Ηταν Ιούλιος του 2024 όταν ο επιχειρηματίας Αριστείδης Φλώρος πλημμύρισε τα δημοσιογραφικά γραφεία με «φασόν» εξώδικα με τα οποία απαιτούσε τη διαγραφή εκατοντάδων άρθρων που αφορούσαν το σκάνδαλο της Energa και τη δικαστική πορεία που ακολούθησε. Ωστόσο η άρνηση ορισμένων «γαλατικών χωριών» να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις οδήγησε τον πρώην ισχυρό άντρα της Energa να κλιμακώσει την επίθεσή του αποστέλλοντας αγωγές και αιτήματα εξοντωτικών ασφαλιστικών μέτρων, μέσω των οποίων διεκδικεί ποινή έως και 5.000 ευρώ για κάθε ημέρα που κάποιο Μέσο δεν συμμορφώνεται.
Ο Αρ. Φλώρος απαιτεί από το Documento τη διαγραφή 146 άρθρων που αναφέρονταν στις εξελίξεις, με το σκεπτικό ότι τελικά το δικαστήριο τον αθώωσε. Τέτοια εξώδικα είχε στείλει και σε άλλα ΜΜΕ, όπως tvxs.gr, The President κ.ά.
Υπενθυμίζεται ότι μετά την αποστολή των εξωδίκων με τις πρωτοφανείς απαιτήσεις διαγραφής αρθρογραφίας εξέδωσε ανακοίνωση και η ΕΣΗΕΑ, εκφράζοντας την ανησυχία της και τονίζοντας ότι οι πρακτικές αυτές απειλούν ευθέως τις αρχές της ελευθεροτυπίας. Αναρωτιέται μάλιστα «εάν οι συντάκτες του εξωδίκου μετά την απαίτησή τους για διαγραφή των ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων θα ζητήσουν και το σκίσιμο ή το κάψιμο και των εφημερίδων που αναφέρονται στην ποινική υπόθεσή τους».
Δημοκρατικό κεκτημένο
Η επιμονή των ΜΜΕ που αρνούνται να συμμορφωθούν στο αδιανόητο αίτημα του Αρ. Φλώρου να σβήσει την πραγματικότητα δεν αφορά φυσικά κάποια… βεντέτα εναντίον του, αλλά αποτελεί την τελευταία γραμμή υπεράσπισης της ελευθερίας της έκφρασης και του Τύπου. Αν η Δικαιοσύνη επιτρέψει σε οποιοδήποτε δημόσιο πρόσωπο να εξαφανίζει κάθε αναφορά της όποιας εμπλοκής του σε κάποια σημαντική υπόθεση δημόσιου ενδιαφέροντος, τότε ανοίγει μια πολύ επικίνδυνη πόρτα για την ίδια τη δημοκρατία.
Αλλωστε είναι σαφές ότι η συγκεκριμένη υπόθεση αφορούσε ζήτημα δημόσιου ενδιαφέροντος, γεγονός που καθιστούσε την κάλυψή της καθήκον των δημοσιογράφων. Ο ίδιος ο Αρ. Φλώρος εκ της θέσης του δεν είναι απλώς πρόσωπο δημόσιου ενδιαφέροντος, αλλά οι υποθέσεις στις οποίες είχε εμπλακεί αφορούσαν άμεσα και το δημόσιο συμφέρον. Συνεπώς, η κατάργηση της ελεύθερης πρόσβασης σε μια από τις σημαντικότερες δίκες της δεκαετίας μέσω διαγραφής από το διαδίκτυο είναι εξ ορισμού παράλογη.
Η αθώωση και τα ρεπορτάζ
Η τελική αθώωση του Αρ. Φλώρου, που προφανώς και δημοσιοποιήθηκε, δεν αναιρεί τις προηγούμενες καταγραφές των ρεπορτάζ.
Το δικαίωμα στη λήθη επ’ ουδενί συνεπάγεται μια άκριτη και άστοχη διαγραφή της ιστορίας και του παρελθόντος ή καταστροφή του αρχείου του ηλεκτρονικού και έντυπου Τύπου, ανάλογα με τι επιθυμεί ένα πρόσωπο. Επιπλέον, η σύγκρουση της ιδιωτικής σφαίρας με το δικαίωμα στην ελευθεροτυπία είναι γνωστή και διαχρονική.
