Σε έκθεση εσωτερικού ελέγχου στον ΙΦΕΤ η οποία καταγράφει κακοδιαχείρηση και σκάνδαλα εκατομμυρίων αναφέρονται σε ερώτηση τους 48 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Είχε προηγηθεί παρέμβαση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για το ζήτημα της κακοδιοίκησης στο ΙΦΕΤ με σειρά σχετικών κοινοβουλευτικών ερωτήσεων, χωρίς καμία απάντηση από τον αρμόδιο υπουργό Υγεία.
Οπως αναφέρουν στην ερώτηση τους “Στην Έκθεση αυτή καταγράφονται, μεταξύ άλλων, σκάνδαλα με παράνομες εξαγωγές φαρμάκων, κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, μαύρες τρύπες εκατομμυρίων ευρώ, απευθείας αναθέσεις, υπερτιμολογήσεις, οικονομικές απάτες, που όχι μόνο εκθέτουν το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ Α.Ε.), αλλά θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή των ασθενών”
Διαβάστε όλη την ερώτηση
ΘΕΜΑ: Τι προτίθεται να πράξει ο Υπουργός Υγείας μετά και την Έκθεση Εσωτερικού Ελέγχου στο ΙΦΕΤ που καταγράφει-επιβεβαιώνει κακοδιαχείριση και σκάνδαλα εκατομμυρίων ευρώ που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία ασθενών;
Περίπου ένα χρόνο πριν, στις 16 Απριλίου 2021, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είχε καταθέσει κοινοβουλευτική ερώτηση προς το Υπουργείο Υγείας σχετικά με φαινόμενα κακοδιοίκησης και οσμές σκανδάλων στο ΙΦΕΤ. Η άρνηση του Υπουργείου να απαντήσει και η σιωπή του όλο αυτό το διάστημα γεννά εύλογες απορίες και πολλές υποψίες, καθώς στις αρχικές καταγγελίες έχουν πλέον προστεθεί κι άλλα αποκαλυπτικά δημοσιεύματα σε εφημερίδες και ενημερωτικά sites, καθώς και η πρόσφατη Έκθεση Εσωτερικού Ελέγχου του τελευταίου εξαμήνου (Αύγουστος 2021 – Ιανουάριος 2022). Στην Έκθεση αυτή καταγράφονται, μεταξύ άλλων, σκάνδαλα με παράνομες εξαγωγές φαρμάκων, κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, μαύρες τρύπες εκατομμυρίων ευρώ, απευθείας αναθέσεις, υπερτιμολογήσεις, οικονομικές απάτες, που όχι μόνο εκθέτουν το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ Α.Ε.), αλλά θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή των ασθενών. (ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ Μετά την Novartis, Το πάρτι στην Υγεία συνεχίζεται, Σκάνδαλο με φάρμακα ζωής ή θανάτου, ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 20/2/2022, Πόρισμα-βόμβα για ΙΦΕΤ – Σκάνδαλο με φάρμακα ζωής ή θανάτου, https://www.newsbreak.gr/ellada/299922/porisma-vomva-gia-ifet-skandalo-me-farmaka-zois-i-thanatoy/ ).
Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη από τον περασμένο Απρίλιο (αρ. πρωτ. 6043/582/16.4.2021) ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ με ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων είχε φέρει στη Βουλή το θέμα σχετικά με τις καταγγελίες για φαινόμενα κακοδιοίκησης με οσμή σκανδάλων στο ΙΦΕΤ, χωρίς να έχει λάβει καμία απάντηση μέχρι σήμερα από το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας. Ακολούθησαν και άλλες ερωτήσεις (π.χ. στις 11/06/2021, στις 13/10/2021 κ.ά.) χωρίς και πάλι καμία απάντηση από το Υπουργείο. Το θέμα του ΙΦΕΤ και του «πάρτι» εξαγωγών φαρμάκων τέθηκε και στην Ολομέλεια της Βουλής (1/12/2021) από την αναπληρώτρια Τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αλλά και πάλι ο υπουργός Υγείας δεν απάντησε. (Στο ΙΦΕΤ κάνουν «πάρτι» με εξαγωγές φαρμάκων!, https://www.newsbreak.gr/politiki/274006/ifet-parti-exagoges-farmakon/ και Στη Βουλή το βρόμικο πάρτι του ΙΦΕΤ, https://www.dimokratia.gr/politiki/539196/sti-voyli-to-vromiko-parti-toy-ifet/ και σχετικό απόσπασμα από τα Πρακτικά της Ολομέλειας της Βουλής, Συνεδρίαση ΛΖ’, σ. 2992, 1.12.2021, ομιλία βουλευτή Δ. Αυγέρη, «Παντού, σε κάθε φορέα του Υπουργείου, η ίδια κατάσταση. Θα σας φέρω ένα άλλο παράδειγμα. Εδώ και τόσους μήνες, τόσο ο προκάτοχός σας ο κύριος Κικίλιας, όσο και εσείς ο ίδιος, δεν μας απαντήσατε στο ερώτημα το κοινοβουλευτικό που σας έχουμε υποβάλει για το ποια είναι η κατάσταση στον ΙΦΕΤ. Είχαμε κάνει ερώτηση. Μήπως μπορείτε να μας απαντήσετε εσείς και να απαντήσετε και στα δημοσίευμα της εφημερίδας ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ; Που λέει ότι κάνουν πάρτι στο ΙΦΕΤ με εξαγωγές φαρμάκων, τα οποία δεν υπάρχουν στην χώρα μας και εισάγονται προκειμένου να χορηγηθούν σε ασθενείς με σπάνιες παθήσεις. Ισχύουν ή όχι όλα αυτά κύριε Πλεύρη; Απαντήστε τι σκοπεύετε να κάνετε; Μετατρέψατε και το ΙΦΕΤ σε μια μικρογραφία του ΚΕΕΛΠΝΟ..», https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/a08fc2dd-61a9-4a83-b09a-09f4c564609d/es20211201.pdf ).
Τα όσα κατά καιρούς είδαν τον φως της δημοσιότητας μέσω δημοσιευμάτων αλλά και ανακοινώσεων του ίδιου του Συλλόγου Εργαζομένων του ΙΦΕΤ, έρχεται πλέον να επιβεβαιώσει με τα συγκλονιστικά ευρήματά του το πόρισμα του εσωτερικού ελέγχου: ατελείωτο «πάρτι» κερδοσκοπίας εκατομμυρίων ευρώ σε βάρος της δημόσιας υγείας και της οικονομίας και όλα αυτά στην πλέον κρίσιμη περίοδο της πανδημικής κρίσης, χωρίς κανέναν έλεγχο, χωρίς στοιχειώδεις πράξεις διαφάνειας και λογοδοσίας.
Τα ευρήματα είναι συγκλονιστικά και αποκαλύπτουν το έγκλημα που διαπράττεται σε βάρος των ασφαλισμένων- ιδίως των βαριά χρονίως πασχόντων ασθενών- του δημοσίου χρήματος και του δημοσίου συμφέροντος.
Χαρακτηριστικά καταγράφονται:
– Εμπορικές Εξαγωγές των φαρμάκων, κατά παρέκκλιση του καταστατικού σκοπού της Ι.Φ.Ε.Τ. Α.Ε..
Συγκεκριμένα η Έκθεση αναφέρει ότι «δίχως να επαληθεύεται η επάρκεια των αποθεμάτων των φαρμάκων για τους ασθενείς της Επικράτειας, ο διευθύνων σύμβουλος Ι. Σ., χωρίς προηγούμενη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΙΦΕΤ Α.Ε. και της Γενικής Συνέλευσης του ΕΟΦ, προέβη στην εκποίηση διά της εξαγωγής φαρμάκων έκτακτης και μόνιμης κάλυψης (Cuprior, Cufence, Kaftrio, Alunbrig & Orkambi) σε τρία (3) κράτη (Δανία, Λιθουανία και Τσεχία)»,.
Τα φάρμακα που εξήχθησαν αφορούν δυσίατες και θανατηφόρες παθήσεις και συγκεκριμένα: α) καρκίνο του πνεύμονα, β) νόσο Wilson (γενετική διαταραχή) και γ) κυστική ίνωση. Σημειώνεται, επιπλέον, ότι κατά την ετήσια απογραφή των αποθεμάτων της αποθήκης φαρμάκων της Ι.Φ.Ε.Τ. Α.Ε. το υπόλοιπο που καταγράφηκε στις 3/1/2022 για το προϊόν Kaftrio ήταν μηδενικό (0), όπως και για το Cufence (τριεντίνη) ήταν πάλι μηδενικό (0). Τα δύο αυτά φάρμακα εξήχθησαν σε χώρες του εξωτερικού, χωρίς να απομείνει απόθεμα στις αποθήκες για εγχώρια χρήση. Η αξία πώλησής τους φέρεται ότι ανέρχεται (μέσα σε μόλις τέσσερις μήνες) στα 3.717.764,38 ευρώ, ενώ σε υπηρεσιακά έγγραφα καταγράφονται και αλλαγές προμηθευτών, που αποτελούν έναν πρόσθετο παράγοντα της δραματικής αύξησης των ελλείψεων στα φάρμακα.
