Το πρωτοσέλιδο της γερμανικής εφημερίδας «Bild» την περασμένη εβδομάδα αποτύπωνε μέσα σε μία φράση τα συναισθήματα εκατομμυρίων Γερμανών που περιμένουν καρτερικά για να λάβουν την πολύτιμη δόση του εμβολίου κατά της Covid-19. «Αγαπητοί Βρετανοί. Σας ζηλεύουμε!». Δυόμισι μήνες μετά τον πρώτο εμβολιασμό η Γερμανία μπορεί να υπερηφανεύεται ως χώρα για τις εξαγωγές της και την τεχνογνωσία της, αλλά σίγουρα όχι για τον ρυθμό στους εμβολιασμούς της. Οι έπαινοι που συγκέντρωσε για την καλή διαχείριση του πρώτου κύματος της πανδημίας αντικαταστάθηκαν στο δεύτερο κύμα από δυσαρέσκεια, οργή και απογοήτευση για την κακοδιαχείριση και την αδικαιολόγητη αργοπορία που δείχνει στους εμβολιασμούς. Την ίδια ώρα το νέο πολιτικό σκάνδαλο που ξέσπασε στους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών έρχεται να προστεθεί στο ήδη επιβαρυμένο κλίμα.
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο ετοιμάζεται να άρει τα περιοριστικά μέτρα έχοντας εμβολιάσει τουλάχιστον 21 εκατ. πολίτες, η χαοτική κατάσταση στη Γερμανία που έχει χορηγήσει μόλις 6,2 εκατ. δόσεις του εμβολίου ώθησε την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ να παρατείνει το lockdown, εξαλείφοντας κάθε ελπίδα για γρήγορη επιστροφή στην κανονικότητα. Καταγράφοντας από τις αρχές Μαρτίου κατά μέσο όρο 8.000 κρούσματα ημερησίως και 250 θανάτους η κυβέρνηση ανακοίνωσε παράταση των περισσότερων περιοριστικών μέτρων τουλάχιστον μέχρι τις 28 Μαρτίου και υποσχέθηκε να επιταχύνει τους εμβολιασμούς τον Απρίλιο. Παράλληλα ξεκίνησε τη διάθεση rapid tests για τον κορονοϊό μέσω των σουπερμάρκετ, δημιουργώντας φρενίτιδα στους Γερμανούς καταναλωτές που έσπευσαν να τα προμηθευτούν.
«Το ξεκίνημα ήταν τέλειο, το πρώτο εμβόλιο που εγκρίθηκε σε όλη την Ευρώπη προήλθε από μια νεοσύστατη εταιρεία στη Γερμανία. Μέχρι εδώ όλα καλά. Όμως, στα επόμενα βήματα δεν υπήρξε καλή διαχείριση. Ήταν προβλέψιμο ότι απαιτούνταν εκατομμύρια δόσεις τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως. Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση αναφέρθηκε στην κοινή ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση αισθανόμενη υπερηφάνεια. Σε τελική ανάλυση, δεν θα χρησιμοποιούσε μια χώρα τη δύναμη που έχει ως τη μεγαλύτερη οικονομία στην ΕΕ με εγωκεντρικό ή εθνικιστικό τρόπο. Ωστόσο, οι τοποθετήσεις που έγιναν για την επίτευξη των στόχων ήταν λανθασμένες. Η διαπραγμάτευση από την μία πλευρά με το χαμηλότερο κόστος απόκτησης και από την άλλη η επιδότηση της οικονομίας με δισεκατομμύρια δεν έβγαζε νόημα. Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης ήταν σαφές, ενώ χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ εμβολιάζουν όσο μπορούν, στη Γερμανία και στην ΕΕ, όλοι περιμένουν κάθε δόση που μπορεί να παραδοθεί» αναφέρει στο Documento, ο Άντριου Ούλμαν, εκπρόσωπος Yγείας των Ελεύθερων Δημοκρατών στο γερμανικό κοινοβούλιο.
