Την ίδια ώρα που η κλιματική κρίση και η κουλτούρα εκκενώσεων του «επιτελικού κράτους» έχουν αυξήσει κατά 195% τις καμένες εκτάσεις της χώρας (1.726.260 στρέμματα μόνο το 2023) και τα καιρικά φαινόμενα του υπόλοιπου έτους μάς κρατούν σε επιφυλακή (πλημμύρες, βροχές, ισχυροί άνεμοι), πάνω από 2.000 εποχικοί πυροσβέστες μπαίνουν στον πάγο καθώς πρόσφατα δεν ανανεώθηκαν οι πενταετείς συμβάσεις τους. Τα κενά στο Πυροσβεστικό Σώμα (ΠΣ) ανέρχονται αυτήν τη στιγμή σε 3.600 (μαζί με τις συνταξιοδοτήσεις εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τις 4.000) και οι πυροσβέστες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την ενίσχυση του σώματος, τη μονιμοποίηση των συμβασιούχων, την ενίσχυση του εξοπλισμού και την ανανέωση του άκρως γερασμένου στόλου των οχημάτων.
Το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας όμως δεν δείχνει καμία διάθεση να λύσει τα φλέγοντα ζητήματα του ΠΣ, ενώ σε ό,τι αφορά τους συμβασιούχους η στάση Πόντιου Πιλάτου που τηρεί ο υπουργός Βασίλης Κικίλιας ακολουθεί ευθέως τη θέση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όπως την είχε εκφράσει στη Βουλή (31.8.2023) μιλώντας για τις πυρκαγιές: «Αυτή η ιδέα ότι θα μονιμοποιήσουμε εποχικούς πυροσβέστες όταν δεν τους χρειαζόμαστε τον χειμώνα αλλά τους χρειαζόμαστε το καλοκαίρι αντιβαίνει κάθε έννοια λογικής κατανομής ανθρωπίνων πόρων».
Ακόμη χειρότερα, ο Κυρ. Μητσοτάκης μετέθεσε ωμά τις ευθύνες της κυβέρνησης για τις πολυήμερες πυρκαγιές στους ίδιους τους πυροσβέστες κατά τη συζήτηση στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη. «Τις υποδείξεις σας στην πυροσβεστική» ήταν η απάντησή του στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης.
Το Documento απευθύνθηκε στο Πανελλήνιο Σωματείο Συμβασιούχων Πυροσβεστών (ΠΑΣΣΥΠ) και επιπλέον μίλησε με εποχικούς πυροσβέστες που πλέον είναι άνεργοι και διαμαρτύρονται «για το απόλυτο σκοτάδι στο οποίο μας έχει αφήσει η κυβέρνηση» αλλά και για την άθλια και άκρως επικίνδυνη κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτήν τη στιγμή το εγκαταλειμμένο ΠΣ. Παράλληλα, η δημοσιογραφική έρευνα μας οδήγησε και στο πιο δύσκολο μέτωπο της επικράτειας, τη δυτική Αττική, όπου ο κανόνας που επικρατεί είναι τα… μπαλώματα μέσω δωρεών.
Οχημα του 1966 σε χρήση στην Κύθνο
Κρουνοί μη λειτουργικοί, προβλήματα στο δίκτυο του νερού, γερασμένος στόλος οχημάτων –τα περισσότερα από δωρεές– και ένα Mercedes Unimog του 1966 ακόμη σε λειτουργία συνθέτουν το σκηνικό της πυρόσβεσης στη δυτική Αττική. Οι καταγγελίες που προκύπτουν από την έρευνα του Documento τονίζουν ότι το πιο δύσκολο επιχειρησιακά σημείο της περιφέρειας είναι παντελώς παραμελημένο, με χαρακτηριστικό ότι στον στόλο της περιοχής ανήκε ένα πάρα πολύ παλιό όχημα.
Το πυροσβεστικό αυτό όχι μόνο είναι 57 ετών, με πρωτόκολλα ασφαλείας του 1966, αλλά ακόμη και σήμερα παραμένει σε χρήση, καθώς μετά το καλοκαίρι το… πάσαραν στην Κύθνο. Εκεί, ακόμη χειρότερα, υπηρετεί μόνο ένας πυροσβέστης, έχοντας το γερασμένο όχημα ως μοναδικό μέσο του!
