Όσο μικρότερη είναι μια επιχείρηση, τόσο περισσότερο επλήγη από την πανδημία, τόσο πιο εύκολα έχασε υψηλό ποσοστό του τζίρου της, τόσο μικρότερη βοήθεια είχε από τα κρατικά μέτρα στήριξης της οικονομίας, τόσο πιο κλειστή βρήκε την κάνουλα της ρευστότητας από τις τράπεζες και τόσο πιο πολύ φοβάται ότι θα υποχρεωθεί να βάλει λουκέτο μέσα στους προσεχείς μήνες, αν αργήσει σημαντικά η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Αυτό ήταν το μήνυμα που προέκυψε από τις απαντήσεις των μικρομεσαίων βιοτεχνών σε ηλεκτρονική έρευνα που πραγματοποίησε για το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς, το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας, με τίτλο «Επιχειρηματικό κλίμα στην πανδημία».
Η έρευνα του ΒΕΑ σε γενικές γραμμές κατέγραψε ότι τις μισές και πλέον μικρές επιχειρήσεις τις διακατέχει μεγάλη απαισιοδοξία και φόβος ότι θα υποχρεωθούν να βάλουν λουκέτο ενώ 7 στις 10 ανέφεραν πως στο άμεσο θα τους είναι αδύνατο να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο.
Απαισιόδοξοι οι μικροί, ενισχυμένοι οι μεγάλοι
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο από όσα καταγράφηκαν από την έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου ήταν η πόλωση ανάμεσα στις μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις που κατά τη μεγάλη πλειοψηφία τους απάντησαν ότι βλέπουν το μέλλον τους με απαισιοδοξία και αβεβαιότητα ενώ παράλληλα έκριναν τα κρατικά μέτρα στήριξης ως ανεπαρκή και τις μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις που θεώρησαν ότι τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης της οικονομίας τις βοήθησαν όσο χρειαζόταν ώστε να ανταπεξέλθουν στην συγκυρία της ύφεσης, των περιοριστικών μέτρων και της πανδημίας.
Σύμφωνα με τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου:
Το 66% των επιχειρήσεων χαρακτήρισε ως ανεπαρκή και μάλλον ανεπαρκή τα μέτρα για την ενίσχυση της οικονομίας που υιοθέτησε η κυβέρνηση κατά την διάρκεια της πανδημίας. Αρνητικοί ήταν κατά κύριο λόγο οι ιδιοκτήτες ατομικών επιχειρήσεων, ΙΚΕ και ΕΠΕ με προσωπικό έως 20 άτομα, και με σημαντικές δανειακές υποχρεώσεις. Αντίθετα, το υπόλοιπο 33% των επιχειρήσεων – που ήταν ιδιοκτήτες μεγαλύτερων επιχειρήσεων, ομόρρυθμων και ανώνυμων εταιρειών με προσωπικό πάνω από 21 άτομα – δήλωσαν ικανοποιημένοι από την πορεία της εταιρείας τους μέσα στην πανδημία και την στήριξη που έλαβαν από το κράτος.
Από τα κρατικά μέτρα στήριξης περισσότερο βοήθησαν τις επιχειρήσεις η επιστρεπτέα προκαταβολή (22%), η μείωση του ενοικίου (18%) και η ενίσχυση για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους (17%).
Μία στις δύο επιχειρήσεις, ή το 54% δήλωσε ότι αν συνεχιστεί για πολύ η αρνητική συγκυρία στην οικονομία, δεν θα μπορέσει να τα βγάλει πέρα και θα υποχρεωθεί σε λουκέτο.
Απογοητευτική η ρευστότητα για τους νέους επιχειρηματίες
Απογοητευτική ήταν η κατάσταση ρευστότητας των επιχειρήσεων, καθώς το 63% δήλωσε ότι η μείωση του τζίρου του ξεπέρασε το 30% το τελευταίο 12μηνο, ενώ μόλις 10% των επιχειρηματιών ανέφερε μικρή αύξηση. Το 19% των ερωτηθέντων που δήλωσε ότι είναι πολύ πιθανό να κλείσει αφορά κυρίως νέους επιχειρηματίες ως 30 ετών με ατομικές επιχειρήσεις, οι οποίοι είχαν μείωση τζίρου μεγαλύτερη του 50% και δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν ρευστότητα μέσω τραπεζικού δανεισμού. Την ίδια στιγμή, όμως το 18% των συμμετεχόντων, κυρίως ΑΕ, ανέφεραν ότι κατέγραψαν σταθερό τζίρο κατά την διάρκεια της πανδημίας και απέκλεισαν το ενδεχόμενο λουκέτου.
Τρεις στις 4 επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα του ΒΕΑ, ή το 74% ανέφεραν ότι δεν θα μπορέσουν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους απέναντι στο Δημόσιο στο μέλλον, με το 39% των επιχειρηματιών να το θεωρεί πολύ πιθανό και το 35% να το θεωρεί σίγουρο.
Ως σημαντικό πρόβλημα ανέφερε το 68% των επιχειρήσεων τις καθυστερήσεις στις πληρωμές από ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς, λόγω της πανδημίας. Αυτό είχε ως συνέπεια οι επιχειρηματίες με τη σειρά τους να καθυστερούν τις δικές τους πληρωμές (32%) ή ακόμη και να περιορίσουν την παραγωγή τους (26%).
Μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν συναντούν προβλήματα στη συνεργασία τους με τις τράπεζες
Τέλος, σε ότι αφορά το γνωστό αγκάθι της σχεδόν ανύπαρκτης πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τραπεζικό δανεισμό, στην έρευνα το 78% των επιχειρηματιών δήλωσε ότι δεν έχει πρόσβαση σε δανεισμό ή χρηματοδότηση – είτε γιατί δεν το έχει ζητήσει (54%) είτε γιατί οι τράπεζες τους την έχουν αρνηθεί (24%). Ως βασικά εμπόδια για την πρόσβαση σε δάνεια οι επιχειρήσεις αναφέρουν τα ανεπαρκή ίδια κεφάλαια και την έλλειψη εγγυήσεων. Είναι όμως πολύ ενδιαφέρον ότι μόλις μία στις τρεις επιχειρήσεις και μάλιστα κυρίως μεγαλύτερου μεγέθους θεωρούν ότι δεν συναντούν κάποιο εμπόδιο στη συνεργασία τους με την τράπεζα.