Επιστολή προς την Κυβέρνηση έστειλε ο εκδότης της εφημερίδας Documento, Κώστας Βαξεβάνης, στην οποία θέτει για μια ακόμη φορά την ανησυχία του για όσα συμβαίνουν στον τύπο και ειδικά για τη διαφάνεια στο θέμα της διανομής των εφημερίδων.
Αφορμή στάθηκε η επώνυμη καταγγελία της καθηγήτριας Πανεπιστήμιου που όταν αναζήτησε την εφημερίδα Documento πήρε ως απάντηση από τον περιπτεριούχο : Δεν μας αφήνει ο Μαρινάκης, αυτός ελέγχει πόσες εφημερίδες πηγαίνουν σε κάθε περίπτερο. Ο εκδότης της εφημερίδας απευθύνει την επιστολή του στην Αρχή Ανταγωνισμού και στην ΕΣΗΕΑ
Διαβάστε το πλήρες κείμενο:
Προς
Τον υπουργό ΨΗΠΤΕ κ. Νικ. Παππά
Τον υφυπουργό ΨΗΠΤΕ κ. Ελ. Κρέτσο
Κοινοποίηση
Πρωθυπουργό κ. Αλ. Τσίπρα
Διοίκηση Αρχής Ανταγωνισμού
Διοίκηση ΕΣΗΕΑ
Στα δύο χρόνια κυκλοφορίας της εφημερίδας Documento έχουμε εκφράσει πολλές φορές δημόσια την ανησυχία μας για όσα συμβαίνουν στον Τύπο. Η διανομή των εφημερίδων και περιοδικών γίνεται από ένα και μόνο πρακτορείο, το Άργος, το οποίο είναι συμφερόντων του επιχειρηματία – εκδότη Βαγγέλη Μαρινάκη, ατόμων που σχετίζονται μαζί του αλλά και των εκδοτών της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα». Η διαμόρφωση ενός μονοπωλίου έτσι κι αλλιώς αποτελεί επικίνδυνη κατάσταση όχι μόνο εμπορικά αλλά και ως απειλή για τη δημοκρατία και την ελευθεροτυπία, αφού δεν μιλάμε για εμπόρευμα αλλά για την κυκλοφορία των ιδεών.
Από την εποχή ακόμη που υπήρχε και δεύτερο πρακτορείο διανομής, το Ευρώπη, έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού είχε αποκαλύψει την κοινή λειτουργία τους σε βάρος των εφημερίδων και των εκδοτικών εταιρειών (κοινές κρυφές συνεδριάσεις καθορισμού πολιτικής, ανταλλαγή ευαίσθητων στοιχείων κ.λπ.).
Τα πράγματα πλέον έχουν φτάσει σε ακραίες καταστάσεις. Σε διάφορους δειγματοληπτικούς ελέγχους που έχει κάνει η εφημερίδα μας προκύπτει πως η διανομή της δεν ακολουθεί κανόνες αλλά γίνεται αυθαίρετα και με εμφανείς προσπάθειες παρεμπόδισής της. Ακόμη και μέσα στην Αθήνα έχουμε εντοπίσει περίπτερα στα οποία δεν διανέμεται το Documento παρότι εκτυπώνεται σε μεγάλο τιράζ.
Διαμαρτυρηθήκαμε με εξώδικά μας για την κατάσταση στην εταιρεία διανομής, η οποία απέδωσε την ευθύνη στους… περιπτεράδες.
Στις 29 Οκτωβρίου η καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου Δέσποινα Παπαδοπούλου με ανάρτησή της στο Facebook περιέγραψε ένα προκλητικό περιστατικό. Ζήτησε από περίπτερο το Documento και της απάντησαν πως «δεν αφήνει ο Μαρινάκης να το φέρουν».
Δεν πρόκειται για μια καταγγελία που η εγνωσμένου κύρους καθηγήτρια ανήρτησε χάριν εύπεπτου σχολιασμού, αλλά για ένα γεγονός που ορθά συνδέει με το δικαίωμα στην ελεύθερη ενημέρωση και την παρεμπόδιση κυκλοφορίας των εφημερίδων.
