«Με ένα στόμα, μια φωνή» τα κόμματα της αντιπολίτευσης εκφράζουν μέσω του Documento το κοινό αίτημα κλήσης στην εξεταστική επιτροπή των υπουργών που πρωταγωνίστησαν στις λίστες Πέτσα και όχι μόνο. Οι συνταγματικές ακροβασίες σε συνδυασμό με τις καθεστωτικές πρακτικές του μονοκομματικού προεδρείου της επιτροπής, η οποία συγκροτήθηκε με τις ψήφους της αντιπολίτευσης, προκάλεσαν τη σφοδρή αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης, απομονώνοντας πολιτικά τη ΝΔ και συσπειρώνοντας τα κόμματα της μειοψηφίας υπό την «ομπρέλα» του κοινού αιτήματος κλήτευσης των κυβερνητικών στελεχών που δρομολόγησαν με τις υπογραφές τους τις υπό διερεύνηση υποθέσεις. Πρόκειται για τους Στέλιο Πέτσα, Βασίλη Κικίλια, Θεόδωρο Σκυλακάκη, αλλά και τον Γρηγόρη Δημητριάδη, διευθυντή του πρωθυπουργικού γραφείου και ανιψιό του Κυριάκου Μητσοτάκη. Από όποιο πρίσμα κι αν εξετάσει κάποιος τους χειρισμούς της ΝΔ θα καταλήξει σε δύο αναντίρρητες παραδοχές. Αφενός στον έκδηλο πολιτικό φόβο της συμπολίτευσης που οδηγεί στην προστασία των προαναφερθέντων κυβερνητικών στελεχών, αφετέρου στο πρωτοφανές σκηνικό ορισμού των μαρτύρων από την πλειοψηφία σε μια εξεταστική, η οποία συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία της μειοψηφίας, φτάνοντας στο σημείο η επιτροπή που διερευνά πολιτικές ευθύνες να μην καλεί ως μάρτυρες πολιτικά πρόσωπα.
Το χρονικό των μεθοδεύσεων
Η εγκατάλειψη της εκπεφρασμένης πρόθεσης για σύσταση παράλληλης εξεταστικής και διεύρυνσης του χρονικού πεδίου διερεύνησης με επίκεντρο τις δημοσκοπικές εταιρείες οδήγησε τη ΝΔ στις μεθοδεύσεις που καταστρατηγούν το σύνταγμα και νοθεύουν το αντικείμενο ελέγχου της επιτροπής. Την Τρίτη, κατά την πρώτη συνεδρίαση, η συμπολίτευση παρέκαμψε το αίτημα των ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ για συγκρότηση διακομματικού προεδρείου, εκλέγοντας κατά πλειοψηφία τους «γαλάζιους» Γιάννη Κεφαλογιάννη, Θεόδωρο Υψηλάντη και Γιάννη Μελά σε ρόλο προέδρου, αντιπροέδρου και γραμματέα αντίστοιχα. «Δεν περιμέναμε ότι θα επιδείξετε τέτοια αντανακλαστικά χειραγώγησης της επιτροπής» σχολίασε ο εισηγητής της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιάννης Ραγκούσης και πρόσθεσε πως έγινε «το χειρότερο δυνατό ξεκίνημα της επιτροπής».
Στον αντίποδα, η Αικατερίνη Παπακώστα-Παλιούρα αντέτεινε ότι η σημερινή πλειοψηφία έδωσε τη δυνατότητα ελέγχου των πεπραγμένων της κυβέρνησης από την αντιπολίτευση. Ασχέτως κι αν η ΝΔ «πριονίζει» το δικαίωμα που με δική της πρωτοβουλία κατοχύρωσε η μειοψηφία κατά την τελευταία αναθεώρηση του συντάγματος, η εισηγήτρια της πλειοψηφίας συμπλήρωσε πως «δεν θα αναλωθούμε σε κανονιστικούς και νομικούς ακροβατισμούς». Ξεκαθάρισε δε ότι η ΝΔ δεν θα αποδεχτεί τους «επικοινωνιακούς χειρισμούς και τους τακτικισμούς» της αντιπολίτευσης, με τη συγκεκριμένη επιχειρηματολογία να επαναλαμβάνεται σχεδόν επί λέξει και στην επόμενη συνεδρίαση της επιτροπής για την κατάρτιση της λίστας μαρτύρων.
