Μοναδικό μέτρο οι εκκενώσεις στα πολυδιαφημισμένα σχέδια του Μητσοτάκη και των «αρίστων»
Οι «άριστοι» διαχειριστές κρίσεων απέτυχαν, αποκαλύπτοντας τη γύμνια του «επιτελικού κράτους» και των υδροκέφαλων μηχανισμών με τους εύηχους τίτλους. Τα πύρινα μέτωπα μαίνονταν ανεξέλεγκτα χωρίς ισχυρούς ανέμους, πολίτες, εθελοντές και αυτοδιοικητικοί έσερναν τα εξ αμάξης από τον μοναδικό τηλεοπτικό σταθμό (Open) που έδινε βήμα χωρίς φίλτρα κυβερνητικής ασφαλείας και οι αρμόδιοι υπουργοί με παρρησία δήλωναν προετοιμασμένοι για το κακό που μας βρήκε ή έβαζαν αξιωματικούς της πυροσβεστικής να παριστάνουν τους καντηλανάφτες για το Μάτι με χυδαίους παραλληλισμούς σε live μετάδοση. Παράλληλα, τα συστημικά Μέσα συνέχισαν αυτό για το οποίο πληρώθηκαν αδρά: αποπολιτικοποιούσαν οποιαδήποτε κυβερνητική ευθύνη, προφασιζόμενα μποφόρ που δεν υπήρξαν ή φλεγόμενα ζώα που μετέφεραν τη φωτιά.
Πριν από λίγες εβδομάδες οι καθ’ ύλην αρμόδιοι υπουργοί δήλωναν έτοιμοι όχι απλώς για την αντιμετώπιση τυχόν κινδύνων αλλά και για την πρόληψή τους. Μιλούσαν για αριθμό-ρεκόρ πτητικών μέσων κατάσβεσης, ψεύδονταν για δήθεν πακτωλό κονδυλίων που κατευθύνθηκαν στο πρόγραμμα εξοπλισμών μη στρατιωτικής χρήσης και έδιναν το παρών σε ασκήσεις και εργασίες δασοπυρόσβεσης, απαθανατιζόμενοι στην αυτοψία με τη βλοσυρότητα που απαιτούσε η στιγμή. Τελικά, αντί για πυροσβέστες και εναέρια μέσα οι πυρόπληκτοι αντίκριζαν άντρες της ομάδας ΔΕΛΤΑ και ΜΑΤ, λες και η φωτιά αντιμετωπίζεται με καταστολή. Αυτές οι διαβεβαιώσεις και τα ενσταντανέ τούς «καίνε» όπως η φωτιά τη Βαρυμπόμπη, τη Ρόδο, την Εύβοια, τις Αφίδνες, το Καπανδρίτι, την Ιπποκράτειο Πολιτεία, την Ηλεία, τη Φθιώτιδα, τη Φωκίδα, τα Γρεβενά, τη Μάνη και τη Μεσσηνία.
Οι απεγκλωβισμοί ήταν η μόνη πτυχή του σχεδίου αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών που κρίθηκε επιτυχημένη. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι η ανθρώπινη ζωή είναι η κύρια προτεραιότητα, αλλά δεν αποτελεί και τη μοναδική. Οι περιουσίες και οι δασικές εκτάσεις που έγιναν στάχτη και μπούλμπερη αναλογούν σε καταστροφές που σωρεύονται σε χρόνια και όχι σε λίγα εικοσιτετράωρα. «Τα σπίτια ξαναχτίζονται και τα δέντρα θα ξαναφυτρώσουν» δήλωσε ο πρωθυπουργός, όμως τον είχε προλάβει ο βουλευτής του κόμματός του Μπάμπης Παπαδημητρίου παριστάνοντας τον ασφαλιστή κατοικιών σε επικίνδυνες περιστάσεις, ενώ ο περιβαλλοντοκτόνος νόμος του Κωστή Χατζηδάκη μόνο καχυποψία προκαλεί για το τι μέλλει γενέσθαι αναφορικά με τους απανθρακωμένους «πνεύμονες».
Οταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζέσταινε τα έδρανα της αντιπολίτευσης οργιζόταν (έτσι δήλωνε τουλάχιστον) για τις πυρκαγιές του 2017 σε Μάνη, Κύθηρα, Ζάκυνθο, Κάλαμο και Βαρνάβα. Μετά την τραγωδία στην ανατολική Αττική επέτρεψε να εξελιχθεί η μεγαλύτερη πολιτική τυμβωρυχία που έχει καταγραφεί μεταπολιτευτικά, εντοπίζοντας μάλιστα απόπειρα συγκάλυψης ποινικών ευθυνών. Ο πρωθυπουργός τότε αγνοούσε τα παρεπόμενα της κλιματικής κρίσης, αλλά σήμερα τα επικαλείται έχοντας προηγουμένως αναβαθμίσει τους επιχειρησιακούς πρωταγωνιστές της πολύνεκρης πυρκαγιάς στο Μάτι.
Το «προετοιμασμένο» δίδυμο της συμφοράς
Στις 15 Ιουνίου Νίκος Χαρδαλιάς και Μιχάλης Χρυσοχοΐδης παρουσίασαν τον φετινό σχεδιασμό της Πολιτικής Προστασίας για την αντιπυρική περίοδο. Και οι δύο υπουργοί, αντί να επιλέξουν την οδό της σύνεσης, προτίμησαν τις μεγαλαυχίες. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη μίλησε για τομή στον τομέα της αντιπυρικής προστασίας και πρότυπη δουλειά, η οποία είναι μακριά από την «εκ των υστέρων μεμψιμοιρία» και αποσκοπεί στο «να προλάβουμε νέες τραγωδίες». «Προερχόμαστε από πολλές μεγάλες καταστροφές πρόσφατα, οι οποίες κόστισαν δεκάδες ζωές. Το ερώτημα είναι μια χώρα σαν την Ελλάδα πόσες κρίσεις μπορεί να διαχειρίζεται ταυτόχρονα. Και σε αυτό απάντησε φέτος η κυβέρνηση. Σε περίπτωση που θα έχουμε παραπάνω από μία κρίση να μπορούμε να απαντήσουμε» είπε ο υπουργός που, σύμφωνα με τον δήμαρχο Ηλείας Παναγιώτη Αντωνακόπουλο, η μόνη συνεισφορά του την ώρα που καιγόταν ο τόπος ήταν να δώσει εντολή σε μία… μπουλντόζα να ανοίξει τον δρόμο. «Εχουμε την κλασική συνταγή: ήρθε ο υπουργός και έδωσε εντολή στην μπουλντόζα να ανοίξει ένας δρόμος. Ελεος πια με αυτό. Ο ίδιος υπουργός ήρθε το 2009, που ο Παπανδρέου τον έκανε υπουργό, και είπε πολλά στην πλατεία στην Αρχαία Ολυμπία. Και δεν έγινε τίποτε» είπε εξοργισμένος ο δήμαρχος. Επίσης, πρόκειται για τον υπουργό που παρατηρούσε στοχαστικά τα αλλεπάλληλα πύρινα μέτωπα να εξαπλώνονται, ενώ την Τρίτη χαρακτήριζε υποδειγματική την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς που αναζωπυρώθηκε την επόμενη μέρα και κατέκαψε το Λεκανοπέδιο.
Εξίσου… μετριόφρων παρουσιάστηκε και ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, ο οποίος με τη θέσπιση του βαρύγδουπου «Εθνικού Μηχανισμού Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων» προΐσταται του Πυροσβεστικού Σώματος. «Στην καρδιά του σχεδιασμού βρίσκονται ο γρήγορος εντοπισμός της πυρκαγιάς και η άμεση ανταπόκριση» δήλωσε ενόσω οι κάτοικοι στις πυρόπληκτες περιοχές της Αττικής και της Εύβοιας αρνούνταν να αποχωρήσουν από τα σπίτια τους επειδή δεν υπήρχαν επίγειες δυνάμεις της πυροσβεστικής στον ορίζοντα. Αυτό όμως που τσουρουφλίζει πολιτικά τον Ν. Χαρδαλιά είναι η επιχείρηση «Δρυάδες», η οποία αφορά 18 περιοχές της Αττικής που είχαν κηρυχτεί προκαταβολικά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ανάμεσά τους εντοπίζονται η Ιπποκράτειος Πολιτεία, οι Θρακομακεδόνες, το Τατόι, όπως και η Αρχαία Ολυμπία. Ολες τους παραδόθηκαν στις φλόγες.
