Την ανάγκη ελέγχου περιπτώσεων που προκύπτουν «τέτοιου είδους διαπλοκές» επισήμανε στην Εξεταστική Επιτροπή ο πρόεδρος της «Ελεγκτικής Δημοσκοπήσεων» και καθηγητής Εφαρμοσμένης Στατιστικής του ΑΠΘ, Θεόδωρος Χατζηπαντελής, όταν ρωτήθηκε για τις απευθείας αναθέσεις ύψους 270.000 ευρώ που έλαβε από εποπτευόμενο φορέα του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής η εταιρία Reposition Strategy που ανήκει στον ιδιοκτήτη της OpinionPoll, η οποία από τον περασμένο Μάιο δημοσίευε μετρήσεις που έδειχναν πρώτο τον Ανδρέα Λοβέρδο στην κούρσα για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ.
Ο σημερινός μάρτυρας παραδέχτηκε στην αρχή της κατάθεσής του πως τα τελευταία δύο χρόνια η ελεγκτική αρχή δεν έχει συνεδριάσει καν, γεγονός που -σύμφωνα με τα λεγόμενά του- οφείλεται και στις έκτακτες συνθήκες της πανδημίας. Διευκρίνισε δε ότι η αρχή δεν ασκεί έλεγχο αυτεπαγγέλτως, καθώς η υποχρέωση αυτή προκύπτει μόνο μετά την κατάθεση κάποιας καταγγελίας. Μάλιστα, το συγκεκριμένο επιχείρημα επικαλέστηκε ο κ. Χατζηπαντελής όταν ρωτήθηκε από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Νατάσα Γκαρά και Γιώργο Τσίπρα, σχετικά με το γεγονός μη ελέγχου της επίμαχης δημοσκόπησης της OpinionPoll.
«Γνωρίζετε την ταυτότητα της έρευνας που παρήγγειλε τη δημοσκόπηση της OpinionPoll τον προηγούμενο Μάιο;» ρώτησε η κ. Γκαρά, με τον μάρτυρα να αντιτείνει: «Ως θεσμός δεν έχω κανένα λόγο να σας απαντήσω, ας κάνατε προσφυγή και θα το ελέγχαμε. Θα κάνω εγώ προσφυγή να ελεγχθεί, θα πληρώσω εγώ το παράβολο για να τελειώνουμε. Τόσο δύσκολο ήταν;». Όμως, ο Γ. Ραγκούση, επικαλούμενος τα ανάλογα άρθρα που προβλέπουν το πλαίσιο λειτουργίας της αρχής, ανέφερε ότι η «Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων» μπορεί να πάρει την πρωτοβουλία για να ελέγξει μία εταιρία δημοσκοπήσεων.
Κατά τη διάρκεια της εξέτασής του από τον Μίλτο Χατζηγιαννάκη, ο πρόεδρος της «Ελεγκτικής Δημοσκοπήσεων» υποστήριξε ότι οι δημοσκοπήσεις δεν είναι σε θέση να καθορίσουν εκλογικά αποτελέσματα, ωστόσο, υπογράμμισε ότι η αξιοποίησή των μετρήσεων από τα μέσα ενημέρωσης «διαμορφώνει ένα κλίμα» εξαιτίας της δημόσιας συζήτησης που προκαλείται. Εντύπωση προκάλεσε, επίσης, ότι σε άλλο σημείο της κατάθεσής του ο μάρτυρας έκρινε ότι «δεν έχουμε σοβαρά προβλήματα στην Ελλάδα με τις δημοσκοπικές εταιρίες». «Όχι ότι δεν έχουμε, αλλά όχι σοβαρά προβλήματα» πρόσθεσε στη συνέχεια.
«Να υπάρξει έλεγχος»
Η τελευταία ερώτηση του κ. Χατζηγιαννάκη αφορούσε την υπόθεση για την οποία η OpinionPoll συμπεριλήφθηκε ως αντικείμενο ελέγχου της Εξεταστικής Επιτροπής. Αναφερόμενος στις απευθείας αναθέσεις ύψους 270.000 ευρώ της Reposition Strategy, εταιρίας του ιδιοκτήτη της OpinionPoll Μιχάλη Διαμαντή, από το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ ΑΕ) που εποπτεύεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης ρώτησε: «Όταν εγώ ως ιδιοκτήτης παίρνω απευθείας αναθέσεις 270.000 ευρώ διασφαλίζεται η αμεροληψία μου για τις δημοσκοπήσεις που κάνω; Προσκρούει αυτό στον κώδικα δεοντολογίας ή κάποια γενικότερη στάση που πρέπει να έχουν οι εταιρίες δημοσκοπήσεων;».
Και ο μάρτυρας αποκρίθηκε αρχικά ότι σύμφωνα με την προσωπική του γνώμη, δεν προσκρούει στον κώδικα δεοντολογίας, συμπληρώνοντας: «Αλλά όσον αφορά στον έλεγχο που οφείλει να γίνεται και όσον αφορά αυτές τις δουλειές που αναφερθήκατε, που φαντάζομαι ότι κάποιος τις ανέθεσε να γίνουν και το αν αυτό έγινε για τον έναν ή άλλον λόγο, προφανώς πρέπει να υπάρξει ένας έλεγχος. Αλλά όσον αφορά τυπικά θέματα, δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα. Οι κανόνες στο δημόσιο λογιστικό υπάρχουν για να προστατεύουν και από τέτοιου είδους διαπλοκές και σχέσεις, οι οποίες ενδεχομένως προκαλούν άλλου είδους επιδράσεις…».