Η ημερομηνία λήξης των φαρμάκων στην πλειονότητά τους τοποθετούνταν μετά παρόδου τουλάχιστον ενός έτους από την εξαγωγή (30/9/2022 έως 30/9/2023). Συνεπώς και δεν δικαιολογείται η εκποίηση-εξαγωγή τους λόγω κινδύνου μη έγκαιρης ανάλωσης.
Λόγω της «έλλειψης» αποθεμάτων είναι ορατός ο κίνδυνος διακοπής της θεραπείας και των φαρμακευτικών αγωγών ασθενών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία, ακόμα και την ίδια τους και τη ζωή. Αυτό καταγγέλλουν οι ίδιοι οι σύλλογοί των ασθενών, όπως για παράδειγμα η Ελληνική Εταιρεία για την Ινώδη Κυστική Νόσο. Ήδη από τον Μάρτιο του 2021 (αρ.πρωτ.559/ 17.3.2021) με επιστολή της προς τον Υπουργό Υγείας επισημαίνει ότι: «[…] έχουν προκύψει σοβαρές καθυστερήσεις στην προμήθεια του Kaftrio μέσω Ι.Φ.Ε.Τ. τις τελευταίες ημέρες, μετά τις αναφορές των ασθενών μας για καθυστερήσεις σε όλα τα φάρμακα… έχουμε διαπιστώσει ότι: Στο Kaftrio δεν έχουν γίνει παραγγελίες για τη δεύτερη συνταγή του Kaftrio (Φεβρουάριου – Μαρτίου) για τους περισσότερους ασθενείς, με αποτέλεσμα από αυτήν την εβδομάδα να διακόπτουν σταδιακά τη θεραπεία τους οι ασθενείς που βρίσκονταν πρώτοι χρονολογικά, ενώ μάλιστα 30 ασθενείς της πρώιμης πρόσβασης, που βρίσκονται σε εξαιρετικά χαμηλή αναπνευστική λειτουργία, να έχουν πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις στην επιβαρυμένη υγεία τους εξαιτίας της καθυστέρησης εκτέλεσης των συνταγών τους». Αντίστοιχα, στο Orkambi υπήρχαν επί μήνες καθυστερήσεις στην πρόσβαση των ασθενών και δρομολογήθηκαν δύο μεγάλες παραγγελίες Orkambi εντός Μαρτίου 2021 . Εξαιτίας των καθυστερήσεων, πέρα από την διακοπή της θεραπείας εξακολουθούν να μένουν οι ασθενείς του Orkambi χωρίς θεραπεία σε δυσανάλογους χρόνους.»
ο συγκεκριμένο ζήτημα για τις εξαγωγές φαρμάκων είχε ήδη θέσει ο σύλλογος εργαζομένων (ΙΦΕΤ Α.Ε.) από τον περασμένο Ιανουάριο (28.1.2022) σε ανακοίνωσή του, τονίζοντας ότι όλα αυτά, τα άκρως επικίνδυνα για την εταιρία και τους ασθενείς, συμβαίνουν για πρώτη φορά στην ΙΦΕΤ Α.Ε. , όπως και το ό,τι έχει καταλυθεί η οργανωτική-διοικητική διάρθρωσή του από μετακλητούς υπαλλήλους και εξωτερικούς συνεργάτες: «[…]Τα πάντα γίνονταν με «μυστικότητα» και εκτελούνταν από μη μόνιμους υπαλλήλους του οργανισμού. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, τις εντολές για εξαγωγή στην αποθήκη φαρμάκων και την επίβλεψη συσκευασίας και «αποστολής» σε άγνωστες εταιρίες του εξωτερικού, έδινε αποκλειστικά και μόνο μια μη μόνιμη υπάλληλος της ΙΦΕΤ Α.Ε., που προσλήφθηκε ως σύμβουλος διοίκησης». Στην εν λόγω ανακοίνωση ο Σύλλογος έθεσε και σειρά ερωτημάτων όπως: ποιος υπάλληλος λαμβάνει τις παραγγελίες από τις φαρμακαποθήκες του εξωτερικού. Πού εκδίδονται τα τιμολόγια εξαγωγών. Σε τι τιμές πωλούνται τα φάρμακα που «εξάγονται» από το ΙΦΕΤ. Ποιος διαφήμισε το ΙΦΕΤ ως «εταιρία εξαγωγής ακριβών και σπάνιων φαρμάκων» σε εταιρίες του εξωτερικού χωρίς καμία προηγούμενη άδεια, ιδίως δε από τον ΕΟΦ.
