Ενρίκε Ιραζόκι: Ο επαναστάτης Ισπανός που ενσάρκωσε τον Χριστό του Παζολίνι

Ενρίκε Ιραζόκι: Ο επαναστάτης Ισπανός που ενσάρκωσε τον Χριστό του Παζολίνι
Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι (δεξιά) βρήκε στο πρόσωπο του εικοσάχρονου τότε Ενρίκε Ιραζόκι τον πρωταγωνιστή της ταινίας του «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο»

Ο Ισπανός Ενρίκε Ιραζόκι έφυγε από τη ζωή το 2020 σε ηλικία 76 ετών. Το 1964, στα 20 του, πήγε στην Ιταλία για να συναντήσει συμμάχους στο κοινό μέτωπο κατά της δικτατορίας του Φράνκο. Του σύστησαν να περάσει οπωσδήποτε από το σπίτι ενός κομμουνιστή ποιητή, ο οποίος όταν τον άκουσε να εκφωνεί μια πολιτική παθιασμένη ομιλία τού είπε πως μπορούσε να μεταβεί στην Ισπανία για να βοηθήσει στον αγώνα αρκεί να έπαιζε σε μια ταινία του.

Ηταν ο Πιερ Πάολο Παζολίνι που ετοίμαζε τότε το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» και βρήκε τον πρωταγωνιστή του. Η Ελσα Μοράντε, επιστήθια φίλη του Παζολίνι, ήταν εκείνη που έπεισε τον νεαρό επαναστάτη να αποδεχτεί τον ρόλο λέγοντάς του πως το Ευαγγέλιο ήταν σύμβολο της καταπιεστικής εκκλησίας της Ισπανίας και πως όφειλε να αντιδράσει μέσω του συγκεκριμένου ρόλου. Τα γυρίσματα τελικά έγιναν στην Καλαβρία, με τον Ιραζόκι να παίζει ποδόσφαιρο στα διαλείμματα με τους φίλους του σαν οποιοδήποτε άλλο παιδί της ηλικίας του. Μάλιστα οι φτωχοί λαϊκοί χωριάτες που συμμετείχαν στην ταινία τού απαγόρευαν να καπνίζει καθώς δεν ήταν δυνατό ο Ιησούς Χριστός να έβαζε τσιγάρο στο στόμα του.

Το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» έμελλε να γίνει η πιο άθεη θρησκευτική ταινία όλων των εποχών, με την Αριστερά της εποχής να μην καλοβλέπει την ενασχόληση του Παζολίνι με το «ωραιότερο παραμύθι του κόσμου». Διόλου τυχαίο που όταν ο Σαρτρ συνάντησε τον Παζολίνι μετά την προβολή της ταινίας στο Παρίσι του είπε: «Ο Στάλιν αποκατέστησε έως και τον Ιβάν τον Τρομερό. Οι μαρξιστές δεν είναι ακόμη έτοιμοι να αποκαταστήσουν τον Χριστό». Αλλά και ο Ιραζόκι με την επιστροφή του στην Ισπανία αντιμετώπισε προβλήματα. Για μια σκληρή δικτατορία δεν ήταν ο πρωταγωνιστής μιας εγνωσμένου κύρους ταινίας, μα ένας αναρχικός ταραξίας. Και ίσως γι’ αυτό απ’ όταν μετοίκησε στις ΗΠΑ το 1979 και ανακάλυψε τα προγράμματα για σκάκι στους πρώτους ηλεκτρονικούς υπολογιστές να εξελίχτηκε σ’ έναν από τους καλύτερους εκπαιδευτές σκακιστών παγκοσμίως. «Είμαι άπιστος, ναι, αλλά ένας άπιστος που νοσταλγεί μια πίστη» δήλωνε μέχρι το τέλος ο άνθρωπος που τελικά αυτή την πίστη τη βρήκε σ’ ένα πνευματικό σπορ και όχι στα Ευαγγέλια.

Documento Newsletter