Επιχειρησιακός και… επιτόπιος
Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας εκτός από την έξη στις μεγαλορρημοσύνες έχει αποδείξει πολλάκις ότι την ιδρώνει τη φανέλα, αρκεί ο κόπος του να συνοδεύεται από τα ανάλογα κλικ του φωτογραφικού φακού. Είθισται όμως η στοχοπροσήλωση στην επικοινωνία να μετατρέπεται σε πειστήριο πολιτικής ανικανότητας. Στις 10 Ιουνίου ο Ν. Χαρδαλιάς παρευρέθηκε στη «μεγάλη άσκηση ετοιμότητας δασοπυρόσβεσης» στη Δροσοπηγή Αφιδνών του Δήμου Ωρωπού. Με βάση όσα προηγήθηκαν αυτή την εφιαλτική εβδομάδα, η ανάρτηση του «γαλάζιου» δημάρχου Γιώργου Γιασημάκη θα μείνει στην ιστορία: «Ο Δήμος Ωρωπού φιλοξένησε σήμερα στη Δροσοπηγή Αφιδνών τη μεγάλη άσκηση ετοιμότητας δασοπυρόσβεσης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας με την ονομασία “Διά Πυρός 2021”, παρουσία του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας Νίκου Χαρδαλιά, του Περιφερειάρχη Αττικής Γιώργου Πατούλη, του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου, του Αντιπεριφερειάρχη Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Κόκκαλη, του Αρχηγού του Π.Σ. Στέφανου Κολοκούρη και υψηλόβαθμων στελεχών του Πυροσβεστικού Σώματος, της ΕΛ.ΑΣ., του Στρατού και της Πολεμικής Αεροπορίας». Βέβαια, τι δουλειά είχε εκεί ο περιφερειάρχης, που κατά δήλωσή του δεν έχει καμία ευθύνη για τις φωτιές αλλά γνωρίζει όσο λίγοι πώς να στήνεται με φωσφοριζέ γιλέκο για μια αναμνηστική φωτογραφία στις φλόγες, αποτελεί ερώτημα που παίρνει τη μορφή δυσεπίλυτου γρίφου.
Οντας στην πρώτη γραμμή της… επικοινωνίας, ένα μήνα νωρίτερα είχε βρεθεί πάλι στον Δήμο Ωρωπού για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Ο δήμαρχος Ωρωπού έδινε και πάλι ανταπόκριση, αυτήν τη φορά για την εξίσου καμένη πλέον Ιπποκράτειο Πολιτεία: «Για πρώτη φορά εκτελούνται έργα αντιπυρικής προστασίας, ανοίγονται αντιπυρικές ζώνες και εκτελούνται έργα καθαρισμού. Επίσης μεταβήκαμε και σε άλλα σημεία με τον Νίκο Χαρδαλιά στην ευρύτερη περιοχή και συζητήσαμε το πλάνο δράσης για το επόμενο διάστημα καθώς και για το ενδεχόμενο ενίσχυσης των δεξαμενών νερού και αντλιοστασίων αλλά και τη διάνοιξη της οδού Ρέρας ως εναλλακτική έξοδο διαφυγής. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιχείρηση πυροπροστασίας στην Ιπποκράτειο και είναι μόνο η αρχή. Σειρά θα πάρουν και άλλες περιοχές του δήμου μας».
Χαριστική βολή με αδιαφορία
Ο αρμόδιος υφυπουργός που προΐσταται του αρχηγού της πυροσβεστικής είναι έκθετος για έναν ακόμη λόγο. Στις 2 Ιουνίου ο αναπληρωτής τομεάρχης πολιτισμού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Πάνος Σκουρολιάκος κατέθεσε ερώτηση στον Ν. Χαρδαλιά και τον Κωνσταντίνο Σκρέκα, ο οποίος διατηρεί πολυτελή οικία στο Κρυονέρι και δέχτηκε δριμεία κριτική στα social media για ισχυρή πυροσβεστική παρουσία τη στιγμή που δεν υπήρχε πυροσβέστης ούτε για δείγμα. Η ερώτηση του βουλευτή ανατολικής Αττικής αφορούσε τα μέτρα πυροπροστασίας στην περιοχή και κατατέθηκε με αφορμή την καταστροφική πυρκαγιά που ξεκίνησε από τον Σχίνο Κορινθίας και κατέληξε στον Δήμο Μεγαρέων. Οπως σημείωνε ο Π. Σκουρολιάκος, τα μέτρα (κλαδέματα, καθαρισμοί, διανοίξεις κ.ο.κ.) σε κάποιες περιπτώσεις δεν είχαν ολοκληρωθεί και στην πλειονότητα των περιοχών δεν είχαν ξεκινήσει καθόλου.