-Απευθείας αναθέσεις
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ενώ είχε διεξαχθεί διαγωνισμός για ομοειδή προϊόντα με σαφώς χαμηλότερη τιμή ανά μονάδα προϊόντος, οι απευθείας αναθέσεις έγιναν κατά παρέκκλιση των διαγωνιστικών διαδικασιών και με τιμές σημαντικά υψηλότερες από την τιμή κατακύρωσης των διαγωνισμών του ίδιου φορέα την ίδια περίοδο. Για παράδειγμα αναφέρεται ότι: «[…] για χρήση του προσωπικού της εταιρίας (σ.σ. μάσκες, αντισηπτικά κά) είχαν ήδη διενεργηθεί αναθέσεις (τόσο κατά το έτος 2020 όσο και στις 26/2/2021, 20/4/2021, 5/10/2021, αλλά και τη θερινή περίοδο είχαν διεξαχθεί διαγωνισμοί για την προμήθεια μασκών FFP2 & 3ply για δωρεές ειδικού σκοπού στο πλαίσιο του Covid-19 με σχετική διακήρυξη προμήθειας μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) στις 3/6/2021, με σημαντικά χαμηλότερες τιμές ανά μονάδα. Συγκεκριμένα, για FFP2 όπου διατίθενται συγκριτικές τιμές από οκτώ (8) εταιρίες, με τη χαμηλότερη τιμή να ορίζεται στα 0,19 ευρώ και την υψηλότερη (8η σε σειρά κατάταξης) στα 0,53 ευρώ».
Οι απευθείας αναθέσεις ξεπερνούν και το όριο των 185.000 ευρώ που ενέκρινε το διοικητικό συμβούλιο, και σύμφωνα με τα προσκομισθέντα στοιχεία ανέρχονται σε 243.466,70 ευρώ.
-Απώλεια ποσού 900.000 ευρώ από το λογιστήριο της εταιρίας. Ενδείξεις οικονομικής απάτης.
Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά ότι: «Στο τέλος του 2021 διενεργήθηκε από το λογιστήριο της Ι.Φ.Ε.Τ. Α.Ε. πληρωμή τιμήματος προμήθειας φαρμάκου από παραγωγό οίκου του εξωτερικού σε ελληνική τράπεζα του εξωτερικού (Ρουμανία), όμως σε διαφορετικό λογαριασμό από αυτόν που όριζε η σύμβαση που είχε συναφθεί με τον προμηθευτή ύψους 890.000 ευρώ.[…] Αναζητώντας τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου στις οποίες συζητήθηκε το θέμα (συνεδρίαση 582η/22-1-2022), διαπιστώνεται ότι το ύψος της απώλειας δεν αναφέρεται στα πρακτικά, όπως δεν αναφέρονται ούτε οι λοιπές λεπτομέρειες από τα στοιχεία του λογαριασμού (πού πιστώθηκε, ποιος έδωσε την εντολή κ.λ.π.). Η μόνη αναφορά στο ποσό προκύπτει από τοποθέτηση μέλους του Δ.Σ., που αναφέρει ότι, εάν πληρωθεί και η «κανονική» εταιρία, η ζημιά θα ανέλθει στα 1.800.000 ευρώ. Επομένως, κατ’ εκτίμηση, η βλάβη αφορά το ήμισυ, δηλαδή περίπου 900.000 ευρώ. Στις 27/1/2022 ελήφθη με ηλεκτρονικό μήνυμα ενημέρωση από τον διευθύνοντα σύμβουλο, όπου αναφέρει ότι ψηφίστηκε απόφαση Δ.Σ. για τη διενέργεια ενδοεπιχειρησιακής έρευνας».
Ειδικό τμήμα της έκθεσης κωδικοποιεί τα «ευρήματα υψηλού κινδύνου» και κάνει λόγο για:
-Διακινδύνευση της Δημόσιας Υγείας διά της εξαγωγής φαρμακευτικών προϊόντων έκτακτης και μόνιμης κάλυψης, που εισήχθησαν από την Ι.Φ.Ε.Τ. Α.Ε. κατόπιν προγραμματισμού προοριζόμενα για δυσίατες και θανατηφόρες παθήσεις.