Πέφτουν στη φωτιά για 900 ευρώ
Οι αποδοχές των εποχικών πυροσβεστών αγγίζουν μετά βίας τα 900 ευρώ για έναν πολύτεκνο εργαζόμενο, όταν για τους μόνιμους φτάνουν τα 1.300 ευρώ, παρόλο που με προεδρικό διάταγμα του 2020 και οι δύο κατηγορίες εργαζομένων στο σώμα επιχειρούν από κοινού με τις ίδιες ακριβώς αρμοδιότητες (πυρκαγιές και αστικά συμβάντα).
Η διαφορά είναι ότι ύστερα από πέντε χρόνια υπηρεσίας οι εποχικοί πυροσβέστες κόβονται ξαφνικά από το σώμα, καθώς η κυβέρνηση δεν λαμβάνει υπόψη την πείρα που έχουν αποκτήσει και επιχειρεί να μειώσει τα όρια ηλικίας. Ο Παναγιώτης Ανδριόπουλος (38 ετών), ο Γιώργος Τζελέπης (43 ετών) και ο Νίκος Στραβοδήμος (43 ετών), και οι τρεις οδηγοί οχημάτων πυρόσβεσης και μέλη του ΠΑΣΣΥΠ, μιλούν στο Documento για τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, ενώ τα στοιχεία που μας δίνουν για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες επιχειρούν είναι σοκαριστικά.
Ο Παν. Ανδριόπουλος, μάλιστα, ο οποίος είναι και α΄ αντιπρόεδρος του ΠΑΣΣΥΠ, καταγγέλλει ότι «δεν γίνεται οι εποχικοί να κόβονται ξαφνικά από το σώμα λόγω ηλικίας όταν επιχειρούν εδώ και πέντε χρόνια μαζί με τους μόνιμους», τη στιγμή που «η επιχειρησιακή εμπειρία που μπορούν να μεταφέρουν στους νεότερους είναι πολύτιμη».
«Επιχειρούσαμε με κράνη των 7 ευρώ»
Αποκαλυπτικά είναι όσα λέει για την κατάσταση στο σώμα ο Γ. Τζελέπης: «Ο εξοπλισμός τα πρώτα τρία χρόνια ήταν ελλιπής. Επιχειρούσαμε με άρβυλα του στρατού και κράνη των 7 ευρώ. Πέρυσι και φέτος πήραμε τα προβλεπόμενα μέσα ατομικής προστασίας. Ο εξοπλισμός ήρθε αργοπορημένα και ήταν ελάχιστος. Είμαστε πολύ δύσκολα επιχειρησιακά λόγω έλλειψης προσωπικού. Δεν υπάρχουν άτομα στους σταθμούς και στα κλιμάκια για να στελεχωθούν τα δασικά περιπολικά και άλλα οχήματα κατά την αντιπυρική περίοδο. Κάθε αντιπυρική περίοδος βγαίνει όλο και δυσκολότερα. Πέρυσι ανακλήθηκαν δύο φορές οι άδειες και υπήρχαν σχεδόν τέσσερις μήνες γενικής επιφυλακής. Αυτό σημαίνει ότι πάρα πολλοί συνάδελφοι, εποχικοί, πενταετείς και μόνιμοι που είχαν κλείσει ξενοδοχεία με τις οικογένειές τους, μπορεί να έκαναν πολλά χιλιόμετρα και εντέλει να γύρισαν πίσω.
Την Κυριακή 12 Νοεμβρίου ήταν η Μέρα Πεσόντων Πυροσβεστών και τελέστηκε σε όλες τις μεγάλες πόλεις επιμνημόσυνη δέηση για τους πυροσβέστες που έπεσαν στο καθήκον. Θα ήθελα να τονίσω ότι σε αυτό το γεγονός δεν υπήρχε διάκριση μεταξύ των πεσόντων, ούτε σε μόνιμους ούτε σε πενταετείς ούτε σε εποχικούς. Υπήρξαν πυροσβέστες από όλες τις κατηγορίες που έφυγαν εν ώρα καθήκοντος. Ξεκινάμε να πάμε στη δουλειά μας και μπορεί να μη γυρίσουμε πίσω ή μπορεί να αποκτήσουμε ένα μόνιμο τραυματισμό που θα μας ακολουθεί για το υπόλοιπο της ζωής μας. Οπως σε αυτές τις απώλειες δεν υπήρχε διαχωρισμός, επειδή επιχειρούμε μαζί, δεν θέλουμε να υπάρχει και αυτός ο διαχωρισμός για τη δωδεκάμηνη εργασία απέναντί μας».