Οι εξελίξεις αυτές κάνουν για μια ακόμη φορά επίκαιρη την επίκληση στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, στον οποίο προβλέπεται το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, ενώ περιλαμβάνει επίσης τον σεβασμό της ελευθερίας και της πολυφωνίας των ΜΜΕ.
«Σε λίγο θα ζητήσουν να καίμε τις εφημερίδες»
Φωτεινή Λαμπρίδη –Δημοσιογράφος tvxs.gr.
Το tvxs.gr σε συνεργασία με άλλα ΜΜΕ και την ΕΣΗΕΑ κατέληξε στην απόφαση να επικαιροποιήσει τις σχετικές αναρτήσεις με τις αθωωτικές αποφάσεις. Αν σβήσουμε τα ρεπορτάζ μας, τα οποία δεν τα επινοήσαμε, είναι απολύτως ακριβή και στηρίχτηκαν σε αποκαλύψεις εισαγγελικών και ανεξάρτητων αρχών επί των πεπραγμένων του, φοβόμαστε πως σε λίγο θα ζητήσουν να καίμε εφημερίδες στην πλατεία Συντάγματος.
Αλλά βεβαίως ο κ. Φλώρος δεν ικανοποιήθηκε με τις σημειώσεις που καθίσαμε και βάλαμε σε κάθε άρθρο. Γιατί ο σκοπός των SLAPPs δεν είναι μόνο η λήθη αλλά και η οικονομική εξόντωση της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας: πριν δολοφονηθεί, η Μαλτέζα ρεπόρτερ Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία είχε δεχτεί καμιά 50αριά αγωγές από ισχυρά οικονομικά συμφέροντα.
Τέλος, συμπτωματικά εντελώς, η νέα αγωγή και τα ασφαλιστικά μέτρα του κ. Φλώρου έφτασαν μία μέρα μετά την απόρριψη της αγωγής του Γρηγόρη Δημητριάδη, πρώην δικηγόρου και συνέταιρου του κ. Φλώρου και της οικογένειάς του, κατά του Reporters United, της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη για το σκάνδαλο των υποκλοπών.
«Αλίμονο το 2024 να εξαναγκαζόμαστε σε διαγραφές της ιστορίας»
Γιώργος Μουρούτης – Διευθυντής thepresident.gr.
Με μεγάλη έκπληξη και ανησυχία λάβαμε την Παρασκευή Αγωγή και Ασφαλιστικά Μέτρα από τον κ. Αριστείδη Φλώρο, ο οποίος μας ζητά να διαγράψουμε όλες τις δημοσιογραφικές αναφορές του ThePresident.gr στο πρόσωπό του και στην πολύκροτη υπόθεση της Energa επικαλούμενος -λόγω της αθώωσής του- το δικαίωμα στη λήθη. Είχε προηγηθεί ένα αντίστοιχο εξώδικο, μέσα στο κατακαλόκαιρο, με το οποίο μας ζητούσε εντός τριών ημερών να «κατεβάσουμε» 53 δημοσιεύματα, ανάμεσά τους δηλώσεις κομμάτων και εκπροσώπων τους, αποσπάσματα ομιλιών στη Βουλή, αλλά και δημοσιεύματα που αναφέρονταν σε συνονόματους του κ. Φλώρου όπως τον βουλευτή Κ.Φλώρο και τον τ. Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κ. Φλώρο.
Σεβόμενοι το κανονιστικό πλαίσιο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και τις οδηγίες των αρμοδίων Αρχών και Συμβουλίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και τους κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας, προβήκαμε σε σχετικές παρεμβάσεις, ενημερώνοντας όλα τα σχετικά άρθρα του παρελθόντος με τις πλήρεις πληροφορίες για την εξέλιξη της υπόθεσης, ώστε να υπάρχει η σφαιρική και ορθή ενημέρωση του ενδιαφερόμενου αναγνώστη ή ερευνητή, για την εξέλιξή της υπόθεσης.
