Οσο κορυφώνονται οι κραυγές στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου τόσο η ελληνική κυβέρνηση διατυµπανίζει την ψυχραιµία, την αποφασιστικότητα και την ετοιµότητά της στις απειλές του Ερντογάν. Ο ∆ένδιας σε ρόλο ταχυδρόµου µοιράζει επιστολές σε διεθνείς οργανισµούς, ενώ πριν από λίγες µέρες το ΝΑΤΟ συµµετείχε στη χαρά της Τουρκίας για την καταστροφή της Σµύρνης.
Σαν σήµερα ακριβώς πριν από 100 χρόνια άρχισε ο ξεριζωµός του ελληνισµού από τις πατρογονικές εστίες, αλλά η επίσηµη πολιτεία δεν οργάνωσε ούτε µία εκδήλωση για να τιµήσει τους νεκρούς και τους πρόσφυγες. Καµία αναφορά στους αφανείς εργάτες που ήρθαν µε έναν µπόγο ρούχα και δούλεψαν σκληρά και φτηνά για να στεριώσουν στην καινούργια πατρίδα, ούτε στους εκπροσώπους των τεχνών που µπόλιασαν µε θαυµαστό τρόπο τον εγχώριο πολιτισµό.
Γιατί άραγε; Επειδή τη διαχείριση της ιστορικής µνήµης την έχει αναλάβει εργολαβικά ο Στάθης Καλύβας και κάθε άλλος περιττεύει; Μήπως για να µην κακοκαρδίσουµε τους συµµάχους µας ξύνοντας παλιές πληγές τώρα που τους χρειαζόµαστε; Η ∆ιδώ Σωτηρίου πάντως, που είχε ζήσει όλη την τραγωδία, δεν χαρίζεται σε κανέναν στα «Ματωµένα χώµατα»: «Υπεύθυνοι δεν ήταν µονάχα οι Τούρκοι, αλλά και οι ξένες ∆υνάµεις. Οι συµπαγείς χριστιανικοί πληθυσµοί, που κρατούσανε στα χέρια τους τον πλούτο και τα κλειδιά της Ανατολής, έπρεπε να φύγουν απ’ τη µέση, γιατί ’τανε εµπόδιο στον γερµανικό επεκτατισµό κι αργότερα στους κεφαλαιούχους που στεκόντανε πίσω απ’ την Αντάντ. Πάνω στη σιδηροδροµική γραµµή, που ξεκινούσε απ’ τη Βαγδάτη και τη Μουσούλη κι έφτανε ίσαµε το λιµάνι της Σµύρνης, διασχίζοντας τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής, εκεί πάνω κυλούσαν τα πιο άτιµα και πανούργα όνειρα της οικονοµικής κυριαρχίας των ξένων µονοπωλίων. Η ιστορία για το χρυσόµαλλο δέρας συνεχιζότανε».
Εχουµε την αίσθηση ότι η εσκεµµένη λήθη για αυτές τις µαύρες σελίδες είναι η προσπάθεια να αποφύγουµε την αυτοκριτική. Να κρύψουµε άλλη µια φορά κάτω από το χαλί τα λάθη µας, τις αστοχίες µας και να αποσιωπήσουµε και τις δικές µας θηριωδίες.
Την ταφόπλακα της Μεγάλης Ιδέας, που καθόρισε για 80 χρόνια την εξωτερική µας πολιτική, την εξέφρασε µε τον πλέον κυνικό τρόπο ο «βασιλόπαις» Ανδρέας σε µια επιστολή στον κολλητό του Ι. Μεταξά. «Απαίσιοι πραγµατικώς είναι οι εδώ Ελληνες. Θα ήξιζε πράγµατι να παραδώσωµεν την Σµύρνην εις τον Κεµάλ διά να τους πετσοκόψη όλους αυτούς τους αχρείους, οι οποίοι φέρονται ούτω κατόπιν του φοβερού αίµατος όπερ εχύσαµεν εδώ».
Ο παππούς του πρίγκιπα Καρόλου της Αγγλίας υπήρξε ένας από τους πρωταίτιους της Μικρασιατικής Καταστροφής. Ο «Καψοκαλύβας» πολλά από διοίκηση στρατού δεν ήξερε. Μόνο να καίει απ’ άκρη σ’ άκρη τα τουρκικά χωριά, να µπεκρουλιάζει στα Καφέ Σαντάν της Σµύρνης και να διατηρεί άριστες σχέσεις µε τους Ευρωπαίους εστεµµένους και ειδικά µε το βασιλόσογο της Αγγλίας που τον έσωσε από τη θανατική καταδίκη.
Αν αποσυνθέσουµε την επέτειο, στο τέλος θα µείνουν µερικές εκδηλώσεις δήµων και συλλόγων και ένα αφιέρωµα στο φεστιβάλ βιβλίου, που σηµαίνει ότι µε αυτά δεν την τιµάς. Στον µπουφέ ούτε κιµάς γαρίδας ούτε µπακλαβάδες. Το µοναδικό πιάτο είναι το επιτελικό κράτος που πάσχει από βαριά αµνησία.