Πριν μερικές ώρες ο νέος υπουργός Οικονομικών της χώρας, Τζέρεμι Χαντ, πήρε πίσω σχεδόν το σύνολο των πολιτικών μείωσης φόρων που είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση μόλις τρεις εβδομάδες πριν. Με αυτόν τον τρόπο, επιστρέφουν οι περικοπές δαπανών και η αύξηση των φόρων σε μια εποχή ενεργειακής κρίσης και περιορισμένου χώρου για νομισματικές παρεμβάσεις από την Τράπεζα της Αγγλίας. Με τον Χαντ να προαναγγέλλει ότι θα προβεί σε περισσότερες περικοπές στις 31 Οκτωβρίου, όταν και θα ανακοινώσει τον δικό του μίνι προϋπολογισμό, πολλοί φοβούνται ήδη ότι η λιτότητα έχει επιστρέψει στο νησί.
Watch the Chancellor @Jeremy_Hunt’s statement outlining the measures being brought forward from the Medium-Term Fiscal Plan that will support fiscal sustainability.https://t.co/faGd6A9YVp pic.twitter.com/1MWp4Y2ewv
— HM Treasury (@hmtreasury) October 17, 2022
Αποτυχημένο πείραμα, επιστροφή στην πεπατημένη
Η Τρας πληρώνει την… άτοπη ευρηματικότητά της στα δημόσια οικονομικά, που έμοιαζε –όπως επισημαίνουν στον Guardian – «δεξιό κεϋνσιανισμό»: για να αυξήσει τα δημόσια έσοδα, θεώρησε εύλογη την ιδέα να δανειστεί η κυβέρνηση εν μέσω μιας εξωγενούς κρίσης που σοβεί στην χώρα μετά το σοκ στις τιμές καυσίμων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η νέα πολιτική, όπως αναμένεται να διευκρινιστεί περαιτέρω το απόγευμα της Δευτέρας στη Βουλή των Κοινοτήτων από τον Χαντ, ξαναφέρνει στις μνήμες ημέρες διακυβέρνησης του Ντέιβιντ Κάμερον το 2010. Με την σημαντική διαφορά ότι πριν από δώδεκα χρόνια, οι αυξήσεις στους φόρους και οι περικοπές στις δαπάνες αντισταθμίστηκαν, τουλάχιστον όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά και όχι το πορτοφόλι του μέσου νοικοκυριού, από τις μειώσεις στα επιτόκια και την αθρόα δημιουργία χρήματος από την κεντρική τράπεζα.
Αυτή την φορά, η Τράπεζα της Αγγλίας, σε περιβάλλον αυξανόμενου πληθωρισμού και αναμενόμενης ύφεσης, δεν θα μπορεί να ρίξει επιπλέον χρήμα στην αγορά, υπό το φόβο επιδείνωσης του φαινομένου των αυξανόμενων τιμών. Το μόνο που μπορεί να κάνει τόσο ο Χαντ όσο και η Τρας είναι να ελπίζουν η Τράπεζα της Αγγλίας να μην αυξήσει τα επιτόκια, πράγμα μάλλον απίθανο. Ο διοικητής της Τράπεζας, Άντριου Μπέιλι, έχει πει ότι το κόστος δανεισμού θα αυξηθεί το Νοέμβριο, αν και μετά την νέα αναστροφή υπό το Χαντ, η αύξηση αυτή μπορεί να είναι μικρότερη από το αναμενόμενο.
Μαχαίρι στο προηγούμενο σχέδιο
Από το αρχικό πακέτο, μόνο η κατάργηση της αύξησης των εισφορών εθνικής ασφάλισης, η περικοπή χαρτοσήμου στην αγορά ακίνητης περιουσίας και η κατάργηση του πλαφόν στους τραπεζίτες έχουν γλιτώσει από το «μαχαίρι» του Χαντ. Η περικοπή του βασικού συντελεστή φόρου εισοδήματος – από 20% σε 19% – έχει μπει στο ράφι επ’ αόριστον. Το πάγωμα των δασμών για το αλκοόλ από τον Φεβρουάριο τώρα δεν θα προχωρήσει. Ούτε η περικοπή του φόρου στα μερίσματα ή οι αλλαγές στους φορολογικούς κανόνες για τους αυτοαπασχολούμενους.
Αυτές οι αλλαγές –με την ανακοίνωση της περασμένης εβδομάδας ότι τελικά ο εταιρικός φόρος θα επανέλθει από το 19% στο 25% από τον επόμενο Απρίλιο και η αναστροφή στις αρχές αυτού του μήνα για την κατάργηση του συντελεστή φόρου μεγάλου εισοδήματος 45%– θα εξοικονομήσουν στο υπουργείο Οικονομικών £32 δισ. Το αρχικό πακέτο θα κόστιζε 45 δισεκατομμύρια λίρες.
Το νέο Σουέζ
Στο βρετανικό Τύπο πολλοί είναι εκείνοι που παρομοιάζουν το «αβίαστο» λάθος της Τρας με την αποστολή στρατευμάτων στο Σουέζ, το 1956 από τον Άντονι Ήντεν. Ο Ήντεν αναγκάστηκε να αποσύρει τα στρατεύματα από την Αίγυπτο υπό το φόβο αμερικανικών αντιποίνων με στόχο τη λίρα στερλίνα, ενώ λίγους μήνες αργότερα αποχώρησε από την εξουσία. Οι αυξήσεις στους φόρους που θα αναγκαστεί να κάνει η Τρας, υπό την πίεση της οικονομικής ορθοδοξίας του ΔΝΤ και του υπουργείου Οικονομικών της έχουν κερδίσει λίγο χρόνο ακόμα, όμως είναι εντελώς αμφίβολο ότι δεν θα έχει το ίδιο πολιτικό τέλος με τον Ήντεν. Ειδικά τη στιγμή που οι φωνές μέσα στο ίδιο της το κόμμα, που της ζητούν να παραιτηθεί, πληθαίνουν.
Διαβάστε επίσης:
Βρετανία: Ο νέος υπουργός Οικονομικών καταργεί σχεδόν όλες τις μειώσεις φόρων
Βρετανία: Στροφή 180 μοιρών στα οικονομικά σχέδια Τρας για να «καθυσηχαστεί η αγορά»
Βρετανία: Πληθαίνουν οι φωνές Τόριδων που καλούν την Λιζ Τρας σε παραίτηση