεμβάσεις και άτοκο τραπεζικό δάνειο (το επιτόκιο χρηματοδοτείται 100% από το ΕΤΕΑΝ) με δυνατότητα συνδυασμού και των δύο προαναφερόμενων μορφών. Σε αντίθεση με το πρώτο Εξοικονομώ η λήψη τραπεζικού δανείου είναι προαιρετική, ενώ το ύψος των ενισχύσεων θα εξαρτάται από το εισόδημα του νοικοκυριού και τον προϋπολογισμό των εργασιών που θέλει να εκτελέσει.
Τι χρηματοδοτείται
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις αφορούν:
1 Αντικατάσταση κουφωμάτων (συμπεριλαμβάνονται κουφώματα κλιμακοστασίου, παντζούρια, ρολά κ.λπ.).
2 Αντικατάσταση συστημάτων σκίασης (συμπεριλαμβάνεται μέχρι και τοποθέτηση τεντών).
3 Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτιρίου συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής (περιλαμβάνονται πρόσθετες εργασίες όπως αποξηλώσεις και αποκομιδή, επεμβάσεις στη στέγη π.χ. αντικατάσταση κεραμιδιών κ.λπ.).
4 Αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης (συμπεριλαμβάνονται αντλίες θερμότητας, λέβητες, δικτύου διανομής, συστήματα ελέγχου και αυτονομίας θέρμανσης κ.λπ.).
5 Αναβάθμιση του συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης (τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα).
Επιλέξιμες κατοικίες
Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία ως σύνολο κτιρίου και το μεμονωμένο διαμέρισμα εφόσον χρησιμοποιείται ως κατοικία, φέρει οικοδομική άδεια, έχει καταταχθεί βάσει του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ και δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
Για να χαρακτηρισθεί μια πολυκατοικία, ως σύνολο, επιλέξιμη θα πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα:
– Τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και λοιπές χρήσεις) να χρησιμοποιείται ως κατοικία. Δεν χαρακτηρίζονται όμως ως επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου).
– Υστερα από απόφαση γενικής συνέλευσης υποβάλλεται σχετική αίτηση από εκπρόσωπο του συνόλου των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του κτιρίου, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα.
– Υποβάλλεται ΠΕΑ που αφορά συνολικά στο μέρος του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
Ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός
Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση ωφελουμένου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο κατοικίας, με μέγιστο τις 25.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Με δεδομένο ότι το ανώτατο ποσοστό ενίσχυσης μπορεί να διαμορφωθεί στο 70% του επιλέξιμου προϋπολογισμού, τότε το μέγιστο ύψος της επιδότησης μπορεί να διαμορφωθεί στις 17.500 ευρώ. Το επιπλέον ποσό (έως τις 25.000 ευρώ) καλύπτεται είτε από ίδια συμμετοχή είτε από τραπεζικό δανεισμό.
Επιπλέον καλύπτεται από το πρόγραμμα το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων και η αμοιβή του συμβούλου έργου.
Ο τελικός επιλέξιμος προϋπολογισμός καθορίζεται βάσει των προσκομισθέντων παραστατικών δαπανών και δεν μπορεί να υπερβαίνει τον επιλέξιμο προϋπολογισμό της απόφασης υπαγωγής καθώς και τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών ανά κατηγορία δαπάνης του προγράμματος.
Οι ωφελούμενοι, ανάλογα με την οικογενειακή τους κατάσταση και το πλήθος των προστατευόμενων μελών τους, λαμβάνουν την αντίστοιχη επιχορήγηση και είτε αναλαμβάνουν την πληρωμή του υπολοίπου ή μέρους του ποσού με ίδια κεφάλαια είτε συνάπτουν δανειακή σύμβαση εφόσον το επιθυμούν για το υπόλοιπο ποσοστό του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού του έργου με 100% επιδότηση επιτοκίου.
Σε περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί δάνειο, ο ωφελούμενος δεν λαμβάνει προκαταβολή, διενεργεί τις παρεμβάσεις και μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και την προσκόμιση των παραστατικών δαπανών επί πιστώσει υπολογίζεται ανάλογα με το εισόδημά του το ποσό της επιχορήγησης καθώς και το ποσό των ιδίων κεφαλαίων. Μετά την πληρωμή του ποσού των ιδίων κεφαλαίων, εκταμιεύεται η επιχορήγηση με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό.
