Ανοιχτή έκκληση προς τον Αμερικανό πρόεδρο με αφορμή την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες.
«Προστατεύστε την ελευθερία του Τύπου» είναι το μήνυμα της ανοιχτής επιστολής που έστειλε πριν από λίγες ημέρες η διεθνής οργάνωση Media Freedom Rapid Response (MFRR) προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν με αφορμή την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ.
Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή, στόχος της είναι να στρέψει την προσοχή του προέδρου των ΗΠΑ στην επιδείνωση της ελευθερίας των ΜΜΕ σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και στις σημαντικές συνέπειες που προκύπτουν για τα ίδια τα κράτη, τη δημοκρατία και την αμοιβαία ασφάλεια.
Στην επιστολή επισημαίνεται ιδιαίτερα η ανησυχητική κατάσταση που επικρατεί σε χώρες όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, όπου οι αντίστοιχες κυβερνήσεις έχουν επιδοθεί σε αγώνα με στόχο τη διάβρωση του πλουραλισμού των μέσων ενημέρωσης και τη φίμωση της κριτικής δημοσιογραφίας.
Τιμωρεί και αποκλείει
«Η Ουγγαρία αποτελεί τον κορυφαίο εκφραστή αυτών των στρατηγικών καθώς εφαρμόζει ρυθμιστικές, νομικές και οικονομικές εξουσίες με στόχο να δημιουργήσει ένα εχθρικό περιβάλλον που τιμωρεί και αποκλείει τα κριτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης ενώ δημιουργεί μια φιλοκυβερνητική συσκευή προπαγάνδας.
Τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης υπόκεινται σε μια σειρά κρατικών οικονομικών πιέσεων, όπως η απόσυρση κρατικής διαφήμισης, η στοχοθετημένη φορολογία και η κατάργηση αδειών» επισημαίνεται χαρακτηριστικά. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί ο ραδιοφωνικός σταθμός Klubrádió, η άδεια λειτουργίας του οποίου δεν ανανεώθηκε για αυθαίρετους λόγους, γεγονός το οποίο έχει οδηγήσει σε επίσημη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Υπονομεύει την ανεξαρτησία
«Η Πολωνία βρίσκεται τώρα σταθερά σε παρόμοια πορεία με την Ουγγαρία, καθώς το κυβερνών κόμμα υπονομεύει τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων και των ξένων Μέσων όπως το TVN24.
Οι προσπάθειες για φίμωση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης περιλαμβάνουν τον αποκλεισμό των συγχωνεύσεων, την πρόταση ενός νέου φόρου στις διαφημίσεις, την επιλεκτική διανομή της κρατικής διαφήμισης καθώς και την αύξηση των αγωγών εναντίον των κριτικών μέσων ενημέρωσης» σημειώνεται. Στην επιστολή υπογραμμίζεται ακόμη πως οι δυο χώρες δεν αποτελούν μεμονωμένες περιπτώσεις.
«Η ελευθερία των ΜΜΕ δέχεται αυξημένη πίεση καθώς οι λαϊκιστές πολιτικοί σε όλο τον κόσμο, και στην Ευρώπη, κάνουν κατάχρηση της κυβερνητικής εξουσίας για να επιτεθούν στην ελευθερία της έκφρασης. Αυτό με τη σειρά του απειλεί τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου ως θεμέλια της διατλαντικής σχέσης».
Οπως επισημαίνεται επίσης, οι ΗΠΑ υπήρξαν «ηγέτιδα» χώρα σε θέματα υπεράσπισης της ελευθερίας του Τύπου και της ελευθερίας του λόγου σε όλο τον κόσμο. «Πιστεύουμε ότι η επίσκεψή σας προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία προκειμένου να ανακτήσετε αυτό τον ρόλο σε μια κρίσιμη στιγμή και να ενισχύσετε τη δέσμευση των ΗΠΑ για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης ως κοινή αξία.
