Ο βίος του τεράστιου τραγουδιστή των Queen Φρέντι Μέρκιουρι κυκλοφόρησε σε κόμικς που διαβάζεται απνευστί.
Το «Shadows illuminated», δηλαδή «Σκιές στο φως» όπως είναι ο ελληνικός τίτλος, βάζει ένα ακόμη λιθαράκι –προηγήθηκε πριν από λίγα χρόνια η ταινία του Μπράιαν Σίνγκερ «Bohemian rhapsody»– στη διατήρηση του μύθου του άτυχου Φρέντι Μέρκιουρι. Ατυχου διότι, όπως έχει γραφτεί, αν η νόσος του AIDS τον έβρισκε λίγο αργότερα, θα έπαιρνε την πρώτη γενιά αντιρετροϊκών φαρμάκων και πιθανότατα σήμερα να βρισκόταν στη ζωή.
Στο κόμικς δεν υπάρχει καμία αναφορά στην ασθένεια του Μέρκιουρι, ενώ αντίθετα παρουσιάζεται η ομοερωτική προσωπική του ζωή. Το ένατο δηλαδή και τελευταίο κεφάλαιο κλείνει με τον Μέρκιουρι σε στιγμές χαλάρωσης με τον σύντροφό του στο κρεβάτι στο Garden Lodge, το ησυχαστήριό του, ενώ οι συγγραφείς Tρες Ντιν και Καμίλα Zανγκ τον βάζουν να κάνει όνειρα για τα γεράματά του. Αυτό και μόνο, δεδομένων των κεφαλαίων που έχουν προηγηθεί, με κάνει να πιστεύω πως αποπειράται ένας εξωραϊσμός του βίου του Μέρκιουρι μακριά από τις συνήθεις καταχρήσεις των ροκ σταρ και κυρίως μακριά από το τραγικό του τέλος. Κι αν δεν υπήρχε το έντονο ομοφυλοφιλικό στοιχείο, θα λέγαμε πως η έκδοση απευθύνεται σε παιδιά στο πλαίσιο «γνωριμίας» των νεότερων γενιών μ’ έναν απ’ τους σημαντικότερους τραγουδιστές του 20ού αιώνα. Εκτός κι αν η έκδοση, έτσι όπως είναι, βασισμένη στην πρόοδο των κοινωνιών αναφορικά με την αποδοχή της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, απευθύνεται όντως σε παιδιά και εφήβους. Το βιβλίο, έτσι, αποκτά τον χαρακτήρα… ροκ παραμυθιού που τα έχει όλα, καθώς ο Φρέντι Μέρκιουρι απεικονίζεται και «μιλάει» για όλα σε πρώτο πρόσωπο: το μεγάλωμά του σε μια φτωχή οικογένεια από την Ινδία, την έφεσή του στον αθλητισμό, τις σπουδές πιάνου και τη συμμετοχή του στα πρώτα ροκ συγκροτήματα, τη γνωριμία του με τα άλλα μέλη των Queen, τη γρήγορη καθιέρωσή τους, την αποθέωση που γνώρισαν επί ιαπωνικού εδάφους και που μόνο με την Beatlemania μπορούσε να συγκριθεί, τη φύση των ερωτικών τραγουδιών του που βασίζονταν κατά κόρον στην προσωπική του μελαγχολία και, φυσικά, τη σχέση του με τον εραστή του, κομμωτή στο επάγγελμα.