Βασικά χαρακτηριστικά δανείου
- Μηδενικό
διαχειριστικό κόστος. - Δεν
απαιτούνται από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό εξασφαλίσεις για την παροχή
του δανείου. Επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα να τεθεί εγγυητής σε
όσες περιπτώσεις το επιθυμούν οι πολίτες προκειμένου να βελτιώσουν την πιστοληπτική
τους ικανότητα και ιδίως στις περιπτώσεις ηλικιωμένων, ανηλίκων, καθώς και
πολιτών που στερούνται επαρκούς ατομικού εισοδήματος όπως ενδεικτικά
οικοκυρές και άνεργοι. - Η
διάρκεια του δανείου είναι τέσσερα, πέντε ή έξι έτη, με καταληκτική
ημερομηνία επιλεξιμότητας τόκων τις 31.12.2023. - Η
τοκοχρεωλυτική απόσβεση του δανείου γίνεται από τον ωφελούμενο με μηνιαία
συχνότητα και σταθερό επιτόκιο καθ’ όλη τη διάρκεια του δανείου. - Δυνατότητα
για πρόωρη, μερική ή ολική εξόφληση του δανείου χωρίς επιβάρυνση. - Το
ΕΤΕΑΝ δύναται να καταβάλει τους τόκους στον χρηματοπιστωτικό οργανισμό για
χρονικό διάστημα έως τρεις μήνες από την ημερομηνία της πρώτης
καθυστέρησης.
Ωφελούμενοι και ποσοστά ενίσχυσης
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία και πληρούν τα ακόλουθα εισοδηματικά κριτήρια:
Κατηγορία
Ατομικό
εισόδημα
Οικογενειακό
εισόδημα
Βασικό ποσοστό επιχορήγησης
Αύξηση επιχορήγησης ανά προστατευόμενο μέλος
Μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης
1
Εως 10.000
Έως 20.000
60%
5%
70%
2
10.001έως 15.000
20.001
έως 25.000
50%
5%
70%
3
15.001έως 20.000
25.001έως 30.000
40%
5%
70%
4
20.001έως 25.000
30.001έως 35.000
35%
5%
70%
5
25.001έως 30.000
35.001έως 40.000
30%
5%
50%
6
30.001έως 35.000
40.001έως 45.000
25%
5%
50%
7
35.001έως 40.000
45.001έως 50.000
0%
0%
0%
Τα 14 βήματα ένταξης στο πρόγραμμα
1 Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτησή του στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (exoikonomisi.ypeka.gr). Εχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει σύμβουλο έργου για την υποβολή, το κόστος του οποίου καλύπτεται απευθείας από το πρόγραμμα μετά την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων και την επίτευξη του ενεργειακού στόχου. Με την υποβολή της αίτησης ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει μοναδικό αριθμό πρωτοκόλλου.
2 Ο ενδιαφερόμενος, εφόσον επιθυμεί λήψη δανείου, επιλέγει τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό που επιθυμεί –στον οποίο υποχρεωτικά διατηρεί λογαριασμό– για να διενεργηθεί έλεγχος της πιστοληπτικής του ικανότητας. Οπως επισημαίνεται στη συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος, λόγω των capital controls υπάρχει ενδεχόμενο αδυναμίας συμμετοχής λόγω μη δυνατότητας ανοίγματος νέου λογαριασμού.
3 Οι συνεργαζόμενοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί εφαρμόζουν τους ισχύοντες εσωτερικούς κανονισμούς που τους διέπουν, καθώς και τα κριτήρια πιστοδότησης για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας. Οφείλουν να ολοκληρώσουν τον πιστοληπτικό έλεγχο και να απαντήσουν στον αιτούντα με ηλεκτρονική επιστολή εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος που θα καθοριστεί από τον οδηγό εφαρμογής του προγράμματος.
4 Εφόσον ο ενδιαφερόμενος εξασφαλίσει τις απαραίτητες συμφωνίες / συναινέσεις (συνιδιοκτητών πολυκατοικίας ή/και συγκύριων ιδιοκτησίας) και έχει λάβει θετική απάντηση από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό που έχει επιλέξει –εφόσον έχει επιλέξει τη λήψη δανείου– απευθύνεται σε ενεργειακό επιθεωρητή για την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση και να εκδοθεί το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ).