Περαιτέρω, αντιλαμβανόμενοι τη δυναμική του ηλεκτρονικού τύπου και των μηχανών διαδικτυακής αναζήτησης, απενεργοποιήσαμε τη δυνατότητα Indexing, δηλαδή της αυτοματοποιημένης αλληλεπίδρασης – καταλογοποίησης όλων των αναρτήσεων αυτών, με μηχανές αναζήτησης. Η εκούσια αυτή στο μέτρο το νόμιμου και αποδεκτού κίνησή μας, δεν ήταν αρκετή για τον κύριο Φλώρο που θεωρεί ότι τα γεγονότα ούτε εξιστορούνται, ούτε τυγχάνουν έρευνας και εν τέλει διαγράφονται,.
Είναι προφανές ότι για λόγους αρχής και σεβασμού στις αρχές της Ελευθεροτυπίας και της Δημοκρατίας, αρνηθήκαμε να διαγράψουμε ειδησεογραφικά γεγονότα ωσάν να μην συνέβησαν ποτέ, ειδικά μετά και την ανακοίνωση του Δ.Σ. της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, η οποία χαρακτηρίζει «πρακτική SLAPP την εν λόγω απαίτηση που βλάπτει τις αρχές της ελευθεροτυπίας», και αναρωτιέται εύλογα «εάν οι συντάκτες του εξωδίκου μετά την απαίτησή τους για διαγραφή των ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων θα ζητήσουν και το σκίσιμο ή το κάψιμο και των εφημερίδων που αναφέρονται στην ποινική υπόθεσή τους».
Θα απέχουμε όμως να δεχτούμε τις απαιτήσεις του κ. Φλώρου και να διαγράψουμε τα ιστορικά γεγονότα, να «μοντάρουμε» τις ανακοινώσεις και τις δηλώσεις που έχουν ιστορικά καταγραφεί και να διαστρεβλώσουμε το πνεύμα και το γράμμα των τηλεγραφημάτων του αθηναϊκού πρακτορείου ειδήσεων, που αποτέλεσε την κύρια πηγή πολλών εκ των πληροφοριών μας.
Θα απέχουμε όχι μόνον για λόγους δημοκρατικού καθήκοντος αλλά και γιατί πιστεύομε ακράδαντα ότι η υπόθεση αυτή δεν αφορούσε μια ιδιωτική αντιδικία που απλώς έληξε νομικά, αλλά μια υπόθεση δημοσίου συμφέροντος – ενδιαφέροντος και καταναλωτικής πίστης, την οποία υποχρεούμασταν να καλύψουμε δημοσιογραφικά σε όλες της τις πτυχές.
Σε κάθε περίπτωση το thepresident.gr δεν απειλείται, δεν τρομοκρατείται και δεν κάμπτεται και θα συνεχίσει να ασκεί το δημοσιογραφικό του καθήκον με γνώμονα τις αρχές της ελευθεροτυπίας και της Δημοκρατίας.
Αλίμονο το 2024, με τον ηλεκτρονικό τύπο να πρωταγωνιστεί παγκοσμίως στην ενημέρωση, να εξαναγκαζόμαστε σε διαγραφές της ιστορίας κατά το δοκούν, ακόμα και αν περιγράφουμε απλά γεγονότα ή παραθέτουμε την αλήθεια και την εξέλιξη υποθέσεων ευρύτερου κοινωνικού – δημόσιου ενδιαφέροντος.
Θα δώσουμε τη μάχη -μαζί με όλους τους συναδέρφους μας που επιμένουν να αγωνίζονται για τη Δημοκρατία και την Ελευθεροτυπία- και θα την κερδίσουμε!
Διαβάστε επίσης:
Λίβανος: Εξι νεκροί σε ισραηλινή επιδρομή στη Ναμπατίγια – Ο δήμαρχος ανάμεσα στα θύματα
Η Ρωσία σχεδιάζει πυρηνοκίνητα υποβρύχια για να μεταφέρει φυσικό αέριο από την Αρκτική