-Εξαγωγή/εκποίηση φαρμακευτικών προϊόντων έκτακτης και μόνιμης κάλυψης χωρίς την τήρηση διαδικασιών.
-Δημιουργία ελλείμματος ιδιαιτέρως σημαντικού χρηματικού ποσού, με το οποίο χρεώθηκε το ταμείο της Ι.Φ.Ε.Τ. Α.Ε., λόγω εσφαλμένης διατραπεζικής μεταφοράς.
-Επανειλημμένες παρεκκλίσεις από τη νομοθεσία περί δημόσιων συμβάσεων και ελέγχου δαπανών, με αναθέσεις υπέρ των επιτρεπτών ορίων από αναρμόδιο όργανο, διά κατατμήσεων κ.λπ. και παραβιάσεις των άρθρων του καταστατικού του.
-Παραποίηση αποσπάσματος της Έκθεσης Εσωτερικού Ελέγχου Α1, που εστάλη σε ανεξάρτητη Αρχή από τη διοίκηση.
-Μη συμμόρφωση με επανορθωτικές ενέργειες, σύμφωνα με ευρήματα προηγουμένου ελέγχου, όπως, ενδεικτικά, της σύγκρουσης συμφερόντων μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου, που δραστηριοποιείται ενεργά σε φαρμακαποθήκες, δηλαδή σε συναλλασσόμενο φορέα.
Επειδή, από την λειτουργία του ΙΦΕΤ, όπως περιγράφεται στην έκθεση εσωτερικού ελέγχου προκαλείται σοβαρή διακινδύνευση στην δημόσια υγεία.
Επειδή, πρόκειται για φαινόμενα διασπάθισης δημοσίου χρήματος την ώρα που ασθενείς με βαριά χρόνια προβλήματα παραμένουν χωρίς τις αναγκαίες τους θεραπείες και φαρμακευτικές αγωγές.
Επειδή, είναι αναγκαία η διαφάνεια, η λογοδοσία και ο έλεγχος όταν παρατηρούνται συστηματικά φαινόμενα κερδοσκοπίας, απευθείας αναθέσεων και απόκλισης από την ισχύουσα νομοθεσία.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός
Τι μέτρα προτίθεται να λάβει σχετικά με τα όσα καταγράφονται στην έκθεση εσωτερικού ελέγχου του ΙΦΕΤ;
Έχει κινηθεί η διαδικασία ελέγχου ή τυχόν ποινικών και πειθαρχικών διώξεων σε βάρος των υπευθύνων;
Σε ποιες ενέργειες προέβη το Υπουργείο από την στιγμή της γνωστοποίησης από την Ελληνική Εταιρεία για την Ινώδη Κυστική Νόσο (Μάρτιος 2021) ότι κινδυνεύουν ζωές ασθενών εξαιτίας της διακοπής της θεραπείας και της φαρμακευτικής αγωγής την οποία ελάμβαναν;
Υπάρχει στο ΙΦΕΤ τμήμα εξαγωγών φαρμάκων και ποιες αρμοδιότητες έχει;
Υπάρχει σχετική άδεια του ΕΟΦ για την εν λόγω εξαγωγική δραστηριότητα του ΙΦΕΤ;
Με ποια κριτήρια γίνεται η επιλογή των ξένων φαρμακευτικών εταιριών στις οποίες θα διατεθούν τα φάρμακα στο εξωτερικό;
Τι ισχύει με την έκδοση των τιμολογίων;
Σε τι τιμές μεταπωλούνται τα φάρμακα που εξάγονται από την Ελλάδα στο εξωτερικό;
Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων
Παρακαλούμε να κατατεθούν προς ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών:
– Όλα τα παραστατικά και τιμολόγια από τα οποία αφορούν το σύνολο των εξαγωγών φαρμάκων που πραγματοποιήθηκαν το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα Αύγουστος 2021- Ιανουάριος 2022.
– Πρακτικά του Δ.Σ. όπου συζητήθηκε το θέμα της απώλειας ποσού 900.000 ευρώ από το λογιστήριο της εταιρίας – ενδείξεις οικονομικής απάτης (συνεδρίαση 582η/22-1-2022).
– Η Έκθεση Εσωτερικού Ελέγχου και τα επισυναπτόμενα.
– Το καταστατικό λειτουργίας και το οργανόγραμμα της «ΙΦΕΤ ΑΕ»