5 Για την ολοκλήρωση της αίτησης ο ενδιαφερόμενος καταχωρεί στο πληροφορικό σύστημα τα στοιχεία του Α΄ ΠΕΑ, τις παρεμβάσεις που έχει επιλέξει και το αντίστοιχο κόστος τους καθώς και τον ενεργειακό στόχο που θα πετύχει. Τέλος, επισυνάπτει ηλεκτρονικά στην αίτησή του το Α’ ΠΕΑ, καθώς και τυχόν απαιτούμενα δικαιολογητικά.
6 Καταχώρηση της αίτησης ως «επιλέξιμη» ή «μη επιλέξιμη – απορρίπτεται». Στην περίπτωση που δεν εγκρίνεται, ο ενδιαφερόμενος έχει δικαίωμα να τροποποιήσει τα στοιχεία επισυνάπτοντας τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά – ενημερώνεται με ηλεκτρονική επιστολή. Σε περίπτωση επισύναψης συμπληρωματικών στοιχείων εφαρμόζεται αντίστοιχη διαδικασία.
7 Κατά τακτά χρονικά διαστήματα καταρτίζεται λίστα υπαγωγής από τον δικαιούχο (ΕΤΕΑΝ) με βάση τον αριθμό πρωτοκόλλου της αίτησης και αποστέλλεται στην επενδυτική επιτροπή: έκδοση απόφασης υπαγωγής αιτήσεων/ ενημέρωση ωφελουμένου ηλεκτρονικά από το πληροφορικό σύστημα/ κοινοποίηση της έγκρισης στο χρηματοπιστωτικό οργανισμό (όπου απαιτείται).
8 Στην περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί λήψη δανείου, ο ωφελούμενος υποβάλλει δήλωση αποδοχής της συμμετοχής του στο πρόγραμμα και τους όρους αυτού. Αν έχει επιλεγεί λήψη δανείου, η υπογραφή της δανειακής σύμβασης αποτελεί και την αποδοχή του ωφελούμενου για συμμετοχή στο πρόγραμμα. Με την υπογραφή της δανειακής σύμβασης υπάρχει δυνατότητα εκταμίευσης 70% του δανείου, το οποίο αποτελεί προκαταβολή για την υλοποίηση του έργου.
9 Υλοποίηση παρεμβάσεων.
10 Δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση / έκδοση δεύτερου πιστοποιητικού (Β’ ΠΕΑ).
11 Ο ωφελούμενος ή ο σύμβουλος έργου καταχωρίζει στο σύστημα τα στοιχεία του Β’ ΠΕΑ, τα αναλυτικά στοιχεία των παραστατικών δαπανών των παρεμβάσεων καθώς και τα στοιχεία των αναδόχων (ΑΦΜ, επωνυμία, τράπεζα, ΙΒΑΝ). Τέλος, επισυνάπτει ηλεκτρονικά στην αίτησή του το Β’ ΠΕΑ, τα παραστατικά δαπανών και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των παρεμβάσεων.
12 Ελεγχος ενεργειακής αναβάθμισης κατοικίας / πιστοποίηση φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου από τον δικαιούχο.
13 Για την ολοκλήρωση της εκταμίευσης ελέγχονται από τον δικαιούχο τα παραστατικά των δαπανών και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των παρεμβάσεων, η επίτευξη του ενεργειακού στόχου βάσει των στοιχείων του πρώτου και του δεύτερου πιστοποιητικού ενεργειακής επιθεώρησης.
Για τη λήψη των κινήτρων του προγράμματος (επιχορήγηση, κόστος συμβούλου έργου, κόστος Α’ και Β’ ΠΕΑ και σε περίπτωση λήψης δανείου – άτοκο δάνειο) ο ωφελούμενος επισυνάπτει στο πληροφορικό σύστημα τα σχετικά αποδεικτικά συμμετοχής του επί των σχετικών δαπανών. Μετά τον έλεγχο των ανωτέρω από τον δικαιούχο (ΕΤΕΑΝ) αποδίδονται τα κίνητρα.
14 Ο δικαιούχος του προγράμματος (ΕΤΕΑΝ) πραγματοποιεί επιτόπιους ελέγχους στους συνεργαζόμενους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για την ορθή υλοποίηση της επιχειρησιακής συμφωνίας.
