Η εργαλειοποίηση του προσφυγικού από την κυβέρνηση και η… καλλιέργεια ρατσισμού
Ηταν θέμα χρόνου να συμβεί το ξέσπασμα στη Μόρια, για το οποίο η κυβέρνηση όχι απλώς δεν έκανε τίποτε για να το αποτρέψει, αλλά αντίθετα το προετοίμασε με πράξεις και παραλείψεις που χάιδευαν την ακροδεξιά εκλογική της πελατεία, υποθάλποντας το μίσος και την ξενηλασία.
Από την αρχή η κυβέρνηση ακολούθησε μια αλλοπρόσαλλη πολιτική: από τη μια θέλησε να αποφύγει τη διεθνή κατακραυγή για την έλλειψη ανθρωπιστικής μέριμνας προς τους πρόσφυγες αποκρύπτοντας τις διαστάσεις του προβλήματος και από την άλλη προσπάθησε να ικανοποιήσει τα αντιμεταναστευτικά –στα όρια του ρατσισμού– αισθήματα ενός σημαντικού τμήματος της εκλογικής της βάσης. Αφήνοντας ελεύθερα να αλωνίζουν στελέχη της όπως ο αντιπρόεδρος Αδωνης Γεωργιάδης και ο Κώστας Κυρανάκης, καλλιέργησε το μίσος έναντι των προσφύγων. Ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν εργαλειοποιούσε το προσφυγικό για να ασκήσει πίεση στην Ελλάδα στον Εβρο, ο Κυρ. Μητσοτάκης εργαλειοποιούσε τους πρόσφυγες και μετανάστες για να πουλήσει στο ακροδεξιό κοινό του κόμματός του πολιτική αποτροπής.
Καθώς μάλιστα στα εθνικά θέματα η κυβέρνηση αδυνατεί να ικανοποιήσει το ακροδεξιό τμήμα της ΝΔ, που νιώθει κάθε μέρα όλο και πιο ταπεινωμένο επειδή «τηρεί και τιμά τη συμφωνία των Πρεσπών» και υποχωρεί έναντι του Ερντογάν, επέλεξε το μεταναστευτικό ως πεδίο υπεραναπλήρωσης.
Η γραμμή Αδωνη – Σαμαρά
Είναι ενδεικτικό ότι μετά τα γεγονότα στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αρνήθηκε κάθε ευθύνη της κυβέρνησης και απέδωσε την έκρηξη των προσφύγων και τις πυρκαγιές αφενός στα στοιχεία εκείνα που «δεν εκτιμούν τη φιλοξενία που τους παρέχει η χώρα», αφετέρου στις τοπικές αρχές που τον Φεβρουάριο αντέδρασαν
δυναμικά στην προοπτική να γίνουν τα νησιά τους αποθήκες ψυχών με τη δημιουργία κέντρων κράτησης κλειστού τύπου. Ο πρωθυπουργός περιορίστηκε να πει ότι η κατάσταση στη Μόρια δεν μπορεί να συνεχιστεί σαν να είναι κάποιος τρίτος και να μην κυβερνά για περισσότερο από έναν χρόνο.
Γενικότερα στην κυβέρνηση κυριάρχησε η αντίληψη των Αδ. Γεωργιάδη και Αντώνη Σαμαρά σύμφωνα με την οποία «ας κάνουμε τη ζωή των προσφύγων και μεταναστών δύσκολη για να σταματήσουν να έρχονται στη χώρα μας». Οι Αδ. Γεωργιάδης και Θάνος Πλεύρης μάλιστα προεκλογικά είχαν τοποθετηθεί ευθέως λέγοντας ότι «κατά την αποτροπή της εισόδου στη χώρα μπορεί να υπάρξουν και θύματα και να πνιγούν άνθρωποι». Η συνέχεια της πολιτικής αυτής ήταν τα χοιρινά σουβλάκια έξω από τα κέντρα κράτησης της ενδοχώρας και η δήλωση του Κ. Κυρανάκη ότι «αν δεν τους αρέσει να μην έρχονται στην Ελλάδα». Ηταν την ίδια εποχή που η πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Πεντέλης έκανε δήλωση ότι «οι νεαροί πρόσφυγες δεν ενσωματώνονται και τα κορίτσια κινδυνεύουν».
