Η νέα εποχή των πλειστηριασμών ξεκίνησε μόλις την περασμένη Παρασκευή. Υστερα από μια μακρά περίοδο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη… ξεδόντιαζε τους «κόκκινους» δανειολήπτες λειαίνοντας το έδαφος για τα funds του κεφαλαίου των 100 ευρώ ώστε να σκυλεύσουν την ακίνητη περιουσία, ήρθε η ώρα να γίνουν καθημερινότητα οι εξώσεις έπειτα από ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Τράπεζες, funds και servicers (κυρίως DoValue, Intrum και Cepal) έχουν δρομολογήσει να βγάλουν στο σφυρί ηλεκτρονικά τη διετία 2023-24 συνολικά 120.000140.000 ακίνητα, εκ των οποίων το 60-70% πρώτες κατοικίες.
Η μόνη εναλλακτική σε όλα αυτά που προσφέρει η κυβέρνηση Μητσοτάκη σε όσους χάσουν τα σπίτια όπου ζουν είναι ο Φορέας Ακινήτων. Είναι το «γιοφύρι της Αρτας» που ακόμη δεν έχει λειτουργήσει λόγω της ανικανότητας του «επιτελικού κράτους» (θεσμοθετήθηκε με τον ν. 4738/27.10.2020). Ολα αυτά τα χρόνια χρησιμοποιείται ως επικοινωνιακό προκάλυμμα της δήθεν κοινωνικής ευαισθησίας του Κυριάκου Μητσοτάκη απέναντι σε όσους χρωστούν.
Σύμφωνα με όσα έχουν θεσμοθετηθεί, ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων είναι ιδιωτικός. Αγοράζει την πρώτη κατοικία του οφειλέτη και υποχρεούται να του τη μισθώσει για δώδεκα έτη. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι εξώσεις που θα επέρχονταν εάν αποκτούσε τρίτος το ακίνητο. Κατά τη διάρκεια της δωδεκαετούς μίσθωσης και μέχρι τη λήξη της ο φορέας υποχρεούται να επαναπωλήσει την κατοικία στον πολίτη εφόσον ανακάμψει οικονομικά και εφόσον είναι συνεπής ως προς την καταβολή του μισθώματος. Το κράτος μέσω του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) παρέχει μηνιαίο επίδομα ενοικίου στον πολίτη για να τον βοηθήσει να παραμείνει στην κατοικία. Ο ίδιος νόμος προβλέπει επιδότηση του ενοικίου από το κράτος, ύψους μέχρι 210 ευρώ μηνιαίως.
Γη και ύδωρ και στον «επενδυτή»
Τώρα που έρχεται η λαίλαπα των πλειστηριασμών και η κυβέρνηση Μητσοτάκη το θέλει ως επικοινωνιακό αποκούμπι δήθεν κοινωνικής ευαισθησίας, σχεδιάζει να λειτουργήσει τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Ομως ακόμη και αυτός ο σχεδιασμός του 2020 που αποτυπώθηκε στον ν. 4738/2020 και μετέτρεπε τους ιδιοκτήτες σε ενοικιαστές, βάζοντας τέτοια φίλτρα που καθιστούν βάρβαρη τη διαδικασία, έρχεται να τροποποιηθεί προς δόξα της αισχροκέρδειας των επενδυτών που διαθέτουν τα κεφάλαια (και άρα θα έχουν τη διαχείριση του φορέα) ώστε να «χτυπιούνται» τα ακίνητα σε πλειστηριασμούς και κατόπιν να μισθώνονται στον ιδιοκτήτη τους για μια δωδεκαετία.
