Το «κυβερνητικό προνόµιο» στη ∆ικαιοσύνη περιορίζει δραµατικά τους βαθµούς ελευθερίας της, καθιστώντας την υποχείριο της εκτελεστικής εξουσίας
Το έγκληµα των Τεµπών, µε την κυβερνητική επιχείρηση συγκάλυψης από την πρώτη στιγµή και τον µη καταλογισµό ουσιαστικών ευθυνών στους πραγµατικά ενόχους, έχει δηµιουργήσει ένα συλλογικό αίσθηµα καχυποψίας και ανασφάλειας, καθιστώντας παλλαϊκό το αίτηµα για πραγµατικά ανεξάρτητη ∆ικαιοσύνη. Τα κυβερνητικά στελέχη και τα µιντιακά τους παπαγαλάκια αναµασούν τη γνωστή καραµέλα περί «εµπιστοσύνης στη ∆ικαιοσύνη», λένε συχνά την ατάκα «αν έχετε στοιχεία, να τα πάτε στη ∆ικαιοσύνη», καταλήγοντας συνήθως µε τη φράση «η ∆ικαιοσύνη θα αποφανθεί, εµείς θα σεβαστούµε τις αποφάσεις της».
Ας δούµε τι αναφέρει το σύνταγµα για τη ∆ικαιοσύνη. Aρθρο 90, παρ. 5 του Συντάγµατος:
«Οι προαγωγές στις θέσεις του προέδρου και του αντιπροέδρου του Συµβουλίου της Επικρατείας, του Αρειου Πάγου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου ενεργούνται µε προεδρικό διάταγµα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συµβουλίου, µε επιλογή µεταξύ των µελών του αντίστοιχου ανώτατου δικαστηρίου, όπως νόµος ορίζει. Η προαγωγή στη θέση του εισαγγελέα του Αρειου Πάγου ενεργείται µε όµοιο διάταγµα, µε επιλογή µεταξύ των µελών του Αρειου Πάγου και των αντεισαγγελέων του, όπως νόµος ορίζει. Η προαγωγή στη θέση του γενικού επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ενεργείται µε όµοιο διάταγµα µε επιλογή µεταξύ των µελών του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της αντίστοιχης Γενικής Επιτροπείας, όπως νόµος ορίζει. Η προαγωγή στις θέσεις του γενικού επιτρόπου των διοικητικών δικαστηρίων ενεργείται µε όµοιο επίσης διάταγµα µε επιλογή µεταξύ των µελών της αντίστοιχης Γενικής Επιτροπείας και των προέδρων εφετών των διοικητικών δικαστηρίων, όπως νόµος ορίζει».
Πρόβληµα. Η ηγεσία της «ανεξάρτητης» ∆ικαιοσύνης διορίζεται από την εκάστοτε κυβέρνηση, διορίζεται από την εκτελεστική εξουσία. Η διάκριση εξουσιών πάει περίπατο. Η κυβέρνηση έχει και το µαχαίρι και το πεπόνι. Ας αναλογιστούµε: ο µόνος τρόπος για να ανελιχθεί µια δικαστικός, ένας δικαστικός στην ιεραρχία της ∆ικαιοσύνης είναι να έχει επαφές, στενές επαφές, µε κόµµατα εξουσίας, δηλαδή δυνητικούς κυβερνητικούς σχηµατισµούς που θα µπορούν να την/τον προωθήσουν στις ανώτατες θέσεις. Για ποια ανεξάρτητη ∆ικαιοσύνη λοιπόν µιλάµε; Την κυβερνητικά διορισµένη;
Αυτή η θεσµική στρέβλωση πρέπει να σπάσει. Η ∆ικαιοσύνη πρέπει να είναι ανεξάρτητη και να έχει ως µοναδικό γνώµονα τη διασφάλιση και εφαρµογή της συνταγµατικής νοµιµότητας απέναντι σε όλους. Το «κυβερνητικό προνόµιο» στη ∆ικαιοσύνη περιορίζει δραµατικά τους βαθµούς ελευθερίας της, καθιστώντας την υποχείριο της εκτελεστικής εξουσίας. Αυτή η αλά καρτ αντίληψη της ∆ικαιοσύνης του «φύγε εσύ, έλα εσύ» υποβαθµίζει τη δικαστική εξουσία στο σύνολό της και κυρίως την απαξιώνει στα µάτια των πολιτών.
Η παρούσα Βουλή είναι προτείνουσα, τουτέστιν θα ανοίξει τα προς αναθεώρηση συνταγµατικά άρθρα για να τα ψηφίσει η επόµενη Βουλή. Το ΜέΡΑ25, ήδη από το 2019, έχει καταθέσει πρόταση για την αναθεώρηση του άρθρου 90 του συντάγµατος: η επιλογή της ηγεσίας της ∆ικαιοσύνης να αποκοπεί πλήρως από την εκτελεστική εξουσία, όπως πρέπει δηλαδή, και να γίνεται δηµοκρατικά από ένα εκλεκτορικό σώµα που θα αποτελείται από κληρωτούς δικαστές. Αυτό το σώµα θα οργανώνει τη διαδικασία στελέχωσης της ηγεσίας της ∆ικαιοσύνης, θα διαβουλεύεται και θα ελέγχει τους υποψηφίους σε έναν ικανό χρόνο και εντέλει θα αποφασίζει ψηφίζοντας δηµοκρατικά την ηγεσία της ∆ικαιοσύνης. Ετσι µόνο θα διασφαλιστεί η ανεξαρτησία της ∆ικαιοσύνης, έτσι µόνο θα επανέλθει η εµπιστοσύνη των πολιτών στους θεσµούς!