Εφημερίδες όπως η «Καθημερινή» και η «Real» έχουν αποχωρήσει από το σύστημα δήθεν μετρήσεων κυκλοφορίας των εφημερίδων το οποίο ορίζει και τη διαφήμιση, με καταγγελίες για καπέλα και περίεργες συμπεριφορές. Πρόσφατα αποχώρησε και το Documento κάνοντας σαφές πως η διανομή του Τύπου γίνεται κατά τις επιλογές και τα γούστα των μετόχων του Άργους που τυγχάνει να είναι και ανταγωνιστές των άλλων εφημερίδων που διανέμουν. Κανένας δεν μπορεί να ελέγξει αν μια εφημερίδα μοιράζεται πραγματικά στα περίπτερα ή αν παραμένει στις αποθήκες των υποπρακτορείων (πολλά τα ελέγχει επίσης το Άργος) στο πλαίσιο υλοποίησης σαμποτάζ των ανταγωνιστών.
Ακόμη και αν πιαστούν με τη γίδα στην πλάτη, όπως στην περίπτωση των δικών μας ελέγχων, κανένας δεν μπορεί να τους κάνει τίποτα, αφού δεν προβλέπεται καμία νομική κύρωση για όσους παρεμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των εφημερίδων ή τις αποκρύπτουν. Το ίδιο το υπουργείο ΨΗΠΤΕ είναι αποδέκτης της αυθαιρεσίας αυτής, αφού ζητά στοιχεία για τις κυκλοφορίες των εφημερίδων που με βάση τον νόμο πρέπει να δίνει το Άργος αλλά δεν τα παίρνει. Το τραγικό είναι πως νομικά δεν προβλέπεται καμία κύρωση για αυτό.
Με λίγα λόγια, σε μια δημοκρατία με συνταγματικές κατοχυρώσεις ένα μονοπώλιο ακυρώνει ελευθερίες και δικαιώματα και μπορεί πρακτικά να χειραγωγεί την κοινή γνώμη και να κλείνει εφημερίδες. Το κράτος, οι αρχές, η κυβέρνηση παρακολουθούν να αντικαθίστανται οι δομές της δημοκρατίας από τα γούστα ενός ολιγάρχη.
Σα να μην έφταναν όλα αυτά, το Άργος παρακρατεί παράνομα εισφορές υπέρ του δημοσίου που έχουν καταργηθεί πλέον με νόμο και ουσιαστικά τις υπεξαιρεί από τις εφημερίδες. Μέχρι το 2016 προκύπτει πως τα δύο πρακτορεία Ευρώπη και Άργος δεν απέδωσαν καν στο δημόσιο όσα παρακρατούσαν από τις εφημερίδες, δηλαδή έκλεβαν το δημόσιο και τώρα τις εκδοτικές εταιρείες. Επίσης αλλάζει μονομερώς τα ποσοστά κέρδους από τη διανομή και αποφασίζει να μην επιστρέφει από τα νησιά εφημερίδες που δεν έχουν πουληθεί, ορίζοντας αυθαίρετα και χωρίς έλεγχο την πώληση που υπήρξε.
Η κατάσταση οδεύει στον έναν και μοναδικό δρόμο της κατάργησης του Τύπου και της επικράτησης όσων έχουν το μαχαίρι και το πεπόνι, δηλαδή των συγκροτημάτων του Μαρινάκη και των συνεργαζόμενων εκδοτών του «Πρώτου Θέματος». Όπως σωστά σημειώνει η καθηγήτρια κ. Παπαδοπούλου, όλα αυτά είναι θέμα δημοκρατίας. Ο Τύπος δεν είναι εμπόρευμα, είναι βάθρο της δημοκρατίας. Η κυβέρνηση και οι ανεξάρτητες αρχές πρέπει άμεσα να πάρουν θεσμικά μέτρα για να σταματήσουν όσα εξελίσσονται. Βάθρο της δημοκρατίας είναι η ελευθεροτυπία, δεν είναι ούτε ο Βαγγέλης Μαρινάκης ούτε ο Θέμος Αναστασιάδης οι οποίοι χρησιμοποιούν τα Μέσα που ελέγχουν με γνώμονα τις δικαστικές τους περιπέτειες και όσα αποκαλύπτονται για αυτούς.
Σας ευχαριστώ
Κώστας Βαξεβάνης
Εκδότης εφημερίδας
Documento
Σας επισυνάπτω την ανάρτηση της καθηγήτριας πανεπιστημίου κ. Δέσποινας Παπαδοπούλου
https://www.documentonews.gr/filegrid/2018/10/31/5bd96d6fcd3a186339131034.pdf