Υπερασπιστές της OpinionPoll
Σειρά μελών της πλειοψηφίας στην Εξεταστική διαδραμάτισαν ρόλο προστάτη της ελεγχόμενης από την Επιτροπή OpinionPoll. Οι κ.κ. Νικολακόπουλος και Τσαβδαρίδης αποτελούν τρανά παραδείγματα, ενώ ο Δ. Μαρκόπουλος επικαλέστηκε έγγραφο σύμφωνα με το οποίο ο ΣΕΔΕΑ (Σύλλογος Εταιριών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς) έκανε έλεγχο τον Νοέμβριο του 2021 χωρίς να διαπιστώνει παραβάσεις. Πάρα ταύτα, όπως παρατήρησε ο κ. Ραγκούσης, δεν πρόκειται για έλεγχο της «Ελεγκτικής Δημοσκοπήσεων», αλλά του Συλλόγου που η συγκεκριμένη δημοσκοπική εταιρία είναι όχι τακτικό, αλλά συνδεδεμένο μέλος. Επιπλέον, αρκετοί βουλευτές της ΝΔ έκαναν ερωτήσεις για τις VoxPop και Bridging Europe με αφορμή τις άστοχες μετρήσεις που δημοσίευσαν πριν τις ευρωεκλογές, με τον μάρτυρα να επιβεβαιώνει ότι διεξήχθη έλεγχος και το αποτέλεσμά του έχει διαβιβαστεί στο ΕΣΡ.
Άξιο αναφοράς είναι ότι τα μέλη της συμπολίτευσης επικεντρώθηκαν στις VoxPop και Bridging Europe τη στιγμή που την προηγούμενη Κυριακή επιβεβαιώθηκε ότι οι προβλέψεις της OpinionPoll έπεσαν εντελώς έξω για τις εσωκομματικές εκλογές στο ΚΙΝΑΛ, αφού στη μέτρηση που δημοσιεύτηκε στις 31 Μαΐου του 2021 ο Ανδρέας Λοβέρδος κατείχε την πρωτιά στη διεκδίκηση της προεδρίας του κόμματος. Τελικά, ήρθε τρίτος! Σε αυτό το πλαίσιο, κρίνεται απολύτως… δικαιολογημένη η άρνηση της εισηγήτριας της ΝΔ, Κατερίνας Παπακώστα – Παλιούρα, για κλήση του ιδιοκτήτη των OpinionPoll και Reposition Strategy, Μ. Διαμαντή, καθώς με απόφαση της πλειοψηφίας τον συγκεκριμένο όμιλο επιχειρήσεων θα εκπροσωπήσει ο διευθύνων σύμβουλος της OpinionPoll, Ζ. Ζούπης. Επ΄ αυτού, ο κ. Ραγκούσης σχολίασε ότι δεν γίνεται ο διευθύνων σύμβουλος της δημοσκοπικής να απαντήσει για τις λοιπές επιχειρηματικές δραστηριότητες του Μ. Διαμαντή, με την πλειοψηφία να παραμένει ανένδοτη.
Ένταση και διακοπή
Ένταση προκλήθηκε μεταξύ των Γ. Τσίπρα και Δ. Μαρκόπουλο, με τους δύο βουλευτές να ανταλλάσουν χαρακτηρισμούς. «Είσαι τρομοκράτης» είπε ο βουλευτής της ΝΔ, με το μέλος της αξιωματικής αντιπολίτευσης να απαντά: «Είσαι τραμπούκος». Ο πρόεδρος της Επιτροπής δεν κατάφερε να επαναφέρει στην τάξη τους δύο βουλευτές, ανακοινώνοντας την ολιγόλεπτη διακοπή της διαδικασίας. Πάντως, δεν πέρασε απαρατήρητη η ενόχληση που εξέφρασε πριν τη διακοπή ο κ. Μαρκόπουλος προς τον Γ. Κεφαλογιάννη με αφορμή τις παρεμβάσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ όταν ο ίδιος είχε τον λόγο για να εξετάσει τον μάρτυρα. Ο πρόεδρος της Επιτροπής έκοψε τον… βήχα στον συνάδελφό του, καθιστώντας σαφές ποιος προεδρεύει επί της διαδικασίας.
«97% στον ΣΕΔΕΑ»
Ενώ ο μάρτυρας ισχυριζόταν όταν η «Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων» είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός ελέγχου, ο κ. Ραγκούσης επικαλέστηκε το καταστατικό σύστασης και λειτουργίας της εν λόγω ΑΜΚΕ, αποκαλύπτοντας πως ο ΣΕΔΕΑ κατέχει το 97%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό μοιράζεται ισόποσα στις εταιρίες Γ. Μαυρής – Public Issue και Data Research. Επιπρόσθετα, ο κ. Χατζηπαντελής ζήτησε «θεσμική θωράκιση» της «Ελεγκτικής Δημοσκοπήσεων», τονίζοντας ότι η ΑΜΚΕ λειτουργεί αφιλοκερδώς.
Το καταστατικό:
Ο κανονισμός λειτουργίας που αποδεικνύει ότι έλεγχος μπορεί να γίνει και με πρωτοβουλία της ίδιας της ΑΜΚΕ:
