Σαν βόμβα έσκασε στους παραγωγούς του οπτικοακουστικού τομέα την Τετάρτη η αιφνίδια διαπίστωση ότι κατέβασε ρολά η πλατφόρμα του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) για την ενίσχυση οπτικοακουστικών έργων μέσω του ΕΚΟΜΕ. Χωρίς προηγούμενη ενημέρωση, χωρίς δελτίο Τύπου διαπιστώθηκε στην πράξη. Την ώρα που παραγωγοί έκαναν αιτήσεις. Ακολούθησε μια οργισμένη επιστολή από τον ΣΑΠΟΕ (Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Εργων) που ζητούσε (για δεύτερη φορά) την αποπομπή του προέδρου του ΕΚΟΜΕ Πάνου Κουάνη, επισημαίνοντας τις «ατελείωτες και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις». Εκκρεμούν αιτήματα παραγωγών για υπαγωγή ταινιών στο πρόγραμμα για πάνω από έξι μήνες. Είναι πολύ πιθανό δηλαδή μια ταινία να επιλεγεί σε ένα μεγάλο ξένο φεστιβάλ (πλησιάζει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου αλλά και αυτό του Σάντανς) και ακόμη να εκκρεμεί η απόφαση του ΕΚΟΜΕ. Με λίγα λόγια, ούτε εγκρίνονται καινούρια σχέδια, ούτε προχωράνε τα παλιά.
Εμφάνιση-φιέστα από τον Μητσοτάκη
Και να σκεφτεί κανείς ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες ο ίδιος ο πρωθυπουργός στην εμφάνιση-φιέστα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης μίλησε με περηφάνια για το ότι γίναμε Χόλιγουντ χάρη στο ΕΚΟΜΕ και το cash rebate, οικειοποιούμενος ένα success story της προηγούμενης κυβέρνησης (τα γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα) στο οποίο η τωρινή δεν έχει βάλει λιθαράκι, τουλάχιστον όχι για καλό.
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του ΣΑΠΟΕ ακολούθησε ανακοίνωση και του ΕΚΟΜΕ που ενημέρωνε ότι η πλατφόρμα επαναλειτουργεί. Τι μεσολάβησε όμως στην πραγματικότητα εκτός από μερικά «εγκεφαλικά» του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Κυριάκου Πιερρακάκη και του προέδρου του ΕΚΟΜΕ Πάνου Κουάνη, ο οποίος όσο συνέβαιναν όλα αυτά βρισκόταν στη Νέα Υόρκη;
Υπάρχει ένα τεχνικό κομμάτι. Το λογισμικό της πλατφόρμας έπρεπε να αλλάξει. Αποφάσισαν (το ΔΣ του ΕΚΟΜΕ; Με τι δικαιοδοσία;) να παύσει η λειτουργία της πλατφόρμας –επισημαίνω και πάλι χωρίς δημόσια ανακοίνωση-προειδοποίηση– έως, σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, τις 16 Ιανουαρίου 2023. Για ενάμιση μήνα (29/12-16/1) δηλαδή η πλατφόρμα θα ήταν εκτός λειτουργίας. Πέρα από την αναστάτωση που αυτό δημιουργεί στους «δικούς» μας κινηματογραφιστές, το πλήγμα για το brandname της χώρας ως πόλος έλξης ξένων παραγωγών είναι τεράστιο. Το ρεζίλι ξεφεύγει από τα ελληνικά σύνορα, γίνεται διεθνές. Ελπίζω να μην μπήκε ο παραγωγός του Μάρτιν Σκορσέζε, ας πούμε, να κάνει αίτηση στην πλατφόρμα αυτό το τριήμερο που ήταν εκτός λειτουργίας το σύστημα…
Η αντίδραση των παραγωγών πάντως έσπειρε τον πανικό, όπως μάθαμε, στο ΕΚΟΜΕ και το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και απεστάλη εσπευσμένο μήνυμα (στη ΜΟΔ) για επαναλειτουργία της πλατφόρμας.