Οι… αποτυχημένοι
Η ηγεσία του «επιτελικού κράτους» όλο αυτό το διάστημα περιορίστηκε σε αμυντικές κινήσεις, κυρίως όταν ξεσπούσε κατακραυγή από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Κυρ. Μητσοτάκης σε καμία φάση δεν αποδοκίμασε καθαρά και απερίφραστα τις ρατσιστικές αντιλήψεις που ενδημούν στο κόμμα του.
Η πολιτική της κυβέρνησης στο προσφυγικό – μεταναστευτικό είναι μια ιστορία αποτυχίας που εξέθεσε τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη (είχε κάνει την αρχική δήλωση ότι στη Μόρια ήταν όλα καλά), τον υπουργό Εσωτερικών Τάκη
Θεοδωρικάκο (απέτυχε να προετοιμάσει τους «γαλάζιους» τοπικούς παράγοντες για τη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών στην ενδοχώρα) και τον εγκάθετο Αλκιβιάδη Στεφανή, ο οποίος αρχικά μπήκε «καπέλο» στους συναρμόδιους υπουργούς για να αποδειχτεί στη συνέχεια πιο αποτυχημένος από τους αποτυχημένους.
Και ο Μηταράκης
Το συνολικό πρόβλημα εντέλει ανέλαβε να διευθετήσει ο Νότης Μηταράκης μετά την εκδίωξή του από τον προϊστάμενο υπουργό του στο υπουργείο Εργασίας. Ο Ν. Μηταράκης εκμεταλλεύτηκε την πανδημία για να εφαρμόσει σιωπηρά την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, όπως του καταλογίζουν εσωκομματικά, «και να στέλνει μετανάστες στην ενδοχώρα». Το αποτέλεσμα ήταν ότι στη Μόρια επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ διέμεναν 5.600 πρόσφυγες. Ο αριθμός τους, όπως παραδέχτηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ανέβηκε στις 21.000, για να μειωθεί τους τελευταίους μήνες στις 13.000, όσοι παρέμεναν όταν ξέσπασαν οι πυρκαγιές.
Το προσφυγικό – μεταναστευτικό δίχασε και συνεχίζει να διχάζει τη ΝΔ. Στις αντιδράσεις του Φεβρουαρίου πρωτοστατούσε ο περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης. Καίτοι είχε εκλεγεί με τις ευλογίες του Αντ. Σαμαρά και την υποστήριξη του τοποτηρητή στη Μυτιλήνη Χαράλαμπου Αθανασίου,ο κ. Μουτζούρης ήρθε σε ευθεία σύγκρουση με τον πρωθυπουργό. Παράλληλα όμως έστρεψε τα βέλη του και εναντίον του αρμόδιου υπουργού, επίσης σαμαρικού, Νότη Μηταράκη. Προ ημερών δήλωσε ότι «θέλουμε να απομακρυνθούν οι μετανάστες από τα νησιά μας» χωρίς να αφήνει περιθώρια ελιγμών στην κυβέρνηση, ενώ μίλησε για «τουρκικό δάκτυλο» στην πυρκαγιά του ΚΥΤ. Τα κέντρα κλειστού τύπου στα νησιά προκάλεσαν τις αντιδράσεις των τοπικών παραγόντων στη Λέσβο και τη Χίο. Το ενδεχόμενο μεταφοράς τους στην ηπειρωτική Ελλάδα όμως προκαλεί τις αντιδράσεις των στελεχών της ΝΔ στο εσωτερικό.
Οι τοπικοί παράγοντες της ΝΔ στην ηπειρωτική Ελλάδα με τις ρατσιστικές απόψεις τους φοβούνται ότι οι μετανάστες που τους στέλνει ο Ν. Μηταράκης δεν θα αποχωρήσουν, αλλά θα μείνουν στις περιοχές τους. Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής από την πλευρά του λέει ότι πέτυχε να μην απασχολεί το θέμα των προσφύγων την κυβέρνηση. Μέχρι που ξέσπασαν οι πυρκαγιές και πλέον νιώθει να μη κάθεται καλά στον θώκο του.
