Έπειτα από πολλούς μήνες κατά τους οποίους τα κυβερνητικά στελέχη είχαν πιστέψει ότι όσο κι αν οι λογαριασμοί του ρεύματος φούσκωναν ανεξέλεγκτα, ροκανίζοντας τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς και διασπείροντας την ακρίβεια, αυτοί θα κατάφερναν να ξεγελούν τους ιθαγενείς μέχρι το τέλος, υποστηρίζοντας ότι η «καλή» κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε για την προστασία τους από την «ξενόφερτη» ενεργειακή κρίση, το πρόβλημα με τις ανεξέλεγκτες τιμές ενέργειας άρχισε να παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις.
Τώρα πλέον προκύπτουν καταιγιστικές εξελίξεις σε ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να αρχίσει να αναπτύσσει ολόκληρη επικοινωνιακή εκστρατεία, στην οποία οι λίγες αλήθειες ανακατεύονται με τα πολλά ψέματα για να πείσει ότι: όχι, στο μέτωπο της ενέργειας δεν τα έχει κάνει τόσο χάλια όσο εμείς νομίζουμε.
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Ποιες ήταν οι καταιγιστικές εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
01 Η εξαίρεση που πήραν η Ισπανία και η Πορτογαλία από τους ευρωπαϊκούς χρηματιστηριακούς μηχανισμούς προσδιορισμού των τιμών του ρεύματος, οι οποίοι ευθύνονται για τις μεγάλες αυξήσεις, επειδή το επιδίωξαν και απείλησαν με βέτο για να το πετύχουν και όχι επειδή δεν έχουν μεγάλη εξάρτηση από το φυσικό αέριο, όπως λέει ο Κώστας Σκρέκας (πρώτο ψέμα), ούτε και σε βάρος των κρατικών προϋπολογισμών όπως λέει ο Κυριάκος Μητσοτάκης (δεύτερο ψέμα), επειδή οι δύο αυτές χώρες θα άρουν το χρηματιστηριακό μοντέλο τιμολόγησης της ενέργειας, δεν θα επιδοτήσουν τη χρηματιστηριακή τιμή.
02 Η ανακοίνωση της ενεργειακής εταιρείας Onyx Power της Ολλανδίας –λίγους μήνες μετά την ανάλογη στροφή της Γερμανίας– ότι λόγω της κρίσης θα καθυστερήσει το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της χώρας (που είχε προγραμματιστεί για φέτος) τουλάχιστον έως το 2030. Με τη στροφή αυτή η Γερμανία και η Ολλανδία, που απέρριψαν από την αρχή τη βελγική και όχι ελληνική πρόταση (ψέμα) περί εισαγωγής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, την οποία ο Κυρ. Μητσοτάκης εμφάνιζε ως πανάκεια στους Ελληνες ιθαγενείς, δίνουν τις δικές τους εθνικές λύσεις στην κρίση μέσω της επιστροφής στη μερική χρήση του άνθρακα. Τελευταία απέμεινε η κυβέρνηση της ΝΔ, που αναγκάζεται να υποστηρίξει τον λιγνίτη.
03 Η ανακοίνωση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν ότι από την 1η Απριλίου το ρωσικό φυσικό αέριο θα παραδίδεται στην Ευρώπη μόνο εφόσον οι πληρωμές γίνονται σε ρούβλια, διαφορετικά θα διακόπτονται οι παραδόσεις. Η απειλή Πούτιν δεν αποτελεί μπλόφα αλλά έναν έξυπνο ελιγμό της Ρωσίας για να μετριάσει τις επιπτώσεις των κυρώσεων στο νόμισμα και στις τράπεζές της. Στην πραγματικότητα το μόνο που πρέπει να κάνουν οι Ευρωπαίοι πελάτες της Gazprom που εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο είναι να ανοίξουν λογαριασμό σε μια ρωσική τράπεζα, η οποία θα μετατρέπει τα ευρώ τους σε ρούβλια, ώστε να μετριαστεί ο αντίκτυπος του αποκλεισμού των ρωσικών τραπεζών από το διεθνές σύστημα SWIFT και να αυξηθεί το μερίδιο των διακανονισμών στο εξωτερικό στο εθνικό ρωσικό νόμισμα. Το πιθανότερο είναι ότι οι Ευρωπαίοι –και η ελληνική κυβέρνηση– στο τέλος θα κάνουν ό,τι τους ζητάει ο Πούτιν, με τα υπόλοιπα να είναι απλώς για το θεαθήναι.
Τι γίνεται στην Ελλάδα
Και ποιες ήταν οι καταιγιστικές εξελίξεις στο εσωτερικό;
01 Με αφετηρία την τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή περί «ουρανοκατέβατων κερδών» ύψους 1,4 δισ. ευρώ για τους τέσσερις παραγωγούς ενέργειας, το θέμα της κυβερνητικής αδράνειας απέναντι στην ανεξέλεγκτη λειτουργία των καρτέλ στη χρηματιστηριακή αγορά ενέργειας τείνει να μπει για τα καλά στο επίκεντρο της πολιτικής κριτικής απ’ όλη την αντιπολίτευση, με τρόπο που αρχίζει να αποδομεί το κυβερνητικό αφήγημα.
02 Η όλο και πιο ορατή καταγραφή στις δημοσκοπήσεις (με τελευταίες τις δύο της Alco για Σκάι και ΓΣΕΕ) ότι από το σύνολο των ανατιμήσεων οι πολίτες δυσκολεύονται περισσότερο με τις αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος, εύρημα που πάει χέρι χέρι με τη συρρίκνωση της διαφοράς στην πρόθεση ψήφου ανάμεσα σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ σε μονοψήφια επίπεδα.
03 Η εμφάνιση των πρώτων θεσμικών κινήσεων αμφισβήτησης της ρήτρας αναπροσαρμογής μέσω της προετοιμασίας μιας συλλογικής αγωγής κατά των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας από το ΙΝΚΑ – Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας.
04 Μια νέα πιο ελπιδοφόρα παρέμβαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ): η εξαγγελία του Αθανάσιου Δαγούμα για σχέδιο επαναφοράς της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στους καταναλωτές με διμερή συμβόλαια και σταθερές τιμές, ώστε να μην περνάει όλη η ενέργεια μέσα από το χρηματιστήριο και να αυξάνεται η τιμή της ανεξέλεγκτα – όπως γίνεται στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σε αυτό το πλαίσιο είναι απορίας άξιο ποιον νόμιζαν ότι έπειθαν τα κυβερνητικά στελέχη, από τον υπουργό Πολιτικής Προστασίας Χρήστο Στυλιανίδη και Ενέργειας Κ. Σκρέκα έως τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη, που επί μέρες παρέλαυναν από τα πάνελ του συνεδρίου του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» ιδιοκτησίας Μαρινάκη –του εφοπλιστή που έχει ήδη φτιάξει ένα στόλο γκαζάδικων για να φέρει αμερικανικό LNG στην Ελλάδα και την Ευρώπη– μιλώντας περί των «ανεύθυνων δημαγωγιών» του Τσίπρα, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει πολιτική αξία στο γεγονός ότι η πρόταση επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου θα εξεταστεί από την Κομισιόν τον Μάιο και εμμένοντας ουσιαστικά στη θέση ότι ο λιγνίτης είναι πρόβλημα και το φυσικό αέριο ή το LNG η λύση.
