Στη 12η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας που δημοσιοποιήθηκε προχτές, ένας από τους αστερίσκους των δανειστών αφορούσε τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών για τη διευθέτηση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους, παρότι έχει ψηφιστεί πριν ένα χρόνο.
Στάση αναμονής κρατούν οι οφειλέτες
Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε η έκθεση, στις αρχές Οκτωβρίου διαπιστώνονταν ότι αν και στον εξωδικαστικό μηχανισμό είχαν υποβληθεί από οφειλέτες με χρέη σε τράπεζες και Δημόσιο 35.753 αιτήσεις, μόνο 512, ή ποσοστό 1,5%, είχαν οριστικοποιήσει την αίτησή τους για να γίνει ο διακανονισμός της οφειλής τους ενώ οι υπόλοιποι 35.242 ή το 98.5% του συνόλου κρατούσαν στάση αναμονής, φοβούμενοι ενδεχομένως το είδος της ρύθμισης που θα τους έδινε το νέο σύστημα.
Για το λόγο και προκειμένου να παροτρύνει όσους έχουν κάνει αιτήσεις να τις οριστικοποιήσουν, το Υπουργείο Οικονομικών προχώρησε χτες στην ανακοίνωση οκτώ παραδειγμάτων από τις πρώτες 24 οριστικές ρυθμίσεις που έγιναν μέσω του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού, που μας δίνουν, συν τοις άλλοις, μια εικόνα σχετικά με το ποιες κατηγορίες οφειλετών μπορούν βάσιμα να προσδοκούν μεγάλα «κουρέματα» των οφειλών τους και ποιες όχι.
Τα τρία παραδείγματα και τι υποδεικνύουν
Τα τρία ενδεικτικά παραδείγματα ρύθμισης που έδωσε το Υπουργείο Οικονομικών αφορούν:
Πρώτο παράδειγμα, τριμελή οικογένεια από την Αττική με συνολικές οφειλές άνω των 170.000 ευρώ προς 5 τράπεζες (35% στεγαστικά και 65% καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 13.000 ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ, η οποία υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τις τράπεζες διαγραφή άνω των 27.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 16%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 35 έτη (420 δόσεις), με μηνιαία δόση 46 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ: αποπληρωμή σε 20 έτη (240 δόσεις), με μηνιαία δόση 90 ευρώ.
Δεύτερο παράδειγμα, μονοπρόσωπο νοικοκυριό από την Αττική με συνολικές οφειλές άνω των 43.000 ευρώ προς 3 τράπεζες (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 3.000 ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ, που υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς τις τράπεζες: διαγραφή άνω των 34.000 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 80%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 10 έτη (120 δόσεις), με μηνιαία δόση 75 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ: διαγραφή άνω των 125 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 4%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 7 έτη (84 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ.
Συνολικά, ο πολίτης θα πληρώνει μηνιαίως 125 ευρώ, ενώ έχει δυνατότητα αποπληρωμής 130 ευρώ μηνιαίως, σύμφωνα με τα δηλωθέντα στοιχεία.
Τρίτον, μονοπρόσωπο νοικοκυριό από τη Θεσσαλονίκη με συνολικές οφειλές άνω των 5.800 ευρώ προς μία τράπεζα (καταναλωτικά δάνεια) και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 8.900 ευρώ προς την ΑΑΔΕ, που υπέβαλε αίτηση ρύθμισης και παρήχθη από τον αυτοματοποιημένο αλγόριθμο πρόταση ρύθμισης οφειλών ως εξής:
α) για τις οφειλές προς την τράπεζα: διαγραφή άνω των 4.600 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 80%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 2 έτη (24 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ και
β) για τις οφειλές προς την ΑΑΔΕ: διαγραφή άνω των 1.800 ευρώ (δηλαδή, «κούρεμα» των οφειλών κατά 5%) και αποπληρωμή του υπολοίπου σε 18 έτη (216 δόσεις), με μηνιαία δόση 50 ευρώ.
Μεγάλα «κουρέματα», έως και 80%
Από αυτά τα τρία παραδείγματα , το δεύτερο και το τρίτο μας δείχνουν ότι μεγάλα «κουρέματα», έως και 80% επί του αρχικού χρέους προς τις τράπεζες, μπορεί να πάρει μόνο μία κατηγορία οφειλετών: όσοι έχουν χρέη από καταναλωτικά δάνεια και δεν έχουν ακίνητη περιουσία, την οποία αν βγάλει η τράπεζα σε πλειστηριασμό, μπορεί να αντλήσει περισσότερα χρήματα από ότι ευελπιστεί ότι θα πάρει από τον οφειλέτη αν του «κουρέψει», έστω κατά 80%, το χρέος και του ρυθμίσει το υπόλοιπο για αποπληρωμή σε βάθος 2 έως 10 χρόνων.
Αντίθετα, όπως δείχνει το πρώτο παράδειγμα, νοικοκυριά με μεγάλες οφειλές προς τις τράπεζες και ακίνητη περιουσία (όπως δείχνει η αναφορά στο στεγαστικό δάνειο), ακόμη κι αν πάρουν «κουρέματα» των οφειλών τους, αυτά θα είναι περιορισμένου χαρακτήρα (στο παράδειγμά μας το 16% επί το χρέους προς τις τράπεζες) και με βάση τη ρύθμιση που θα τους δοθεί από τον εξωδικαστικό, θα κληθούν να αποπληρώνουν τις οφειλές τους για τα επόμενα 35 χρόνια.