Λίστες χωρίς… Πέτσα
Η δεύτερη συνεδρίαση της εξεταστικής αποσαφήνισε πλήρως τις προθέσεις της συμπολίτευσης. Με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς καν ψηφοφορία, ο πρόεδρος της επιτροπής κατάφερε να επιβάλει όχι μόνο κλειστό κατάλογο μαρτύρων, αλλά και την απόρριψη του συλλογικού αιτήματος της αντιπολίτευσης για την εξέταση τόσο των αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών όσο και προσώπων που καταδεικνύουν τις σκανδαλώδεις πτυχές των υπό διερεύνηση υποθέσεων. Ο Γ. Κεφαλογιάννης ανήγαγε τις τοποθετήσεις των εισηγητών σε κομματική ψήφο προκειμένου να πιάσει εξαπίνης τους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης, οι οποίοι δεν πρόλαβαν να αντιδράσουν, αφού ο πρόεδρος έκλεισε άρον άρον τη διαδικασία. Ωστόσο, προτού ο Γ. Κεφαλογιάννης σφυρίξει πρόωρα τη λήξη της συνεδρίασης, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ πρόλαβε να κάνει λόγο για καταστρατήγηση του συντάγματος και μεθοδεύσεις που δεν συνιστούν «απλή νοθεία, αλλά βάναυσο πλήγμα στο κράτος δικαίου που δεν έκανε ούτε ο Ορμπάν». «Δεν μπορείτε να πειράξετε τον κατάλογο των μαρτύρων, γιατί αν το κάνετε στην πραγματικότητα τότε ακρωτηριάζετε την αντιπολίτευση και τα συνταγματικά μας δικαιώματα. Δηλαδή, ακρωτηριάζετε τη δημοκρατία» στηλίτευσε ο Γ. Ραγκούσης.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο εισηγητής του ΚΙΝΑΛ Γιώργος Καμίνης, ο οποίος υπογράμμισε ότι «οποιοσδήποτε περιορισμός του καταλόγου των μαρτύρων, τον οποίον προτείνει η μειοψηφία, οδηγεί σε μια παραβίαση του συντάγματος». Από την πλευρά του ΚΚΕ, η Μαρία Κομνηνάκα συμπέρανε πως «είναι αδιανόητο να πάμε να μιλήσουμε για μια κλειστή λίστα μαρτύρων. Ούτε καν στις προανακριτικές επιτροπές, μέχρι τώρα, δεν πήγαμε ποτέ σε κλειστή λίστα μαρτύρων». Το παράδειγμα που θέτει η βουλευτής του ΚΚΕ είναι εξίσου δηλωτικό των διαθέσεων της ΝΔ. Στις δύο προανακριτικές που συγκροτήθηκαν με πρωτοβουλία της ΝΔ κατά των Δημήτρη Παπαγγελόπουλου και Νίκου Παππά οι κατάλογοι μαρτύρων παρέμειναν ανοιχτοί με αίτημα της πλειοψηφίας, γεγονός που εξυπηρέτησε την επιδίωξη για κλήση άσχετων μαρτύρων με τη διερευνώμενη υπόθεση.
