Τις μαύρες κηλίδες στις ναυτιλιακές δραστηριότητες των αδελφών Λασκαρίδη αποκαλύπτει έρευνα του δικτύου ερευνητών δημοσιογράφων Reporters United.
Πίσω από το προβεβλημένο στα ΜΜΕ προσωπείο των σύγχρονων «ευεργετών» με το φιλάνθρωπο και φιλοπεριβαλλοντικό προφίλ κρύβεται ένας παγκόσμιος στόλος, του οποίου τα καράβια όχι μόνο δεν έχουν ελληνική σημαία αλλά αποτελούν, σύμφωνα με την Greenpeace, «περιβαλλοντικό κίνδυνο» για ορισμένα από τα πιο ευαίσθητα οικοσυστήματα του κόσμου.
Η δημοσιογραφική έρευνα επικαλείται και τις αποκαλύψεις του Documento για την εφοπλιστική οικογένεια που αφορούσαν στη χρηματοδότηση από τη παναμέζικη offshore Velvet Success, συμφερόντων των αδελφών Λασκαρίδη (σ.σ συμμετείχαν στενοί συνεργάτες του ομίλου Λασκαρίδη) στην εταιρεία Zeus+Dione που ίδρυσε η σύζυγος του πρωθυπουργού, Μαρέβα Γκραμπόφσκι. Η χρηματοδότηση των 800.000 ευρώ έγινε το 2017, εποχή που η σύζυγος του Κυριάκου Μητσοτάκη συμμετείχε ακόμη ενεργά (και με μετοχές) στην εταιρεία. Η ίδια offshore συμμετείχε και στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της εφημερίδας του «Πρώτου Θέματος» καταθέτοντας 1,8 εκατ. ευρώ. Τα χρήµατα είχαν κατατεθεί σε λογαριασµό του Τάσου Καραµήτσου στην Ελβετία. Και οι δυο εταιρείες εµφανίζονταν σε δεινότατη αν όχι κάκιστη οικονοµική κατάσταση.
Εμφανής εκνευρισμός και απειλές από τους «ευεργέτες»
Το Reporters United απηύθυνε ερώτημα στην οικογένεια Λασκαρίδη και για τη χρηματοδότηση μέσω της εν λόγω offshore. Ως απάντηση έλαβε πέρα από εμφανή εκνευρισμό και νομικές απειλές.
Όπως ανέφερε η πλευρά Λασκαρίδη, «Η οικογένεια Λασκαρίδη και τα νομικά πρόσωπα που ελέγχει πράττουν πάντοτε τα νόμιμα σε όλες τις χώρες που δραστηριοποιούνται. Συνεπώς όλα όσα την αφορούν ως φυσικά ή νομικά πρόσωπα είναι δηλωμένα στις κατά χώρες φορολογικές αρχές. Παγίως δεν απαντάμε σε δημοσιεύματα ούτε βεβαίως μετέχουμε σε Μέσα Ενημέρωσης ούτε εμμέσως ούτε αμέσως, κάτι το οποίο άλλωστε θα ήταν εμφανές λόγω της υποχρεώσεως ονομαστικών μετοχών στις εκδοτικές επιχειρήσεις».
Τα έγγραφα βέβαια που έχει δημοσιεύσει το Documento κατά το παρελθόν στις δικές του έρευνες για τον εφοπλιστικό όμιλο, διαψεύδουν την μεριά Λασκαρίδη.
Η πλευρά Λασκαρίδη αντί να απαντήσει επί της ουσίας στα ερωτήματα προτίμησε να δείξει τον εκνευρισμό της χαρακτηρίζοντας τις δημοσιογραφικές ερωτήσεις ως… «κακόβουλες και με υποψία δόλου». Φυσικά, δεν έχασε την ευκαιρία να εξαπολύσει νομικές απειλές σε βάρος του Reporters United επειδή απλά… έκανε τη δουλειά του και ζήτησε απαντήσεις σε… «δύσκολες» ερωτήσεις.
Το κουρεμένο δάνειο από την Πειραιώς και το πλοίο
Τον Οκτώβριο του 2020, το Documento στο πλαίσιο των αποκαλύψεων του για τα κατακουρεμένα δάνεια της Τράπεζας Πειραιώς, έφερε στο φως και την υπόθεση των αδελφών Λασκαρίδη.
Όπως και οι άλλοι μπαταχτσήδες εφοπλιστές έτσι και ο όμιλος Λασκαρίδη είχε επωφεληθεί με κούρεμα άνω του 60% του δανείου που είχε λάβει τον Σεπτέμβριο του 2008 από την Πειραιώς το οποίο είχε αφεθεί να «κοκκινίσει».