Αξίζει να πούμε ότι στο έκτο κεφάλαιο του κόμικς υπάρχει προειδοποίηση για «έμμεσες αναφορές σε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας» με την ανάγνωση να «έγκειται στην κρίση του καθενός», εφόσον διαβάζουμε/βλέπουμε τον στενόχωρο χωρισμό του Μέρκιουρι με τη Μέρι, τη μοναδική γυναίκα της ζωής του, αλλά και τα βίαια ξεσπάσματά του με τους κατά καιρούς ερωτικούς παρτενέρ του. Το έβδομο κεφάλαιο καταλαμβάνει η ασχολία του Μέρκιουρι με την τέχνη του χορού, που τον ανέδειξε σε κανονικό σόουμαν επί σκηνής, και στο όγδοο και προτελευταίο κεφάλαιο μαθαίνουμε για τη γνωριμία και συνεργασία του με τη Μονσερά Καμπαγέ που, όπως όλοι ξέρουμε, οδήγησε σ’ ένα μοναδικό κοινό δίσκο τους. Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί και είναι τόσο καλογραμμένα τα κείμενα που αν τα απομονώσεις από τις σελίδες με τα σκίτσα, μπορούν να γίνουν θεατρικός μονόλογος διά στόματος του ίδιου του Μέρκιουρι. Οφείλουμε επομένως να αποδώσουμε τα εύσημα στον μεταφραστή Σάββα Αργυρίου και τον Πάνο Τομαρά που επιμελήθηκε τα πρωτότυπα αγγλικά κείμενα. Οσο για τους σχεδιαστές του κόμικς, είναι ο Τζέισον Ουλμάγερ και η Κόρτνεϊ Μέναρντ.
INFO
Tο εξώφυλλο του graphic novel-βιογραφίας του Φρέντι Μέρκιουρι «Σκιές στο φως» που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Οξύ
Ροκ και ένατη τέχνη, μια σχέση που κρατάει χρόνια
Η σχέση μεταξύ των ροκ σταρ και των graphic novels δεν είναι καινούργια. Για την ακρίβεια, πηγαίνει τόσο πίσω στα χρόνια όσο και η καθιέρωση της ροκ μουσικής στα 60s-70s με τα μεγάλα συγκροτήματα αλλά και με εύλογες διαφορές: λόγου χάρη, στα τέλη του 1960 στην Αμερική και στις αρχές του ’70 στην Αγγλία το ζητούμενο δεν ήταν απλώς η ψυχαγωγία. Δημιουργοί όπως ο Γκίλμπερτ Σέλτον με τους περιβόητους Freak Brothers ή η Τρίνα Ρόμπινς, η πρώτη γυναίκα καρτουνίστρια, με το αντεργκράουντ κόμικς «It ain’t me babe», στόχευαν στη διάδοση της κουλτούρας της εποχής, που περιλάμβανε τη χρήση ναρκωτικών, τη σεξουαλική απελευθέρωση, ακόμη και τη βία ενάντια στις δυνάμεις καταστολής.
Ενδεικτικό της απήχησης των αντεργκράουντ κόμικς ήταν ότι το συγκεκριμένο είδος πέρασε ακόμη και στους φακέλους των βινυλίων θρυλικών άλμπουμ της περιόδου: στο εξώφυλλο του δεύτερου άλμπουμ της Τζάνις Τζόπλιν με τους Big Brother & The Holding Company, του «Cheap thrills» (1968), όλα τα τραγούδια απεικονίζονταν με τη μορφή graphic novel που σχεδίασε ο καρτουνίστας Ρόμπερτ Κραμπ.
Στην Ελλάδα πάλι κάτι παρεμφερές συνέβη με το δεύτερο άλμπουμ των Poll το 1972, που είχε τίτλο το όνομα του φολκ – ροκ συγκροτήματος. Στον φάκελο αυτού του δίσκου υπήρχε συνημμένο ένα ολόκληρο εξασέλιδο κόμικς σχεδι ασμένο από τον Στέργιο Δελιαλή, τον ίδιο καλλιτέχνη που είχε φιλοτεχνήσει και το χίπικο εξώφυλλο για το «Περιβόλι του τρελού» του Διονύση Σαββόπουλου. Τα κείμενα στο κόμικς των Poll, που έφερε τον τίτλο «Fantastic Four (Ο κακός Madman και τα κατορθώματά του)» ήταν του Κώστα Τουρνά και το περιεχόμενό του ήταν ένα συνονθύλευμα ψυχεδελικών επιρροών από το εξωτερικό, sci-fi αναζητήσεων και μιας glam rock αισθητικής.