Κατά της πρακτικής της πλειοψηφίας τάχτηκαν και οι εισηγητές της Ελληνικής Λύσης και του ΜέΡΑ25. Ο Κώστας Μπούμπας κατέστησε σαφές ότι «πρέπει να είναι ανοιχτές οι θύρες, ανοιχτός ο κατάλογος», ενώ η Φωτεινή Μπακαδήμα, η οποία ζήτησε μεταξύ άλλων την κλήση του Βαγγέλη Μαρινάκη που επέστρεψε τα χρήματα της πρώτης λίστας Πέτσα, επέκρινε κι εκείνη με τη σειρά της τη σπουδή της ΝΔ για κλειστό κατάλογο μαρτύρων. Παρά ταύτα, η πλειοψηφία αγνόησε την κοινή στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης και προχώρησε με fast track διαδικασίες στον καθορισμό κλειστού καταλόγου μαρτύρων απορρίπτοντας πρόσωπα-κλειδιά. Για να γίνει πλήρως κατανοητό το εύρος της φαλκίδευσης της εξεταστικής επιτροπής από τη συμπολίτευση θα αρκούσε ενδεχομένως η αναφορά της εξαίρεσης του Στ. Πέτσα. Ομως, η άρνηση κλήσης τόσο της Βασιλικής Παπαλουκά, η οποία έλαβε κρατική χρηματοδότηση για την καμπάνια «Μένουμε σπίτι» ως ιδιοκτήτρια του pointmedia.gr, όντας παράλληλα σύζυγος του βουλευτή Γρεβενών με τη ΝΔ Ανδρέα Πάτση και κουμπάρα του Στ. Πέτσα, όσο και του Στέργιου Καλόγηρου, κουμπάρου του Αδωνη Γεωργιάδη και παρουσιαστή του Βεργίνα TV που αναπαράγει θεωρίες συνωμοσίας κατά του εμβολίου, όπως επίσης και η απροθυμία κλήτευσης του Κώστα Βαξεβάνη προκειμένου να μην επικριθεί σε live μετάδοση ο αποκλεισμός του Documento αντικατοπτρίζουν τη δυσθυμία διερεύνησης από τη ΝΔ.
«Λάστιχο» η εντολή
Εκτός από τις μεθοδεύσεις που οδήγησαν τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ στην εξεταστική στην ανακοίνωση περί «πρωτοφανούς κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος», η ΝΔ αποφάσισε την κλήση μαρτύρων που δεν συμβαδίζουν με την εντολή της ολομέλειας για τη συγκρότηση της επιτροπής. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι εκπρόσωποι της δημοσκοπικής εταιρείας VoxPop, αλλά και του ερευνητικού εγχειρήματος Bridging Europe. Στην πρόταση συγκρότησης της επιτροπής από την αξιωματική αντιπολίτευση ορίζεται πως θα εξεταστούν δημοσκοπικές εταιρείες που έχουν λάβει κρατική χρηματοδότηση. Μέχρι στιγμής η ΝΔ δεν έχει ψελλίσει καν ότι VoxPop και Bridging Europe χρηματοδοτήθηκαν από τον κρατικό κορβανά, με τις κλήσεις αυτές να αποδεικνύουν την αλλοίωση του έργου της επιτροπής και τις ρεβανσιστικές προθέσεις της συμπολίτευσης.
Η λίστα των μαρτύρων
Ετσι η εξεταστική επιτροπή για τις λίστες Πέτσα χωρίς τον Πέτσα θα εξετάσει τους εξής μάρτυρες: Μαρία Αντωνιάδου, πρόεδρο του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ, Αλέξη Σκαναβή, πρόεδρο του ΔΣ της Ενωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, Αντώνη Μουντάκη, εκπρόσωπο Περιφερειακών Εβδομαδιαίων Εφημερίδων, Αθανάσιο Κουτρομάνο, εκπρόσωπο ΕΣΡ, Μιχάλη Γκάλγκο, διευθύνων σύμβουλος Ιnitiative Μedia, Νικόλαο Σάββα, εκπρόσωπο Tempo Optimum Media Direction (OMD), Αγγελική Βούλγαρη, εκπρόσωπο Wavemaker Eλλάς ΑΕ, Βαλέρια Τσάμη, πρόεδρο ΣΕΔΕΑ, Αριστείδη Σωτηρόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΔΥΤΕ, Ζαχαρία Ζούπη, εκπρόσωπο της Opinion Poll και Reposition Strategy. Επίσης, θα κληθούν οι νόμιμοι εκπρόσωποι της ΓΓ Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, υπεύθυνης για την παραλαβή του έργου, του υπουργείου Υγείας, υπεύθυνου για την παραλαβή του έργου, του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, του κοινοπρακτικού σχήματος εταιρειών Edelman, της Bridging Europe, της Common View, της Vox Popular, καθώς και ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού ΑΕ (Εnterprise Greece) και ο πρόεδρος της Ελεγκτικής Εταιρείας Δημοσκοπήσεων και Ερευνών Κοινής Γνώμης.