Ο Ν. Στραβοδήμος προσθέτει ότι οι εποχικοί που προσλήφθηκαν το 2019 και το 2020 είναι «πυροσβέστες με το προεδρικό διάταγμα (σ.σ.: ΠΔ 73/2020). Συνδράμουμε και σε αστικά συμβάντα. Μιλάμε για τροχαία, απεγκλωβισμούς, διαμερίσματα, διασώσεις ζώων. Δεν είμαστε πλέον δασοπυροσβέστες».
«Ζούμε έναν εργασιακό ρατσισμό. Δεν μπορεί να υπάρχει ο ν. 3938/2011 που έλυσε αυτό το πρόβλημα και έδωσε τη δυνατότητα σε αυτούς που πρόσφεραν τόσα χρόνια εποχιακά να έχουν 12μηνη εργασία. Το 2020 ο τότε υπουργός Νίκος Χαρδαλιάς έδωσε λύση για 180 ανθρώπους. Εμείς έχουμε μπει με κριτήρια τελείως διαφορετικά από άλλους εποχικούς. Δεν γίνεται να μας λένε μεγάλους τώρα και για εξάμηνες ενώ ήμασταν στην πρώτη γραμμή. Είναι άδικο το κράτος να μη μας δώσει μια λύση, ενώ είναι δυνατό, και να ψάχνουν λες και θα ανακαλύψουν τον τροχό» τονίζει στο Documento ο Π. Ανδριόπουλος.
«Οι συμβασιούχοι είμαστε στον αέρα»
Αναφορικά με τις νέες συμβάσεις, διαρροές από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης αναφέρουν ότι θα υπάρξει νέα προκήρυξη για 650 θέσεις δασοκομάντο (με χαμηλό μέσο όρο ηλικίας, στα 30-35 έτη) όταν το καλοκαίρι που πέρασε το ΠΣ αντιμετώπιζε περίπου 200 φωτιές το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου.
Ο Γ. Τζελέπης, που προσλήφθηκε το 2019, αναφέρεται στο απόλυτο σκοτάδι στο οποίο τους έχει αφήσει το υπουργείο: «Από τους εποχικούς που προσλήφθηκαν το 2019 έχουμε μείνει γύρω στα 560 άτομα, γιατί μερικοί εντάχθηκαν στην ΕΜΟΔΕ (δασοκομάντο) και μερικοί, λόγω της εργασιακής ανασφάλειας, βρήκαν δουλειές αλλού και έφυγαν. “Ναι, θα τους ξαναπάρουμε”, “θα το δούμε” μας λένε… Επίσημα δεν έχουμε κάτι στα χέρια μας».
«Δυστυχώς τα παιδιά είναι στον αέρα κι έρχεται και η σειρά μας» συμπληρώνει ο Ν. Στραβοδήμος, που έχει προσληφθεί το 2020.
Η κυβερνητική υποκρισία
Οι δύο πυροσβέστες δεν θα μπορούσαν να μην αναφερθούν στην αντιμετώπιση που έτυχαν τον Αύγουστο του 2021 κατά την κινητοποίησή τους έξω από το αρμόδιο υπουργείο.