«Σύμφωνα με πληροφορίες από κατοίκους της περιοχής, αμέσως μετά την επίσκεψη του κ. Χαρδαλιά στον οικισμό της Ιπποκράτειου Πολιτείας της Δημοτικής Κοινότητας Αφιδνών, μαζί με τον κ. Αμυρά, οι δασικές υπηρεσίες σε συνεργασία με τις εισαγγελικές αρχές σταμάτησαν τις εργασίες που είχαν ξεκινήσει για τον καθαρισμό του δάσους διότι κάτοικοι της περιοχής είχαν προβεί σε καταγγελίες για την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος» υπογράμμιζε ο Π. Σκουρολιάκος και συμπλήρωνε: «Παράλληλα, παρά τις προσπάθειες της κυβερνητικής επικοινωνιακής πολιτικής, στην πραγματικότητα η αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει εδώ και περίπου ένα μήνα. Ομως στις δασικές πυκνώσεις –όπου υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα μετά το πέρασμα του καιρικού φαινομένου “Μήδεια”– δεν έχουν ξεκινήσει καν οι εργασίες. Ταυτόχρονα έχει μείνει πολύ πίσω η διάνοιξη δασικών οδών από τις δασικές υπηρεσίες διότι, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι στα αρμόδια δασαρχεία, υπάρχει σημαντική έλλειψη προσωπικού ειδικά στο δασαρχεία Καπανδριτίου και Πεντέλης». Μάλιστα, κατέληγε προφητικά: «Η ανησυχία των κατοίκων της περιοχής είναι έκδηλη. Δεδομένων των συνθηκών τόσο οι δασικές εκτάσεις αλλά και οι ίδιοι θα βρεθούν σε μεγάλο κίνδυνο». Για την ιστορία, η ερώτηση έμεινε αναπάντητη.
Μετεωρολόγος με πρωθυπουργικά καθήκοντα
Επειτα από ένα ακόμη ξέγνοιαστο τριήμερο στην Κρήτη ενώ καιγόταν η Αχαΐα, ο πρωθυπουργός έμεινε σιωπηλός τα δύο πρώτα εικοσιτετράωρα των πυρκαγιών. Αντ’ αυτού, στη «φωτιά» της ενημέρωσης ρίχτηκαν ένα τσούρμο υπουργοί για να μην «καεί» εκείνος ή επειδή η Αριστοτελία Πελώνη έκρινε ότι η συγκυρία ενδείκνυται για παραθερισμό. Για πρώτη φορά η χώρα αντιμετωπίζει τέτοιας έκτασης κρίση και η κυβερνητική εκπρόσωπος απουσίαζε από το Μέγαρο Μαξίμου, γεγονός το οποίο δεν αρνήθηκε μετά την αποκάλυψη του documentonews.gr.
Αναντίρρητη απόδειξη της επικοινωνιακής απελπισίας που επικράτησε για να μην τρωθεί το προφίλ του Κυρ. Μητσοτάκη ήταν η επιστράτευση του υπουργού Εθνικής Αμυνας, ο οποίος παρότι έμεινε σιωπηλός ενόσω το «Ορούτς Ρέις» έκοβε βόλτες στο Αιγαίο, αποφάσισε να μιλήσει για τη συνδρομή των ενόπλων δυνάμεων στις πυρκαγιές. Σύμφωνα με καραμανλικά και σαμαρικά στελέχη με τα οποία επικοινώνησε το Documento, ουδέποτε συνέβη κάτι αντίστοιχο. Ακόμη και στην περίπτωση των θανατηφόρων πυρκαγιών στην Ηλεία το 2007 την κάλυψη αυτού που στην πολιτική επικοινωνία ονομάζεται ανάγκη προσανατολισμού της κοινής γνώμης ανέλαβαν ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος και ο τότε πρωθυπουργός.
Οταν ο Κυρ. Μητσοτάκης αποφάσισε να απευθυνθεί στον λαό αναμάσησε κοινοτοπίες και διαπιστώσεις, ενώ μετέφερε μετεωρολογικές προβλέψεις, όπως: «Αύριο περιμένουμε ισχυρούς δυτικούς ανέμους σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας». «Θα υπάρξει χρόνος και για κριτική και για αυτοκριτική. Αλλά όχι τώρα» τόνισε για να ζητήσει από τους πολιτικούς του αντιπάλους πίστωση χρόνου, γνωρίζοντας όμως ότι βρίσκεται στο επίκεντρο της συλλογικής οργής.