Αγαπητέ Ανδρέα…
Όταν τα πίναμε ένα βράδυ, λίγο μετά τα Ιμια, έλεγες ότι κάποτε πρέπει να λήξει αυτή η περιπέτεια με την Τουρκία και να τα βρούμε. Συμφώνησα. Τότε πετάχτηκες και είπες: «Να! Γιατί να μην εκμεταλλευτούμε από κοινού τα πετρέλαια του Αιγαίου;».
Εγώ εξέφρασα αμφιβολίες – για να μην πω αντιρρήσεις και άρνηση: «Καλή ιδέα, αλλά πολύ φοβάμαι ότι η συνεκμετάλλευση χωρίς συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις θα αποβεί εις βάρος της χώρας μας». Δυστυχώς, αγαπητέ μου, οι φόβοι μου επιβεβαιώνονται.
Η Τουρκία, ξεδιπλώνοντας το σχέδιο της «γαλάζιας πατρίδας», δεν ορρωδεί προ ουδενός. Επικαλείται το Διεθνές Δίκαιο αλλά το αγνοεί και το παραβιάζει ωμά. Επιστρατεύει επιχειρήματα για το νομιζόμενο δίκιο της αλλά αδιαφορεί για το δίκιο των άλλων. Ποντάρει στην ισχύ της (γεωπολιτική θέση, πολεμική μηχανή, μεγάλη αγορά) και φέρεται σαν επικυρίαρχος, γιατί οι «μεγάλοι» της υφηλίου την έχουν ανάγκη.
Ας μείνουμε, όμως, στο θέμα της συνεκμετάλλευσης. Το επιδίωκε από παλιά η Τουρκία, αλλά ήθελε να το πετύχει με τους δικούς της όρους. Με διμερείς διαπραγματεύσεις, για να αποφύγει τις δεσμεύσεις και τις προϋποθέσεις που επιβάλλονται από τα διεθνή θέσμια. Μιλάμε για ρυθμίσεις και συμφωνίες εκ των ων ουκ άνευ. Συγκεκριμένα:
Πρώτον, πρέπει να οριοθετηθούν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Αλλά πώς να συμβεί αυτό όταν η Τουρκία αρνείται ότι έχουν υφαλοκρηπίδα τα νησιά; Δεύτερον, πρέπει να ρυθμιστεί το εύρος των χωρικών υδάτων (δικαίωμα για μας τα 12 μίλια, casus belli για την Τουρκία) και τρίτον, πρέπει να παραιτηθεί η Τουρκία από τις διεκδικήσεις για τις «γκρίζες ζώνες».
Προσοχή, εδώ: ακόμη κι αν δεχθεί διεθνή δικαιοδοσία η Τουρκία, στις διαπραγματεύσεις για τη σύνταξη συνυποσχετικού θα απαιτήσει να περιληφθούν όλα όσα θεωρεί επίδικα. Δηλαδή, ακόμη και η κυριαρχία επί ελληνικών νησιών (διεκδικεί 18 από αυτά), καθώς και τα έξι μίλια αντί για δώδεκα.
Και σε ρωτάω: Ποια ελληνική κυβέρνηση και με ποια λογική θα αφήσει κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στις διαθέσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου στην κρίση του οποίου συχνά βαραίνουν πολιτικά κριτήρια; Το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας είναι άλλης τάξεως ζήτημα και γι’ αυτό συναινεί η χώρα μας να παραπεμφθεί στη Χάγη.
Πρόσεξε και κάτι ακόμη: από παλιά οι Αμερικανοί ήθελαν συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο. Επιχειρηματική λύση, ακόμη κι αν δεν υπάρχει συμφωνία για τα όρια, όπως έλεγε το 2012 ο Αμερικανός Ρίτσαρντ Μοργκενστάρ, υπεύθυνος για θέματα Ενέργειας. Το ίδιο θέλουν και οι Τούρκοι…
Και σε ρωτάω τώρα: Κάποιοι δικοί μας που έχουν κατά νου τη συνεκμετάλλευση μήπως βιάζονται να πάμε χωρίς προϋποθέσεις στη Χάγη; Αν θεωρούν ότι το τίμημα θα είναι μικρό για τη χώρα μας αλλά θα ξεμπερδέψουμε με τον «δαίμονα», φοβούμαι ότι πλανώνται. Θα βρούμε σύντομα μπροστά μας ενδυναμωμένο τον τουρκικό επεκτατισμό.
Νομίζω, φίλε μου, ότι οι ιδέες για συνεκμετάλλευση, όπως τουλάχιστον διατυπώνονται (π.χ. από τον αναπληρωτή σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Θάνο Ντόκο), προδίδουν διάθεση επώδυνου υποχωρητισμού και κατευνασμού και δίδουν το σήμα –ασυνειδήτως ελπίζω– ότι η Ελλάδα φοβάται και το βάζει στα πόδια.
Μακάρι να βγω ψεύτης, αλλά νομίζω ότι το θέμα της συνεκμετάλλευσης θα το βρούμε μπροστά μας αν συρθούμε σε διαπραγματεύσεις υπό την πίεση της δυναστικής «γαλάζιας πατρίδας» και των Αμερικανών…