H Γερμανία κατάφερε να βρίσκεται μόλις στην 33η θέση στον δείκτη μετρήσεων του Bloomberg που αφορά τους εμβολιασμούς, πολύ πίσω δηλαδή από άλλες βιομηχανικές χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα στις 4 Μαρτίου το υπουργείο Υγείας της χώρας, μόλις το 2,7% των Γερμανών είχε ολοκληρώσει τον εμβολιασμό του και το 5,7% είχε λάβει μόνο την πρώτη δόση.
Αργοπορία και απροθυμία
Η ήδη υπάρχουσα δυσαρέσκεια τόσο στη Γερμανία όσο και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη ενισχύθηκε με την αποτυχημένη στρατηγική προμήθειας εμβολίων και την απόφαση των γερμανικών αρχών να απαγορεύσουν το εμβόλιο της AstraZeneca σε ηλικίες άνω των 65 ετών, δημιουργώντας υποψίες στους πολίτες για την ασφάλειά του. Χιλιάδες Γερμανοί που θα έπρεπε να λάβουν το εν λόγω εμβόλιο ακύρωσαν τα ραντεβού τους προκαλώντας χάος στο υπουργείο Υγείας, το οποίο αναγκάστηκε να προχωρήσει ακόμη και σε τροποποιήσεις στις λίστες εμβολιασμών αλλάζοντας τη σειρά προτεραιότητας.
«Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση δεν διαθέτει στρατηγική επικοινωνίας. Ο συμβουλευτικός φορέας για τον χειρισμό των εμβολίων (STIKO) συνέστησε τη χρήση του εμβολίου της AstraZeneca σε άτομα κάτω των 65 ετών, λόγω ελλιπών στοιχείων για τους ηλικιωμένους. Εκείνη την εποχή, ήταν μια σωστή απόφαση. Η κυβέρνηση, ωστόσο, δεν κατάλαβε ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες που έφταναν στον πληθυσμό ήταν ανεπαρκείς. Προφανώς, δεν υπάρχουν 80 εκατομμύρια επιστήμονες που ζουν στη χώρα και που ασχολούνται τακτικά με δοκιμές και εγκρίσεις εμβολίων. Αυτές οι αποφάσεις έπρεπε να κοινοποιηθούν με έναν εύκολο και κατανοητό τρόπο και ο χρόνος είναι εδώ απαραίτητος. Η πληροφορία που έφτασε στους περισσότερους ήταν ότι “το εμβόλιο της AstraZeneca δεν είναι ασφαλές”. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, πολλά ραντεβού για εμβολιασμούς να ακυρωθούν» εξηγεί ο Άντριου Ούλμαν.
Η άρνηση πολλών να εμβολιαστούν σε συνδυασμό με τα προβλήματα στη διανομή των εμβολίων ενώ ολοένα και περισσότερες δόσεις των BioNTech/Pfizer και της Moderna καταφτάνουν στη χώρα έχει αποτέλεσμα περίπου 2,3 εκατ. δόσεις να βρίσκονται αυτήν τη στιγμή αχρησιμοποίητες στα ψυγεία και κάποιες άλλες να έχουν πεταχτεί στα σκουπίδια τη στιγμή που οι αναπτυσσόμενες χώρες λαμβάνουν εμβόλια με το σταγονόμετρο.
«Ηταν αρκετά άσχημο που η ΕΕ σύναψε συμφωνίες για ελάχιστα εμβόλια και πολύ αργά, αλλά τώρα υπάρχουν ένα σωρό δόσεις αποθηκευμένες και αχρησιμοποίητες. Αυτό είναι σκάνδαλο» δήλωσε ο Ούλριχ Βάιγκελτ, επικεφαλής της Γερμανικής Ενωσης Γενικών Ιατρών.