Σας ζητούμε ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών να στηρίξετε τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που απαιτούν μεταρρύθμιση στην Πολωνία και την Ουγγαρία, που εγγυώνται τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία» καταλήγει η επιστολή.
Η Λευκορωσία σκληραίνει ακόμη περισσότερο τη στάση της
Νέα ευθεία επίθεση εναντίον της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας εξαπέλυσε ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο (φωτογραφία), ο οποίος στις αρχές του μήνα υπέγραψε νέο νομοθέτημα που τιμωρεί με ποινή φυλάκισης έως και τριών ετών όσους κατηγορούνται για συμμετοχή σε διαδηλώσεις, αλλά και ποινή φυλάκισης έως και έξι ετών όσους συμμετέχουν ή προωθούν «εξτρεμιστικές δραστηριότητες».
Η εν λόγω νομοθεσία προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (IFJ) και της Λευκορωσικής Ενωσης Δημοσιογράφων (BAJ), οι οποίες κάνουν λόγο για ευθεία επίθεση στην ελευθερία του λόγου. Πριν από ένα μήνα περίπου ο Λουκασένκο είχε προκαλέσει και πάλι δριμύτατες αντιδράσεις όταν πέρασε σειρά νομικών μέτρων που καθιστούσαν υποχρεωτική την απόκτηση άδειας από τις αρχές για τη διοργάνωση μαζικών εκδηλώσεων και τη ζωντανή κάλυψή τους από δημοσιογράφους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αρχές της Λευκορωσίας έχουν επανειλημμένα χαρακτηρίσει τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους εξτρεμιστές, κατηγορώντας τους ότι καλλιεργούν μίσος. Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας της IFJ Αντονί Μπελανζέ δήλωσε χαρακτηριστικά πως «η Λευκορωσία είναι πλέον μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες στην Ευρώπη για τους επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης.
Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να σταματήσουν αμέσως την αδιάκοπη στόχευση δημοσιογράφων. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να αναλάβει αμέσως δράση για να σταματήσει την αυθαίρετη κράτηση εργαζομένων στα ΜΜΕ της Λευκορωσίας».
Ολλανδία: οκτώ στους δέκα δημοσιογράφους έχουν βιώσει απειλές ή βία
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία έρευνας που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, σύμφωνα με τα οποία σχεδόν 700 δημοσιογράφοι της Ολλανδίας, δηλαδή οκτώ στους δέκα, δήλωσαν ότι έχουν βιώσει βία ή απειλές κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της καριέρας τους.
Εστιάζοντας στις διάφορες μορφές απειλών ή βίας που δέχτηκαν, οι δημοσιογράφοι απάντησαν πως αντιμετώπισαν κυρίως λεκτική κακοποίηση (66%), απειλές ή εκφοβισμό (50%), νομικές απειλές ή καταχρηστικές αγωγές (20%) και σωματική βία (17%).
Από όλους τους επαγγελματίες των ΜΜΕ οι καμεραμάν και οι φωτορεπόρτερ είναι αυτοί που φοβούνται περισσότερο τη σωματική βία καθώς ο εξοπλισμός τους τους κάνει πιο ορατούς αλλά και πιο ευάλωτους. Ενα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας είναι ότι η συχνότητα αυτών των περιστατικών δείχνει να αυξάνει.
Πιο συγκεκριμένα, το 30% των ερωτηθέντων απάντησε ότι αντιμετωπίζει ένα περιστατικό κάθε μήνα ή πιο συχνά, σε σύγκριση με το 18% το 2017. Οι δημοσιογράφοι δήλωσαν ότι οι επιθέσεις προέρχονται κυρίως από ιδιώτες (60%).
Ενώ οι περισσότεροι ερωτηθέντες (75%) πιστεύουν ότι οι εργοδότες τους λαμβάνουν επαρκή μέτρα για να εγγυηθούν την ασφάλειά τους. Δεν ισχύει το ίδιο για τους ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς το 36% εξ αυτών δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο από τις αντιδράσεις των εκάστοτε εργοδοτών του.