Το εν λόγω δάνειο συνδεόταν µε την αγορά ολοκαίνουργιου πλοίου που έφερε λιβεριανή σηµαία. Οπως εντοπίζουν οι ελεγκτές της ΤτΕ στο πόρισµα που συνέταξαν έπειτα από ενδελεχή έλεγχο στην Τράπεζα Πειραιώς και ολοκλήρωσαν τον Οκτώβριο του 2017, το ονοµαστικής αξίας δάνειο ύψους 38,9 εκατ. ευρώ –αφού έχει «κοκκινίσει»– πωλείται τον ∆εκέµβριο του 2015 αντί µόλις 13,5 εκατ. ευρώ στην εταιρεία συµφερόντων του Μιχάλη Λογοθέτη του οµίλου Libra. Η εφοπλιστική οικογένεια Λασκαρίδη εµφανίζεται να καταβάλλει το 2016 συνολικό ποσό 20,5 εκατ. δολαρίων. το οποίο φέρεται να συνδέεται µε την αγορά του εν λόγω «κόκκινου» δανείου από την εταιρεία Λογοθέτη. Υπάρχει λοιπόν και κέρδος για την τελευταία, αφού το αγοράζει 13,5 εκατ. ευρώ και το πουλάει 20 εκατ. δολάρια.
Το ακόμη πιο σκανδαλώδες, από μεριάς Πειραιώς, είναι ότι αγνόησε την ηλικία του πλοίου, το οποίο ήταν σχεδόν του κουτιού (νηολογηµένο το 2012), και θεώρησε άνευ αξίας την εταιρική εγγύηση της διαχειρίστριας εταιρείας του. ∆ηλαδή της Laskaridis Shipping, «κορµού» των ναυτιλιακών επιχειρήσεων του οµίλου Λασκαρίδη.
Η τράπεζα λοιπόν δεν µπήκε καν στον κόπο να προσπαθήσει να εκποιήσει το σχεδόν ολοκαίνουργιο πλοίο του εφοπλιστή που διατηρούσε σχεδόν ακέραια την αξία του ώστε να πάρει πίσω τα χρήµατά της. Αντιθέτως, προφασιζόµενη δήθεν ότι δεν θα πάρει τα λεφτά της και µε το δάνειο να έχει καταστεί ήδη «κόκκινο», το πουλάει όσο όσο στην εταιρεία συµφερόντων Λογοθέτη.
Το ναυτιλιακό αυτό δάνειο συγκαταλέγεται στο «γιγαντιαίο» χαρτοφυλάκιο 1,048 δισ. ευρώ που αγόρασε για µόλις 320 εκατ. ευρώ ο όµιλος Λογοθέτη. Από το ποσό αυτό φαίνεται να χρωστά ακόµη στην τράπεζα κατά την εποχή του πορίσµατος σχεδόν 220 εκατ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην υπόθεση του «κουρεμένου» δανείου εμφανίζεται ένα πολύ έμπιστο πρόσωπο στην οικογένεια Λασκαρίδη και με συμμετοχή σε πάρα πολλές εταιρείες της. Πρόκειται για το ίδιο που συμμετείχε και στην παναμέζικη offshore που χρηματοδότησε τόσο την εταιρεία Zeus+Dione της συζύγου του πρωθυπουργού όσο και την εφημερίδα «Πρώτο Θέμα».
Διαβάστε περισσότερα εδώ: «Κούρεψαν» 26 εκατ. ευρώ στον κρυφό χρηματοδότη του ζεύγους Μητσοτάκη
Τα ευρήματα της έρευνας του R*U
Όπως αναφέρουν στο ρεπορτάζ τους οι Νικόλας Λεοντόπουλος και Θοδωρής Χονδρόγιαννος, το Reporters United επιχείρησε να δει πίσω από την εγχώρια αγιογραφία για την οικογένεια Λασκαρίδη, ερευνώντας τις ναυτιλιακές δραστηριότητές.
Κατέληξε στα εξής ευρήματα:
-
«Στηρίζουμε την πατρίδα»: Οι αδελφοί Λασκαρίδη παρεμβαίνουν για τα εθνικά θέματα και χρησιμοποιούν με ευκολία τη λέξη «πατρίδα» – και όμως ούτε ένα από τα περισσότερα από 70 καράβια τους δεν είναι υπό ελληνική σημαία.
-
Εκθειάζονται από τα περισσότερα εγχώρια ΜΜΕ για το φιλανθρωπικό τους έργο και εγκαλούν το κράτος που δεν αυξάνει τη φορολογία για τους πλούσιους – αλλά η καθολική χρήση σημαιών ευκαιρίας από τα πλοία τους αποτελεί πρακτική που κατά τη διεθνή βιβλιογραφία συνδέεται με την αποφυγή φόρων, την έλλειψη σεβασμού σε στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα και την ελλιπή προστασία του περιβάλλοντος.