Πολύπλοκη διαδικασία
Τα προβλήματα στη διαδικασία εμβολιασμού ξεκινάνε όμως ακόμη και από τη στιγμή που κλείνεται το ραντεβού. Η ψηφιακή πλατφόρμα που δημιούργησε η κυβέρνηση έχει δεχτεί σωρεία αρνητικών σχολίων για την προχειρότητα και την πολυπλοκότητά της που καθιστούν τη διαδικασία δύσκολη και χρονοβόρα. Η οργή των Γερμανών ξεχείλισε όταν οι αρχές της Κάτω Σαξονίας έστειλαν μηνύματα για εμβολιασμό σε πολίτες που είχαν ήδη πεθάνει. Για αρκετό καιρό η ταλαιπωρία ήταν ακόμη μεγαλύτερη αφού δεν υπήρχε καμία πρόβλεψη για την ένταξή των πολιτών σε λίστα αναμονής ώστε να ειδοποιηθούν όταν έρθει η σειρά τους.
«Συζητούσαμε για εβδομάδες ποια άτομα πρέπει να εμβολιαστούν πρώτα. Προφανώς, προκειμένου να αποκομίσουμε το μέγιστο όφελος από τους λιγοστούς πόρους. Ωστόσο, αγνοήθηκε ο προγραμματισμός του εμβολιασμού. Ξεκινώντας τον εμβολιασμό σε άτομα άνω των 80 ετών, χρειαζόμαστε μια απλή και γρήγορα αποτελεσματική διαδικασία. Αντ ‘αυτού, οι άνθρωποι είναι κολλημένοι στα τηλέφωνα σε ατελείωτες αναμονές που διαρκούν μέρες ή οι σέρβερ κατέρρεαν ενώ προσπαθούσαν να κλείσουν κάποιο ραντεβού. Αυτό δεν είναι αποτελεσματικό» επισημαίνει o βουλευτής των Ελεύθερων Δημοκρατών.
«Αυτό το χάος με την κατανομή των ραντεβού για τον εμβολιασμό είναι απολύτως ανάξιο για ένα έθνος όπως η Γερμανία, που φημίζεται για την υψηλή τεχνολογία του» δήλωσε ο Αχίμ Μπεργκ, επικεφαλής της Bitkom, ένωσης εταιρειών υψηλής τεχνολογίας.
Εκλογές στη σκιά των σκανδάλων
Στην εικόνα της κακοδιαχείρισης που παρουσιάζει η Γερμανία έρχεται να προστεθεί το νέο πολιτικό σκάνδαλο που ξέσπασε με πρωταγωνιστές τους δύο Χριστιανοδημοκράτες βουλευτές, τον Βαυαρό Χριστιανοκοινωνιστή Γκέοργκ Νούσλαϊν και τον Χριστιανοδημοκράτη Νίκολα Λέμπελ, οι οποίοι αναγκάστηκαν να παραιτηθούν μετά την αποκάλυψη ότι εισέπραξαν προμήθεια εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ έκαστος στην αρχή της πανδημίας προκειμένου να «συστήσουν» στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση συγκεκριμένους κατασκευαστές προστατευτικών μασκών.
Το νέο αυτό σκάνδαλο ήταν το τελευταίο που χρειάζονταν οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες ενόψει των κρίσιμων τοπικών εκλογών που πραγματοποιήθηκαν την περασμένη Κυριακή στη ΒάδηΒυρτεμβέργη και τη Ρηνανία Παλατινάτο και αποτελούν ουσιαστικά το πρώτο τεστ καθώς η χώρα εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο.
Υπό την ηγεσία του Αρμιν Λάσετ το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) της Μέρκελ αγωνίζεται για να αποκαταστήσει την πρωτοκαθεδρία του στις νοτιοανατολικές περιφέρειες της χώρας. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις ωστόσο θέλουν τους συντηρητικούς της Ανγκελα Μέρκελ να βρίσκονται σε δεινή θέση καθώς οπισθοχωρούν στο 32% στις προθέσεις ψήφου, δηλαδή σε ποσοστό μικρότερο απ’ αυτό που είχαν συγκεντρώσει στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές (32,9%), με τις προβλέψεις για το μέλλον τους να είναι μάλλον δυσοίωνες.