Τα ερωτήματα του Documento
Το Documento απευθύνθηκε σε σημαίνοντα κοινοβουλευτικά στελέχη και μέλη της εξεταστικής από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης θέτοντας τα εξής ερωτήματα:
- Πρέπει να κληθούν στην επιτροπή τα αρμόδια υπουργικά στελέχη;
- Πρέπει να δοθεί συλλογική απάντηση από την αντιπολίτευση στην πρακτική της πλειοψηφίας;
Η ομοφωνία που παρατηρείται από τις δηλώσεις που παραχωρούν στην εφημερίδα οι βουλευτές της αντιπολίτευσης σε σχέση με την ανάγκη κλήσης των πολιτικών προσώπων αναγάγει το δημοσίευμα σε πολιτική παρέμβαση που παίρνει τη μορφή μετωπικής αντίδρασης της μειοψηφίας έναντι της πρακτικής της ΝΔ.
Ολγα Γεροβασίλη, Γραμματέας ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ
1.Επιβάλλεται από την ίδια τη φύση της εξεταστικής. Δεν έχει ξανασυμβεί στο όργανο που κατεξοχήν εξετάζει πολιτικές ευθύνες να μην καλούνται πολιτικά πρόσωπα. Αυτό μόνον η ΝΔ το κατάφερε. Είναι προφανές ότι φοβάται γι’ αυτό δεν διστάζει να καταπατήσει όλα τα συνταγματικά κεκτημένα. Οποια και είναι η εξέλιξη, είναι ήδη υπόλογη απέναντι στη δημοκρατία και στον λαό.
2.Η ΝΔ είναι απομονωμένη πολιτικά εξαρχής σε αυτήν τη διαδικασία. Το γεγονός ότι σύσσωμη η αντιπολίτευση αντιδρά σε μεθοδεύσεις που παρεμποδίζουν τον δημοκρατικό έλεγχο και τη διαφάνεια προς όφελος της διαπλοκής, με στόχο τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης, παράγει εκ των πραγμάτων μια δυναμική η οποία είναι αναγκαίο να διατηρηθεί. Η ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη ή δεν κατάλαβε τι ψήφισε στη συνταγματική αναθεώρηση ως δικαίωμα της αντιπολίτευσης ή το μετάνιωσε επειδή έχει λόγους να φοβάται. Ας το πάρει όμως απόφαση: δεν θα δρα ανεξέλεγκτα.
Βασίλης Κεγκέρογλου, Γραμματέας ΚΟ KINΑΛ
1.Η πλειοψηφία όφειλε και οφείλει να καλέσει στην εξεταστική τους αρμόδιους υπουργούς, αλλιώς δεν έχει κανένα νόημα αυτή η διαδικασία…
2.Το ερώτημα αυτό θα απαντηθεί και μέσα από τις διαδικασίες της επιτροπής. Οι μάρτυρες που κλήθηκαν θα μιλήσουν για θέματα που θα αναγκάσουν στην κλήση των υπουργών.