-
Διεξάγουν εκστρατείες στην Ελλάδα για το θαλάσσιο περιβάλλον – αλλά στα πλοία τους εντοπίζονται συχνά ελλείψεις που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, των εργατικών δικαιωμάτων και της ασφαλούς ναυσιπλοΐας. H έρευνά μας εντόπισε τουλάχιστον 14 πλοία του ομίλου στα οποία επιβλήθηκε από τις αρχές το σοβαρό μέτρο της κράτησης.
-
Οργανώνουν καμπάνιες καταπολέμησης της θαλάσσιας ρύπανσης -από κοινού μάλιστα με το υπουργείο Περιβάλλοντος- όμως ένα πλοίο τους πιάστηκε επ’αυτοφώρω, σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές, να ρυπαίνει «εκ προθέσεως» τη θάλασσα, ενώ ένα άλλο βυθίστηκε φορτωμένο με πετρέλαιο ανοιχτά των Φόκλαντ μετά από σύγκρουση με παγόβουνο στην Ανταρκτική.
Πατριώτες μεν… αλλά δίχως ελληνική σημαία
Όπως διαπιστώνει η έρευνα, αν και η οικογένεια Λασκαρίδη παρουσιάζεται από τα εγχώρια ΜΜΕ ως εθνικός ευεργέτης, κανένα από τα περισσότερα από 70 πλοία του στόλου της δεν πλέουν με ελληνική σημαία.
Τί προσφέρει όμως η επιλογή αυτή; Να κατεβάσουν δηλαδή τις ελληνικές σημαίες από τα πλοία τους και να πάνε στις λεγόμενες σημαίες ευκαιρίας;
Τους δίνει τη δυνατότητα:
-
να πληρώνουν τους εργαζόμενούς τους με χαμηλότερο μισθό
-
να καταβάλλουν λιγότερους φόρους
-
να ελέγχονται λιγότερο για παραβίαση της εργατικής, περιβαλλοντικής και ναυτικής νομοθεσίας
-
να αποφεύγουν τη λογοδοσία και τη διαφάνεια, καθώς μέσα από σύνθετα εταιρικά σχήματα γίνεται δύσκολο για τις αρχές να βρουν τον πραγματικό ιδιοκτήτη ενός πλοίου και να το ελέγχουν.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των πλεονεκτημάτων αυτών ήταν όταν οι γαλλικές αρχές έπιασαν επ-αυτοφώρω ένα πλοίο του ομίλου Λασκαρίδη να ρυπαίνει τη θάλασσα, προχωρώντας αμέσως στην κράτησή του. Αν και η Γαλλία επέβαλε πρόστιμο ύψους 1 εκατ. ευρώ τελικά ο όμιλος τη… γλίτωσε φτηνά καταβάλλοντας μόλις 160.000 δολάρια καθώς παρενέβη η Λιβερία ως κράτος σημαίας του πλοίου. Αυτή ήταν που του επέβαλε το εν λόγω πρόστιμο – χάδι. Η υπόθεση ακόμη εκκρεμεί ενώπιον της γαλλικής δικαιοσύνης.
Η έρευνα κάνει εκτενή αναφορά και στα συμπεράσματα δυο εκθέσεων της Greenpeace οι οποίες κατακεραυνώνουν τον όμιλο Λασκαρίδη για τα όσα πράττει εντός θάλασσας. Μάλιστα έχει χαρακτηρίσει το στόλο Λασκαρίδη ως «περιβαλλοντικό κίνδυνο» για ορισμένα από τα πιο ευαίσθητα οικοσυστήματα του κοσμου.
Ακόμα η Greenpeace έχει αναφερθεί σε έκθεσή της για «βαρόνους της βιομηχανίας αλιευτικών» οι οποίοι «χρησιμοποιούν απερίσκεπτα διάφορα τεχνάσματα για να παρακάμψουν τους κανονισμούς και να αποσπάσουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες της υπεραλίευσης και της αυξανόμενης κρίσης στις θάλασσές μας». Ειδικά για τη Laskaridis η Greenpeace έχει σημειώσει πως «είναι ειδική στο να τοποθετεί τα περιουσιακά της στοιχεία εκεί όπου οι κανονισμοί είναι χαλαροί». Η πλευρά Λασκαρίδη μιλάει για συκοφαντίες εξαπολύοντας νομικές απειλές.
Το Reporters United είναι ένα δίκτυο ρεπόρτερ με σκοπό την υποστήριξη της ερευνητικής δημοσιογραφία στην Ελλάδα. Είναι ένας κόμβος δικτύωσης με ξένους δημοσιογράφους και διεθνή μέσα. Είναι μια πλατφόρμα δημοσίευσης για ρεπορτάζ που για διάφορους λόγους δεν χωράνε αλλού. Είναι, τέλος, ένας χώρος δοκιμής, ένα εργαστήριο για πράγματα που συνήθως στην ελληνική δημοσιογραφία θεωρούνται «αφελή» ή «μάταια».
Διαβάστε ολόκληρη την έρευνα του Reporters United εδώ: Οι μαύρες κηλίδες των αδελφών Λασκαρίδη