«Η αντιμετώπιση ήταν τραγική και κατάπτυστη. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζεις έτσι τους ανθρώπους που πριν από ένα μήνα ήταν μαζί με την αστυνομία σε όλα τα μεγάλα πύρινα μέτωπα. Με αύρα, δακρυγόνα και ξύλο. Απλά είναι τραγικό… Ενα μήνα πριν σε χτυπάνε στην πλάτη και σου λένε “είσαι ήρωας”. Εμάς αυτό που μας συγκινεί και μας κάνει να δουλεύουμε με την ψυχή μας είναι η αναγνώριση του κόσμου, του πολίτη, που του σώζουμε το σπίτι. Μας αγκαλιάζει κλαίγοντας και μας λέει ευχαριστώ. Αυτή είναι η ικανοποίησή μας. Οχι ο κάθε υπουργός ή υφυπουργός» αναφέρει ο Γ. Τζελέπης, με τον Ν. Στραβοδήμο να συμπληρώνει: «Δεν είμαστε ήρωες, είμαστε άνθρωποι, ασκούμε λειτούργημα, όχι απλώς επάγγελμα. Αφορά τη διάσωση της ανθρώπινης ζωής και της περιουσίας».
«Μια στιγμή που με συγκίνησε ιδιαίτερα» αφηγείται ο Γ. Τζελέπης «ήταν στην Κομοτηνή. Οταν σώσαμε ένα σπίτι και έφυγε η φωτιά. Μόνο το ευχαριστώ μάς κάνει. Αυτή η ικανοποίηση στο βλέμμα του πολίτη όταν προσφέρουμε. Δεν το κάνουμε ούτε για τα λεφτά, αλλά γιατί το αγαπάμε. Θέλουμε να προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο. Να βοηθάμε τον συνάνθρωπό μας. Αυτό δεν πληρώνεται».
Ο Ν. Στραβοδήμος φέτος βρισκόταν στο πρώτο όχημα του ΠΣ που επιχείρησε στη Χασιά: «Ηταν τρομακτική εμπειρία για εμένα. Κινδύνευσα σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό. Δυστυχώς κάηκε ένα τεράστιο δάσος».
«Οι φωτιές αντιμετωπίζονται με κόσμο»
Στο μεγάλο ερώτημα που απασχολεί την κοινωνία κάθε καλοκαίρι, δηλαδή τι πρέπει να γίνει στο Πυροσβεστικό Σώμα, οι πυροσβέστες Ν. Στραβοδήμος και Γ. Τζελέπης ήταν ξεκάθαροι.
«Οι 3.630 κενές θέσεις μαζί με τις συνταξιοδοτήσεις του 2023 θα αγγίξουν τις 4.000 κενές οργανικές θέσεις» λέει στο Documento ο Ν. Στραβοδήμος και συνεχίζει: «Οι 2.500 εποχικοί πυροσβέστες δεν φτάνουν για να καλύψουν αυτά τα κενά. Χρειαζόμαστε κι άλλους κι άλλα οχήματα και εξοπλισμό. Στην επαρχία υπάρχουν οχήματα που είναι 20ετίας και 30ετίας».
«Οι φωτιές αντιμετωπίζονται με κόσμο» συμπληρώνει ο Γ. Τζελέπης. Και συμπληρώνει: «Είναι διαφορετικό να πηγαίνει ένα δασικό περιπολικό στη φωτιά σαν πρώτο όχημα με δύο άτομα και είναι αλλιώς να έχει περισσότερα. Κάποια στιγμή σε εμάς τους συμβασιούχους πυροσβέστες πρέπει να αναγνωριστεί, πέρα από το χτύπημα στην πλάτη, και ότι είμαστε κομμάτι του ΠΣ. Αυτό που ζητάμε είναι μια δωδεκάμηνη εργασία. Να μπορέσουμε να ζήσουμε με αξιοπρέπεια τις οικογένειές μας. Είναι τραγελαφικό για έξι μήνες να με θεωρούν ικανό οδηγό και τους υπόλοιπους έξι μήνες να με θεωρούν μεγάλο. Είμαι ή μικρός ή μεγάλος όλο τον χρόνο… Δεν γίνεται να είμαι το μισό έτος μικρός και το άλλο μισό μεγάλος».
Διαβάστε επίσης: 2.500 εποχικοί πυροσβέστες σε ανεργία αλλά από αστυνομικούς και παπάδες, καλά πάμε!
Δεν χρειαζόμαστε πυροσβέστες, λέει ο Μητσοτάκης, ενώ λείπουν 4000 από το επίσημο οργανόγραμμα!