Μαρία Κομνηνάκα, Εισηγήτρια ΚΚΕ στην εξεταστική
1.Η στάση της ΝΔ στην εξεταστική επιτροπή αποτελεί απαράδεκτη μεθόδευση προκειμένου να κρυφτούν οι πολιτικές ευθύνες που ενδεχομένως προκύπτουν για τον τρόπο που διαχειρίζονται το δημόσιο χρήμα εν μέσω πανδημίας. Είναι ανήκουστο να προστατεύονται από τη διαδικασία υποβολής ερωτήσεων οι υπουργοί που είναι υπεύθυνοι για τη λήψη των εν λόγω πολιτικών αποφάσεων. Με αυτή την πρακτική επιβεβαιώνουν τα κοντά ποδάρια των εξεταστικών επιτροπών, οι οποίες κάθε φορά επικαθορίζονται από τους πολιτικούς συσχετισμούς.
2.Σίγουρα δεν μπορεί να γίνει ανεκτή μια τέτοια απαράδεκτη απόφαση. Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να μιλήσω για συντονισμό, γιατί το γεγονός ότι συμπίπτουν σε ορισμένες ενέργειες τα κόμματα δεν σημαίνει ότι γίνεται με το ίδιο πολιτικό σκεπτικό. Διότι αν είχε γίνει συλλογικά αποδεκτή η τροπολογία του ΚΚΕ, δεν θα μιλούσαμε καν για λίστες Πέτσα και οι καμπάνιες για την προστασία της δημόσιας υγείας θα προβάλλονταν δωρεάν.
Κώστας Μπούμπας, Εισηγητής Ελληνικής Λύσης στην εξεταστική
1.Φυσικά και πρέπει να κληθούν. Είναι υποχρέωση και πολιτική τους ευθύνη. Από τη στιγμή που είναι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι πρέπει να απαντήσουν, γιατί η ευθύνη δεν αφορά μόνο την εξεταστική αλλά κυρίως την κοινωνία για να αποκρυσταλλώσει άποψη με βάση αυτό που λέμε εμείς στην Ελληνική Λύση: «Ολα στο φως».
2.Φυσικά και πρέπει να απαντηθεί από σύσσωμη την αντιπολίτευση γιατί εδώ διακυβεύεται η ίδια η δημοκρατία και παραβιάζεται το σύνταγμα. Η επιτροπή καλείται να εξετάσει προς πάσα κατεύθυνση με ανοιχτές θύρες και ανοιχτό κατάλογο μαρτύρων. Το να έχεις κλειστό κατάλογο μαρτύρων δημιουργεί πονηρά ερωτηματικά, πόσο μάλλον τη στιγμή που η πλειοψηφία καθόρισε τους μάρτυρες. Εδώ αντικατοπτρίζεται η παροιμία: «Γιάννης πίνει, Γιάννης κερνάει».
Φωτεινή Μπακαδήμα, Εισηγήτρια ΜέΡΑ25 στην εξεταστική
1.Η κυβέρνηση χρησιμοποίησε την πλειοψηφία της για να προστατεύσει τους υπουργούς της ακόμη κι από την εικόνα προσέλευσής τους στην εξεταστική. Φυσικά και θα πρέπει να κληθούν όλοι οι αρμόδιοι καθώς τελικός υπεύθυνος για τις αποφάσεις και τις δράσεις κάθε υπουργείου είναι ο πολιτικός του προϊστάμενος. Η Μητσοτάκης ΑΕ επέλεξε να δράσει σε πανικό τυλίγοντάς τους με έναν απυρόβλητο μανδύα, που όμως δεν θα τους γλιτώσει από το τελικό πολιτικό κόστος.
2.Σίγουρα δεν θα πρέπει να μείνει χωρίς απάντηση η ανεκδιήγητη αυτή τακτική, η διαμόρφωση της λίστας των μαρτύρων με ανθρώπους που αποτέλεσαν εκτελεστικά πιόνια και αδυνατούν να εισφέρουν πληροφορίες ουσίας, γεγονός που εγείρει ερωτηματικά και την ισχυρή υποψία πως τελικά η εξεταστική θα λειτουργήσει ως «κολυμπήθρα» ξεπλύματος των κυβερνητικών ευθυνών. Αν θα δοθεί συλλογικά μένει να φανεί, ασφαλώς μια συντεταγμένη απάντηση θα ήταν βέλτιστη δεδομένης της σημασίας του ζητήματος.