Τέλειωσαν τα χρήματα. Στοπ
Να πάμε όμως στην ουσία που είναι όπως πάντα τα χρήματα. Το λογισμικό της πλατφόρμας έπρεπε να αλλάξει καθώς πλέον το ΕΚΟΜΕ θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ. Η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία ίδρυσε το ΕΚΟΜΕ και θέσπισε το αναπτυξιακό εργαλείο του cash rebate (επιστροφή φόρου), είχε εξασφαλίσει από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ) 75 εκατ. ευρώ. Ηρθε, όμως, η ώρα –στην πραγματικότητα εδώ και καιρό– που τα χρήματα σώθηκαν. Δεν θα έπρεπε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Κυρ. Πιερρακάκης να έχει εξασφαλίσει κι άλλα χρήματα; Από το ΠΔΕ όμως. Γιατί υποτίθεται ότι το ΕΚΟΜΕ θα πάρει 200 εκατ. από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (ακόμη δεν έχει γίνει ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης μέσω του ΕΠΑνΕΚ). Δεν θα έπρεπε να χαιρόμαστε λοιπόν γι’ αυτά τα 200 εκατ.; Ας κρατήσουμε μερικές επιφυλάξεις. Η αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης από ΠΔΕ σε ΕΣΠΑ ενδεχομένως να είναι επιζήμια. Στα χρήματα του ΠΔΕ έχει τον έλεγχο η εκάστοτε κυβέρνηση, στα χρήματα του ΕΣΠΑ όμως όχι. Είναι ευρωπαϊκά κονδύλια. Επιπλέον, με το ΕΣΠΑ είναι πιθανόν να αλλάξουν οι διαδικασίες αίτησης χρηματοδότησης και εκταμίευσης δόσεων, να απαιτηθεί περισσότερη γραφειοκρατία και δικαιολογητικά, να υπάρξουν καθυστερήσεις και σε κάθε περίπτωση η διαδικασία να γίνει πιο περίπλοκη.
Κι αφού τρία χρόνια τώρα η κυβέρνηση της ΝΔ και ο πρόεδρος Π. Κουάνης επαίρονται ότι χάρη σε αυτό το αναπτυξιακό εργαλείο γίναμε Χόλιγουντ –και δώσ’ του ταινίες με τον Μπαντέρας στη Θεσσαλονίκη (όπου δούλεψαν Βούλγαροι τεχνικοί κι όχι κινηματογραφιστές που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα) και δώσ’ του ταινίες με τον Τζέισον Στέιθαμ– , αν και έβλεπαν ότι η μπάνκα τελειώνει, τι έκαναν γι’ αυτό; Αντάλλασσαν συχαρίκια. Ο Κυρ. Πιερρακάκης ήταν αυτός που πέρασε πριν από δύο χρόνια μια σειρά από βλαπτικές τροποποιήσεις στον ν. 4487/17: τη συμπερίληψη ξένων τιμολογίων στις επιλέξιμες δαπάνες, σε ποσοστό μάλιστα έως 50% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου, με αποτέλεσμα τα χρήματα του Ελληνα φορολογουμένου να κατευθύνονται στο εξωτερικό, να χάνει το κράτος ασφαλιστικές εισφορές, να δουλεύουν τεχνικοί από άλλες χώρες, αλλά και τη μείωση του κόστους παραγωγής ανά τηλεοπτικό επεισόδιο από 30.000 σε περίπου 15.000, με αποτέλεσμα να επιδοτηθούν πέρυσι οι «Οικογενειακές ιστορίες» με 1 εκατ. ευρώ από το ΕΚΟΜΕ – που ήταν ένα ακόμη «δωράκι» στους καναλάρχες.
Κατόπιν όλων των παραπάνω, μόνο ως ειρωνική μπορώ να «διαβάσω» τη δεύτερη ανακοίνωση του ΣΑΠΟΕ σε ανάρτηση στην επίσημη σελίδα του οργανισμού στο Facebook, και αφού επαναλειτούργησε η πλατφόρμα, όπου ευχαριστεί τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυρ. Πιερρακάκη «για τα άμεσα αντανακλαστικά του». Τρομερά αντανακλαστικά! Βρήκαν ένα αναπτυξιακό εργαλείο έτοιμο και κατάφεραν να το ρίξουν στα βράχια…