Ολα αυτά τα έχει αναλάβει η νέα γενική γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, αναβαθμιζόμενη από τα σημερινά καθήκοντά της ως ειδικής γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, η οποία φέρει ως «τίτλο καριέρας» το γεγονός ότι εργάζεται από το 2007 ως νομική σύμβουλος σε αξιωματούχους των εκάστοτε κυβερνήσεων, που εύλογα ερμηνεύεται ως «παιδί του κομματικού σωλήνα» των κυβερνήσεων της ΝΔ. Μάλιστα η Θ. Αλαμπάση ανέλαβε τη διοίκηση της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, η οποία μετονομάστηκε σε Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Πρόκειται για υπηρεσία που θα λειτουργεί όλες τις πλατφόρμες οι οποίες αφορούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις που επιζητούν να ενταχθούν στα διάφορα προγράμματα που αφορούν ρυθμίσεις δανείων: το πιστοποιητικό ευαλωτότητας, την αίτηση για προστασία στεγαστικών, την ένταξη σε καθεστώς ρυθμίσεων, τον εξωδικαστικό. Βέβαια, μέσα σε όλα
αυτά θα εποπτεύσει τη δημιουργία του προγράμματος «Ηρακλής ΙΙΙ» για την ένταξη περισσότερων «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες προς τα ύποπτα funds, τα οποία μέχρι τώρα με κεφάλαιο 100 ευρώ και εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου της τάξης των 18 δισ. ευρώ έχουν αγοράσει αντί πινακίου φακής «κόκκινα» δάνεια ύψους 90 δισ. ευρώ στο 3-15% της αξίας τους αλλά απαιτούν από τους δανειολήπτες το 100% της αξίας τους.
Το πρόσχημα της βιωσιμότητας
Τώρα έρχεται η Θ. Αλαμπάση να κάνει τροποποιήσεις στον νόμο, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλούν για ολική τροποποίησή του, πάντα σε βάρος των δανειοληπτών, που θα μετατραπούν από ιδιοκτήτες ακινήτων σε ενοικιαστές. Ολες αυτές οι τροποποιήσεις βαφτίζονται συνολική αναβάθμιση της εσωτερικής απόδοσης (IRR) των επενδυτών για να μην ειπωθεί η πραγματικότητα, που είναι η γιγάντωση της αισχροκέρδειας απέναντι στην ανάγκη του Ελληνα να έχει το δικό του σπίτι. Ετσι επιλέγονται φράσεις όπως «βιωσιμότητα του εγχειρήματος» και «ελκυστική συμμετοχή ιδιωτών» κ.λπ.
Σύμφωνα λοιπόν με πληροφορίες, εισάγονται στοιχεία αθέμιτου ανταγωνισμού αυτών των ιδιωτικών κεφαλαίων που θα δοθούν στον Φορέα Απόκτησης & Επαναμίσθωσης Ακινήτων – πρέπει να γίνει αποκλειστικά με ιδιωτικά κεφάλαια, να «τρέξει» από έναν επενδυτή και να μην έχει κρατική υπόσταση. Αναλυτικότερα, αναμένεται:
• Τα ακίνητα που εκπλειστηριάζονται και καταλήγουν στον φορέα να δίνονται με έκπτωση της τάξης του 20% (οι φερόμενοι επενδυτές ζητούν 30-35%).
• Είναι γνωστό ότι η συντριπτική πλειονότητα των ακινήτων της Ελλάδας έχει αυθαιρεσίες. Η νομιμοποίησή τους απαιτεί έξοδα. Ετσι, μελετάται να δοθεί η δυνατότητα στον φορέα που θα νοικιάζει το ακίνητο στον πρώην ιδιοκτήτη, όταν εκείνος ζητήσει να το αγοράσει εκ νέου να μπορεί ο φορέας (όλοι οι άλλοι Ελληνες δεν μπορούν) να το πωλεί χωρίς υποχρέωση νομιμοποίησης, ώστε να επωμιστεί εκ νέου το κόστος νομιμοποίησης ο ιδιοκτήτης. • Επίσης σχεδιάζεται να καταβάλλει τον ΕΝΦΙΑ ο ενοικιαστής και όχι ο φορέας, ενώ έχει ζητηθεί και να μην πληρώνεται φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας από τον φορέα (λες και δεν θα κερδίζει ο επενδυτής από αυτήν τη δράση).