«Οι ελληνικές αρχές οφείλουν να αφήσουν ελεύθερα τα 276 ασυνόδευτα παιδιά που επί του παρόντος τελούν υπό κράτηση σε κελιά της αστυνομίας και σε κέντρα κράτησης στην Ελλάδα», αναφέρει η επιστολή του Παρατηρητηρίου προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Εν μέσω πανδημίας Covid-19 είναι ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη να αφεθούν ελεύθερα τα παιδιά».
«Ο πρωθυπουργός οφείλει να τηρήσει την υπόσχεσή του να προστατεύσει τα ασυνόδευτα παιδιά και να εξασφαλίσει ότι εκατοντάδες ευάλωτα παιδιά θα ελευθερωθούν από κελιά βρώμικα, σε συνθήκες συνωστισμού, ενίοτε δίπλα σε ενήλικες, όπου εκτίθενται σε κινδύνους μόλυνσης από Covid-19», είπε η Eva Cossé, ερευνήτρια του Παρατηρητηρίου, υπεύθυνη για την Ελλάδα. «Δεν υπάρχει δικαιολογία για την αδυναμία παροχής φροντίδας και προστασίας σε αυτά τα παιδιά που τις χρειάζονται».
Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εκτιμάται ότι 276 παιδιά κρατούνταν από την αστυνομία υπό συνθήκες φύλαξης αναμένοντας τη μετακίνησή τους σε δομές φιλοξενίας. Άρα 19 περισσότερα πίσω από τα κάγκελα από τότε που ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε, τον Νοέμβριο του 2019, το σχέδιο «Κανένα Παιδί Μόνο» για την προστασία των ασυνόδευτων παιδιών.
Στο πλαίσιο της έρευνας που διεξήγαγε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει τεκμηριωμένα διαπιστωθεί η αυθαίρετη και παρατεταμένη κράτηση των ασυνόδευτων παιδιών μεταναστών σε κελιά αστυνομικών τμημάτων και σε άλλα κέντρα κράτησης κατά παραβίαση του διεθνούς και του ελληνικού δικαίου. Βάσει της ελληνικής νομοθεσίας τα ασυνόδευτα παιδιά πρέπει να μεταφέρονται σε ασφαλείς δομές φιλοξενίας, αλλά η Ελλάδα πάσχει από χρόνια έλλειψη θέσεων σε κατάλληλους ξενώνες.
Περιμένοντας να βρεθεί μία θέση σε ξενώνα, τα ασυνόδευτα παιδιά κρατούνται ακόμα και επί σειρά εβδομάδων υπό ανθυγιεινές συνθήκες και συνθήκες συνωστισμού, ενίοτε μαζί με ενήλικες με τους οποίους δεν έχουν συγγενική σχέση, σε μικρά κελιά εντός αστυνομικών τμημάτων και σε κέντρα κράτησης, όπου είναι αδύνατον να τηρηθούν οι κατευθυντήριες οδηγίες για την κοινωνική αποστασιοποίηση. Συχνά έχουν ελάχιστη πρόσβαση σε βασική υγειονομική περίθαλψη και άλλες υπηρεσίες, προϊόντα προσωπικής υγιεινής ή ακόμα και φυσικό φωτισμό. Σε πολλές περιπτώσεις δεν λαμβάνουν πληροφορίες για τα δικαιώματά τους ή για τον τρόπο υποβολής της αίτησης ασύλου και μπορεί να αισθανθούν ψυχολογική δυσφορία.
Η πρόσφατη μείωση του χρόνου που ένα ασυνόδευτο παιδί μπορεί να κρατηθεί σε προστατευτική φύλαξη, από 45 ημέρες σε 25, είναι ήδη ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα θεωρούν ότι η κράτηση που αφορά τη μετανάστευση, συμπεριλαμβανομένης της λεγόμενης «προστατευτικής φύλαξης», δεν είναι ποτέ προς το συμφέρον του παιδιού και πρέπει να απαγορεύεται λόγω της βλάβης που προκαλεί, αναφέρει το Παρατηρητήριο.
Η κράτηση παιδιών για λόγους μετανάστευσης απαγορεύεται σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Σε μία παγκόσμια μελέτη του ΟΗΕ το 2019 για τα παιδιά που έχουν στερηθεί την ελευθερία τους διαπιστώθηκε ότι, ακόμα κι αν οι συνθήκες κράτησης είναι καλές, η κράτηση των παιδιών επιδεινώνει υφιστάμενες ιατρικές παθήσεις και προκαλεί την εμφάνιση νέων, συμπεριλαμβανομένων του άγχους, της κατάθλιψης, του μετα-τραυματικού στρες και των σκέψεων αυτοχειρίας.
Η μελέτη τόνισε ότι κυβερνήσεις έχουν βρει λύσεις που δεν περιλαμβάνουν την κράτηση για ασυνόδευτα παιδιά, όπως ανοικτές δομές φιλικές σε παιδιά, εμφάνιση ενώπιον αρχών, και ανάδοχες οικογένειες. Πάντα υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις πέραν της κράτησης των παιδιών για λόγους που σχετίζονται με τη μετανάστευση, σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΗΕ, και η κράτηση των παιδιών για την «προστασία» τους, ακόμα κι αν δεν υπάρχει εναλλακτική φροντίδα, «δεν μπορεί να συνιστά δικαιολογία».
Η UNICEF, o οργανισμός του ΟΗΕ για τα παιδιά, έχει πει ότι όλες οι κυβερνήσεις οφείλουν να καταργήσουν την κράτηση για τα παιδιά, ειδικά την κράτηση για λόγους μετανάστευσης, λόγω της πανδημίας του Covid-19.
Στις 14 Απριλίου, η Human Rights Watch ξεκίνησε την εκστρατεία #FreeTheKids, ενθαρρύνοντας τους πολίτες να πιέσουν τον πρωθυπουργό να αφήσει άμεσα ελεύθερα τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες και να τα μεταφέρει σε ασφαλείς εγκαταστάσεις φιλικές για παιδιά. Οι μεταβατικές λύσεις μπορούν να περιλαμβάνουν ξενοδοχεία, ανάδοχες οικογένειες και διαμερίσματα στο πλαίσιο προγράμματος Υποστηριζόμενης Ανεξάρτητης Διαβίωσης για ασυνόδευτα παιδιά ηλικίας 16 έως 18 ετών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να στηρίξει την Ελλάδα οικονομικά ώστε να δημιουργήσει πρόσθετες θέσεις για την μακροπρόθεσμη φροντίδα ασυνόδευτων παιδιών. Άλλα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να επισπεύσουν την οικογενειακή επανένωση για παιδιά με συγγενείς σε άλλες χώρες της ΕΕ και οφείλουν να προσφερθούν να υποδεχθούν ασυνόδευτα παιδιά που αιτούνται άσυλο – ακόμα κι αν δεν έχουν οικογενειακούς δεσμούς.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα κυβερνητικά στοιχεία, μέχρι και τις 30 Απριλίου μόνο 1.477 από τα 5.099 ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα στεγάζονται σε κατάλληλες μακροπρόθεσμες δομές. Τα υπόλοιπα αναγκάζονται να τα βγάλουν πέρα μόνα τους σε υπερβολικά συνωστισμένους καταυλισμούς ή στους δρόμους ή τελούν υπό κράτηση σε κελιά της αστυνομίας ή σε κέντρα κράτησης στην ηπειρωτική χώρα.
πηγή: hrw.org